Hybrid Leadership: A New Generation Leadership Approach in Military Organizations

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 153 - 170, 31.10.2025

Eren Odabaşı

https://doi.org/10.52792/tws.1724692

Öz

Hybrid leadership, unlike classical leadership models discussed in previous studies, is a model that goes beyond centralized and individual leadership styles. It allows different partners and team members to carry out leadership functions in a coordinated way and focuses on collective decision-making processes. In this article, a literature review and conceptual framework are presented first. Then, the reflections of hybrid warfare environments and hybrid threats on military leadership are analyzed. Using the example of the Turkish Armed Forces, historical development, key components, advantages, challenges, threats, and suggestions for the Turkish Armed Forces are discussed. As a result, it is considered that the hybrid leadership approach can significantly contribute to flexibility, adaptation, and innovative decision-making in military operations and the command-control chain.
The aim of this study is to examine the concept of hybrid leadership in the context of military organizations and to analyze this new generation leadership model, which emphasizes multi-actor and collective decision-making processes, beyond classical leadership approaches, in both theoretical and practical terms. This study is based on a literature review and a case study method, using qualitative research techniques. The elements of hybrid leadership are detailed through the field experience of the Euphrates Shield Operation. The findings show that the hybrid leadership model increases flexibility, collective decision-making, and coordination in military organizations. However, the model may also face structural problems such as cultural resistance, coordination difficulties, and challenges in the distribution of responsibilities.

Anahtar Kelimeler

Leadership , Military Leadership , Hybrid Leadership , Military Organization , Distributed Leadership , Collective Decision-Making , Turkish Armed Forces

Hibrit Liderlik: Askeri Örgütlerde Yeni Nesil Liderlik Yaklaşımı

Öz

Hibrit liderlik; geçmiş çalışmalarla ele alınan klasik liderlik modellerinin aksine; merkezi, tekilci liderlik anlayışının sınırlarının ötesinde, farklı partner ve ekip üyelerinin liderlik işlevlerini eş güdümlü olarak yürüttüğü ve kolektif karar alma süreçlerini ön plana çıkaran bir modeldir. Makalede, başlangıçta literatür taraması ve kavramsal çerçeve sunulmuş, müteakiben hibrit savaş ortamı ve hibrit tehdit incelemelerinin askeri liderlik anlayışına yansımaları incelenmiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri örneğiyle birlikte; tarihsel gelişim, temel bileşenler, avantajlar, zorluklar, tehditler ve Türk Silahlı Kuvvetleri’ne yönelik öneriler ortaya konmuştur. Sonuç olarak ise, hibrit liderlik yaklaşımının askeri harekatlarda ve komuta kontrol zincirinde; esneklik, adaptasyon ve yenilikçi karar alma süreçlerine önemli katkılar sağlayacağı kıymetlendirilmiştir.
Çalışmanın amacı hibrit liderlik kavramını askeri örgütler özelinde ele alarak klasik liderlik modellerinin ötesinde çok aktörlü, kolektif karar alma süreçlerini ön plana çıkaran yeni nesil bir liderlik yaklaşımını kavramsal ve uygulamalı boyutlarıyla incelemektir. Literatür taraması ve örnek olay incelemesine dayanan bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden faydalanılmıştır. Fırat Kalkanı Harekatı’na dair saha deneyimi üzerinden hibrit liderlik öğeleri detaylandırılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, hibrit liderlik modelinin askeri örgütlerde esneklik, toplu karar alma ve uyum süreçlerini hızlandırdığıdır. Ayrıca bu modelin kültürel direnç, koordinasyon sorunları ve sorumluluk dağılımı gibi yapısal engellerle karşılaşabileceği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Liderlik , Askeri Liderlik , Hibrit Liderlik , Askeri Örgüt , Dağıtılmış Liderlik , Kolektif Karar Alma , Türk Silahlı Kuvvetleri

Etik Beyan

1. Bu çalışma, etik kurallara uygun olarak hazırlanmıştır. 2. Çalışmada intihal, sahtecilik, çarpıtma, tekrar yayım, haksız yazarlık gibi etik dışı davranışlar gerçekleştirilmemiştir. 3. Araştırma süreci boyunca bilimsel araştırma ve yayın etiği kurallarına riayet edilmiştir. 4. Makale, başka bir dergide yayımlanmamış ve yayımlanmak üzere değerlendirmeye sunulmamıştır.

