“JANUS”, “BULUNTU” VE “HEYT BE!” FANZİNLER BAĞLAMINDA BİR TANITIM ARACI OLARAK FANZİNLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 10, 41 - 58, 30.06.2021

Ahmet Mansuroğlu

Öz

İlk çıktığı dönemlerde, bir konunun hayran kitlesinin birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan “Fanzinler” günümüzde, analog olması ve eskiye atıfta bulunması bağlamında ilgi çekici bir iletişim ve tanıtım aracı olma niteliğine de sahiptir. Günümüzde bazı tasarımcılar, hem fikirlerini paylaşmak hem de kendilerinin ve işlerinin tanıtımına katkıda bulunması adına “fanzinleri” etkili bir şekilde kullanabilmektedir.
Bu çalışmada, tasarımcıların elinde birer sanat nesnesine dönüşebilen “fanzinlerin”, onu üreten tasarımcıya, tasarımcının tanıtımı bağlamında nasıl katkılarda bulunduğu, ele alınan örnekler üzerinden incelenmiştir. Bu fanzinlerden, özellikle tasarım yönü ön planda olan ve sanat fanzinleri (artzine) olması bağlamında; “Janus Fanzin”, “Buluntu Fanzin” ve “Heyt Be! Fanzin” bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmaya konu olan fanzinler tercih edilirken; fanzinlerin analog tasarımlarının olmasına, tasarım ve kavramsal olarak farklı içeriklere sahip olmasına ve farklı illerde faaliyet göstermelerine dikkat edilmiştir. Çalışmaya ait veriler toplanırken, literatür taraması yöntemi kullanılmış, aynı zamanda “Janus Fanzin” ve “Buluntu Fanzin” kurucu ve tasarımcılarıyla iletişim kurularak bilgiler toplanmıştır.
Bu bağlamda, Türkiye’de ve dünyada birçok fanzin üreten sanatçı-tasarımcının, sanat eseri üretirken gösterdiği “yaratıcılık, özgünlük ve görsel seçicilik” gibi birçok kriteri, kullanabilmesi ve fanzin dağıtımı için kurduğu iletişim ve ulaşım ağını organize edebilmesi önemlidir. Uygulanan yöntem ve kurulan bağlantılar sayesinde, bu çalışmada verilen örnekler ve daha birçok örnek gibi hem fanzin tanıtımında hem de kişisel tanıtımda başarı sağlanması çok olası görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fanzin, Janus, Buluntu, Heyt Be!, Tasarım ve Tanıtım

EVALUATION OF FANZINES AS A PROMOTIONAL TOOL IN THE CONTEXT OF "JANUS", "BULUNTU" AND "HEYT BE!" FANZINES

Öz

“Fanzines”, which enabled a fan base to communicate with each other when it first appeared, has the quality of being an interesting communication and promotion tool in the context of being analog and referring to the past. Today, some designers can effectively use "fanzines" to both share their ideas and contribute to the promotion of themselves and their work.
In this study, how "fanzines", which can be transformed into art objects in the hands of designers, contribute to the designer who produces it, in the context of the designer's promotion, is examined through the examples discussed. Among these fanzines, especially in the context of being "art fanzines" whose design aspect is at the forefront; "Janus Fanzin", "Buluntu Fanzin" and "Heyt Be! Fanzin ”is the subject of this study. While fanzines subject to this study are preferred; Attention has been paid to the fact that fanzines have analog designs, have different contents in terms of design and concept, and operate in different provinces. While collecting the data of the study, the method of literature review was used. At the same time, the information was collected by contacting the founders and designers of "Janus Fanzin" and "Buluntu Fanzin".
In this context, in Turkey and in the world, producing many fanzine artist and designer, which is necessary for artistic production of "creativity, originality and visual selectivity" as many criteria to use correctly; It is important to be able to organize the communication and transportation network it has established for the distribution of fanzines. Thanks to the method applied and the connections established, it seems very possible to achieve success both in the promotion of fanzine and in personal promotion, such as the examples given in this study and many other examples.

Anahtar Kelimeler

Fanzine, Janus, Buluntu, Heyt Be!, Design and Promotion

Kaynakça

• Arslan, E. (30 Ağustos 2018). “Nostaljiye dönük Romantik yanlarımızı keşfediyoruz”. http://www.gazetekadikoy.com.tr/kultur-sanat/nostaljiye-donuk-romantik-yanlarimizi-kesfediyoruz-h12846.html
• Beşer, D. (14 Haziran 2017). Barcelona’da Heyt Be! Fanzin ile Gutter Fest & Nase Zine ile Viyana’da Yeni Sayı Lansmanı Sergisi. https://fanzinapartmani.com/barselonada-heyt-be-fanzin-ile-gutter-fest-nase-zine-ile-viyanada-yeni-sayi-lansmani-sergisi/
• Destici, O. (2019). Bir Grafik Ürün Olarak, Üretim Biçimleri Bakımından Türkiye Fanzinleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Destici, O. (29.09.2017). Mondo Trasho. https://manifold.press/mondo-trasho
• Doğan, E. Ş. (2019). Gelenekselden Sayısala: Türkiye’de Fanzin Yayıncılığı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Elmastaş, E. (28.06.2019). Darağaç Volta’da Fanzin Masası (Fanzin Kolektif İşbirliği). https://fanzinapartmani.com/daragac-voltada-fanzin-masasi/
• Elmastaş, E. (23.01.2018). Kritik: Janus Fanzin ve İki Yüzlü Bir Tarih. https://fanzinapartmani.com/kritik-janus-fanzin-ve-iki-yuzlu-bir-tarih/
• Elmastaş, E. (28.03.2019). Parçaların Bütünü Buluntu Fazin 4. Sayısı Raflarda .https://fanzinapartmani.com/parcalarin-butunu-buluntu-fanzin-4-sayisi-raflarda/
• Fanzin ve Fanzin Kültürü, 4 Nisan 2018, https://medium.com/@cengiz/fanzin-ve-fanzin-kültürü-6b889f23daca
• Geekyapar!. (26.09.2016). ICAF’da Fanzinleri Tanıdık//İstanbul Comics and Art Festival 2016. Erişim Adresi: https://www.youtube.com/watch?v=A892zRqz1bA
• Özkan, O. K. (tarihsiz). Deniz Beşer İle Bağımsız Sanat Ve Fanzinler Üzerine…. http://www.kitaptansanattan.com/roportaj/deniz-beser-ile-bagimsiz-sanat-ve-fanzinler-uzerine/
• Palabıyık, O. (09.03.2016), Bir Direniş Hali: Türkiye’de Fanzinler. http://www.artfulliving.com.tr/edebiyat/bir-direnis-hali-turkiyede-fanzinler-i-5434
• Ezgi Aysever ve Macide Yalçınkaya ile görüşme:15.11.2019
• Zeynep Sıla Demircioğlu ile görüşme: 20.12.2019