User Experience and Aspect of Reality In Interactive Documentaries

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 13, 223 - 246, 31.12.2022

Umut Burcu Tasa Yurtsever Ekin Taneri

https://doi.org/10.55004/tykhe.1133886

Öz

Documentaries have been related with the seek of reality since it is defined as a distinct narration category. Unlike fictional films, documentary films that try to mirror events in society objectively have had a more political stance towards issues regarding social and ecological problems and discriminations. With the advent of digital media technologies, interactive documentary has come to existence as a new form documentary. Under the category of interactive documentary, participatory and pluralist films have had the chance to meet the audience. This study focuses on the definition and classification of interactive documentaries, the transformation of the spectator into user and the role and experience of the user with respect to the perception of reality. A selection of documentaries from MIT Open Documentary Lab, which are all on social issues but utilize technology and interaction design differently, have been analyzed. Through the analysis of these films, we present a discussion on the transformation from audience to user, and how different qualities of documentaries might affect the perception of reality.

Anahtar Kelimeler

Interactive documentary, reality, Interactive media, User experience design

Etkileşimli Belgesellerde Kullanıcı Deneyimi ve Gerçeklik Algısı

Öz

Ayrı bir tür olarak ortaya çıkışından beri özünü gerçeklik arayışından alan belgesel, dijitalleşmeyle birlikte yeni alanlarda varlığını sürdürmeye devam etmiştir. Konusunu ve içeriğini gerçek olaylara dayandırarak, kurgusal filmlere göre hakikate daha yakın durma iddiasındaki belgesel filmler, çoğunlukla toplumsal ve çevresel konularda politik bir duruş sergileyen bir tavra sahip olmuştur. Yeni medya teknolojilerinin varlığı ile birlikte yeni bir belgesel formu olan etkileşimli belgeseller ortaya çıkmış, bu belgesellerin ortaya çıkışı izleyicinin konumunu değiştirmiştir. Katılımcı, çoğulcu, çok sesli belgesel filmler seyirciyle buluşma şansı yakalamıştır. Yapılan bu çalışmada etkileşimli belgesellerin tanımı ve sınıflandırılmaları akabinde, kullanıcı deneyimi tasarımı perspektifinden yola çıkılarak, izleyiciden kullanıcıya dönüşüm ve filmin gerçekliğinin inşasında kullanıcının rolü ve deneyimi tartışılmıştır. MIT Open Documentary Lab’in çatısı altında bulunan, konusunu toplumsal meselelerden alan, teknoloji seçimi, arayüz ve etkileşim tasarımı açılarından farklı yaklaşımları olan yedi adet belgesel bu çerçevede analiz edilmiş, izleyicinin kullanıcı konumuna evrilme süreci ile etkileşimi etkileyen faktörlerin belgeselin gerçeklik olgusunu nasıl etkilediği tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Etkileşimli belgesel, Gerçeklik, İnteraktif medya, Kullanıcı deneyimi tasarımı

Kaynakça

• Arora, G. ve Milk, C. (Yönetmen). (2015). Clouds over Sidra. [Film]. VRSE; UNICEF; UN SDG.
• Castells, A. G. (2010). The interactive multimedia documentary: A proposed analysis model [PrePhD]. Universitat Pompeu Fabra. Departament de Comunicació. http://www.agifreu.com/web_dmi/articles/Interactive_multimedia_documentary_PrePHD_Ch1_Arnau_Gifreu.pdf
• Castells, A. G. (2011). The interactive documentary: Definition proposal and basic features of the new emerging genre. Proceedings of McLuhan Galaxy Conference 2011 içinde (367-378). Barcelona Editorial UOC.
• Chen, J. (Yönetmen). (2014). 4/6 Sonrası [Film]. Freehand, SBS Online.
• Edwin, T. Østbye. (Yönetmen). (2013). 17000 Islands [Film]. Norway Film Institute.
• Elmaliah, R. vd. (Yönetmen). (2009). Aza Sderot: HaChaim Lamron HaKol. [Film]. ARTE; Alma Films; B'Tselem; Sapir Academic Campus School of Film & Television Studies; Trabelsi Productions.
• Fougère I. ve Dewever-Plana M. (Yönetmen). (2012). Alma: Bir şiddet hikayesi. [Film]. ARTE France, Upian, Agence VU'.
• Galloway, D., Mcalpine, K. B. ve Harris, P. (2007). From Michael Moore to JFK Reloaded: Towards a working model of interactive documentary. Journal of Media Practice, 8 (3), 325-339. https://doi.org/10.1386/jmpr.8.3.325_1
• Gaudenzi, S. (2013). The living documentary: From representing reality to co-creating reality in digital interactive documentary [Doktora tezi]. Goldsmiths University of London. https://doi.org/10.25602/GOLD.00007997
• Hermawati, S. ve Lawson, G. (2016). Establishing usability heuristics for heuristics evaluation in a specific domain: Is there a consensus? Applied Ergonomics, 56, ss. 34-51.
• Kim, N., ve Kim, S. (2014). Interactive documentary on perspective of new media. International Journal of Multimedia and Ubiquitous Engineering, 9(12), 117-128.
• Kuruoğlu, H. ve Akçora, E. (2017). Dijital ortamdaki belgesel filmde yeni anlatım biçimleri. 1. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı bildirileri içinde (510- 522). Nobel Yayıncılık.
• Mutlu E. (1991). Televizyonu Anlamak. Gündoğan Yayınları.
• Nash, K. (2012). Modes of interactivity: Analysing the webdoc. Media, Culture & Society, 34(2), 195-210.
• Nichols, B. (2017). Introduction to documentary. Indiana University Press.
• Nielsen, J. (1994). 10 Usability Heuristics for User Interface Design. Nielsen Norman Group. https://www.nngroup.com/articles/ten-usability-heuristics/
• Ocak, E. (2014). New media documentary: Playing with documentary film within the database logic and culture. D. Moser, S. Dun (Ed.). A Digital Janus: Looking Forward, Looking Back içinde (253-262). Brill Publishing.
• Parkan, M. (1997). Gerçek Ne Kadar Gerçektir? Belgesel Sinema Üzerine / Belgesel Sinemacılar Birliği I. Ulusal Konferans Bildirileri. Tayf Basım.
• Reisman, B. A., Cordova, A. ve Benites, R. R. (Yönetmen). (2018). _Desaparecidas: las mujeres olvidadas por el Estado peruano. [Film]. Peru: Radio Programas del Perú.
• Wakefield, J. (1 Nisan 2015). Virtual reality looks for a role in journalism. BBC. https://www.bbc.com/news/technology-32052296
• Zaman, Ç., Tuzcu, N., ve Tortum, D. (Yönetmen). (2016). Eylül 1955. [Film]. Virtual Collaboration Research.