ŞAFAK BABA PALA’NIN ÖYKÜLERİNDE İNCİTİLEN KADINLAR

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 185 - 200, 26.11.2021

Mehmet Dinç

https://doi.org/10.29228/filolojibengu.9

Öz

Tanzimat döneminde batı tarzı romanla birlikte Türk Edebiyatı’na giriş yapan öykü, öznesi birey olan konulara yoğunlaşır. Böylece anlatıdaki özne, yazarın bakış açısı, dünya görüşü, cinsel kimliği ve olaylara yaklaşımıyla şekillenerek bir sanat eserine dönüşür. Yazarın iç dünyasını kuşatan duygu ve düşüncelerle harmanlanan edebî metinler işledikleri konularla topluma ayna tutmayı ve farkındalık yaratmayı amaçlar. Son yıllarda kadın ve kadın sorunlarıyla ilgili belirgin kurmaca metinler yayınlanmaktadır. Bu bağlamda tüm dünyada günümüze dek artarak devam eden kadına yönelik şiddet, mobbing, aldatılma, toplumsal baskı, ötekileştirme, ekonomik, psikolojik ve cinsel şiddet vakaları kadın yazarların dikkatinden kaçmamaktadır. Kadına yönelik olumsuz tutum zaman içinde edebiyata daha sıklıkla konu olmaktadır. Kurmaca metinlerde işlenen vakalar toplumsal duyarlılığın oluşmasına katkı sunar. Üstelik pek çok kadın yazar yukarıda sözü edilen sorunları farklı katmanlarda da dile getirmektedir. Şafak Baba Pala’nın Sana da Güle Güle Nezahat adlı kitabında geçen öyküler bu tür bir farkındalığa işaret etmektedir. Makalede, Pala’nın kitapta geçen üç öyküsünden yola çıkarak ataerkil normların kadına dayattığı ya da kadını maruz bıraktığı şiddet çeşitleri irdelenecektir. Bu çalışma son yıllarda kadına yönelik şiddet artışına dair Türk edebiyatındaki anlatım biçimlerini irdelemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türk Edebiyatı, Kadına yönelik şiddet, Cinsel şiddet, Mobbing, Suç.

WOMEN HURT IN THE STORIES OF ŞAFAK BABA PALA

Öz

Short story, which became a part of Turkish literature along with the western/ European novel during the Tanzimat Period, deals with topics focused on the individual. Thus, this subject in the narrative is shaped by the author’s perspective, worldview, sexual identity and his or her approach to incidents, and is transformed into an artwork. Literary texts blended together with the feelings and thoughts surrounding the author’s inner world, aim to mirror the society and raise awareness with the subjects they study. In recent years, several prominent fictional texts on women and women’s issues have been published. In this context, cases of violence against women, mobbing, deception, social pressure, marginalization, economic, psychological and sexual violence against women, which continue to increase until today in the world, do not escape women writers’ attention. Thus, negative attitudes towards women are becoming more frequently the focus of the contemporary literature. Cases covered in the fictional texts contribute to the formation of social sensitivity. Moreover, many women writers express the abovementioned problems in different layers. Short stories in Şafak Baba Pala’s book titled Sana da Güle Güle Nezahat refer to such awareness. In the article, based on Pala’s three stories from her book, different types of violence, patriarchal norms impose on women or the ones women are exposed to, will be examined. This study aims to examine the forms of expression in the Turkish literature regarding the increase in violence against women in recent years.

Anahtar Kelimeler

Turkish Literature, Violence Against Women, Sexual Harassment, Mobbing, Crime

Kaynakça

• Akgeyik, T. (1998). İşyerinde Cinsel Taciz, İstanbul Üniversitesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (41-42), 215-224.
• Akkoç, F. (2007). Töre ve Namus Cinayetlerinin Sebep Sonuç ilişkisinin Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü Güvenlik Stratejileri ve Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Alper, Y., Bayraktar E. ve Karaçam Ö. (2000). Herkes İçin Psikiyatri, İstanbul: Gendaş Yayınları.
• Aybike, Ç. ve Boyacıoğlu, İ. (2019), Sosyal Psikolojik Açıdan Feminist Kimlik: Türkiye İncelemesi, Nesne Psikoloji Dergisi, 7 (15), 282-300.
• Bayar, O. (2002). Roman Toplumsal Zaman İçinde İnsanı Anlatır, Toplumsal Tarih Dergisi, (108), 61-69.
• Bilgi, L. (2007). Ahmet Yorulmaz’ın Romanlarında Öteki Olarak Türk-Rum İlişkileri, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, (17), 123-144
• Enginün, İ. (2002). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, 3. Baskı, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Eraslan, H. ve Sarı, A. (2018). Tanzimat Dönemi Edebiyatında Kadının Sunum Biçimlerine Sosyolojik Bir Bakış: İntibah, Zehra ve Sergüzeşt Örneği, Journal Of Social Sciences and Humanities, 2 (2), 60-65.
• Göbenli, M. (2003). Modernite ile Geleneksellik Arasında Kadın, Varlık Dergisi, (1146), 16-22.
• Gündoğan, D. (2008). Kurmaca Yazın ve Kadın. Hece Edebiyat Dergisi, (136), 27-34.
• Kemal, N. (1988). Vatan Yahut Silistre,(hz. Kenan Akyüz), Ankara: K.T.B.Y.
• Kıllıoğlu, İ. (1988). Edebiyat ve Suç, İstanbul: Akabe Yayınları.
• Kolcu, A.İ. (2008). Edebiyat Kuramları, Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi.
• Macit, M. (2006). Divan Edebiyatı Tartışmaları ve Gelenekten Yararlanma Sorunu, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, (77-78), 20-32.
• Mimaroğlu, H. ve Özgen, H. (2008). Örgütlerde Güç Eşitsizliği ve Cinsel Taciz. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 321-334.
• Moran, B. (1991). Türk Romanına Eleştirel Bakış 1, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Nilüfer, G. (2016). Modern Mahrem Medeniyet ve Örtünme, 13. baskı, İstanbul: Metis Yayınları.