ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI: ÖĞRENCİLERİN OKUL MEMNUNİYETİ ÖLÇEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 25 - 39, 30.04.2023

Ümran Demir

https://doi.org/10.47714/uebt.1261576

Öz

Bu çalışmanın amacı liselerde öğrenim gören öğrencilerin okula yönelik memnuniyet düzeylerini belirlemeye dönük ölçek geliştirmektir. Oluşturulan 60 maddelik taslak ölçek 2020-2021 eğitim öğretim yılında Antalya ili beş merkez ilçesinde öğrenim gören 650 lise öğrencisine pilot uygulama; 614 öğrenciye ise gerçek uygulama yapılmıştır. Elde edilen veriler üzerinden ölçeğin geçerliğine ilişkin bilgi elde edebilmek için döndürülmüş temel bileşenler analizi kullanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini saptamak amacıyla temel bileşenler analizi ile faktör analizleri yapılmış ve Promax eğik döndürme işlemi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca ölçeğin güvenirliğine kanıt sağlamak amacıyla Cronbach α güvenirlikleri hesaplanmış ve .94 olarak bulunmuştur. Bu analizler sonucunda 6 faktörlü ve toplam varyansın %60’ını açıklayan 43 maddeden oluşan Öğrencilerin Okul Memnuniyeti Ölçeği (ÖOMÖ) elde edilmiştir. Madde geçerliğine kanıt olarak madde test korelasyonları hesaplanmıştır. Madde test korelasyonlarının .446 ile .743 arasında değiştiği saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu kanıtlar niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, Okul, Memnuniyet, Ölçek geliştirme

SCALE DEVELOPMENT STUDY: STUDENTS' SCHOOL SATISFACTION SCALE

Öz

The aim of this study is to develop a scale to determine the satisfaction levels of high school students towards school. The draft scale was piloted to 650 high school students studying in five central districts of Antalya in the 2020-2021 academic year. Afterwards, real application was made to 614 students. Rotated principal component analysis was used to obtain information about the validity of the scale over the obtained data. In order to determine the construct validity of the scale, principal component analysis and factor analyzes were performed and Promax oblique rotation was performed. In addition, Cronbach's α reliability was calculated to provide evidence for the reliability of the scale and was found to be .94. As a result of these analyzes, the Students' School Satisfaction Scale (SSSS) consisting of 6 factors and 43 items explaining 60% of the total variance was obtained. Item test correlations were calculated as evidence of item validity. Item test correlations were found to vary between .446 and .743. The results obtained prove that the scale is valid and reliable.

