ÖĞRETMENLERİN YAŞAM BOYU ÖĞRENME TUTUMLARI, DİJİTAL YERLİ OLMA DURUMLARI VE TEKNOLOJİ KABULÜ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BİRBİRLERİ İLE VE ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 17, 29.04.2018

Fatma Aycan Binay Eyuboğlu , Fatma Gizem Karaoğlan Yılmaz

Öz

Bu çalışmada
öğretmenlerin yaşam boyu öğrenmeye (YBÖ) yönelik tutumları, dijital yerli olma
durumu ve teknoloji kabulü arasındaki ilişkinin ortaya konulması amaçlanmıştır.
Çalışmanın katılımcılarını 2016-2017 eğitim- öğretim yılı ikinci döneminde
Bartın ilinde görev yapmakta olan ve çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul
eden 264 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışmanın yöntemi betimsel taramadır. Çalışmanın
verileri kişisel bilgiler formu, YBÖ tutum ölçeği, dijital yerliler ölçeği ve
teknoloji kabul ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Analiz sonuçlarına göre korelasyon
katsayılarına bakıldığında; YBÖ tutumları ile dijital yerli olma durumu
arasında düşük düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki, YBÖ tutumları ile
teknoloji kabul durumu arasında orta düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir
ilişki, dijital yerli olma durumu ile teknoloji kabul düzeyi arasında orta
düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yaş,
cinsiyet, hizmetiçi eğitim alma durumu, internet kullanım süreleri gibi
değişkenlere göre YBÖ tutumlarının, dijital yerli olma durumlarının ve
teknoloji kabul durumlarının anlamlı farklılık oluşturup oluşturmadığı da incelenmiştir.
Çalışma sonucunda YBÖ tutumlarının cinsiyete, hizmetiçi eğitim almaya ve günlük
ortalama internet kullanım süresine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı,
yaş değişkenine göre ise anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Dijital
yerli olma durumlarının cinsiyete ve hizmetiçi eğitim almaya göre anlamlı bir
şekilde farklılaşmadığı, yaş değişkenine ve günlük ortalama internet kullanım
süresine göre ise anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Teknoloji
durumlarının cinsiyete ve hizmetiçi eğitim almaya göre anlamlı bir şekilde
farklılaşmadığı, günlük ortalama internet kullanım süresine ve yaş değişkenine göre
ise anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yaşam Boyu Öğrenmeye Yönelik Tutum, Dijital Yerliler, teknoloji kabul modeli

