Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

COMPARATIVE ANALYSIS OF RESPONSIBILITY EDUCATION IN THE OTTOMAN PERIOD AND TODAY'S TURKEY

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 138 - 164, 30.12.2024
https://doi.org/10.47714/uebt.1590075

Öz

The main purpose of this study is to examine responsibility education in the Ottoman period and today's Turkey with a comparative approach based on Ahmet Mithat Efendi's “law and duties of parents on children” (1899). Therefore, this study is a qualitative research focused on document analysis. During the data collection process, Ahmet Mithat Efendi's work was extensively analyzed and parents' information about children's responsibilities was subjected to both descriptive and content analysis. According to the results of this study, Ahmet Mithat Efendi explained that parents should not only provide physical care for their children, but also be responsible for supporting their moral development. Based on Ahmet Mithat's views, the responsibilities of parents were evaluated under three main categories in the context of the Ottoman period and modern Turkey: “responsibilities of parents towards children's health, general responsibilities of parents towards their children, and responsibilities of parent-school cooperation”. In addition, Ahmet Mithat emphasized the effect of the mother's level of education on the development of the child and used the expression “good mothers should be raised in order to raise good children”, and this approach of his is an extremely important determination that there is a direct connection between the mother's level of education and pedagogical knowledge and the education of the child. In the end, it was determined that children's awareness of responsibility is based on the axis of society, family and school. In the approach to the acquisition of the value of responsibility within the framework of virtue-value-action in the MEB 2024 Turkish century education model, the structuring of responsibility as directed towards the individual, society, family and environment is similar to the views in this work of Ahmet Mithat Efendi. However, as it is understood from the information in Ahmet Mithat's work, the transmission of religious and moral values is of great importance in the responsibilities of children in the Ottoman world of the period. Finally, it is noticeable that gender roles are evident in the explanations in his work. However, in today's Turkey, providing equal opportunities for all children in education and eliminating gender discrimination are among the main differences.

Kaynakça

  • Ahmet Mithat Efendi, (2017). Ana babanın evlat üzerindeki hukuk ve vezaifi. İstanbul. Dergâh Yayınları.
  • Alabaş, R. (2014). Cumhuri̇yet dönemı̇ çocuk dergı̇lerı̇ni̇n eğı̇tı̇m ve tari̇h anlayişi açisindan ı̇ncelenmesı̇ (1928-1950) (Yayınlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi. Ankara.
  • Aydın, A. (2015). Dijital vatandaşlık. Türk Kütüphaneciliği, 29(1), 142-146.
  • Aydın, M.Z. (2014).Yeni neslin yetişmesinde ailede ahlak eğitimi. Sözel Bildiri. Kadın ve Aile Sorunları Sempozyumu, Hakkâri.
  • Bardakcı, S. (2018). Dijital yaşamda çocuk, “kitabı üzerine bir inceleme”. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(2), 232–242. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/etku/issue/38335/435503#article_cite
  • Baumrind, D. (1991). The Influence of parenting style on adolescent competence and substance use. Journal of Early Adolescence, 11(1), 56-95.
  • Baydar, P. (2009). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri ve bu süreçte yaşanan sorunların değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Çukurova Üniversitesi. Adana.
  • Berkowitz, M. W., ve Bier, M. C. (2004). What works in character education: A research-driven guide for educators. The Josephson Institute of Ethics.
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
  • Burakhan, B. (2022). Ebeveyn tutum, rol ve davranışlarının ilk çocuk ve diğer çocuklar üzerindeki etkileri. Eurasian Business & Economics Journal, 41-56.
  • Cihan, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye'deki uygulamaya bir bakış. Electronic Turkish Studies, 9(2).
  • Creswell, J. W. (2014). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. SAGE Publications.
  • Çalgı, B. (2020). Babanın ev işlerinde ve çocuk bakımında sorumluluk alması ile annenin duygusal ve fiziksel istismarı arasındaki ilişki. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 35-51.
