Yaşlılık , Değer ve Teknoloji

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 27 - 35, 28.06.2018

Seher Çataloğlu

https://doi.org/10.35235/uicd.434005

Cited By: 13

Öz

Hızla değişen ve gelişen
teknoloji çağın en önemli kavramlarından biridir. Hızlı teknolojik değişimler
sonucunda değerler de farklılaşmış modern toplumlarda yaşlı bireyler de ikinci
plana koyulmuştur. Zaman içerisinde yaşlılığın tanımı da değişmiş bedenin yaşlanmasını
ifade etmekten çok sosyal anlamlar içermeye başlamıştır. Bugün artık
teknolojiye ayak uydurmayan da yaşlı olarak görülmektedir. Teknoloji kavramı
artık toplumun yapısını etkilemekte ve ondan etkilenmektedir. Birbirinden
bağımsız olarak düşünmediğimiz teknoloji ve toplum arasında karşılıklı bir
etkileşim söz konusudur. Teknolojiyi anlamlandırabilmek için de, toplumu
tanımlayan, sosyal, ekonomik, politik, kültürel ve felsefi yönleri de ele
almamız gerekmektedir. Gündelik hayatın bir parçası olan teknoloji yaşlı
bireyler tarafından da kullanılmaktadır. Teknolojik ürünler yaşlı bireylerin
hayatına olumlu katkı sağlayabilmektedir ancak bunun için gündelik hayatta
muhtelif teknolojik ürünler üreten firmalar, teknolojiyi üretenler; teknoloji
tüketicileri içinde sayısı giderek artan yaşlı nüfusu dikkate almalıdır.
Feenberg, diyalektik bir yaklaşımla; insan ihtiyaç ve amaçları, teknolojiyi
yeniden biçimlendirebileceğini söyler. Değerler ile teknoloji arasında
karşılıklı bir etkileşim söz konusudur. 
Değerler teknolojik gelişimden etkilense bile, teknolojik gelişmeyi
yönlendirir (Ural,2010: 1). Feenbergci bir yaklaşımla, teknolojiye yeniden
biçim verebilmek, birey taleplerinin etkinliğini sağlayabilmek için modern
toplumlardaki yaşlılık algısı, yaşlılığın bir bitiş ve çöküş süreci olarak
görülmesi tartışılmalıdır. Bu çalışmada modern toplumlarda yaşlıların konumu,
yaşlı bireyin teknolojiye erişimi ve teknolojiyi kullanımı tartışılacaktır.
Makalenin argümanı, teknolojiyi üretenlerin ve toplumun, yaşlıyı daha yaşlı
kılan bir anlayış geliştirdiği, yaşlıların teknolojiyi kullanmakta çekingen,
beceriksiz ya da iyi bir pazar olmadığı düsturuyla teknolojiden
uzaklaştırdıklarını bunun da modern toplumların değerler sistemiyle ilişkili
olduğunu iddia etmektedir. Teknolojinin anlamlarından biri olan yönetme/idare
etme/kontrol etme bağlamında yaşlı bireyin konumlandırılması yorumlanmaya
çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Yaşlılık, Teknoloji, Değer, Teknolojivetoplum, Yaşlanma

Old Age, Value and Technology

Öz

Rapidly changing and
evolving technology is one of the most important notions of the era. As a
result of the technological development, traditional values differentiated and
in the modern society old individuals became second class individuals. By time
the definition of being old also changed and started to have more social
meanings than expressing the body of a person becoming old. In today’s world,
the people who cannot follow the technology is also considered old. The notion
of technology effects the structure of society and gets effected by it too.
There’s a mutual connection between technology and society which we cannot
think apart from each other. Interpreting the technology would require us to
consider social, economical, political, cultural and philosophical aspects that
shape society. Technology is also being used by elders as a part of daily life.
Technological products can contribute positively to the elders daily life but
for this to happen, the firms that produces technological products should take
elders into consideration as a group of people that are using the technology
more and more every day. Feenberg says with a dialectic approach, human needs
and purposes can re-shape the technology. Even though the traditional values
are being effected by technology, they also lead technological development. If
we follow a Feenberg approach, the understanding of being old in modern society
that sees being old as an end and a collapsing process should be discussed to
be able to re-shape the technology and to ensure individual’s demands. The
position of the elders in modern societies, the reach of the elders to
technology and usage of technology by elders will be discussed in this study.
The main argument of the article is producers of technology and society
developed an understanding that makes elders feel more old. Elders are thought
to be either timid or incompetent to use the technology or not a good market
group to buy technology and this understanding causes elders to estrange from
technology which is also related to the value systems of modern society. The
positions of an elder will tried to be explained in the concepts of directing /
guiding / controlling which is one of the meanings of technology. 

Anahtar Kelimeler

Elder, Old Age, Aging, Technology, Value, Technology and Society

Kaynakça

• Abbey, R. Ve Hyde, S. (2009). “No Country For Older People? Age And The Digital Divide”, Journal Of Information, Communication&Ethics İn Society, 7(4)Canatan A. , Yetişkinlik Ve Yaşlılık Gelişimi Ve Psikolojisi, Açılım Kitap, 2013Canatan, A. , Sosyal Yönleriyle Yaşlılık, Palme Yayıncılık 2008Ceylan, Literatür: Türkiye’de Yaşlıların Yaşam Durumları 2015: 35Duyar İ. Eds: Mas R, Işık AT, Karan MA, Beğer T, Akman Ş, Ünal T. In: Geriatri, Bölüm 1: Gerontolojinin Temelleri. Ankara: TGV; 2008: 9-19.Eriksen, Küçük Yerler Derin Mevzular, Avesta Yayınları 1.Baskı İstanbul, 2009Feenberg, A., 1992, “From İnformation To Communication: The French Experience With Videotex”, İn: Lea, M. (Ed.): Contexts Of Computer-Mediated Communication, London: Harvester-Wheatsheaf, S: 168-187Feenberg, A., Teknoloji Ve Toplum, Yıkıcı Bir Direniş Ve Yeniden Yapılanma, Eylül, 2010, Kalkedon YayıncılıkFeenberg, Heidegger And Marcuse: The Catastrophe And Redemption Of History, 2005Giddens, A. (2008). Toplumsallaşma, Yaşam Akışı Ve Yaşlanma. İstanbul: KırmızıHochschild AR: Disengagement Theory: A Critique And Proposaj. Am Sociol Rev 1975; 40:553-569.Moody, H. R. (2010). Aging Concepts And Controversies. California, CA: Pine Forge PressÖzkan, Purutçuoğlu, Yaşlılıkta Teknolojik Yeniliklerin Kabulünü Etkileyen Sosyalizasyon Süreci, 2009: 38Paul, G., Ve Stegbauer C., (2005). “Is The Digital Divide Between Young And Elderly People İncreasing?, First Monday, 10(10), Http://Firstmonday.Org/Article/View/1286Scharf C., Dusek V., Democratic Rationalization: Technology, Power, And Freedom, Andrew Feenberg, 2014, 706-718Ural Ş., Teknoloji Değerler Ve Havuç, 2010 : 1