Evde Sağlık Hizmetlerinde Teknoloji Kullanımı

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 76 - 89, 31.12.2021

Yeliz Doğan Merih , Nazlı Ertürk , Merve Yemenici , İlhan Satman

https://doi.org/10.54537/tusebdergisi.1037224

Cited By: 1

Öz

Evde sağlık hizmetleri, yatağa bağımlı hastalar, çeşitli kronik hastalıklar ya da ameliyat sonrası ihtiyaçları nedeniyle sağlık kuruluşuna ulaşımda zorluklar yaşayan hastalara ev ortamında muayene, tetkik, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin profesyonel bir sağlık ekibi tarafından verilmesidir. Bilimsel ve teknolojik atılımlar, sosyal hakların gelişmesi ve yaygınlaşması, uzun süreli kurumsal bakım hizmetlerindeki yetersizlikler ve sağlık hizmetleri harcamalarında artan maliyetler evde sağlık hizmetlerini gündeme taşıyan faktörler arasında yer almaktadır.
Son yıllarda teknolojide gelişmeler, tanı ve tedavi hizmetlerinin sunum şekline ve kalitesine etkileriyle evde sağlık hizmetlerinde önemli gelişmelere sebep olmuştur. Medikal cihazlar arasındaki iletişim, yapay zekâ uygulamaları, karar destek sistemleri, tele-sağlık, giyilebilir teknolojiler, güvenli ev teknolojileri, bakım robotları, büyük veri, nesnelerin interneti, sanal gerçeklik evde sağlık hizmetlerinin inovatif yaklaşımları arasında yer almaktadır. Bu yenilikçi yaklaşımlar sayesinde, kaynakların çok kısıtlı olduğu evde sağlık hizmetlerinde; ileri teknolojiler kullanılarak erişilebilir çözümlerin üretilmesi, hasta ve çalışan memnuniyetinin artırılması, bakım kalitesinin iyileştirilmesi ve maliyetlerin düşürülmesi sağlanabilir.
Bu derlemede evde sağlık hizmetlerinde teknoloji kullanımının önemini vurgulamayı ve bu hizmetlerde kullanılan teknolojilerden bazı örnekler vermeyi amaçladık.

Anahtar Kelimeler

Evde Sağlık Hizmetleri, Bakım Sunumu, Teknoloji, Tele-Sağlık Uygulamaları.

Technology Use In Home Health Servıces

Öz

Home health services are the procurement of examination, treatment, and rehabilitation services in the home environment by a professional healthcare team to bedridden patients, patients who have difficulties in accessing the health institution due to various chronic diseases or post-operative needs. Scientific and technological breakthroughs, development and expansion of social rights, inadequacies in long-term institutional care services, and increasing costs in health care expenditures are among the factors that bring home health services to the agenda.
In recent years, developments in technology have led to significant developments in home health services with their impacts on the delivery pattern and quality of diagnosis and treatment services. Communication between medical devices, artificial intelligence applications, decision-support systems, tele-health, wearable technologies, safe home technologies, care robots, big data, the internet of things, virtual reality are among the innovative approaches of home health services. Thanks to these innovative approaches, in home health services where resources are highly scarce; Now, it is possible to create accessible solutions using advanced technologies, to increase patient and employee satisfaction, to improve the quality of care, and to reduce costs.
In this review, we aimed to emphasize the importance of technology use in home health services and give some examples of technologies used in these services.

Anahtar Kelimeler

Home Health Services, Care Delivery, Technology, Tele-Health Applications.