  • Çaylı, Z. (2019). Bir Osmanlı aydını Ahmet Mithat Efendi ve bazı felsefi görüşleri. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 19(2), 884-903.
  • Doğan, İ. (2001). Çocuk eğitiminin önemi (Ehemmiyet-i Terbiye-i Sıbyan), Mehmet Tahir Münif Paşa. Milli Eğitim Dergisi, 151, 65–68.
  • Efendi, A. M. (2013). Peder olmak sanatı. Çev: Gizem Akyol, İstanbul, Dergâh Yayınları.
  • Epstein, J. L., ve Dauber, S. L. (1991). School programs and teacher practices of parent involvement in inner-city elementary and middle schools. The elementary school journal, 91(3), 289-305.
  • Grusec, J. E., ve Davidov, M. (2007). Socialization in the family: The role of parents. M. H. Bornstein (Ed.), In. Handbook of parenting: Vol. 3. Being and becoming a parent (2nd ed., pp. 284–328). Lawrence Erlbaum Associates.
  • Guba, E. G., ve Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. Handbook of qualitative research, 2(163-194), 105.
  • Güdek, M. (2012). Modernleşme Döneminde Osmanlı’da Çocuk Eğitimi ve Literatürü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi. Ankara.
  • Günindi, Y. (2015). Preschool children’s perceptions of the value of affection as seen in their drawings. International Electronic Journal of Elementary Education, 7(3), 371-382
  • Haktanır, A. E. (2006). Selim Sabit Efendi'nin Rehnümâ-yı Muallimin Adlı Eserinin Öğretim Teknikleri Açısından İncelenmesi (Metin-İnceleme). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi. Gaziantep.
  • Hayes, D., Symington, D. ve Martin, M. (1994). Drawing during science activity in the primary school. International Journal of Science Education, 16, 265-277.
  • Ishii, Y. (2001). Teaching about international responsibilities: A comparative analysis of the political construction of development education in schools. Comparative Education, 37(3), 329-344.
  • İbrahim, E. (1979). Çocuklara öğütler (Haz. Hıfzırrahman Raşit Öymen). Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
  • Karataş, S. (2003). Osmanlı eğitim sisteminde batılılaşma. Aydın Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 5/1, 231-242.
  • Kaya, U. (2012). Osmanlı'da aile bireylerinin görevleri ve sorumlulukları. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(2), 477-513.
  • Kepenekçi, Y. K. (2003). İlköğretimde insan hakları ve sorumluluk eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34(34), 280-299.
  • Kobak, C. (2009). Okul öncesi dönemde (3-6 yaş) ana çocuk sağlığı ve anaokulundaki çocukların beslenme özelliklerinin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi. İstanbul.
  • Kohlberg, L. (1981). Essays on moral development: Volume one-the philosophy of moral development. Harper & Row.
  • Koz, M. ve Doğan, E. (2004). Terbiye ve ta'lîm-i etfâl - çocukların eğitim ve öğretimi, bir eğitim öncüsünün yazıları 1895. İstanbul: İstanbul Erkek Liseliler Vakfı.
  • Kurt, A. (2012). Osmanlı aile yapısı. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 8(31), 119-136.
  • Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. Bantam.
  • Livingstone, S. ve Third, A. (2017). Children and young people’s rights in the digital age: An emerging agenda. New media & society, 19(5), 657-670.
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and ımplementation. Jossey- Bass
  • Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2023). Değerler eğitimi aile ve toplum kitabı. Ortaöğretim Genel Müdürlüğü. Ankara.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, [MEB], (2024). Erdem-değer-eylem çerçevesi “Sorumluluk”. https://tymm.meb.gov.tr/beceriler/erdem-deger-eylem-cercevesi
  • Mithat, A. (2016). Çocuk Melekât-ı Uzviye ve Rûhiyesi (haz. Gizem Akyol). İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Neslitürk, S. (2013). Anne değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi. Konya
  • Okay, C. (2002). Son dönem Osmanlı toplumunda çocuk (1850-1900). Türkler, C. 14, Ankara: Yeni Türkiye Yay, 41-56.
