Suriyeli Öğrencilerin Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlarla İlgili Okul Yöneticilerinin Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 15, 26.06.2020

Ebru Külekçi Akyavuz Emrah Gezeroğlu Şeyda Gül Toma

Öz

Araştırmada ilkokullarda eğitim gören Suriyeli öğrencilerin eğitimi ile ilgili sorunların ve çözüm önerilerinin okul yöneticilerinin görüşleri çerçevesinde belirlenmesi amaçlamaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Kilis İl merkezinde ilkokullarda görev yapan müdür ve müdür yardımcıları arasından ölçüt örneklem yöntemiyle seçilen 12 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Görüşme formu hazırlanmadan önce alanyazın taranmış, yapılan çalışmalar incelenmiştir. Yapılan taramalar sonucunda ilkokullarda eğitim gören Suriyeli öğrencilerin eğitimi ile ilgili sorunların belirlenmesine yönelik görüşme formu geliştirilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda okul yöneticilerinin eğitim öğretim sürecinde Suriyeli öğrencilerle karşılaştıkları sorunlar kültür, karakter, aile, fiziksel engeller ve öğretim süreci olmak üzere 5 kategori ve 19 kod halinde incelenmiştir. Çalışma sonucunda öneri olarak sunulan uygulamaların belli bir ölçüde yerine getirildiği takdirde eğitim öğretim sürecinde Suriyeli öğrencilerle karşılaşılan sorunların azalacağı ve okullardaki olumlu atmosferin artacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Suriye, öğrenci

Opinions of School Principals Regarding Problems Related to Syrian Students

Öz

The conducted research aimed to explore problems related to Syrian students attending primary schools and to offer suggestions within the frame of school principals’ opinions. The study group of the research was composed of 12 school principals selected from school principals and assistant principals currently working in schools of Kilis in 2018-2019 education year, with the criterion sampling method. Research data was collected with semi structured interview forms. Before the preparation of interview form, literature review was carried out and the studies were examined. As a result of the reviews, the interview form for the determination of problems related to the education of Syrian students in primary schools was developed. Descriptive analysis was performed for the data analysis. After the analysis of collected data, the problems related to Syrian students observed by school principals within the educational semester were investigated under 5 categories named culture, individual situation, family, physical obstructions and educational process that include 19 codes. In case the suggested practices are to be implemented in a reasonable extent, it is safe to say that problems related to Syrian students may be moderated and a more positive atmosphere might be formed in schools.

Anahtar Kelimeler

Syria, student, school principals.

