1. İlk Değerlendirme Süreci
TYB Akademi’ye gönderilen çalışmalar ilk olarak editör tarafından değerlendirilir. Bu aşamada, derginin amaç ve kapsamına uymayan; Türkçe, İngilizce ve diğer dillerde dil ve anlatım kuralları açısından zayıf, bilimsel açıdan kritik hatalar içeren, özgün değeri olmayan ve yayın politikalarını karşılamayan çalışmalar reddedilir.
Reddedilen çalışmaların yazarları, gönderim tarihinden itibaren en geç bir ay içerisinde bilgilendirilir. Yayın Kurulu tarafından uygun bulunan çalışmalar için ön değerlendirme süreci başlatılır.
2. Ön Değerlendirme Süreci
Ön değerlendirme sürecinde editör çalışmaların, giriş ve literatür, yöntem, bulgular, sonuç, değerlendirme ve tartışma bölümlerini dergi yayın politikaları ve kapsamı ile özgünlük açısından ayrıntılı bir şekilde inceler. Ayrıca TYB Akademi, yazar rehberine göre makaleyi şekil açısından inceler. Düzeltilmesi gerekenler için makale yazarı ile iletişim kurarak talep edilen düzeltmeleri en geç 7 gün içerisinde göndermesini ister. Verilen sürede gönderilmeyen çalışmalar sistemden silinir. Uygun bulunan çalışmalar ise hakem atama sürecine alınır.
3. Hakem Atama Süreci
Çalışmalara içeriğine ve hakemlerin uzmanlık alanlarına göre hakem ataması yapılır. Çalışmayı inceleyen editör ve yayın kurulu, TYB Akademi Bilim Kurulu veya Hakem havuzundan uzmanlık alanlarına göre en az iki hakem önerisinde bulunur veya çalışmanın alanına uygun yeni hakem önerebilir.
Alanına uygun hakem önerileri editör tarafından değerlendirilir ve çalışmalar hakemlere iletilir. Hakemler değerlendirdikleri çalışmalar hakkındaki hiçbir süreci ve belgeyi paylaşmayacakları hakkında garanti vermek zorundadır.
4. Hakem Değerlendirme Süreci
Hakem değerlendirme süreci için hakemlere verilen süre 15 gündür. Bu süre mücbir sebeplerle 15 gün daha uzatılabilir. Hakemlerden veya editörlerden gelen düzeltme önerilerinin yazarlar tarafından “düzeltme yönergesi” doğrultusunda 7 gün içerisinde tamamlanması zorunludur.
Hakemler bir çalışmanın düzeltmelerini inceleyerek uygunluğuna karar verebilecekleri gibi gerekliyse birden çok defa düzeltme talep edebilir.
TYB Akademi, yayınlanması için gönderilen makaleleri eleştirel bir şekilde değerlendirmek için zamanlarını ayıran yüzlerce uzmana borçlu olan hakemli bir dergidir. Hakemli makalelerin oldukça güvenilir olduğu düşünülmektedir çünkü konuyla ilgili özel bilgi sahibi uzmanlar tarafından inceleme yapılmaktadır. Hakem değerlendirmesi, editöryal süreç için çok önemlidir, çünkü editörlerin her gönderinin tüm yönlerini değerlendirecek zamanı veya uzmanlığı yoktur. Hakem değerlendirmesinin temel amaçları 2 kısımdır: Bir makalenin yayınlanıp yayınlanmayacağına karar vermek (derginin kalitesi ve alaka düzeyine dayanarak) ve yayından önce makaleyi geliştirmek.
Tüm başvurular ilk önce dahili bir ön değerlendirme sürecinden, çoğu da dış değerlendirme sürecinden geçer. Her gönderi, makaleyi inceleme için göndermek veya dış inceleme olmadan reddetmek için ilk kararı veren atanmış editör tarafından gözden geçirilir. Makaleler bu aşamada son zamanlarda yayınlanan makaleyle benzerlik, konu derginin kapsamı dışında kalması, yeni bilgiler verilmemesi, bilimsel geçerliliğin önemli eksiklikleri veya profesyonel olmayan bir sunum gibi çeşitli nedenlerle reddedilebilir. Editör, makalenin okuyucularımız için ilgi çekici olabileceğine inanıyorsa, o zaman dış değerlendirme incelemesi için gönderilir.