Kaynakça

• Akat, İlter ve Gönül Budak. İşletme Yönetimi. İzmir: Barış Yayınları, 1999.
• Arıkan, Semra. “Liderlik, Yönetim ve Organizasyon.” Yönetim ve Organizasyon, ed. S. Güney. Ankara: Nobel Yayınları, 2001.
• Baker, Nevra. “Liderliğin Evrimi ve Başlıca Liderlik Tarzları.” Florya Chronicles of Political Economy 8, no. 1 (2022): 29–46.
• Banjo, Shelly, Livia Yap, Colum Murphy ve Vinicy Chan. “The Coronavirus Outbreak Has Become the World’s Largest Work-from-Home Experiment.” TIME, 2020. https://time.com/5776660/coronavirus-workfrom-home/. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
• Barsness, Zoe I., Kristina A. Diekmann ve Marc--David.L. Seidel. “Motivation and Opportunity: The Role of Remote Work, Demographic Dissimilarity, and Social Network Centrality in Impression Management.” Academy of Management Journal 48, no. 3 (2005): 401–419. https://doi.org/10.5465/amj.2005.17407906.
• Bass, Bernard M. Leadership and Performance beyond Expectations. New York: Free Press, 1985.
• ———. “From Transactional to Transformational Leadership: Learning to Share the Vision.” Organizational Dynamics (March 18, 1990): 19–31.
• Bennis, Warren. Bir Lider Olabilmek. Çev. U. Teksöz. 2. baskı. İstanbul: Sistem Yayınları, 2001.
• Bolden, Richard. “Distributed Leadership in Organizations: A Review of Theory and Research.” International Journal of Management Reviews (April 18, 2011): 251–269.
• Burns, James MacGregor. Leadership. New York: HarperCollins, 1978.
• Bursalıoğlu, Ziya. Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Dav ranış. Ankara: Pegem Yayınları, 2011.
• Brynjolfsson, Erik, John J. Horton, Adam Ozimek, Daniel Rock, Garima Sharma & Hong-Yi TuYe. “COVID-19 and Remote Work: An Early Look at US Data.” National Bureau of Economic Research, 2020. https://www.nber.org/ papers/w27344. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
• Çetinkaya, Ahmet. “Hibrit Liderlik Modeli Üzerine Teorik Bir Değerlendirme.” Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (April 16, 2018): 66–79.
• Davis, Keith. İşletmede İnsan Davranışı: Örgütsel Davranış. Çev. K. Tosun vd. 3. baskı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, 1988.
• Denis, Jean-Louis, Ann Langley ve Viviane Sergi. “Leadership in the Plural.” Academy of Management Annals (January 6, 2012): 211–283.
• Doğan, Aysun, Suat Gürbüz, ve M. Abdülkadir Varoğlu. “Personel Güçlendirme: Türk Silahlı Kuvvetleri Üzerine Nitel Bir Araştırma.” Savunma ve Savaş Araştırmaları Dergisi (June 28, 2024): 126–135.
• Eraslan, Levent. “Liderlik Olgusunun Tarihsel Evrimi, Temel Kavramlar ve Yeni Liderlik Paradigmasının Analizi.” Milli Eğitim Dergisi 162 (2004). http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/162/eraslan.htm. Erişim tarihi: 15 Haziran 2025.
• Erçetin, Ş. Şule. Lider Sarmalında Vizyon. Ankara: Nobel Yayınları, 2000.
• Erdoğan, Fahri Alp, Murat Sağbaş ve Mustafa Sundu. “Yeni Nesil Harp Ortamında Askeri Liderlerde Olması Gereken Özelliklerin Bulanık AHP Yöntemi ile Önceliklendirilmesi.” Social Sciences Studies Journal (September 30, 2022): 3181–3192.
• Ertürk, Mümin. İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon. İstanbul: Beta Yayınları, 2000.
• Ertürk, Ramazan, ve Türkan Argon. “Okul Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Özellikleri ve Davranışları.” MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi 1, no. 23 (2021): 371–393.
• Ersayan, M. K. Liderlik Prensipleri ve Askeri Yönetimde Liderlik. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1992.
• Eryeşil, Kemalettin ve Rifat İraz. “Liderlik Tarzları ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması.” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi 20, no. 2 (2017): 129–139.
• Fiedler, Fred E. A Theory of Leadership Effectiveness. New York: McGraw-Hill, 1967.
• Galanti, Teresa, Gloria Guidetti, Elisabetta Mazzei, Salvatore Zappalà ve Ferdinando Toscano. “Work from Home during the COVID-19 Outbreak: The Impact on Employees’ Remote Work Productivity, Engagement, and Stress.” Journal of Occupational and Environmental Medicine 63, no. 7 (2021): 426–432.
• Gajendran, Ravi S. ve David A. Harrison. “The Good, the Bad, and the Unknown about Telecommuting: Meta- analysis of Psychological Mediators and Individual Consequences.” Journal of Applied Psychology 92, no. 6 (2007): 1524–1541. https://doi.org/10.1037/0021-9010.92.6.1524.
• Geçikli, Fatma. “Liderlik ve Duygusal Zekâ: Mustafa Kemal Atatürk Örneği.” Atatürk Üniversitesi İletişim Dergisi 3 (2012). http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/iletisim/article/view/8052. Erişim tarihi: 15 Haziran 2025.
