ÖZEL SERMAYELİ MEVDUAT BANKALARINDA KARLILIĞA ETKİ EDEN FAKTÖRLER

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 43 - 62, 24.11.2020

Mustafa Erbir

Öz

Bu çalışma Türkiye’de faaliyet gösteren özel sermayeli yerli ve yabancı bankaların karlılık oranlarına etki edebilecek faktörlere yönelik yapılmaktadır. Bankaların karlılık oranları incelenirken daha güvenilir sonuçlar alabilmek için Türkiye Bankalar Birliğine (TBB) bağlı olan tüm bankaların verileri kamuya açık olan internet sayfalarından alınarak kullanılmıştır. Çalışmada karlılık göstergeleri olarak özsermaye karlılığı, aktif karlılığı ve net faiz marjı incelenmektedir. Karlılığa etki edebilecek faktörler ise, likidite oranı, maliyet/gelir oranı ve sermaye yeterlilik oranı (SYO) olarak belirlenmektedir. Araştırma sonuçlarına göre net faiz marjı ile özsermaye karlılığı, aktif karlılığı ve SYO arasında pozitif yönlü bir korelasyon olduğu görülmektedir. Araştırmada uygulanan çoklu regresyon analizi sonucunda ise maliyet/gelir oranının özsermaye karlılığı ve aktif karlılığı üzerinde negatif yönde bir etkisinin olduğu bulgusuna ulaşılmaktadır. Buna karşın likidite oranın net faiz marjı üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

BANKALAR, ÖZEL SERMAYELİ BANKALAR, YERLİ BANKALAR, YABANCI BANKALAR, BANKALARIN KARLILIK GÖSTERGELERİ

Teşekkür

İlginiz için teşekkürler

Kaynakça

• Akgüç, Ö. (2007), Banka yönetimi ve performans analizi. İstanbul: Arayış Basım ve Yayıncılık.
• Alper, D. ve Anbar, A. (2011), "Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Commercial Bank Profitability:Empirical Evidence from Turkey", Business and Economics Research Journal , 2 (2), ss.139-152.
• Alptekin G. (2012), Banka İşlemleri, 6. Baskı, Beta Yayın, İstanbul.
• Ata, H. A. (2009),"Kriz Sonrası Türkiye'de Mevduat Bankaları Karlılığına Etki Eden Faktörler",Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, ss. 137-151.
• Awdeh, A. (2005), Domestic Banks and Foreign Banks Profitability: Differences and Their Determinants. London: Case Business Scholl.
• Berk, N. (2001), Bankacılıkta Pazara Yönelik Kredi Talebi, İstanbul: Beta Basım Yayın.
• Béjaoui, R. ve Bouzgarrou, H. (2014). "Determinants of Tunisian Bank Profitability", The International Journal of Business and Finance Research, 8(4), ss.121–131.
• Canbaş, S. ve Doğukanlı H. (2007). Finansal Pazarlar. Adana: Karahan Yayıncılık.
• Capraru, B. ve Ihnatov I. (2014), "Banks’ Profitability in Selected Central and Eastern European Countries",21st International Economic Conference , (ss. 587-591).
• Çolak, Ö. F. ve Öcal, T. (1999), Finansal Sistem ve Bankalar. Ankara: Nobel Kitabevi.
• Çondur, F. (2000), Kamu Bankaları Ve Özelleştirilmeleri, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Aydın.
• Demirhan, D. (2010), "Türkiye'deki Mevduat Bankalarının Finansal Yapıya İlişkin Kararlarının Karlılık Üzerine Etkileri", Muhasebe ve Finansman Dergisi(45), ss. 157-168.
• Durmuş, S. ve Ayaydın, H. (2015). Bankacılık Sistemi: Finansal Araçlar, Riskler ve Krizler. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Erol, H. (2007), Bankalarda net faiz marjının belirleyicileri, risk duyarlılığı ve politika önerileri, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara: TCMB, Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü.
• Garcia, M. T. M. ve Guerreiro, J. P. S. M. (2016), "Internal and External Determinants of Banks' Profitability", Journal of Economic Studies, 43(1), ss. 90-107.
• Göçmen Yağcılar, G. (2011), Türk Bankacılık Sektörünün Yapısal Analizi. Ankara: BDDK Aroks Döküman Merkezi.
• Gökalp, F. (2014), "Kriz Öncesi ve Kriz Sonrası Dönemler İtibariyle KatılımBankaları ve Ticari Bankaların Karlılığı Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma", Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(32), ss. 191-201.
• Günal, M. (2012), Para Banka ve Finansal Sistem, 4. Baskı, Berikan Yayınevi, Ankara.
• Gündoğdu, A. (2014), Türkiye’de Bankacılık Sisteminin Yasal Düzenlemeleri, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Gündoğdu, F. ve Aksu, H. (2011). Mevduat Bankacılığında Karlılık ve Makroekonomik Değişkenler İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi, İİBF Dergisi, 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı, 243-270.
• Güngör, B. (2007),"Türkiye'de faaliyet gösteren yerel ve yabancı bankaların karlılık seviyelerini etkileyen faktörler: panel veri analizi", İktisat İşletme ve Finans, ss. 40-63.
• İskenderoğlu, Ö. Karadeniz, E. ve Atioğlu, E. (2012), Türk Bankacılık Sektöründe Büyüme, Büyüklük ve Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılığa Etkisinin Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1), 291-311.
• Kahveci, E., Ekşi, İ.H. ve Kaya, Z. (2016). Türkiye’deki Mevduat Bankalarında Sermaye Yapısı-Karlılık İlişkisi: 2002-2014 Yılları Arası Panel Veri Uygulama. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12, 446-461.
• Kaya, F. (2012). Bankacılık Giriş ve İlkeleri, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Kaya, Y. T. (2001), Türk bankacılık sisteminde net faiz marjının modellenmesi. BDDK, Mali Sektör Politikaları Dairesi, (4).
• Köse, E. (2008), Kamu Bankalarının Ülke Ekonomisi ve Finansal Sistem Üzerindeki Etkileri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• Sabuncuoğlu, Z. ve Tokol, T. (2001), İşletme, Bursa: Ezgi Yayınları.
• Şıklar, İ. (2010), Finansal ekonomi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Takan, M. (2001). Bankacılık Teori Uygulama ve Yönetimi, Ankara: Nobel Yayınları.
• Takan, M. ve Boyacıoğlu, M. A. (2011). Bankacılık Teori, Uygulama ve Yöntem, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Taşkın, F. D. (2011), Türkiye'de Ticari Bankaların Performansını Etkileyen Faktörler. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(2), 289-298.
• Yazıcı, M. (2013), Bankacılığa Giriş, 2. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul.
• Yüksel, S. Yüksel A. ve Yüksel Ü. (2002) Banka Yönetimi El Kitabı, 1. Baskı, İstanbul, Alfa Kitabevi.