Sporun Kuir Hali Mümkün: Queer Olympix Örneği

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 114 - 128, 30.04.2023

Sabiha Gizem Engin Veli Onur Çelik

Öz

Endüstriyel futbolun içerisindeki erilliğe karşı, bir farkındalık yaratma amacı ile yola çıkan ve spor içerisindeki her türlü ırkçı, cinsiyetçi, ayrıştırıcı dili ve nefret söylemlerini hedef alan bir organizasyon olan ve FRIDA fonu tarafından desteklenen Queer Olympix, 2019 yılında 3. organizasyonunu gerçekleştirmiştir. Futbol başta olmak üzere; yoga, misket, petank (bocce) bayrak yarışı, hızlı yürüme, voleybol, uzun atlama gibi pek çok branşı içerisinde barındıran organizasyon aynı zamanda bünyesinde, söyleşiler, forumlar ve atölyelere de yer vermektedir. Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden gözlem ve görüşmeden yararlanılmıştır. İki araştırmacının tam katılımcı gözlemci olarak yer aldığı organizasyonda, süreçler ile ilgili daha detaylı bilgilerin edinilmesi açısından organizasyon komitesi ile yapılandırılmamış bir görüşme gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen gözlem ve görüşmeler sonucunda; İçsel faktörler, dışsal faktörler ve etkinlik organizasyonu olmak üzere ana temalar belirlenmiştir. Organizasyonun asıl amacı dikkate alındığında, özellikle spor camiası içerisindeki erkek egemen yapıya, nefret diline ve cinsiyetçi söylemlere karşı bir farkındalık yaratılması, ayrıca toplumun bilinçlendirilmesi çalışmanın önemini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Queer Teori, Spor, Toplumsal Cinsiyet, LGBT

