Causes and Results Of Mobbing: A Case Study In The Aviation Sector

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1-2, 39 - 62, 31.12.2019

Bilge Timuçin Ekinci

Öz

Today, many employees in the public and private
sectors have been exposed to behaviors that are called with different names as
mobbing, psychological harassment or intimidation in the workplace. Mobbing
refers to longterm, deliberate and negative behaviors towards the people who
have been chosen as the target in the organization. Such behavior can lead to
psychological and psychosomatic problems on victims as well as harm to the
organization. In this study, the mobbing event in a company operating in the
aviation sector was examined and within this scope, interviews were conducted
with the victims. The aim of the study is to analyze the event which is the
subject of mobbing and to determine the organizational and managerial reasons,
the effects on the victims and the solutions. The interview method was used as
a data collection tool. As a result of the research, it was found that the
managers who were inadequate in terms of work experience and management skills
applied mobbing to talented and knowledgeable employees and such behaviors
caused psychological problems and resignation on victims.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, Psychological Harassment, Intimidation, Bullying, Aviation Sector

MOBBİNG’İN NEDEN VE SONUÇLARI: HAVACILIK SEKTÖRÜNDE VAKA İNCELEMESİ

Öz

Günümüzde
kamu ve özel sektörde pek çok çalışan mobbing, iş yerinde psikolojik taciz veya
yıldırma olarak farklı isimlerle adlandırılan davranışlara maruz
kalabilmektedir. Mobbing, örgütte hedef olarak seçilmiş kişilere yönelik, uzun süreli,
kasıtlı ve olumsuz davranışlardır. Bu tür davranışlar, kurbanlarda psikolojik
ve psikosomatik sorunlara yol açabileceği gibi örgüt için de zararlı olabilir.
Bu çalışmada havacılık sektöründe faaliyet gösteren bir firmada yaşanan mobbing
olayı incelenmiş ve bu kapsamda mağdurlarla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın
amacı mobbinge konu olan olayın analizinin yapılarak, örgütsel ve yönetsel nedenlerinin,
kurbanların üzerindeki etkilerinin ve çözüm yollarının belirlenmesidir. Veri
toplama aracı olarak görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda iş tecrübesi
ve yönetim yeteneği bakımından yetersiz olan yöneticilerin, yetenekli ve
bilgili çalışanlara mobbing uyguladıkları, bu tür davranışların kurbanlarda
psikolojik sorunlara ve istifaya neden olduğu bulgularına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, İş Yerinde Psikolojik Taciz, Yıldırma, Bezdirme, Havacılık Sektörü