Kaynakça

• Akça, Y., & Özer, G. (2012). Teknoloji kabul modeli’nin kurumsal kaynak planlaması uygulamalarında kullanılması (The use of technology acceptance model in enterprise resource planning ımplementations). Business and Economics Research Journal, 3(2),79-96.
• Arabacı, İ. B., & Polat, M. (2013). Dijital yerliler, dijital göçmenler ve sınıf yönetimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(47), 11-20.
• Armağan, E., Arslan, A., Sözcü, Ö. F., & Berksoy, İ. (2015) Öğretmenlerin mesleki gelişim amaçlı interneti kullanım durumları: literatür taraması. İnet-Tr’15, XX. Türkiye'de İnternet Konferansı. 1-3 Aralık 2015, İstanbul Üniversitesi
• Avrupa Komisyonu, (2007). Key competences for lifelong learning european reference [https://www.britishcouncil.org/sites/default/files/youth-in-action-keycomp-en.pdf] web adresinden 21/03/2017 tarihinde indirildi.
• Ayaz, C. (2016). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi), Bartın Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Ayra, M., Kösterelioğlu, İ., & Çelen, Ü. (2016). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 497-516.
• Berberoğlu, B. (2010). Yaşam boyu öğrenme ile bilgi ve iletişim teknolojilerin açısından Türkiye’nin avrupa birliği’ndeki konumu. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 5(2), 113-126.
• Bilgiç, H. G., Duman, D., & Seferoğlu, S. S. (2011). Dijital yerlilerin özellikleri ve çevrim içi ortamların tasarlanmasındaki etkileri. Akademik Bilişim Konferansı. Web: http://ab.org.tr/ab11/bildiri/69.pdf adresinden 15.04.2017 tarihinde alınmıştır.
• Budak, Y. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve ilköğretim programlarının hedeflemesi gereken insan tipi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(3), 693-708.Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çetin, O., Çalışkan, E., & Menzi, N. (2012). Öğretmen adaylarının teknoloji yeterliliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1).
• Dağhan, G., Kalaycı, E., & Seferoğlu, S. S. (2011). Milli eğitim şuralarındaki teknoloji politikalarının incelenmesi. XII. Akademik Bilişim Konferans Bildirileri. İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS quarterly, 319-340.
• Demirel, M. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve teknoloji. In 9th International Educational Technology Conference (IETC2009). 6-8 Mayıs 2009, Ankara.
• Demirel, M., & Yağcı, E. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının yaşam boyu öğrenmeye ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel sayı 1, 100-111.
• Demirel, M., Sadi, Ö., & Dağyar, M. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin yasam boyu öğrenme yeterliklerinin incelenmesi (Karaman ili örneği). Pegem Egitim ve Öğretim Dergisi= Pegem Journal of Education and Instruction, 6(1), 19-40.
• Eşgi, N. (2013). Dijital yerli çocukların ve dijital göçmen ebeveynlerinin internet bağımlılığına ilişkin algılarının karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 181-194.
• Göksan, T. S., Uzundurukan, S., & Keskin, S. N. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve avrupa birliği'nin yaşam boyu öğrenme programları. 1. İnşaat Mühendisliği Eğitimi Sempozyum. 6-8 Kasım 2009, Antalya.
• Güleç, İ., Çelik, S., & Demirhan, B. (2013). Yaşam boyu öğrenme nedir? Kavram ve kapsamı üzerine bir değerlendirme. Sakarya University Journal of Education, 2(3), 34-48.
• Günüç, S. (2011).Dijital yerlilerde çalışan bellek ve çoklu görev working memory and multitasking ın digital natives. 5 th International Computer & Instructional Technologies Symposium. 22-24 Eylül 2011, Elazığ.
• Haseski, H., İ. (2015). Öğretim elemanlarına göre yaşam boyu öğrenme özelliklerini etkileyen faktörler: anadolu üniversitesi örneği. (Doktora tezi), Anadolu Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Hürsen, C. (2016). A scale of lifelong learning attitudes of teachers: The developments of LLLAS Cypriot Journal of Educational Science. 11(1), 21-36.
• Jenkins, A. (2004). Women, lifelong learning and employment report. centre for the economics of education. U.K. London School of Economics and Political Science. http://eprints.lse.ac.uk/19467/1/Women,_Lifelong_Learning_and_Employment.pdf adresinden 17.05.2017 tarihinde indirildi.
• Karabulut, B. (2015). Bilgi toplumu çağında dijital yerliler, göçmenler ve melezler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2015(21), 11-23.
• Kazu, İ. Y., & Erten, P. (2016). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri. İlköğretim Online, 15(3), 838-854.
• Kivunja, C. (2014). Theoretical perspectives of how digital natives learn. International Journal of Higher Education, 3(1), 94-109.
• Kurtdede Fidan, N. (2008). İlköğretimde araç gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim, 1(1), 48-61.
• Lei, J. (2009). Digital natives as preservice teachers: What technology preparation is needed?. Journal of Computing in Teacher Education, 25(3), 87-97.
• Masrom, M. (2007). Technology acceptance model and e-learning. 12th International Conference on Education, Sultan Hassanal Bolkiah Institute of Education, 21-24 May 2007. Brunei Darussalam.
• Özgiden, M., & Çetin. H. (2013). Dijital kültür sürecinde dijital yerliler ve dijital göçmenlerin twitter kullanım davranışları üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(1), 172-189.
• Park, S. Y. (2009). An analysis of the technology acceptance model in understanding university students' behavioral ıntention to use e-learning. Educational Technology & Society, 12 (3), 150–162.
• Prensky, M. (2001a). Digital natives, digital immigrants part 1. On the horizon, 9(5), 1-6.
• Prensky, M. (2001b, November/December). Digital natives, digital immigrants, Part II: Do they really think differently? On the Horizon 9(6): 1-6.
• Sert, G., & Usluel, Y. K. (2009). Teknoloji kabul modeli çerçevesinde derslerde eğitim yazılımlarının kullanımı. the use of educatıonal software ın teachıng ın the context of technology acceptance model. In Proceedıngs Of 9 Th Internatıonal Educatıonal Technology Conference, 6-8 Mayıs 2009. Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Solak, M. (2012). Öğretmenlerin akıllı tahta kullanımına karşı tutumlarının teknoloji kabul modeline göre incelenmesi. (Yüksek lisans tezi), Sakarya Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sakarya.
• Şahin, M. C. (2009). Yeni binyılın öğrencileri’nin özellikleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 155-172.
• Teo, T., Kabakçı Yurdakul, I., & Ursavaş, Ö. F. (2016). Exploring the digital natives among pre-service teachers in Turkey: a cross-cultural validation of the digital native assessment scale. Interactive Learning Environments, 24(6), 1231-1244.
• Turan, A. H. Ve Çolakoğlu B. E. (2008).Yüksek öğrenimde öğretim elemanlarının teknoloji kabulü ve kullanımı: Adnan Menderes Üniversitesinde ampirik bir değerlendirme. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 106-121.
• Ursavaş, Ö. F., Şahin, S., & Mcilroy, D. (2014). Technology acceptance measure for teachers: T-TAM/Öğretmenler için teknoloji kabul ölçeği: Ö-TKÖ. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(4), 885-917.
• Uzunboylu, H., & Hürsen, Ç. (2011). Lifelong learning competence scale (LLLCS): The study of validity and reliability. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(41), 449-460.
• Yaman, F. ve Yazar, T. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi (Diyarbakır ili örneği), Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (4), 1553-1566.
• Yıldırım, Z. (2015). Sınıf öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenmeye yönelik yeterlik algıları ve görüşleri.(Yüksek lisans tezi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Yılmaz, M. (2016). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi/ examination of teachers’ lifelong learning tendencies. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 253-262.