  • Ortaylı, İ. (2020). Osmanlı toplumunda aile. İstanbul: Kronik Kitap.
  • Öncü-Çelebi, E. (2002). Erken çocukluk döneminde sorumluluk eğitimi. Çoluk Çocuk Dergisi, 21, 14-17.
  • Özen, Y. (2013). Sorumluluk duygusu ölçeğinin geliştirilmesi; Geçerlik ve güvenirliği. Journal of European Education [JEE], 3(2), 17-23.
  • Özen, Y. (2015). Sorumluluk eğitimi. Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Özkan, U. B. (2019). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Pehlivan Ağırakça, G. (2013). Mekteplerde ahlak eğitim ve öğretimi (1839-1923). İstanbul: Çamlıca Yay.
  • Ricoeur, P. (1992). The concept of responsibility: an essay in semantic analysis in his The Just, trans David Pellauer, University of Chicago Press, Chicago
  • Rifat, M. (1299). Risale-i Ahlak (Sıbyan Mektepleri için). Konya: Litografya Matbaası. Russell, P. (1995) Freedom and moral sentiment: Hume’s way of naturalising responsibility, Oxford University Press, New York.
  • Ruth, W. (1994). Goal sefting, responsibilitiy training. Psychlogy in The Schools. 31-2 (146- 55)
  • Safranski, S (1997). Teaching responsibiliy. Learning. Michigan 3(30-31).
  • Sak, R., Sak, İ. T. Ş., Şendil, Ç. Ö., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-256.
  • Samur, Ö. A. (2011). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi. Konya.
  • Sezer, A., & Çoban, O. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sorumluluk değeri algıları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 22-39.
  • Sharp, A. (1981). Educating for responsibility. Viewpoints in Teaching and Iearning. 57-3 (1- 12)
  • Şimşek, H. (2002). Tanzimat ve mutlakıyet dönemi çocuk dergilerinin eğitim açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi SBE. Ankara.
  • Şimşek, H. (2013). Bir imparatorluk refleksi olarak, 19. yüzyılda eğitsel etkileşim ve sonuçları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(3), 75-94.
  • Şişman, M. Ed. (2014). Eğitim tarihi. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 3087.
  • Tekin, İ. (2017). 1876-1923 Yılları arasında çocuk eğitimi konusunda yazılmış kitapların incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1589-1623.
  • Tekin, İ. (2017). 1876-1923 yılları arasında çocuk eğitimi konusunda yazılmış kitapların incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1589-1623.
  • Tepecik, B. (2008). Sosyal bilgiler dersinde sorumluluk değerinin kazandırılmasına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Tosh, J. (2021). The pursuit of history: Aims, methods and new directions in the study of history. Routledge.
  • Turiel, E. (2002). The Culture of morality: Social development, context, and conflict. Cambridge University Press.
  • Türk Dil Kurumu [TDK], (2024). Sorumluluk. https://sozluk.gov.tr/ adresine 10.10.2024 tarihinde erişim sağlanmıştır.
  • Türk, İ. K. (2011). Osmanlı Devleti’nde okul öncesi eğitim. Milli Eğitim Dergisi, 192, 160-173.
  • Uçan, L. (2009). Osmanlı’da çocuk ve gençlik. Meridyen Destek Derneği, Sosyal Bilimler Konferansları.
  • Yalçın. A. (2021). 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde uygulanan sorumluluk temelli etkinliklerin öğrencilere sorumluluk değerini kazandırmadaki etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi), Bursa Uludag University. Bursa.
  • Yazıbaşı, M. A. (2014). Klasik Osmanlı döneminden Cumhuriyet’e Osmanlı’da ahlâk eğitim ve öğretimi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(4), 761-780.