Kaynakça

• Akdemir, N., & Leman, B. (2005). İç hastalıkları ve hemşirelik bakımı. (1. Baskı) Vehbi Koç Vakfı Saner, Ankara: Sistem Ofset.
• Bahar, Z., & Ersin, F. (2016). Evde bakım hizmetleri: Türkiye perspektifi. Turkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics, 2(3):1-7.
• Benatar, D., Bondmass, M., Ghitelman, J., & Avitall, B. (2003). Outcomes of chronic heart failure. Arch Intern Med, 163: 347-352. DOI: 10.1001/archinte.163.3.347.
• Bini, S.A. (2018). Artificial intelligence, machine learning, deep learning, and cognitive computing: what do these terms mean and how will they impact health care. J Arthroplasty, 33:2358-61.
• Büken, N.Ö., & Büken, E. (2003).Yaşlanma olgusu ve tıp etiği. Turkish Journal of Geriatrics, 6(2):75-9.
• Can, Ö., & Ünal, N. (2008). Evde bakım ve tedavi. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 6(4):6-13.
• Chaudhry, B., Mattera, J., Spertus, J., Krumholz, H.M. (2007). Randomized trial of telemonitoring to ımprove heart failure outcomes (Tele-HF): Study Design. Journal of Cardiac Failure, 13(9):709-14.
• Chen, M.C., Kao, C.W., Chiu, Y.L., Lin, T.Z., Tsai, Y.T., Zhang, Jian Y.T., et. al. (2017). Effects of home-based long-term care services on caregiver health according to age. Health and Quality of Life Outcomes, 15:208.
• Chwistek, M. (2020). Are you wearing your white coat? Telemedicine in the Time of Pandemic, JAMA, 324(2):149-50.
• Cleland, J., Louis, A.A., Rigby, A.S., Janssens, U., & Balk, A.H. (2005). Noninvasive home telemonitoring for patients with heart failure at high risk of recurrent admission and death: The Trans-European Network-Home-Care Management System (TEN-HMS) Study. J Am Coll Cardiol, 45(10):1654-64. DOI: 10.1016/j.jacc.2005.01.050.
• Clipper, B., Batcheller, J., Thomaz, A., & Rozga, A. (2018). Artificial intelligence and robotics: a nurse leader’s primer. Nurse Leader,16:379-84.
• Çapacı, M., & Özkaya, S. (2020). COVID-19 pandemi döneminde tele-tıp uygulamaları. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi; 25 (Özel Sayı 1).
• Çifçili, S.S. (2018). Aile hekimliği gözü ile evde bakım. Klinik Tıp Aile Hekimliği Dergisi, 10(1):23-9.
• Demirci, Ş. (2018). Sağlık Hizmetlerinde Sanal Gerçeklik Teknolojileri. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, ISSN: 2147-7892, 6(1):35-46.
• Demirhan, A., Kılıç, Y.A., & Güler, İ. (2010). Tıpta yapay zekâ uygulamaları. Yoğun Bak Derg, 9:31-41.
• Demiris, G. (Ed.). (2004). e-Health: Current Status and Future Trends. (Vol. 106). IOS Press.
• Doğan Merih, Y. (2018). İnovatif hemşirelerin yol haritası. (1. Baskı). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
• Erdoğdu, D. (2019). Evde Sağlık Hizmetleri Biriminden Hizmet Alanların Hizmetten Faydalanma Durumlarının Yaşam Kalitelerine Etkisi: İshakoğlu Çayeli ve Rize Devlet. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Avrasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Trabzon.
• Eşkin Bacaksız, F., Yılmaz, M., Ezizi, K., & Alan, H. (2020). Sağlık hizmetlerinde robotları yönetmek. SHYD, 7(3): 458-465.
• Evde Sağlık Hizmetleri Raporu. (2021). Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Türkiye Halk Sağlığı ve Kronik Hastalıklar Enstitüsü, Yayın No: 48569, İstanbul. https://www.tuseb.gov.tr/tuhke/uploads/yayinlar/makaleler/pdf/17-08-2021__611bbe89b7b76 __ evde_sagilk_hizmetleri_raporu.pdf.
• Freedman, J. (2013). Jump-Starting a Career in Hospitals & Home Health Care. The USA: The Rosen Publishing Group, Inc.
• Fuchs, P., Moreau, G., & Guitton, P. (2011). Virtual reality: concepts and technologies. Taylor & Francis Group, London: CRC Press, 1-410. DOI:10.1201/b11612
• Gonzalez Jimenez, H. (2018). Taking the fiction out of science fiction: (Self-aware) robots and what they mean for society, retailers and marketers. Futures, 98:49-56.
• Gönül, Y. (2015). Yapay sinir ağları ve klinik araştırmalarda kullanımı. Genel Tip Dergisi, 25:3.
• Güdük. Ö., Güdük Ö., & Sertbaş Y. (2020). Evde sağlık hizmetlerinde informal bakım verenlerin bilgi ve beceri düzeyinin belirlenmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(4):648-60. DOI: 10.26453/otjhs.744878.
• Heinz, M., Martin, P., Margrett, JA., Yearns, M., Franke, W., Yang, H.I., & Chang, C. K. (2012). Perceptions of technology among older adults. Journal of Gerontological Nursing, 39(1):42-51. doi:10.3928/00989134-20121204-04.