Kaynakça

• Akar, H. (2016). Durum çalışması. A. Saban ve A. Ersoy (Yay. Haz.). Eğitimde nitel araştırma içinde (s. 11-206). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Akpınar, T. (2017). Türkiye’deki Suriyeli mülteci çocukların ve kadınların sosyal politika bağlamında yaşadıkları sorunlar. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 16-29.
• Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2(1), 44-56.
• Biner, Ö. ve Soykan, C. (2016). Suriyeli mültecilerin perspektifinden Türkiye'de yaşam. Çeşitlilik ve Stratejik Davalama Ağı Projesi.
• Bozan, İ. (2014). Türkiye’de iç göç hareketleri ve göçün eğitim üzerindeki etkisi: Bir durum çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Coşkun, E. (2005). Uluslararası göç teorilerinde kadınlar, Batı Avrupa ülkelerine göç, göçmen politikaları ve kadın göçmenlerin ekonomiye katkısı (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çakmak, Ö. (2018). Okul yöneticilerinin gözüyle Suriyeli öğrencilerin eğitiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri (Kilis Örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Demirci, M. (2015). B1 seviyesinde Türkçe öğrenen Suriyeli öğrencilerin sesli okuma becerisiyle ilgili tespitler. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(7), 333-38.
• Dillioğlu, B. (2015). Suriyeli öğrencilerin entegrasyonu: Türkiye’nin eğitim ve istihdam politikaları. Akademik Ortadoğu Dergisi, 10(1), 1-22.
• Erdem, C. (2017). Sınıfında mülteci öğrenci bulunan sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları öğretimsel sorunlar ve çözüme dair önerileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-42.
• Erdoğan, M. M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi.
• Geçici Koruma Yönetmeliği. (GKY). (2014, 22 Ekim). Resmi gazete (Sayı: 6883). Erişim adresi (11.12.2019): https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141022-15-1.pdf
• Gencer, E. (2017). Göç ve eğitim ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Suriyeli çocukların eğitim gereksinimi ve okullaşma süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 838-851.
• GİGM. (T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü). (2014). Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. Erişim adresi (21.02.2019): http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-koruma_363_378_4713
• GİGM. (T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü). (2017). Erişim adresi (20.02.2019): http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik
• Güçer, M., Karaca, S. ve Dinçer, O. B. (2013). Sınırlar arasında yaşam savaşı: Suriyeli mülteciler. Ankara: USAK Yayınları.
• Gülüm, K. ve Akçalı, H. (2017). Balıkesir’deki mülteci çocukların eğitim sorunları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Özel Sayı, 127-136.
• Kap, D. (2014). Suriyeli mülteciler: Türkiye’nin müstakbel vatandaşları. Akademik Perspektif Dergisi, Aralık, 30-35.
• Karadeniz, M. (2016). Kilis’te yaşayan Suriyeli sığınmacıların il ekonomisine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kilis.
• Kaya, İ. ve Yılmaz-Eren, E. (2014). Türkiye’deki Suriyelilerin hukuki durumu: Arada kalanların hakları ve yükümlülükleri. SETA Raporu.
• Kaypak, Ş. (2014). Kent sosyolojisi, Basılı ders notları, Antakya: MKÜ.
• Keser, İ. (2011). Göç ve zor: Diyarbakır örneğinde göç ve zorunlu göç. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Kılınç, E. (2014). Antalya’da yaşayan yabancı uyruklu aile çocuklarının karşılaştığı eğitim sorunları (Yayımlanmamış yüksek lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Kiremit, R. F., Akpınar, Ü. ve Tüfekçi-Akcan, A. (2018). Suriyeli öğrencilerin okula uyumları hakkında öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2139-2149. doi:10.24106/kefdergi.428598
• Kirişçi, K. (2014). Misafirliğin ötesine geçerken: Türkiye’nin Suriyeli mülteciler sınavı (Çev. Sema Karaca). Brookings Enstitüsü & Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK).
• Kirman, M. A. (2016). Din sosyolojisi sözlüğü. Adana: Karahan Kitabevi.
• Levent, F. ve Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(27), 21-46.
• Mercan-Uzun, E. ve Bütün, E. (2015). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Dergisi, 1(1), 72-83. Milli Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2019). Geçici koruma kapsamı altındaki öğrencilerin eğitim hizmetleri. Erişim adresi (12. 08. 2019): https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/26115239_14_HAziran___2019_YNTERNET_SUNUUU_.pdf
• Orhan, O. (2014). Suriye’ye komşu ülkelerde Suriyeli mültecilerin durumu: Bulgular, sonuçlar ve öneriler, ORSAM Yayını, Rapor No: 189. Ankara.
• Oytun, O. ve Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye etkileri, ORSAM – TESEV, Rapor No: 195, Ankara.
• Özdemir, S. M., Benzer, H. ve Akbaş, O (2009). Almanya'da yaşayan 15-19 yaş Türk gençlerinin eğitim sorunlarına ilişkin bir inceleme (Kuzey Ren Vestfalya Örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10(1), 23-40.
• Öztürk, S. ve Çoltu, S. (2018). Suriyeli mültecilerin Türkiye ekonomisine etkileri. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 188-198.
• Paksoy, H. M., Koçarslan, H. ve Kılınç, E. (2016). İç savaştan kaçarak gelen Suriyeli öğrencilerin üniversite eğitimlerinde karşılaştıkları iletişim sorunları üzerine bir çalışma. (H. M. Paksoy, E. Yildirimci, K. Sarıçoban ve Ö. Özkan. (Yay. Haz.). Ortadoğudaki çatışmalar bağlamında göç sorunu içinde (s. 87-100). Ankara: Efil Yayınları.
• Polat Uluocak, G. (2009). İç göç yaşamış ve yaşamamış çocukların okulda uyumu. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(2), 35-44.
• Reçber, S. (2014). Hayatin yok yerindekiler: Mülteciler ve sığınmacılar. VI. Sosyal İnsan Hakları Ulusal Sempozyumu. Eskişehir.
• Saklan, E. ve Erginer, A. (2017). Classroom management experiences with Syrian refugee students. Education Journal. 6(6), 207-214. doi:10.11648/j.edu.20170606.17
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
• Şahin, M. ve Doğan, Y. (2018). Suriyeli öğrencilerin bulunduğu sınıflarda Fen Bilimleri öğretiminde karşılaşılan sorunlar: Nitel bir çalışma. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 1(1), 13-33.
• Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye’de yaşayan Suriyeli çocukların eğitim sorunu ve çözüm önerileri. Liberal Düşünce Dergisi, 22(86), 127-144.
• Taylor, S. ve Sidhu, R.K. (2012). Supprting refugee student in schools: What constitutes inclusive education? International Journal of Inclusive Education, 16(1), 39-56. doi:10.1080/1360311090356008.
• Türk Dil Kurumu. (2016). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Erişim adresi (10.12.2018): http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.56716e8a191219. Türk, G. D. (2016). Türkiye’de Suriyeli mültecilere yönelik sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerine ilişkin bir değerlendirme. Marmara İletişim Dergisi, 25, 145-157.
• Uluslararası Göç Örgütü. (UGÖ). (2009). Göç terimleri sözlüğü. Erişim adresi (17.01.2019): http://www.goc.gov.tr/files/files/goc_terimleri_sozlugu(1).pdf
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (2013, 4 Nisan). Resmi Gazete (Sayı: 28615). Erişim adresi (2.12.2019): http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6458.pdf
• Yaşar, M. R. ve Amaç, Z. (2018). Teaching Syrian students in Turkish schools: Experiences of teachers. Sustainable Multilingualism, 13, 232-244. doi:10.2478/sm-2018-0019
• Yılmaz, A. (2014). Uluslararası göç: Çeşitleri, nedenleri ve etkileri. Electronic Turkish Studies, 9(2), 1685-1704.
• Yüksel, U., Bulut, M. N. ve Mor, Z. (2014). Türkiye’de bulunan Suriyeli mülteciler: İnfografik rapor. Ankara: Uluslararası Orta Doğu Barış Araştırmaları Merkezi.