  • Yesil, R. (2002) Okul ve ailede insan hakları ve demokrasi egitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Yıldırım, A., ve Simsek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11 baskı: 1999-2018). Seçkin Yayıncılık. Ankara
  • Yontar, A. Yurtal, F. (2006). Sınıf öğretmenlerinin öğrencilerinden bekledikleri sorumluluklar ve sorumluluk kazandırmada kullandıkları yöntemler. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2), 411-424.
  • Yuen, C. Y. (2022). Multiculturalism, educational inclusion, and connectedness: Well-being, ethnicity, and identity among Chinese, South, and Southeast Asian students. Routledge.
  • Zhang, M. R., Shen, Y., Choi, Y., ve Kim, K. (2023). Parental Academic Socialization and Youth Adjustments: A Comparison of Korean Youth in South Korea, China, and the United States. Journal of Youth and Adolescence, 52(12), 2526-2544.

Osmanlı Dönemi ve Günümüz Türkiye’sinde Sorumluluk Eğitiminin Karşılaştırmalı İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 138 - 164, 30.12.2024
https://doi.org/10.47714/uebt.1590075

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, Ahmet Mithat Efendi'nin "ana babanın evlat üzerindeki hukuk ve vezaifi" (1899) isimli eseri temel alınarak, Osmanlı dönemi ile günümüz Türkiye'sinde sorumluluk eğitimini karşılaştırmalı bir yaklaşımla incelemektir. Dolayısıyla bu çalışma doküman incelemesi odaklı nitel bir araştırmadır. Veri toplama sürecinde Ahmet Mithat Efendi’nin eseri, kapsamlı bir şekilde incelenmiş ve eserde ebeveynlerin çocukların sorumluluklarıyla ilgili bilgileri hem betimsel hem de içerik analizine tabi tutulmuştur. Bu çalışmanın sonuçlarına göre Ahmet Mithat Efendi’nin görüşlerinde anlaşıldığı üzere, ebeveynlerin çocuklarına sadece fiziksel bakım sağlamakla kalmayıp aynı zamanda onların ahlaki gelişimlerini desteklemek için de bu konuda sorumluluk taşımaları gerektiğini açıklamıştır. Bu yaklaşım, modern dünyamızda görülen ve ebeveynlerin çocuklarına yönelik sorumlulukları arasında önemli bir yer tutmaktadır. Ahmet Mithat'ın görüşlerinden yola çıkarak, ebeveynlerin sorumlulukları Osmanlı dönemi ve modern Türkiye bağlamında üç ana kategori altında değerlendirilmiştir: “ebeveynlerin çocukların sağlığına yönelik sorumlulukları, ebeveynlerin çocuklarına yönelik genel sorumlulukları ve ebeveyn-okul iş birliği sorumlulukları” şeklinde ortaya çıkmıştır. Ahmet Mithat Efendi, ebeveynlerin sorumluluklarını önem derecesine göre sınıflandırırken babanın çocuklar üzerindeki hak ve sorumluluklarının daha fazla olduğunu belirtmesi dikkat çekicidir. Ayrıca Ahmet Mithat, annenin eğitim seviyesinin, çocuğun gelişimi üzerindeki etkisini vurgulayarak, “iyi evlat yetiştirmek için iyi valideler yetiştirilmelidir” ifadesini kullanmış, onun bu yaklaşımı, annenin eğitim düzeyi ve pedagojik bilgisi, çocuğun eğitimi arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu belirtmesi son derece önemli bir tespittir. Nihayetinde çocukların sorumluluk bilinci kazanmasında toplum, aile ve okul ekseninde olduğu belirlenmiştir. MEB 2024 Türkiye yüzyılı maarif modelinde erdem-değer-eylem çerçevesinde bulunan sorumluluk değerinin kazandırılmasına yönelik yaklaşımda, sorumluluğun bireyin kendisine, topluma, aile ve çevreye yönelik olacak şekilde yapılandırılması, Ahmet Mithat Efendi’nin bu eserindeki görüşlerle benzerdir. Ancak Ahmet Mithat’ın eserindeki bilgilerden anlaşıldığı üzere dönemin Osmanlı dünyasında çocukların sorumluluklarında dini ve ahlaki değerlerin aktarımı büyük önem taşımaktadır. Nihayetinde eserindeki açıklamalarda cinsiyet rollerinin belirgin olduğu göze çarpmaktadır. Ancak günümüz Türkiye’sinde eğitimde tüm çocuklar için fırsat eşitliği sağlamak ve cinsiyet ayrımcılığını ortadan kaldırmak, temel farklılıklar arasındadır.