TYB Akademi’ye gelen çalışmalar, alandaki önceki çalışmaları değerlendiren özgün makaleler olmalı, yeni ve değerli fikirler ve perspektifler üretmelidir.
Bu dergi, en az iki hakem tarafından yerine getirilen çift-kör incelemeyi kullanır. Hakem isimleri kesinlikle gizli tutulur. Hakem kimlikleri sadece gizliliği koruma talimatı verilen dergi Yayın Kurulu üyelerine açıklanabilir.
Hakem değerlendirmesi türü: TYB Akademi, çift-kör hakemlik kullanır, bu da hem gözden geçiren hem de yazar kimlikleri inceleme süreci boyunca birbirinden gizlenir. Yazarlar ve hakemler, kimlikleri birbirlerine tanınmaktan gizleme çabalarını göstermekle yükümlüdürler. Bu, metinleri ve dosya özellikleriyle ilgili olarak aşağıdaki adımların atılıp atılmadığını kontrol etmek için yazarları ve gözden geçirenleri (incelemelerinin bir parçası olarak belgeleri yükleyen) içerir: Belgenin yazarları adlarını metinden silmişlerdir. "Yazar" referanslarda ve dipnotlarda yazarın adı vb. Microsoft Office belgelerinde, yazar kimliği de dosya özelliklerinden kaldırılmalıdır.
Hakemler bilimsel yayıncılıkta merkezi bir rol oynamaktadır. Dış hakem değerlendirmesi, araştırmanın doğrulanmasına, değerlendirilebileceği bir yöntem oluşturulmasına ve araştırma topluluklarındaki ağ oluşturma olanaklarının artırılmasına yardımcı olur. Eleştirilere rağmen, hakem incelemesi, araştırma doğrulama için hala yaygın olarak kabul edilen tek yöntemdir.
Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci
Kör hakemlik, bilimsel yayınların en yüksek kalite ile yayınlanması için uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntem, bilimsel çalışmaların nesnel (objektif) bir şekilde değerlendirilme sürecinin temelini oluşturmaktadır ve birçok bilimsel dergi tarafından tercih edilmektedir. Hakem görüşleri, TYB Akademi'nin yayın kalitesinde belirleyici bir yere sahiptir.
TYB Akademi’ye gönderilen tüm çalışmalar aşağıda belirtilen aşamalara göre çift-körleme yoluyla değerlendirilmektedir. Çift-körleme yönteminde çalışmaların yazar ve hakem kimlikleri gizlenmektedir. Bu sebeple yazarlardan sisteme makalelerini yüklerken isimlerini silmeleri talep edilir.
Çift Kör İnceleme
Hem hakem hem de yazar isimleri gizli tutulur.
Hakem isimleri kesinlikle gizli tutulur. Hakem kimlikleri sadece gizliliği korumanın talimatı verilen dergi Yayın Kurulu üyelerine açıklanabilir.
Çift-kör hakem değerlendirmesi için yazınızı anonimleştirme: kontrol listesi
Yazar isimleri yazının hiçbir yerinde veya Ek Bilgi dosyalarında (veya herhangi bir dosya adında) yer almamalıdır.
Tüm yazar adlarını ve üyelikleri içeren ayrı bir başlık sayfası hazırlayın (başvuruda “Dosya Yükleme” aşamasına ulaştığınızda, lütfen “Başlık Sayfası” dosya adını seçin).
Gönderilen makaledeki yazar adlarını içeren bir Teşekkürler bölümü eklemeyin. Hakem değerlendirme sürecinin tamamlanmasından sonra bilgi el yazısına eklenebilir.
Yayınlanmak üzere henüz kabul edilmemiş referans listesine çalışma eklemeyin.
Makalede kendi çalışmanıza atıfta bulunurken, kimliğinizi ortaya çıkarabilecek terminoloji kullanmaktan kaçının (örneğin, “daha önce [referans] gösterdik” gibi ifadelerden kaçının).
Gözden geçirme aşamasında aksini ispat ederken veya itiraz ederken yazar adlarıyla imzalamayın.
Yazarın anonimliği, örneğin bir yazarın menşe ülkesine veya önceki tartışmalı çalışmalara dayanarak, gözden geçirenlerin önyargısını önler.
Prestijli veya tanınmış yazarlar tarafından yazılan yazılar, itibarları yerine makalelerinin içeriğine göre değerlendirilir.