• Hersh, W.R., Helfand, M., Wallace, J., Kraemer, D., Patterson, P., Shapiro, S., & Greenlick, M. (2001). Clinical outcomes resulting from telemedicine interventions: a systematic review. BMC Medical Informatics and Decision Making, 1,5-5. doi:10.1186/1472-6947-1-5.
• Hintistan, S., & Çilingir, D. (2012). Hemşirelik uygulamalarında güncel bir yaklaşım: Telefon kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 9:30-5.
• İncesu, E.,Tombul, C., Arıkan, M., & Babuçcu, H. (2014). Evde sağlık hizmetlerine erişilebilirlik: Konya Seydişehir Devlet Hastanesi evde sağlık hizmetleri birimi örneği. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi. 12(4):18-26.
• Jerant, A.F., Chaudhry, S.I., Phillips, C.O., Stewart, S.S., Riegel, B.J., Mattera, J.A., & Krumholz H.M. (2007). Telemonitoring for patients with chronic heart failure: a systematic review. J Card Fail, 13(1): 56-62. DOI: 10.1016/j.cardfail.2006.09.001
• Joseph, M.L., Huber, D.L., Bair, H., Moorhead, S., & Hanrahan, K. (2019). A typology of innovations in nursing. J Nurs Adm. 49(7-8):389-95.
• Kalınkara, V., & Kalaycı, I. (2017). Yaşlıya evde bakım hizmeti veren bireylerde yaşam doyumu, bakım yükü ve tükenmişlik. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 10(2):19-39.
• Kartal, Y.A., & Yazıcı, S. (2017). Health technologies and reflections in nursing practices. International Journal, 10(3):1733.
• Kobayashi, J., Abdulrazak, L., & Mokhtari, M. (2013, June). Inclusive society: Health and wellbeing in the community, and care at home. Proceedings of the 11th International Conference on Smart Homes and Health Telematics, Singapore.
• Limon, S. (2019). Hastanelerdeki tıbbi dokümanların geleneksel ortamdan elektronik ortama dönüşümü. Uygulamalı Sosyal Bilimler ve Güzel Sanatlar Dergisi, 1(1):30-9.
• McInnes, E., Jammali‐Blasi, A., Bell‐Syer, S. E., & Leung, V. (2018). Support surfaces for treating pressure ulcers. Cochrane Database of Systematic Reviews,10.
• Mort, M. (2013). Ageing, Technology and Home Care: New Actors, New Responsibilities. Presses des Mines via Open Edition.
• Oğlak, S. (2011). Türkiye’de yaşlı bireylerin bakım gereksinimlerine yönelik yaşadığı ortamda sunulacak bakım modelleri. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13 (4), 115-30.
• Orak, C., Yeşil. Y., Varol, B., & Gökyıldız, B. (2020). Digital Health After the Pandemic. Survey Report.
• Oudshoorn, N. (2011). Telecare Technologies and the Transformation of Healthcare. Springer. The UK. Palgrave Macmillan, London. Online ISBN: 978-0-230-34896-7.
• Önder E. (2021). Geçmişten Günümüze Evde Sağlık Hizmetleri. İçinde Özaydın Ö., Güdük Ö. (Ed.) Evde Sağlık Hizmetlerinde Teknoloji Kullanımı (203-224). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, ISBN: 978-625-439-587-1.
• Özer, Ö., & Şantaş, F. (2012). Kamunun sunduğu evde bakım hizmetleri ve finansmanı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2): 96-103.
• Pazar, B., Taştan, S., & İyigün, E. (2015). Tele sağlık sisteminde hemşirenin rolü. Bakırköy Tıp Dergisi. 11(1).
• Robert, N. (2019). How artificial intelligence is changing nursing. Nursing Management, 50 (9):30–39.
• Stavropoulos, T.G., Papastergiou, A., Mpaltadoros, L., Nikolopoulos, S., & Kompatsiaris, I. (2020). IoT wearable sensors and devices in elderly care: a literature review. Sensors, 20(10), 2826.
• Şengün, H. (2016). Sağlık hizmetleri sunumunda inovasyon. Med Bull Haseki, 54:194-8.
• Terkeş, N., & Bektaş, H. (2016). Yaşlı sağlığı ve teknoloji kullanımı. DEUHFED, 9(4):153-9.
• Üner, S., Balcılar, M., & Ergüder, T. (Ed.). (2018). Türkiye Hanehalkı Sağlık Araştırması: Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Risk Faktörleri Prevalansı 2017 (STEPS). Ankara: Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi. https://www.who.int/ncds/surveillance/steps/WHO_Turkey_Risk_Factors_A4_TR_19.06.2018.pdf
• Wainwright, C., & Wootton, R.A. (2003). Review of telemedicine and asthma. Dis Manage Health Outcomes, 11(9):557-63.
• Whende, M.C. (2020). Artificial ıntelligence, critical thinking and the nursing process. OJNI, 23:(1).
• Ziefle, M., & Rocker, C. (2011). Human-centered design of e-health technologies: concepts, methods and applications. Medical Information Science Reference. DOI: 10.4018/978-1-60960-177-5.