Kaynakça

  • Ahmet Mithat Efendi, (2017). Ana babanın evlat üzerindeki hukuk ve vezaifi. İstanbul. Dergâh Yayınları.
  • Alabaş, R. (2014). Cumhuri̇yet dönemı̇ çocuk dergı̇lerı̇ni̇n eğı̇tı̇m ve tari̇h anlayişi açisindan ı̇ncelenmesı̇ (1928-1950) (Yayınlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi. Ankara.
  • Aydın, A. (2015). Dijital vatandaşlık. Türk Kütüphaneciliği, 29(1), 142-146.
  • Aydın, M.Z. (2014).Yeni neslin yetişmesinde ailede ahlak eğitimi. Sözel Bildiri. Kadın ve Aile Sorunları Sempozyumu, Hakkâri.
  • Bardakcı, S. (2018). Dijital yaşamda çocuk, “kitabı üzerine bir inceleme”. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(2), 232–242. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/etku/issue/38335/435503#article_cite
  • Baumrind, D. (1991). The Influence of parenting style on adolescent competence and substance use. Journal of Early Adolescence, 11(1), 56-95.
  • Baydar, P. (2009). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri ve bu süreçte yaşanan sorunların değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Çukurova Üniversitesi. Adana.
  • Berkowitz, M. W., ve Bier, M. C. (2004). What works in character education: A research-driven guide for educators. The Josephson Institute of Ethics.
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
  • Burakhan, B. (2022). Ebeveyn tutum, rol ve davranışlarının ilk çocuk ve diğer çocuklar üzerindeki etkileri. Eurasian Business & Economics Journal, 41-56.
  • Cihan, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye'deki uygulamaya bir bakış. Electronic Turkish Studies, 9(2).
  • Creswell, J. W. (2014). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. SAGE Publications.
  • Çalgı, B. (2020). Babanın ev işlerinde ve çocuk bakımında sorumluluk alması ile annenin duygusal ve fiziksel istismarı arasındaki ilişki. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 35-51.
  • Çaylı, Z. (2019). Bir Osmanlı aydını Ahmet Mithat Efendi ve bazı felsefi görüşleri. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 19(2), 884-903.
  • Doğan, İ. (2001). Çocuk eğitiminin önemi (Ehemmiyet-i Terbiye-i Sıbyan), Mehmet Tahir Münif Paşa. Milli Eğitim Dergisi, 151, 65–68.
  • Efendi, A. M. (2013). Peder olmak sanatı. Çev: Gizem Akyol, İstanbul, Dergâh Yayınları.
  • Epstein, J. L., ve Dauber, S. L. (1991). School programs and teacher practices of parent involvement in inner-city elementary and middle schools. The elementary school journal, 91(3), 289-305.
  • Grusec, J. E., ve Davidov, M. (2007). Socialization in the family: The role of parents. M. H. Bornstein (Ed.), In. Handbook of parenting: Vol. 3. Being and becoming a parent (2nd ed., pp. 284–328). Lawrence Erlbaum Associates.
  • Guba, E. G., ve Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. Handbook of qualitative research, 2(163-194), 105.
  • Güdek, M. (2012). Modernleşme Döneminde Osmanlı’da Çocuk Eğitimi ve Literatürü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi. Ankara.
