Türkiye’de Spor Bilimleri Eğitimi Perspektifinden Arama Kurtarma Dersi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 23 - 30, 31.08.2023

Fikret Kayhalak Mehmet Güçlü

Öz

Bu araştırmanın amacı Türkiye’deki mevcut üniversiteleri çeşitli değişkenler üzerinden analiz edip, müfredatında arama kurtarma dersi bulunan spor bilimleri bölümlerinin arama kurtarma derslerine ne sıklıkta yer verildiğini tespit etmek amaçlanmıştır. 2022 yılında, Yükseköğretim Bilgi Sistemi, YÖK Atlas ve üniversitelerin Bologna sürecine uygun ders müfredatları üzerinden elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Yapılan analiz neticesinde; ülkemiz sınırları içerisinde 121’i devlet 82’si vakıf olmak üzere toplam 203 adet üniversite bulunmaktadır. 203 üniversitenin 105’inde spor bilimlerine dair bölüm bulunur iken 98’inde herhangi bir lisans eğitimi veren spor bilimleri bölümüne rastlanamamıştır. 84 Devlet üniversitesi özel yetenek sınavı ile öğrenci alır iken 24 devlet üniversitesi merkezi yerleştirme ile öğrenci almaktadır. Hem özel yetenek sınavı hem de merkezi yerleştirme ile öğrenci alan üniversite sayısı 19’dur. Devlet üniversitelerinde özel yetenek sınavı ile öğrenci alan üniversitelerin kontenjanı 11881 iken merkezi yerleştirme kontenjanı 1959’dur. Vakıf üniversitelerinde merkezi yerleştirme ile öğrenci alınmaz iken özel yetenek sınavı ile aldıkları öğrenci sayısı 2483 olup; devlet ve özel üniversitelerin toplam kontenjanı 16323’tür. 105 üniversitenin Spor bilimlerine dair bölümlerinin müfredatı incelendiğinde sadece 8 üniversitede arama kurtarma dersinin seçmeli ders olarak okutulduğu görülmüştür. Deprem ülkesi olan Türkiye’de afet bilincinin artması, afete müdahale de hızlı koordineli ve bilinçli olunması için fiziksel eforla ilişkili olan arama kurtarma faaliyetlerin Spor bilimleri bünyesinde zorunlu hale getirilmesi gerekmekte olup; afet anında kamu ile koordineli bir şekilde çalışılmasının
sağlanması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arama Kurtarma, Spor Bilimleri, Üniversite

Kaynakça

• Arap, K. S. (2010). Türkiye yeni üniversitelerine kavuşurken: Türkiye'de yeni üniversiteler ve kuruluş gerekçeleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(01), 1-29.
• Ataçocuğu, M. Ş., ve Zelyurt, M. K. (2017). Spor bilimleri fakülteleri mezunlarının işsizlik deneyimleri üzerine nitel bir araştırma. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 70-97.
• Arslanoğlu, B. (2010). İtfaiyecilerin fiziksel uygunluk parametrelerinin belirlenmesi. (Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Benli, H., ve Balcanlı, M. (2018). Türkiye’de afet yönetimi ve doğa kaynaklı afet istatistikleri. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara.
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Dut, İ. (2019). Ekstra ağırlık ile yapılan orta mesafe koşularda sodyum bikarbonat alımının performans üzerine etkisi. (Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Ergünay, O. (1996). Afet yönetimi nedir? Nasıl olmalıdır? Erzincan ve Dinar depremleri ışığında Türkiye’nin deprem sorunlarına çözüm yolları arayışları. TÜBİTAK Deprem Sempozyumu Bildiriler Kitabı. (Der. Tuğrul TANKUT), 263-272, Ankara.
• Kadıoğlu M., (2008), Modern, bütünleşik afet yönetiminin temel ilkeleri, afet zararlarını azaltmanın temel ilkeleri’nin İçinde, (Kadıoğlu M., Özdamar E., Ed.), JİKA Türkiye Ofisi Yayınları, Ankara:İSMAT Matbaacılık.
• Kozyel, M., Çalişkan, C., Koçak, H., ve Bektaş, S. A. R. I. (2018). Türkiye’de afet yönetimiyle ilgili üniversite düzeyinde eğitim ve öğretim girişimleri. Hastane Öncesi Dergisi, 3(2), 131-139.
• Koçak, H., Demirezen, İ., ve Keskin, T. (2016). Arama kurtarma ve acil yardım alanındaki gönüllü katılımcı sisteminin Almanya’daki uygulamaları ve Türkiye karşılaştırması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 97-104.
• Özel, B., ve Sezen, B. (2018). Spontane gönüllüler için tasarlanmiş afet yârdim sistemi. İçinde 2ND International Symposium On Natural Hazards And Disaster Management, Sakarya University Culture And Congress Center, Sakarya-Turkey 04-06 May 2018.
• Tarhan, M., Baykan Atalay, D., ve Altun, T. (2023). Bakan Çavuşoğlu: Şu anda sahada arama kurtarma çalışması yapan ülke sayısı 74 Anadolu Ajansı. Website: https://www.aa.com.tr/tr/asrin-felaketi/bakan-cavusoglu-su-anda-sahada-aramakurtarma-calismasi-yapan-ulke-sayisi-74/2821625 (Erişim: Şubat 19, 2023).
• Türkiye Deprem Tehliklesi Haritası (2018). AFAD https://www.afad.gov.tr/turkiye-depremtehlike-haritasi (Erişim: Şubat 19, 2023).
• Yükseköğretim Program Atlası (2022). Yükseköğretim Program Atlası https://yokatlas.yok.gov.tr/ (Erişim: Şubat 18, 2023).