Hakemler yazarları yazı stilleri, konuları veya kendilerine alıntıları ile tanımlayabilirler.
Gözden Geçirme Süreci: Dergiye başvuru olarak kabul edilen eserin yayınlanma süreci, alındığı tarihten itibaren 2-4 ay sürer.
İntihal politikası: İntihal, başkalarının çalışmalarının bir kısmını veya tamamını kendilerininmiş gibi sunmaktır. Çoğaltma veya kendine intihal, eserin bir kısmının veya tamamının, başka bir makalede, asıl yazarı göstermeden tekrar kullanılmasıdır.
Hakem Raporları
Hakem değerlendirmeleri genel olarak çalışmaların özgünlük, kullanılan yöntem, etik kurallara uygunluk, bulguların ve sonuçların tutarlı bir şekilde sunumu ve literatür açısından incelenmesine dayanmaktadır.
Bu inceleme aşağıdaki unsurlara göre yapılır:
1. Giriş ve literatür: değerlendirme raporu çalışmada ele alınan problemin sunumu ve amaçları, konunun önemi, konuyla ilgili literatür kapsamı, güncelliği ve çalışmanın özgünlüğü, başlık, özet ve makale içeriği uyumu hakkında görüş içerir.
2. Yöntem: Değerlendirme raporu, kullanılan yöntemin uygunluğu, araştırma grubunun seçimi ve özellikleri, geçerlik ve güvenirlik ile ilgili bilgilerin yanı sıra veri toplama ve analiz süreci hakkında görüş içerir.
3. Bulgular: Değerlendirme raporu, yöntem çerçevesinde elde edilen bulguların sunumu, analiz yöntemlerinin doğruluğu, araştırmanın amaçları ile erişilen bulguların tutarlılığı, ihtiyaç duyulan tablo, şekil ve görsellerin verilmesi, kullanılan testlerin kavramsal açıdan değerlendirilmesine yönelik görüşler içerir.
4. Değerlendirme ve tartışma: Değerlendirme raporu, bulgulara dayalı olarak konunun tartışılması, araştırma sorusuna/larına ve hipoteze/lere uygunluk, genellenebilirlik ve uygulanabilirlik ile ilgili görüş içerir.
5. Sonuç ve öneriler: Değerlendirme raporu literatüre katkı, gelecekte yapılabilecek çalışmalara ve alandaki uygulamalara yönelik öneriler hakkında görüş içerir.
6. Stil ve anlatım: Değerlendirme raporu, çalışma başlığının içeriği kapsaması, Türkçe'nin kurallara uygun kullanımı, gönderme ve referansların APA 7 kurallarına uygun olarak tam metnin diline uygun verilmesi ile ilgili de görüşler içerir.
7. Genel değerlendirme: Değerlendirme raporu çalışmanın bir bütün olarak özgünlüğü, eğitim literatürü ve alandaki uygulamalara sağladığı katkı hakkında görüş içerir.
Değerlendirme sürecinde hakemlerin çalışmanın tipografik özelliklerine göre düzeltme yapmaları beklenmemektedir.
TYB Akademi’ye gönderilen çalışmalar, aşağıdaki esaslara göre değerlendirme süreçlerine tabi tutulmaktadır:
1) Başlık-içerik uyumu ve konu bütünlüğü
2) Türkçe ve İngilizce özetlerin, çalışmanın amacını, yöntemini, uygulama sahasını ve sonucunu içermesi
3) Giriş (problemi tanımlama ve ortaya koyma, böyle bir çalışmanın niçin gerektiği vb.) uygunluğu
4) Kapsamın tanımlanması ve kavramsal çerçeve
5) Bilgilerin sunumu, düzeni ve tutarlılığı
6) Sistematik açıdan bilimsel ölçütlere uygunluğu
7) Önceki çalışmalara yönelik değerlendirme
8) Dil hâkimiyeti, anlaşılabilirlik, akıcılık ve akademik üslup
9) Alanının terminolojisine hâkimiyet
10) Eleştirel ve karşılaştırmalı bakış açısı
11) Birinci el kaynaklara ulaşma
12) Yeni bilimsel çalışmalara ulaşma
13) Çalışmanın özgünlüğü
14) Alanına katkısı (kavramsal, metodolojik, uygulama)
15) Ortaya konulan çıkarımların tutarlılığı ve sonuçlarla rasyonel ilişkisi
16) Değerlendirme ve sonuca ulaşma