Farklı Tatlı Sorgum [Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.] Genotiplerine Ait Posaların Silaj Verimi ve Bazı Sindirilebilir Özellikleri

Yıl 2024, , 225 - 234, 28.08.2024

Celal Yücel , Hatice Yücel , Bülent Çakır

https://doi.org/10.19159/tutad.1473039

Öz

Araştırma, öz suyu alınmış olan tatlı sorgum [Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.] saplarının (posa) silaj yapılarak kaba yem olarak değerlendirilme potansiyelinin ortaya konulması amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada, değişik kaynaklardan temin edilen 21 adet farklı tatlı sorgum genotipi materyal olarak kullanılmıştır. Tarla denemeleri, Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanında (Yüreğir/Adana), 2016 ve 2017 yıllarında ikinci ürün koşullarında, tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışma kapsamında, salkımdaki tanelerin süt ile hamur olum arasındaki dönemde hasadı yapılan tatlı sorgum posasından elde edilen silajın, verim ve bazı yem kalite özellikleri saptanmıştır. Yılllar ortalamasına göre incelenen tüm özelliklerde genotipler arasında istatistiki olarak çok önemli farklılıklar saptanmıştır. Araştırma sonucunda genotiplerin ortalamasına göre, silaj sindirilebilir kuru madde (KM) verimleri ve ham protein (HP) verimlerinin sırasıyla 718.7-2235.2 kg da-1 ve 49.5-167.5 kg da-1 arasında değiştiği saptanmıştır. Ayrıca silajların kalite özelliklerinden KM alımının % 1.74-2.33, nispi yem değerinin 68.7-109.5, net enerji laktasyon değerinin 1.206-1.397 Mcal kg-1 KM ve sindirilebilir KM oranının % 50.98-61.54 arasında değiştiği belirlenmiştir. Sonuç olarak, Çukurova Bölgesi’nde ikinci ürün koşullarında farklı tatlı sorgum genotiplerinin özsuyu alınan sapları ile yapılan silajların, birim alandaki sindirilebilir KM verimi ve HP verimi bakımından çok yüksek değerlere sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca posa silajının yem kalite özelliklerinin belirlenmesi ile posanın silaj yapılarak kaba yem olarak değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tatlı sorgum, genotip, posa, silaj, sindirilebilirlik

Silage Yield and Some Digestible Properties of Bagasse of Different Sweet Sorghum [Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.] Genotypes

Öz

The objective of this research was to determine some feed quality characteristics of silage made from bagasse after juice extractioning of stalks of sweet sorghum [Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.]. 21 different sweet sorghum genotypes obtained from different sources were used as materials. Field trials were carried out in the Eastern Mediterranean Agricultural Research Institute trial area (Doğankent/Adana-Türkiye) in 2016 and 2017, under second crop conditions, with 4 replications, according to the randomized complete blocks trial design. In this study, silage obtained from sweet sorghum stalks harvested during the period between the dough and milk stages was analyzed for yield and some feed quality properties. There were statistically significant differences in sweet sorghum genotypes in terms of all examined characteristics according to the average of years. As a result of the research, according to the average values of the genotypes, the silage digestible dry matter (DM) yields and crude protein (CP) yields ranged from 7187 to 22352 kg ha⁻¹ and 495 to 1675 kg ha⁻¹, respectively. In addition, among the quality characteristics of silages, DM intake, relative feed value, net energy lactation, and digestible DM ratio were ranged from 1.74-2.33%, 68.7-109.5, 1.206-1.397 Mcal kg-1 DM, and 50.98-61.54% respectively. In conclusion, it is seen that the silages made with the bagasse of different sweet sorghum genotypes in the second crop conditions in the Çukurova region have very high values in terms of digestible DM yield and CP yield per unit area. Additionally, by determining the digestible properties of the bagasse silage, it is seen that bagasse can be used as roughage by making silage.