• Gerras, Stephen J., Leonard Wong, ve Charles D. Allen. “Organizational Culture: Applying a Hybrid Model to the U.S. Army.” U.S. Army War College (2008): 3–6.
• Gronn, Peter. “Hybrid Leadership.” Leadership Quarterly (2009): 667–683.
• ———. “Hybrid Configurations of Leadership.” Journal of Management Studies (2011): 602–628.
• International Labour Organization (ILO). COVID-19 Ortamında ve Sonrasında Uzaktan Çalışma. 2020. https:// www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/iloankara/documents/publication/ wcms_759299.pdf. Erişim tarihi: 25 Haziran 2025.
• Kahya, Cem. “Dönüştürücü ve Etkileşimci Liderlik Anlayışları ile Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkide Örgütsel Güvenin Rolü.” Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
• Kaya, Emrah ve Mehmet Küçükçene. “Türkiye'de ‘Liderlik’ Çalışmaları (1983–2021): Bibliyometrik Bir Analiz.” Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21, no. 1 (2023): 75–94.
• Kılıçoğlu, Derya. “Dağlatılmış Liderlikten Hibrit Liderliğe: Eğitim Örgütlerinde Liderliğin Değişen Görünümü.” Journal of Educational Administration (2015): 452–468.
• Kniffin, Kevin M., J. Narayanan, F. Anseel, J. Antonakis, S. P. Ashford, A. B. Bakker, ... ve M. V. Vugt. “Covid-19 and the Workplace: Implications, Issues, and Insights for Future Research and Action.” American Psychologist 76, no. 1 (2021): 63–77. https://doi.org/10.1037/amp0000716.
• Koçel, Tamer. İşletme Yöneticiliği: Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış, Klasik–Modern–Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar, 8. bs., İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım, 2001.
• Olson, Margrethe H. “Remote Office Work: Changing Work Patterns in Space and Time.” Communications of the ACM 26, no. 3 (1983): 182–187.
• Resmi Gazete. “İş Kanunu ile Türkiye İş Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.” May 20, 2016. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/05/20160520-24.htm. Erişim tarihi: 17 Haziran 2025.
• Savić, Dobrica. “COVID-19 Work from Digital Transformation of the Workforce.” The Grey Journal 16, no. 2 (2020): 101–104.
• Saygılı, Zafer. “Siyasi ve Askeri Bir Lider Olarak Mustafa Kemal Atatürk ve Yönetim Felsefesi.” Temaşa: Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi 18 (2022): 162–172. https://doi.org/10.55256/temasa.1200515.
• Shimura, A., K. Yokoi, Y. Ishibashi, Y. Akatsuka, ve T. Inoue. “Remote Work Decreases Psychological and Physical Stress Responses, but Full-remote Work Increases Presenteeism.” Frontiers in Psychology 12 (2021): Article 4190.
• Sığrı, Ünsal. “Geleceğin Askeri Liderliğine Dair Değerlendirmeler.” Güvenlik Stratejileri Dergisi (February 3, 2006): 95–113.
• Spillane, James P. Distributed Leadership. San Francisco: Jossey-Bass/Wiley, 2006.
• Şahin, Güngör ve Alperen Kürşad Zengin. “Hibrit Tehditler Bağlamında Geleceğin Muharebe Ortamı ve Türk Silahlı Kuvvetleri.” In Z. Türkmen (ed.), Cumhuriyetin 100. Yılında Türk Ordusu ve Milli Savunma, 779–795. İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları, 2023.
• Tavares, Aida Isabel. “Telework and Health Effects Review.” International Journal of Healthcare 3, no. 2 (2017): 30. https://doi.org/10.5430/ijh.v3n2p30.
• Tenderis, Aslı ve Ömer Samet Kazdal. “Hibrit Çalışma Modelinin Örgütsel Bağlılık ve Çalışan Performansı Etkisi Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme.” Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14, no. 1 (2023): 1–11.
• Tuna, Ayşe Akbaş ve Zafer Türkmendağ. “Covid-19 Pandemi Döneminde Uzaktan Çalışma Uygulamaları ve Çalışma Motivasyonunu Etkileyen Faktörler.” İşletme Araştırmaları Dergisi 12, no. 3 (2020): 3246–3260.
• Usal, Alparslan ve Zeynep Aslan. Davranış Bilimleri: Sosyal Psikoloji. İzmir: Barış Yayınları, 1995.
• Weber, Max. The Theory of Social and Economic Organization. New York: Free Press, 1947.
• Yıkılmaz, İbrahim ve Murat Sağbaş. “Paternalistik Liderlik: Askeri Liderlik Uygulamalarına Alternatif Bir Bakış Açısı.” Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi (May 7, 2022): 988–1000.
• Yıldırım, G., ve S. Tiryaki. “Kurumsal İletişim Çerçevesinde Lider Davranışlarının Çalışanların İşveren Markası Algısına Etkisi: Özel Bir Sağlık Kuruluşunda Araştırma.” İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14, no. 1 (2022): 75– 97.
• Zel, Uğur. Kişilik ve Liderlik. 1. baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2001.
• Zeller, D. Organizational Management in the Hybrid (Combined Virtual Offsite/Traditional “Brick and Mortar”) Transnational Organizations. Yayımlanmamış doktora tezi, The Pennsylvania State University, 2018.