Anahtar Kelimeler

Student, School, Satisfaction, Scale development

Kaynakça

• Alıcı, D. (2013). Okula yönelik tutum ölçeği’nin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Eğitim ve Bilim, (Parts of the Attitudes Towards School Scale: Reliability and validity study. Education and Science), 38, 318-331.
• Ansari, W. E. (2002). Student nurse satisfaction levels with their courses: Part I effects of demographic variables. Nursing Education Today, 22(2), 159–169.
• Baykal, Ü., Sökmen, S., Korkmaz, Ş., & Akgün, E. (2002). “Öğrenci memnuniyeti ölçeği” geliştirme çalışması (“Student satisfaction scale” development study). Hemşirelik Dergisi (Nursing Journal), 11(49), 23-32.
• Büyüköztürk, S. (2008). Sosyal bilimler 1çin veri analizi el kitabı. İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum (6. baskı). (Manual of data analysis for social sciences. Statistics, Research Design SPSS Applications and Interpretation (6th ed.)). Ankara: Pegem A.
• Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı, (Use of Confirmatory Factor Analysis in Validity and Reliability Studies). Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi (Anadolu Journal of Nursing and Health Sciences), 17(3). Çeçen, A. R. (2006). Validity and reliability studies of the emotions management skills scale. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 2, 101-113.
• Choi, S. M., Guerin, D. A., Kim, H. Y., Brigham, J. K. & Bauer, T. (2013). Indoor environmental quality of classrooms and student outcomes: A Path Analysis Approach. Journal of Learning Spaces, 2(2), 14.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve Lisrel uygulamaları (Multivariate statistics for social sciences: SPSS and Lisrel applications). Ankara: Pegem Press.
• Demir, S. B. ve Akengin, H. (2010). Sosyal bilgiler dersine yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (Development of an Attitude Scale Towards Social Studies Course: A Study of Validity and Reliability). E-uluslararası eğitim araştırmaları dergisi (E-international journal of educational research), 1(1), 26-40.
• Epstein, J. L., and McPartland, J. M. (1976). Classroom organization and the quality of school life. Maryland: Center for Social Organization of Schools.
• Harrington, D. (2009). Confirmatory factor analysis. New York: Oxford University Press. Kalaycı, N. (2008). Yükseköğretimde uygulanan toplam kalite yönetimi sürecinde gözardı edilen unsurlardan “Tky Merkezi” ve “eğitim programları”. ("TQM Center" and "education programs", one of the elements overlooked in the process of total quality management in higher education). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Turkish Journal of Educational Sciences), 6(2), 163-188.
• Kayıkçı, K. ve Sayın, Ö. (2010). Ortaokul kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin okuldan memnuniyet düzeyleri (School Satisfaction Levels of Students Studying in Secondary School Institutions). Millî Eğitim (National Education), 187, 207-224.
• Keleş, R. (1976). Toplum bilimlerinde araştırma ve yöntem (Research and Method in Social Sciences). Ankara: Sevinç Matbaası (Ankara: Sevinç Printing House).
• Kırnık, D., Özkul R., Dönük, O., Altunhan, Y. ve Altunkaynak, Y. (2021). Okul mutluluk- yaşam ölçeğinin geliştirilmesi (Development of School Happiness-Life Scale). İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (Journal of Inonu University Faculty of Education), 22(1), 603-627.
• Klein, P. (2005). Psychological testing: A practical approach to design and evaluation. Sage Publishing. Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Abingdon-on-Thames: Routledge. Munro, B. H. (2005). Statistical methods for health care research. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p.351-76.
• Okumuş, A., & Duygun, A. (2008). Eğitim hizmetlerinin pazarlanmasında hizmet kalitesinin ölçümü ve algılanan hizmet kalitesi ile öğrenci memnuniyeti arasındaki ilişki. (The measurement of service quality in the marketing of educational services and the relationship between perceived service quality and student satisfaction). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Anadolu University Journal of Social Sciences), 8(2), 17-38.
• Oliver, R. L. (1999). Whence consumer loyalty?. Journal of Marketing, 63, 33-44. Rennie, K. M. (1997). Exploratory and confirmatory rotation strategies in exploratory factor analysis. Paper Presented At The Annual Meeting Of The Southwest Educational Research Association (Austin, January). Robbins, S. P ve Coulter, M. (2009). Management. 10th. Ed. New Jersey: Pearson Education, Inc.
• Robbins, S. P., DeCenzo, D. A. ve Coulter, M. (2011). Fundamentals of Management. 7 th. Edition. New Jersey: Pearson Education, Inc.
• Schermelleh-Engel, K., Mooseburger, H. ve Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structuralequation models: Test of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Method of Psychological Research Methods of Psychological Research, 8 (2), 23-74
• Schumacker, R. E., Lomax, R. G. (2010). A beginner's guide to structural equation modeling. New York: Taylor & Francis Group, p.85-90.
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci (Psychological test development and adaptation process). Ankara: Anı Publications.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş. Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları (Introduction to structural equation modeling. Fundamentals and applications of LISREL). Ankara: Ekinoks Publications.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon, Inc.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (1. bs). (Measuring attitudes and data analysis with SPSS (1st ed).) Ankara: Nobel Publications.
• Tekindal, S. (2009). Okullarda ölçme ve değerlendirme yöntemleri (Measurement and evaluation methods in schools (2nd Edition). Ankara: Nobel Publications.
• Türk Dil Kurumu. (2010). Türk Dil Kurumu sözlükleri (Turkish Language Institution dictionaries). http://sozluk.gov.tr/ (17/10/2021)
• Uzgören, N., & Uzgören, E. (2007). Dumlupınar Üniversitesi lisans öğrencilerinin memnuniyetini etkileyen bireysel özelliklerin istatistiksel analizi-hipotez testi, ki-kare testi ve doğrusal olasılık modeli (Statistical analysis of individual characteristics affecting the satisfaction of Dumlupınar University undergraduate students-hypothesis test, chi-square test and linear probability model). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Dumlupınar University Journal of Social Sciences), 17, 173-193.
• Uzun, N., Gelbal, S. & Öğretmen, T. (2010). Tımss-R fen başarısı ve duyuşsal özellikler arasındaki ilişkinin modellenmesi ve modelin cinsiyetler bakımından karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 531-544. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/49063/626008
• Yıldız, G., & Ardıç, K. (1999). Eğitimde toplam kalite yönetimi (Total quality management in education). Bilgi Dergisi (Bilgi), 1, 73-82
• Yorulmaz, M., Özkan, M., Bayar, S., & Alkan, G. (2017). Meslek yüksekokullarında verilen eğitim hizmetinin kalitesinde öğretim elemanlarının rolüne ilişkin bir inceleme: Yalova Meslek Yüksekokulu örneği. (An investigation on the role of instructors in the quality of education service provided in vocational schools: The case of Yalova Vocational School). Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (Academic Journal of Social Studies), 5(50), 569-580.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması, (Using content validity indexes for content validity in scale development studies). XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 28–30 Eylül Denizli (XIV. National Educational Sciences Congress, Pamukkale University Faculty of Education, 28–30 September), http://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/PamukkaleBildiri.pdf (17.11.2021).