Kaynakça

• AQUINO, Karl, BRADFIELD, Murray, (2000), “Perceived Victimization in the Workplace: The Role of Situational Factors and Victim Characteristics”, Organization Science, 11(5), 525-537.
• ASHRAF, F., & KHAN, M., A., (2014), “Does Emotional Intelligence Moderate the Relationship Between Workplace Bullying And Job Performance?”, Asian Business & Management, 13(2), 171-190.
• AFACAN, Yasin, (2015), “ Havacılık Sektöründe Çalışanların Mobbing’e Maruz Kalma ve Stres Durumlarının Değerlendirilmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• ARASTAMAN, G., FİDAN, İ. Ö., & FİDAN, T. (2018), “Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik: Kuramsal Bir İnceleme”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75.
• ALTUNIŞIK, R., COŞKUN, R., BAYRAKTAROĞLU, S., & YILDIRIM, E., (2004), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Kitabevi, Üçüncü Baskı, Adapazarı.BALTACI, Ali, (2018), “ Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:7, Sayı: 1, ss. 231-274.
• BATTAL, Ünal, YILMAZ, Harun, ATEŞ, Savaş, S.,(2006) “Türkiye’de İç Hatlarda Serbestleşme Hareketi ve Geleceği”, Kayseri VI. Havacılık Sempozyumu, 12-14 Mayıs, Nevşehir.
• BODDY, C. R. (2011), “Corporate Psychopaths, Bullying and Unfair Supervision in the Workplace”, Journal of Business Ethics”, 100(3), 367-379.
• CALDWELL, Cam ve Canuto-CARRANCO,(2010), “Organizational Terrorism and Moral Choices – Execising Voice When the Leader is the Problem”, Journal of Business Ethics, Vol: 97, No: 1, pp: 159-171.
• CASSIE, K., M., & CRANK, A., K., (2018), “Bullies in Our Midst: Workplace Bullying Among Social Service Workers in Long Term Care Facilities”, Human Service Organizations: Management, Leadership & Governance, 42(4), 417-431.
• DİLBEROĞLU, A., V., (2016), “Cezalar ve Güvenlik Tedbirlerinin Amacı ve Niteliği”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(4), 1517-1544.
• EKİNCİ, B., T., (2017), “Asil-Vekil Arasındaki Kayırmacılığın Vekâlet Maliyetleri ile İlişkisi”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 73-96.
• EKİNCİ, B., T., (2016a), İşlem Maliyetleri Bağlamında Elektronik Ticaret, Gece Kitaplığı Yayınevi, Birinci Basım, Ankara.
• EKİNCİ, B., T., (2016b), Vekalet Teorisi ve Kayırmacılık, Gece Kitaplığı Yayınevi, Birinci Basım, Ankara.
• EINARSEN, Ståle, (1999), “ The Nature and Causes of Bullying at Work”, International Journal of Manpower, 20(1/2), 16-27.
• ELLEN MATHISEN, G., ØGAARD, T., & EINARSEN, S., (2012), “Individual and Situational Antecedents of Workplace Victimization”, International Journal of Manpower, 33(5), 539-555.
• ELLWARDT, L., WITTEK, R., & WIELERS, R., (2012), “Talking about the Boss: Effects of Generalized and Interpersonal Trust on Workplace Gossip”, Group & Organization Management, 37(4), 521-549.
• FERIA, Judith, MARTELO, Raúl, J., FRANCO, David, (2018), “Effects of Mobbing on Labor Productivity”, Contemporary Engineering Sciences, Vol.11, No.17, pp. 841-850.
• GIORGI, Gabriele, LEON-PEREZ, Jose M, ARENAS, Alicia, (2015 ), “Are Bullying Behaviours Tolerated in Some Cultures? Evidence for a Curvilinear Relationship Between Workplace Bullying and Job Satisfaction Among Italian Workers”, Journal of Business Ethics, Vol. 131, No. 1, pp. 227-237.
• HENLE, C. A., GROSS, M. A., (2014), “What Have I Done to Deserve This? Effects of Employee Personality and Emotion on Abusive Supervision” Journal of Business Ethics, 122(3), 461-474.
• HIGGINBOTTOM, Gina, M., A., (2004), “Sampling Issues in Qualitative Research”, Nurse Researcher, Vol. 12, No 1, pp. 8-19.
• Hürriyet,31.08.2017,http://www.hurriyet.com.tr/6-yilda-32-bin-262-kisi-mobbinge-ugradi-40566418, (15.03.2019).
• JACOBSON, K. J., HOOD, J. N., & VAN BUREN III, H. J. (2014), “Workplace Bullying Across Cultures: A Research Agenda”, International Journal of Cross Cultural Management, 14(1), 47-65.
• KARATAŞ, Zeki, (2015), “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”, Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
• KIEFFER, C. C., (2013), “Prologue: Psychoanalytic Perspectives on Bullying”, Psychoanalytic Inquiry, 33(2), 71-72.
• KİNSİZ, Damla, Nur, (2017), “Sosyolojik Bir Araştırma Yapan Nitel Araştırmacıyı Bekleyen Zorluklar”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 47, s. 242-248.
• KONIECZNY, Piotr, (2018), “Volunteer Retention, Burnout and Dropout in Online Voluntary Organizations: Stress, Conflict And Retirement of Wikipedians”, Research in Social Movements, Conflicts and Change, 199-219.
• KÜÇÜKÇAYIR, Gülnur, Ak, (2016), “Eğitimcilerin Yıldırmaya Yaşantıları Üzerine Nitel Bir Araştırma”, Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• LEYMANN, Heinz, (1990), “ Mobbing and Psychological Terror at Workplaces”, Violence and Victims, Vol. 5, No. 2, pp. 119-126.