Anahtar Kelimeler

Sweet sorghum, genotype, bagasse, silage, degestibility

Kaynakça

• Açıkbaş, S., Özyazıcı, G., Özyazıcı, M.A., Turan, N., 2018. The role of sweet sorghum (Sorghum bicolor (L.) Moench var. saccharatum) in energy agriculture. International Conference on Agriculture, Forest, Food, Veterinary Sciences and Technologies (ICAFOF-2018), 2-5 April, Çeşme-İzmir/Turkey, p. 213.
• Açıkgöz, N., Açıkgöz, N., 2001. Tarımsal araştırmaların istatistiki değerlendirilmesinde yapılan bazı hatalar: I. Tek faktörlü denemeler. Anadolu, 11(1): 135-147.
• Aksoy, M., Efendioğlu Çelik, A., Dok, M., Yücel, C., Öktem, A., 2023. Bazı tatlı sorgum [Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.] genotiplerinin selülozik biyoetanol verimlerinin belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 10(1): 1-10.
• Anonim, 2017. Adana İli İklim Verileri. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Ankara, (https://www.mgm.gov. tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k= A&m=ADANA), (Erişim Tarihi: 10.10.2017).
• Anonymous, 1990. Association of Official Analytical Chemists. Official Method of Analysis, 15th Ed., Association of Official Analytical Chemists, Washington, DC, p. 66-88.
• Anonymous, 2018. SGS Agrifood Laboratories. Feed/Forages Calculations, (file:///C:/Users/a/ Downloads/forage-news-from-sgs-agrifood-laboratories.pdf), (Erişim Tarihi: 26.12.2023).
• Blummel, M., Rao, S.S., Palaniswami, S., Shah, L., Reddy, B.V.S., 2009. Evaluation of sweet sorghum (Sorghum bicolor L. Moench) used for bio-ethanol production in the context of optimizing whole plant utilization. Animal Nutrition and Feed Technology, 9(1): 1-10.
• Cattani, M., Guzzo, N., Mantovani, R., Bailoni, L., 2017. Effects of total replacement of corn silage with sorghum silage on milk yield composition and quality. Journal of Animal Science and Biotechnology, 4(3): 8-15.
• Dok, M., Aksoy, M., Efendioğlu Çelik, A., Yücel, C., 2022. Farklı tatlı sorgum [Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.] genotiplerinin posasından yapılan peletlerin bazı fiziksel özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 9(3): 304-313.
• Eggleston, G., Cole, M., Andrzejewski, B., 2013. New commercially viable processing technologies for the production of sugar feedstocks from sweet sorghum (Sorghum bicolor L. Moench) for manufacture of biofuels and bioproducts. Sugar Tech, 15(3): 232-249.
• Getachew, G., Putnam, D.H., De Ben, C.M., De Peters, E.J., 2016. Potential of sorghum as an alternative to corn forage. American Journal of Plant Sciences, 7(7): 1106-1121.
• Göler, M., Özyazıcı, M.A., 2024. İkinci ürün olarak yetiştirilen bazı tatlı sorgum [Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.] genotiplerinin verim ve verim ögelerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 61(1): 87-102.
• Hills, F.J., Lewellen, R.T., Skoyen, I.O., 1990. Sweet sorghum cultivars for alcohol production. California Agriculture, 44(1): 14-16.
• Houx III, J.H., Roberts, C.A., Fritschi, F.B., 2013. Evaluation of sweet sorghum bagasse as an alternative livestock feed. Crop Science, 53(4): 1784-1790.
• Inal, I., Yucel C., Yucel, D., Hatipoglu, R. 2021. Nutritive value and fodder potential of different sweet sorghum genotypes under Mediterranean conditions. Turk Journal of Field Crops, 26(1): 1-7.
• Junior, M.A.P.O., Retore, M., Manarelli, D.M., de Souza, F.B., Ledesma, L.M., Orrico, A.C.A., 2015. Forage potential and silage quality of four varieties of saccharine sorghum. Pesquisa Agropecuária Brasileira, 50(12): 1201-1207.
• Kaiser, A.G., Plitz, J.W., Burns, H.M., Griffiths, N.W., 2004. Successful Silage. Dairy Australia NSW Department of Primary Industries, New South Wales, Australia.
• Karadağ, Y., Özkurt, M., 2014. Effect of different row spacings on the yield and quality of silage sorghum (Sorghum bicolor (L). Moench) cultivars to be second crop grown. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University, 31(1): 19-24.
• Karthikeyan, B.J., Babu, C., Amalraj, J.J., 2017. Nutritive value and fodder potential of different sorghum (Sorghum bicolor L. Moench) cultivars. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 6(8): 898-911.