Kaynakça

• Akbaş, E. (2012). Türkiye'de sosyal medyada futbol taraftarlarının erkeklik söylemleri (Doctoral dissertation, İstanbul Bilgi Üniversitesi).
• Alaszewski, A., Using Diaries for Social Research, Sage, London, Thousand Oaks, New Delhi, 1-2, 2006.
• Butler, J. (2014) Bela Bedenler, Çev: Çakırlar, C. ve Talay, Z., İstanbul: Pinhan Yayıncılık. Carter, C., & Baliko, K. (2017). „These are not my people‟: queer sport spaces and the complexities of community. Leisure Studies, 36(5), 696-707.
• Cavkaytar, S. (2009). Dengeli okuma yazma yaklaşımının Türkçe öğretiminde uygulanması: İlköğretim 5. sınıfta bir eylem araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative Inquiry & Research Design – Choosing Among Five Approaches (2nd ed.), SAGE Publications, Thousand Oaks, California.
• Çalışkan, K., Büyükakgül, Ü. C., Yüce, A., Katırcı, H. (2018). Futbolda nefretin anatomisi: Türk spor basınında nefret dili. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism, Recreation and Sports Sciences, 1(1), 1-21.
• Davidson, J. (2007). The necessity of queer shame for gay pride: The gay games and cultural events. In sport, sexualities and queer/theory (pp. 102-118). Routledge.
• Davidson, J. (In press). Racism against the abnormal? The 20th century Gay Games, biopower, and the emergence of homonational sport. Paper forthcoming in Leisure Studies. doi:10.1080/02614367.2012.723731
• Demiral, A. (2018). Queer Teori ve Sanat; Sanatın Queer Hali, 12. Ulusal Sanat Sempozyumu, Ankara.(1985). The American game of" Smear the Queer" and the homosexual component of male competitive sport and warfare. Journal of Psychoanalytic Anthropology.
• Eker, G. Ö. (2010). Futbolun Dayanılmaz Çekiciliği, Büyülenen Taraftar Portresi, Fanatizm Ve Beşiktaş. Milli Folklor, 22(85).
• Erkök, Ş. Ö. (2011). Performans sanatı ve aktivizm. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Glesne, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş, (A, Ersoy, P, Yalçınoğlu, Çev.), Anı Yayıncılık, Ankara, p.141.
• Griffin, P. (2012). LGBT equality in sports: Celebrating our successes and facing our challenges. Sexual orientation and gender identity in sport: Essays from activists, coaches, and scholars, 1-12.
• Huberman, M., & Miles, M. B. (2002). The qualitative researcher's companion. Sage.
• Johnson, C. W., Kivel, B. (2007). Gender, sexuality and queer theory in sport. In Sport and Gender Identities (pp. 103-115). Routledge.
• Kaya, A. Y. (2016). Türkiye'de spor basını haber dili: futbol haberlerinde sözcük seçimi üzerine bir içerik çözümlemesi (Doctoral dissertation, Anadolu University (Turkey).
• King, S. (2008). What‟s queer about (queer) sport sociology now? A review essay. Sociology of sport journal, 25(4), 419-442.
• King, S. (2009). Homonormativity and the politics of race: Reading Sheryl Swoopes. Journal of Lesbian Studies, 13(3), 272-290.
• Krane, V. (2016). Sport for LGBT athletes. Routledge international handbook of sport psychology, 238.
• Krane, V., Barber, H.,, McClung, L. R. (2002). Social psychological benefits of Gay Games participation: A social identity theory explanation. Journal of Applied Sport Psychology, 14(1), 27-42.
• McDonald, M.G. (2006). Beyond the pale: The whiteness of sport studies and queer scholarship. In J. Caudwell (Ed.), Sport, sexualities, and queer/theory (pp. 33–46). New York, NY: Routledge.
• McDonald, M. G. (2002). Queering whiteness: The peculiar case of the Women‟s National Basketball Association. Sociological Perspectives, 45, 379–396.
• Melton, E. N., Cunningham, G. B. (2014). Who are the champions? Using a multilevel model to examine perceptions of employee support for LGBT inclusion in sport organizations. Journal of Sport Management, 28(2), 189-206.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel vaka (durum) çalışması (Çev. E. Karadağ), S. Turan (Çev. Ed.), Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (pp: 39-54), Ankara. Nobel Yayıncılık.
• Mertler, C.A., Action Research. Teachers as Researcher in the Classroom, Sage Publication, Thousand Oaks, CA, 24-94, 2006.
• Muñoz, J. E. (1999). Disidentifications: Queers of color and the performance of politics (Vol. 2). U of Minnesota Press.
• Özkazanç, A. (2018). Feminizm ve Queer Kuram. Ankara: Dipnot Yayınları
• Pitts, B. (1998). An analysis of sponsorship recall during Gay Games IV.
• Sykes, H. (2016). The sexual and gender politics of sport mega-events: Roving colonialism. In The Sexual and Gender Politics of Sport Mega-Events (pp. 13-31). Routledge. Symons, C., Sbaraglia, M., Hillier, L., & Mitchell, A. (2010). Come out to play: The sports experiences of lesbian, gay, bisexual and transgender (LGBT) people in Victoria.
• Symons, C. (2010). The gay games: A history. Routledge.
• Waitt, G. (2005). The Sydney 2002 Gay games and querying Australian national space. Environment and Planning D: Society and Space, 23(3), 435-452.
• Waitt, G. (2003). Gay games: Performing'community'out from the closet of the locker room. Social & Cultural Geography, 4(2), 167-183.
• Washington, M., McKay, S. (2011). The controversy over Montréal: The creation of the outgames in the field of gay and lesbian sports. Canadian Journal of Administrative Sciences/Revue Canadienne des Sciences de l'Administration, 28(4), 467-479.
• Warner, M. (2013) ”Queer Gezegen Korkusu: Queer Politika ve Toplumsal Teoriye Giriş”, Queer Tahayyül, Ed: Yardımcı, S. ve Güçlü Ö, 17-26, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Yıldırım, A., Şimşek, H., Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 171, 295-300, 2005.
• Yıldırım, A., Şimşek, H., Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 253, 341-342, 2013.
• Yıldız Ekin, M. T. (2005). Spor basınında futbol anlatım dili: manşet ve başlıklar. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 93-106.
• Zabus, C., Coad, D. (Eds.). (2013). Transgender experience: Place, ethnicity, and visibility. Routledge.
• Zeigler, C. (2016). Fair play: How LGBT athletes are claiming their rightful place in sports. Akashic Books.
• İnternet Kaynakları
• Http-1 http://www.gazetekadikoy.com.tr/spor/queer-olympixe-yasak-h14842.html
• Http-2 https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2019/08/24/kadikoy-kaymakamligi-queerolympixi-yasakladi
• Http-3 http://alansavunmasi.org/donald-trumpin-oglu-transseksuel-sporcuyla-alay-etti/
• Http-5 http://www.hurriyet.com.tr/sporarena/cas-caster-semenya-kararini-acikladi-41200162
• Http-5 http://www.gazetevatan.com/dogustan-dopingliler-735253-pazar-vatan/
• Http-6 https://www.eglsf.info/
• Http-7 http://www.youcanplayproject.org/pages/get-help