DÖVİZ KURU ENFLASYON İLİŞKİSİ “TÜRKİYE ÖRNEĞİ”

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 9, 81 - 102, 01.01.2016

Emrah Türk

Öz

Literatürde döviz kurunun mu enflasyonu etkilediği yoksa enflasyonun mu döviz kurunu etkilediği ile ilgili birçok çalışma bulunmaktadır. Literatürde söz konusu ilişkinin yönü ve anlamlı olup olmadığı farklı yöntemlerle test edilmiştir. Bu çalışmada ise döviz kuru enflasyon ilişkisi Vektör Otoregresif VAR modeli kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada TCMB’nin 1987-2013 dönemi tüketici fiyat endeksi TÜFE , toptan eşya fiyat endeksi TEFE ve nominal döviz kuru veri seti kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre döviz kurunun enflasyona olan etkisi anlamlı bulunurken enflasyonun döviz kuruna olan etkisi anlamsız bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

Döviz Kuru, Enflasyon, Vektör Otoregresif

RELATIONSHIP BETWEEN INFLATION EXCHANGE RATE " THE CASE OF TURKEY "

Öz

In the literature, there are lots of studies whether or not exchange rate affects inflation or vice a versa. In these researches the direction of relationship and whether or not it is significant or not, is studied. In this study, exchange rate and inflation relationship is examined via Vector Autoregressive model. CBRT’s consumer price index, wholesale price index and nominal15exchange rate data set is used for years 1987-2013. According to analysis results, exchange rate’s effect inflation is found significant whereas inflation’s effect on exchange rate is found not significant

Anahtar Kelimeler

Exchange Rate, İnflation, Vektor Autoregressive

Kaynakça

• Acar, Mustafa, (2000), Devaluation in developing countries: expansionary or contractionary?. Journal of Economic and Social Research, 2(1), 59-83.
• Başçı, Erdem, Özel, Özgür, Sarıkaya, Çağrı, (2008), “The Monetary Transmission Mechanism in Turkey: New Developments in Transmission Mechanisms for Monetary Policy in Emerging Market Economies”, Bank for International Settlements, Sayı 35.
• Berument, Hakan, (2002), “Döviz Kuru Hareketleri ve Enflasyon Dinamiği: Türkiye Örneği”, Bilkent Üniversitesi, Ankara.
• Billmeier, Andreas, Bonato, Leo, (2002), “Exchange Rate Pass-Tgrough and Monetary Policy in Croatia İnternational Monetary Fund”, IMF Working Paper No. 02/109.
• Boratav, Korkut, (1987), Türkiye İktisat Tarihi:1908-1985, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
• Ca’zorzi, M., Hahn E., Sanchez, M., (2007), “Exchange Rate Pass Through in Emerging Markets”, No: 739 (Erişim),http://www.ecb.int/pub/pdf/scpwps/ecbwp 739.pdf.
• Damar, O. Armağan, (2010), Türkiye’de Döviz Kurundan Fiyatlara Geçiş Etkisinin İncelenmesi, Yayımlanmış Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Dickey, D. A., W. A. Fuller, (1981) “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49, pp: s. 1057–1072.
• Edwards, Sebastian, (2006), “The Relatıonshıp Between Exchange Rates And Inflatıon Targetıng Revısıted”, Natıonal Bureau Of Economıc Research, Working Paper Number 12163, MA 02138.
• Erçel, Gazi, (1999), “2000 Yılı Enflasyonu Düşürme Programı Kur ve Para Politikası Uygulaması” Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Ankara.
• Ertekin, Murat, (2003), Döviz Kuru Rejimleri ve Türkiye’nin Dış Ticareti, Dış Ticaret Uzmanı.
• Gündoğdu, M. Kemal, (2013), “Döviz Kurunun Fiyatlara Geçiş Etkisi: Türkiye Çalışması”, Türkiye İş Bankası: İktisadi Araştırmalar Bölümü, İstanbul.
• Hazine Müsteşarlığı, (2013).
• Kara, H., Orak, M. (2008), Enflasyon hedeflemesi. Krizler, Para ve İktisatçılar, Ed. Ercan Kumcu, Istanbul: Remzi Kitabevi.
• Kara, H. ve Öğünç, F. (2005). “Exchange Rate Pass-Through in Turkey: It is Slow, but is it Really Low?”, The Central Bank of the Republic of Turkey (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası), Arastırma Tebliği, No:10.
• Kasapoğlu, Özgür. (2007), Parasal Aktarım Mekanizmaları: Türkiye için Uygulama, Yayımlanmış Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara.
• Landry, Anthony E. (2005) “Expectations and Exchange Rate Dynamics:A State- Dependent Pricing Approach”, Job Market Paper, Boston University.
• Mccallum, Bennet T. and Nelson, Edward, (1998), “Nominal Income Targeting in an Open-Economy Optimizing Model”, NBER Working Paper, No. 6675.
• Özgen, F. Başkan, Güloglu, Bülent, (2004), “Türkiye’de iç Borçların iktisadî Etkilerinin VAR Teknigiyle Analizi”, ODTÜ Gelisme Dergisi, Sayı 31, s. 93-114.
• Perron Pierre, (1990), “Testing for a Unit Root in a Time Series With a Changing Mean”,Journal of Business&Economic Statistics, Vol.8,No.2
• Pindyck, Robert, Rubinfeld, Daniel, Wolak, Frank, (2008), Econometric models and economic forecasts, McGraw-Hill Education.
• Sevüktekin, Mustafa, Nargeleçekenler, Mehmet, (2010), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• Sıms, Christopher.A., (1980), “Macroeconomics and Reality”, Econometrica, Sayı 48(1): s.1-49.
• Şanlı, Bahar, 2006, “Enflasyon Hedeflemesi Uygulamaları ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi” , İ.Ü İktisat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 16. s. 37-56
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, (2013), Elektronik Veri Denetim Sistemi, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu, (2012).
• Usta, Bülent, (2003), Enflasyon Hedeflemesi: Gelismekte Olan Ülkelere Uygulanabilirliği ve Türkiye Örneği, Yayımlanmış Uzmanlık Yeterlilik Tezi. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası.
• Wooldridge, M. Jeffrey, (2013), Introductory Econometrics, (çev. Ebru ÇAĞLAYAN), Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık.
• Yamak, Rahmi, Korkmaz, Abdurrahman, (2005), “Reel Döviz Kuru ve Dış Ticaret Dengesi ilişkisi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı 2, s. 11-29.
• Yentürk, Nurhan, (2008), Körlerin Yürüyüşü: Türkiye Ekonomisi ve 1990 Sonrası Krizler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Yiğit, Nazan, (2009), Türkiye’de ve Yükselen Ekonomilerde Para Politikası Uygulamaları ve Enflasyon Hedeflemesi, Yayımlanmış Mesleki Uzmanlık Tezi, Ankara.