  • Günindi, Y. (2015). Preschool children’s perceptions of the value of affection as seen in their drawings. International Electronic Journal of Elementary Education, 7(3), 371-382
  • Haktanır, A. E. (2006). Selim Sabit Efendi'nin Rehnümâ-yı Muallimin Adlı Eserinin Öğretim Teknikleri Açısından İncelenmesi (Metin-İnceleme). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi. Gaziantep.
  • Hayes, D., Symington, D. ve Martin, M. (1994). Drawing during science activity in the primary school. International Journal of Science Education, 16, 265-277.
  • Ishii, Y. (2001). Teaching about international responsibilities: A comparative analysis of the political construction of development education in schools. Comparative Education, 37(3), 329-344.
  • İbrahim, E. (1979). Çocuklara öğütler (Haz. Hıfzırrahman Raşit Öymen). Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
  • Karataş, S. (2003). Osmanlı eğitim sisteminde batılılaşma. Aydın Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 5/1, 231-242.
  • Kaya, U. (2012). Osmanlı'da aile bireylerinin görevleri ve sorumlulukları. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(2), 477-513.
  • Kepenekçi, Y. K. (2003). İlköğretimde insan hakları ve sorumluluk eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34(34), 280-299.
  • Kobak, C. (2009). Okul öncesi dönemde (3-6 yaş) ana çocuk sağlığı ve anaokulundaki çocukların beslenme özelliklerinin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi. İstanbul.
  • Kohlberg, L. (1981). Essays on moral development: Volume one-the philosophy of moral development. Harper & Row.
  • Koz, M. ve Doğan, E. (2004). Terbiye ve ta'lîm-i etfâl - çocukların eğitim ve öğretimi, bir eğitim öncüsünün yazıları 1895. İstanbul: İstanbul Erkek Liseliler Vakfı.
  • Kurt, A. (2012). Osmanlı aile yapısı. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 8(31), 119-136.
  • Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. Bantam.
  • Livingstone, S. ve Third, A. (2017). Children and young people’s rights in the digital age: An emerging agenda. New media & society, 19(5), 657-670.
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and ımplementation. Jossey- Bass
  • Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2023). Değerler eğitimi aile ve toplum kitabı. Ortaöğretim Genel Müdürlüğü. Ankara.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, [MEB], (2024). Erdem-değer-eylem çerçevesi “Sorumluluk”. https://tymm.meb.gov.tr/beceriler/erdem-deger-eylem-cercevesi
  • Mithat, A. (2016). Çocuk Melekât-ı Uzviye ve Rûhiyesi (haz. Gizem Akyol). İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Neslitürk, S. (2013). Anne değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi. Konya
  • Okay, C. (2002). Son dönem Osmanlı toplumunda çocuk (1850-1900). Türkler, C. 14, Ankara: Yeni Türkiye Yay, 41-56.
  • Ortaylı, İ. (2020). Osmanlı toplumunda aile. İstanbul: Kronik Kitap.
  • Öncü-Çelebi, E. (2002). Erken çocukluk döneminde sorumluluk eğitimi. Çoluk Çocuk Dergisi, 21, 14-17.
  • Özen, Y. (2013). Sorumluluk duygusu ölçeğinin geliştirilmesi; Geçerlik ve güvenirliği. Journal of European Education [JEE], 3(2), 17-23.
  • Özen, Y. (2015). Sorumluluk eğitimi. Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Özkan, U. B. (2019). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Pehlivan Ağırakça, G. (2013). Mekteplerde ahlak eğitim ve öğretimi (1839-1923). İstanbul: Çamlıca Yay.
  • Ricoeur, P. (1992). The concept of responsibility: an essay in semantic analysis in his The Just, trans David Pellauer, University of Chicago Press, Chicago
  • Rifat, M. (1299). Risale-i Ahlak (Sıbyan Mektepleri için). Konya: Litografya Matbaası. Russell, P. (1995) Freedom and moral sentiment: Hume’s way of naturalising responsibility, Oxford University Press, New York.
