Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Sivil-Asker İlişkilerinin Dengesizliği ve Savaşa Giden Süreçte Genelkurmayların Etkileri: Almanya Örneği

Yıl 2020, Cilt: 51, 55 - 90, 08.12.2020

Caner Kur

Öz

Yaşandığı yıllarda “Büyük Savaş” olarak nitelendirilen I. Dünya Savaşı, henüz bu yıllardan itibaren neden çıktığı konusunda sosyal bilimler alanında önemli bir sorunsal olagelmiştir. Bu çerçevede literatürdeki tartışmalardan hareketle eldeki çalışma I. Dünya Savaşı’nın çıkışı sürecinde sivil-asker ilişkilerindeki dengesizliğe odaklanmakta, sistemin başat aktörü olan devletlerin içyapı ve kurumlarının 1914 öncesinde düzensiz bir geçiş sürecinde olduğunu öne sürmektedir. Çalışma, 19. yüzyılın ortasından itibaren hızlı kalkınma oranlarıyla ekonomik, askeri ve jeopolitik açıdan Avrupa’nın başat gücü konumuna yükselen Almanya’yı bahsedilen çelişkileri en derin yaşayan ülke olması bakımından analizin merkezine koymuştur. Almanya’nın hızlı sınai-iktisadi büyümesi ve toplumsal değişimi karşısında siyasi yapının kurumsallaşamaması Alman Genelkurmay Başkanlığı’nın oluşan idari-bürokratik boşlukları doldurmasıyla sonuçlanmıştır. Çalışmada Alman Genelkurmay Başkanlığı’nın özgünlüğü ve savaşın çıkışında oynadığı rol David Singer’in analiz düzeyleri yaklaşımı üzerinden ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

I. Dünya Savaşı, Sivil-Asker İlişkileri, Alman Genelkurmay Başkanlığı, Analiz Düzeyleri, Avrupa Ahengi

Kaynakça

• Cecil, Lamar, Wilhelm II: Emperor and Exile Vol 2: 1900-1941, Chapel Hill: The University of North Carolina Press, 1996.
• Clark, Christopher, Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia 1600-1947, Massachusetts: Harvard University Press, 2006.
• Clark, Christopher, The Sleepwalkers: How Europe Went to War in 1914, London: Penguin, 2013.