Hüseyin Fevzi Kurtoglu: a Naval Officer and a Military Historian

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 17 - 37, 30.04.2021

Evren Mercan

https://doi.org/10.52792/tws.863044

Öz

Having assumed various duties in the Navy during the most turbulent years of the Ottoman Empire due to his interest in history, Fevzi Kurtoglu also served as a history instructor at the Imperial Naval Engineering School (Çarkçı Mekteb-i Bahriye-i Şahane), Naval Academy, Naval High School and various training ships for many years. Articles and books he penned with an effort to “fill in the gaps” in Turkish naval history still continue to be reference sources today. Interestingly enough, despite his particular contributions in Turkish naval history, practically no work has been carried out on him or his life, and not even a detailed and accurate bibliography of his works is extant is thought-provoking. While the objective of this study is to reveal the military phase of Naval Historian Fevzi Kurtoglu, who holds an important place in the history of Turkish naval warfare and reveal the most complete bibliography of his works, it also aims to conduct a critical review of his historiography.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Navy, Turkish Naval History, Turkish Naval Academy, The Republic of Turkey, Fevzi Kurtoglu

Deniz Harp Tarihçisi Bir Bahriyeli: Hüseyin Fevzi Kurtoğlu

Öz

Osmanlı Devleti’nin en çalkantılı yıllarında bahriyede muhtelif görevler alan Fevzi Kurtoğlu, aynı zamanda tarihe olan ilgisinden dolayı da Çarkçı Mekteb-i Bahriye-i Şahane, Bahriye Mektebi, Deniz Lisesi ve sair eğitim gemilerinde uzun yıllar tarih öğretmenliği vazifesini ifa etmiştir. Kendisinin Türk deniz harp tarihindeki “boşlukları doldurma” gayretiyle kaleme aldığı makale ve kitaplar, günümüzde hala referans kaynak olmayı sürdürmektedir. İlginç bir şekilde Türk deniz harp tarihçiliğindeki bu özgül ağırlığına rağmen kendisi ve hayatına dair neredeyse hiçbir çalışmanın yapılmaması, hatta yazdığı eserlere ilişkin tafsilatlı ve doğru bir bibliyografyanın dahi bulunmaması düşündürücüdür. Bu çalışmanın hedefi Türk deniz harp tarihinde önemli bir yeri dolduran bahriyeli tarihçi Fevzi Kurtoğlu’nun askerî safahatı, eserlerinin olabildiğince eksiksiz bibliyografyasını ortaya çıkartmak ve ayrıca tarihçiliği üzerine bir dizi kritikte bulunmaktır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Bahriyesi, Türk Deniz Harp Tarihi, Bahriye Mektebi

Kaynakça

• T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA), 91 - 37 – 12, 2 Kasım 1934
• Deniz Tarihi Arşivi (DTA), Zabitan Künye Defteri 7/1216.
• Deniz Mecmuası, Cilt: 58, Sayı: 377, 1 Mayıs 1946, s. 129-131.
• Bruce, Anthony. An Encyclopedia of Naval History, New York: Checkmark Books, 1999.
• Hatip, Salih Murat. “Cumhuriyet Dönemi Denizcilik Tarihçileri Üzerine Analitik Bir İnceleme: Bahriye Kökenli Deniz Tarihçileri ve Eserleri”, Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi - KAREFAD, 4/1 (2016): 59-84.
• Güvenç, Serhat. Osmanlıların Dretnot Düşleri: Birinci Dünya Savaşı’na Giden Yolda, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2011.
• Korkmaz, Mehmet. “Ali Haydar Emir Alpagut: Hayatı ve Eserleri”, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, Sayı/Issue: 35 (2019): 57-77.
• Langensiepen, Bern ve Ahmet Güleryüz. 1828-1923 Osmanlı Donanması, İstanbul: Denizler Kitabevi, 2000.
• Şakiroğlu, Mahmut H. “Hüseyin Fevzi Kurdoğlu”, TDV DİA, cilt 26, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı (2002): 450-451.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Biyografya: Fevzi Kurtoğlu, TTK Belleten, Cilt: IX Sayı: 36 (Ekim 1945): 505-508.
• Ünalp, Levent. “Türk Harp Tarihi Yazıcılığına ve Askeri Tarih-Harp Tarihi Konularına İlişkin Değerlendirme”, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, Volume: 40, (Winter-2018): 64-80.