  • Ruth, W. (1994). Goal sefting, responsibilitiy training. Psychlogy in The Schools. 31-2 (146- 55)
  • Safranski, S (1997). Teaching responsibiliy. Learning. Michigan 3(30-31).
  • Sak, R., Sak, İ. T. Ş., Şendil, Ç. Ö., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-256.
  • Samur, Ö. A. (2011). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi. Konya.
  • Sezer, A., & Çoban, O. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sorumluluk değeri algıları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 22-39.
  • Sharp, A. (1981). Educating for responsibility. Viewpoints in Teaching and Iearning. 57-3 (1- 12)
  • Şimşek, H. (2002). Tanzimat ve mutlakıyet dönemi çocuk dergilerinin eğitim açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi SBE. Ankara.
  • Şimşek, H. (2013). Bir imparatorluk refleksi olarak, 19. yüzyılda eğitsel etkileşim ve sonuçları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(3), 75-94.
  • Şişman, M. Ed. (2014). Eğitim tarihi. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 3087.
  • Tekin, İ. (2017). 1876-1923 Yılları arasında çocuk eğitimi konusunda yazılmış kitapların incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1589-1623.
  • Tekin, İ. (2017). 1876-1923 yılları arasında çocuk eğitimi konusunda yazılmış kitapların incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1589-1623.
  • Tepecik, B. (2008). Sosyal bilgiler dersinde sorumluluk değerinin kazandırılmasına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Tosh, J. (2021). The pursuit of history: Aims, methods and new directions in the study of history. Routledge.
  • Turiel, E. (2002). The Culture of morality: Social development, context, and conflict. Cambridge University Press.
  • Türk Dil Kurumu [TDK], (2024). Sorumluluk. https://sozluk.gov.tr/ adresine 10.10.2024 tarihinde erişim sağlanmıştır.
  • Türk, İ. K. (2011). Osmanlı Devleti’nde okul öncesi eğitim. Milli Eğitim Dergisi, 192, 160-173.
  • Uçan, L. (2009). Osmanlı’da çocuk ve gençlik. Meridyen Destek Derneği, Sosyal Bilimler Konferansları.
  • Yalçın. A. (2021). 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde uygulanan sorumluluk temelli etkinliklerin öğrencilere sorumluluk değerini kazandırmadaki etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi), Bursa Uludag University. Bursa.
  • Yazıbaşı, M. A. (2014). Klasik Osmanlı döneminden Cumhuriyet’e Osmanlı’da ahlâk eğitim ve öğretimi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(4), 761-780.
  • Yesil, R. (2002) Okul ve ailede insan hakları ve demokrasi egitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Yıldırım, A., ve Simsek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11 baskı: 1999-2018). Seçkin Yayıncılık. Ankara
  • Yontar, A. Yurtal, F. (2006). Sınıf öğretmenlerinin öğrencilerinden bekledikleri sorumluluklar ve sorumluluk kazandırmada kullandıkları yöntemler. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2), 411-424.
  • Yuen, C. Y. (2022). Multiculturalism, educational inclusion, and connectedness: Well-being, ethnicity, and identity among Chinese, South, and Southeast Asian students. Routledge.
  • Zhang, M. R., Shen, Y., Choi, Y., ve Kim, K. (2023). Parental Academic Socialization and Youth Adjustments: A Comparison of Korean Youth in South Korea, China, and the United States. Journal of Youth and Adolescence, 52(12), 2526-2544.
Toplam 72 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Değerler Eğitimi, Eğitim Üzerine Çalışmalar (Diğer)
Bölüm MAKALELER
Yazarlar

Ali Yalçın 0000-0001-8421-3924

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 23 Kasım 2024
Kabul Tarihi 29 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 10 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Yalçın, A. (2024). Osmanlı Dönemi ve Günümüz Türkiye’sinde Sorumluluk Eğitiminin Karşılaştırmalı İncelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilim Ve Teknoloji Dergisi, 10(3), 138-164. https://doi.org/10.47714/uebt.1590075
e-ISSN: 2458-8628