• Kaya, S., 2021. Diyarbakır koşullarında farklı tatlı sorgum çeşitlerinin biyokütle verimi ve silaj kalite özelliklerinin saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Şırnak Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Şırnak.
• Kumari, N.N., Reddy, Y.R., Blummel, M., Nagalakshmi, D., Monica, T., 2013. Effect of feeding sweet sorghum bagasse silage with or without chopping on nutrient utilization in Deccani sheep. Animal Nutrition and Feed Technology, 13(2): 243-249.
• Naeini, S.Z., Rowghani, E., Emami, N.K., Bayat, A.R., Abolfathi, E., 2016. Sweet sorghum and its bagasse ensiled with urea and molasses can be used as alternatives for maize silage in semi-arid areas from in situ and gas production evaluations. Research Opinions in Animal and Veterinary Sciences, 6(8): 248-255.
• Özyazıcı, M.A., 2023. Silaj yapımında kullanılan bitkiler. K. Kökten ve S. Seydoşoğlu (Editörler), Her Yönüyle Silaj, İKSAD Publishing House, Ankara, Türkiye, pp. 63-99.
• Poehlman, J.M., 1987. Breeding sorghum and millet. In: J.M. Poehlman (Ed.), Breeding Field Crops, Springer, Dordrecht, pp. 508-555.
• Prasad, S., Singh, A., Jain, N., Joshi, H.C., 2007. Ethanol production from sweet sorghum syrup for utilization as automotive fuels in India. Energy &Fuels, 21(4): 2415-2420.
• Rohweder, D.A., Barnes, R.F., Jorgensen, N., 1978. Proposed hay grading standards based on laboratory analyses for evaluating quality. Journal of Animal Science, 47(3): 747-759.
• Schroeder, J.W., 1994. Interpreting Forage Analysis. Extension Dairy Specialist (NDSU), AS1080, North Dakota State University, Fargo- ND, United State.
• Tas, T., Yucel, C., 2020. Feed quality traits of bagasse of some sweet sorghum genotypes (Sorghum bicolor (L.) Moench ssp. Saccharatum). EJONS International Journal on Mathematics, Engineering-Natural Sciences, 16: 860-868.
• Tas, T., Yucel, C., Gundel, F.D., Oktem, A., Cetiner, I.H., 2021. Evaluation of sweet sorghum bagasse as an alternative feed resource for livestock in semi arid regions. MAS Journal of Applied Sciences, 6(2): 303-311.
• Teetor, V.H., Duclos, D.V., Wittenberg, K.M., Young, J., Chawhuaymak, J., Riley, M.R., Ray, D.T., 2011. Effects of planting date on sugar and ethanol yield of sweet sorghum grown in Arizona. Industrial Crops and Products, 34(2): 1293-1300.
• Thomas, M.E., Foster, J.L., McCuistion, K.C., Redmon, L.A., Jessup, R.W., 2013. Nutritive value, fermentation characteristics, and in situ disappearance kinetics of sorghum silage treated with inoculants. Journal of Dairy Science, 96(11): 7120-7131.
• Van Soest, P.J., Robertson, J.B., Lewis, B.A., 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science, 74: 3583-3597.
• Yucel, C., Bilgin, F.D., İnal,, İ., Hatipoglu, R., 2023. Bagasse yield and quality traits of silage made from juice-extracted sweet sorghum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) stalks. Emirates Journal of Food and Agriculture, 35(4): 379-387.
• Yucel, C., Erkan, M.E., 2020. Evaluation of forage yield and silage quality of sweet sorghum in the eastern mediterranean region. The Journal of Animal and Plant Sciences, 20(4): 923-930.
• Yücel, C., 2020. Evaluation of sweet sorghum biomass as an alternative livestock feed. International Journal of Innovative Approaches in Agricultural Research, 4(1): 10-20.
• Yücel, C., İnal, İ., Gündel, F., Yücel, D., Aktaş, A., Karaağaç, H.A., Hatipoğlu, R., Dweikat, İ., 2017. Biyoetanol üretiminde kullanılmış tatlı sorgum saplarının silaj kalite özelliklerinin belirlenmesi. KSÜ Doğa ve Tarım Dergisi, 20(Özel Sayı): 144-148.
• Yücel, C., İnal, İ., Yucel, D., Hatipoğlu, R., 2018. Effects of mixture ratio and cutting time on forage yield and silage quality of intercropped berseem clover and Italian ryegrass. Legume Research, 41(5): 1-8.
• Yücel, C., Yücel, D., Hatipoğlu, R., Dweikat, İ., 2022. Research on the potential of some sweet sorghum genotypes as bioethanol source under Mediterranean conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 46: 141-151.
• Zhang, S.J., Chaudhry, A.S., Osman, A., Shi, C.Q., Edwards, G.R., Dewhurst, R.J. Cheng, L., 2015. Associative effects of ensiling mixtures of sweet sorghum and alfalfa on nutritive value, fermentation and methane characteristics. Animal Feed Science and Technology, 206: 29-38.