• LINGNAU, V., FUCHS, F., & DEHNE-NIEMANN, T. E., (2017), “The Influence of Psychopathic Traits on the Acceptance of White-collar Crime: Do Corporate Psychopaths Cook the Books and Misuse the News?”, Journal of Business Economics, 87(9), 1193-1227.
• MAJİDLİ, F., & BUDAK, G., (2018), “Mobbing İle Mücadelede Farklılıkların Yönetimi Stratejileri”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 129-161.
• MAKAREM, N. N., TAVITIAN-ELMADJIAN, L. R., BROME, D., HAMADEH, G. N., & EINARSEN, S., (2018), “Assessment of Workplace Bullying: Reliability and Validity of an Arabic Version of the Negative Acts Questionnaire-Revised (NAQ-R)”, BMJ open, 8(12), 1-10.
• Milliyet,(14.10.2017),http://www.milliyet.com.tr/vasifsiz-yoneticiler-mobbing-gundem-2536689/, (15.03.2019).
• MIZRAHI, Rozi, (2013), “Çalışma Hayatında Mobbing ile Mücadele Yöntemleri”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt: 5, No: 2, ss: 443-452.
• MALTERUD, K., SIERSMA, V. D., & GUASSORA, A. D., (2016), “ Sample Size in Qualitative Interview Studies: Guided by Information Power”, Qualitative Health Research, 26(13), 1753-1760.
• NİŞANCI, Z. N., (2012), “Toplumsal Kültür-Örgüt Kültürü İlişkisi Ve Yönetim Üzerine Yansımaları”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 1279-1293.
• OZLER, N. D. E., & BUYUKARSLAN, B. A., (2011), “ The Overall Outlook of Favoritism in Organizations: A Literature Review”, International Journal Of Business And Management Studies, 3(1), 275-285.
• ÖKSÜZOĞLU, T., & ŞEŞEN, H., (2018), “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kamu İşyerlerinde Mobbing Olgusu: Sendikaların Rolü Üzerine Nitel Bir Araştırma”, Amme Idaresi Dergisi, 51(1).
• PILCH, Irena, TURSKA, Elzbieta, (2015), “Relationships Between Machiavellianism, Organizational Culture, and Workplace Bullying: Emotional Abuse from Target’s and the Perpetrator’s Perspective”, Journal of Business Ethics, Vol. 128, No. 1, pp. 83-93.
• SERİN, A., Emin, BALAKN, M., Onur, DOĞAN, Hüsna, (2014), “The Perception and Causes of Mobbing: Turkey Example”, Journal of Business, Economics and Finance, Vol: 3, Issue: 1, pp: 5-17.
• Sir COOPER, Cary, L., (2017), “Debate: Workplace Bullying”, Public Money & Management, 37:7, 459-460.
• EINARSEN, Ståle, (1999), "The Nature and Causes of Bullying at Work", International Journal of Manpower, Vol. 20 Issue: 1/2, pp.16-27.
• ŞENER, S., BAHÇECİ, V., DOĞRU, H., SEL, Z. G., ERTAŞ, M., SONGÜR, S., & TÜTÜNCÜ, Ö, (2017), “Turizm Alanındaki Nitel Araştırmaların Güvenirlik ve Geçerlik Ölçütleri Kapsamında Değerlendirilmesi”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 28(1), 7-26.
• t24,(24.10.2018),https://t24.com.tr/haber/turkiyede-9-milyon-600-bin-kisi-mobbinge-ugruyor,731102, (15.03.2019).
• TAMBUR, M., & VADİ, M., (2012), “Workplace Bullying and Organizational Culture in a Post-Transitional Country”, International Journal of Manpower, 33(7), 754-768.İZMİR, Gökalp ve FAZLIOĞLU, Aygül, (2011), “İş Yerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Çözüm Önerileri Komisyon Raporu”, T.B.M.M. Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu, Ankara.
• WILLIAMSON, Oliver, (1985), The Economic Istitutions of Capitalism: Firms, Markets, Relational Contracting, The Free Press, New York.
• Workplace Bullying Institute, (2017), 2017, WBI U.S. Workplace Bullying Survey, http://www.work placebullying.org/2017-prevalence, (15.03.2019).
• YAĞAR, F., & DÖKME, S., (2018), “Niteliksel Araştırmaların Planlanması: Araştırma Soruları, Örneklem Seçimi, Geçerlik Ve Güvenirlik”, Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
• YAŞAR, Mustafa, (2018), “Nitel Araştırmada Nitelik Sorunu”, MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, ss. 55-73.
• YAZICIOĞLU, Yahşi ve ERDOĞAN, Samiye, (2011), SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Detay Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara.
• YEŞİLÇAYIR, Celal, (2014), “Thomas Hobbes’un Geleneksel Siyaset Felsefesine Karşı Çıkışı”, Mavi Atlas, (2), 62-72.
• YILDIRIM, Kasım, (2010), “Nitel Araştırmalarda Niteliği Arttırma”, İlköğretim Online, 9(1), 79-92.
• ZEYADA, M., (2018), “Organizational Culture and its Impact on Organizational Citizenship Behavior”, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 8(3), 418-429.
• ZIA, Yorid Ahsan, SYED, Pakiza, Haque, (2013), “An Exploratory Study into the Causes of Conflict and the Effect of Conflict Management Style on Outcome in a Competitive Workplace” , Journal of Managerial Sciences, 2 (7)., pp. 299-315.