Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE’DE SAVUNMA SANAYİ SEKTÖRÜNÜN İNCELENMESİ VE SAVUNMA HARCAMALARININ EKONOMİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, , 58 - 81, 20.12.2018
https://doi.org/10.29131/uiibd.429369

Öz

Sosyal devletlerin temel görevlerinden biri de ulus
bütünlüğünün korunması ve ülke güvenliğinin sağlanmasıdır. Tehlikelere karşı
devletler savunma stratejileri oluşturup bu doğrultuda savunma mekanizmaları
üretirler. Tam kamusal mal niteliğinde olan savunma hizmetinin sunumu için
Türkiye’de 1980 öncesi dönemde dışa bağımlılık söz konusuyken 1980 yılından
itibaren dışa bağımlılıktan yavaş yavaş uzaklaşılmaya başlanmıştır. Bu
çalışmada Türkiye’nin savunma sanayi sektörü kapsamlı şekilde incelenecek, bu
doğrultuda sektörde meydana gelen değişiklikler, araştırma-geliştirme
çalışmaları, savunma sanayi harcama rakamları açıklanacak ve savunma
harcamalarının ekonomi üzerindeki pozitif ve negatif etkileri
değerlendirilecektir

Kaynakça

  • Ay, H. (2013), Kamu Maliyesi, s.75, İzmir.
  • Bakırcı, F.S, Bayrak, R. ve Önal, S. (2016), Toplam Faktör Verimliliği Savunma Sanayi Örneği, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/315510, S:4, s.752, Erişim tarihi: 10.04.2018.
  • Balcı, H. (2013). Savunma Sanayii İçin Teknoloji Transfer Yöntemi Seçim Kriterlerinin Belirlenmesi ve AHP Tekniği İle Uygun Yöntem Seçimi,(Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), s. 53, T.C. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, 2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarısı https://www.bumko.gov.tr/Eklenti/10269,2017-mybk-tasarisi.pdf?0, Erişim tarihi:13.04.2018.
  • Çıkınlar, S. (2006). Savunma Harcamaları ve Türkiye’nin Durumu, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • DefenseNews, Top 100 Defense Companies, https://www.defensenews.com/top-100/, Erişim tarihi, 16.04.2018.
  • Durgun, Ö. ,Timur,M.C.,(2017), Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/382892, Erişim tarihi: 18.04.2018.
  • Erdem, M. ,Şenyüz, D. ve Tatlıoğlu,İ.(2016), Kamu Maliyesi Güncellenmiş 13.Baskı, s.315. Bursa.
  • Eren, H. , Kılıç, A. (2013), Örgütlerde Yenilikçilik Ortamı ve Özel Bir Sektör Olarak Savunma Sanayinde Durum, S:3, s.222, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/30469, Erişim tarihi: 19.04.2018.
  • Ersnt&Young, Türkiye ve Dünyada, Savunma Sanayi Sektörü, http://www.vergidegundem.com/tr/c/document_library/get_file?uuid=03b1d7cc-107-41a1-a1ca-70239263dc4f, Erişim tarihi: 10.04.2018.
  • Giray, F. (2003), Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme”, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, S:1, s.184-185.
  • Gökbunar, R. ,Yanıkkaya, H. (2004), Savunma Harcamalarını Belirleyen Faktörler ve Ekonomik Büyümeye Etkileri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, S:1, s.162.Görkem, H. ,Işık, S. (2008), “Türkiye’de Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki 1968-2006”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, S:2, s.407-408.
  • Güneş, M.,(2011), “Etkin Bir Kamu Yönetimi İçin Artan Savunma Harcamalarının Denetimi ve Hesap Verebilirliğin Rolü”, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/287342, S:2, s.147., Erişim tarihi: 13.04.2018.
  • Köseoğlu, A.M. (2010). Milli Savunma Sanayiinde Yeniden Yapılanma ve Sosyal Politikalara Etkisi, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), s.75, Dokuz Eylül Üniversitesi Soyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Kutbay, H. (2017). Ar-Ge Faaliyetlerine Yönelik Uygulanan Vergi Teşviklerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye ve Seçilmiş Ülkelerde Ekonometrik Bir Analiz, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), s.80-82, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
  • North Atlantıc Treaty Organization, https://www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/pdf/pdf_2018_03/20180315_180315-pr2018-16-en.pdf, Erişim tarihi: 20.04.2018.
  • Özelçi Eceral, T.(2017), “Türk Savunma ve Havacılık Sanayisinin Küresel, Ulusal ve Yerel Dinamikleri: Ankara Örneği”, http://dergipark.gov.tr/gav/issue/34361/379581, S:21, s.90, Erişim tarihi: 21.04.2018).
  • Özgen, C. (2016), “Türkiye’nin Savunma Sanayi Politikasının Analizi;Türk Savunma Sanayi Politikası ve Stratejisi Esasları Dökümanı Örneği, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/269706, S:15, s.193, Erişim tarihi: 21.04.2018.
  • Özgür, N. (2015), “Türk Savunma Sanayinde Ar-Ge Yatırım Süreçleri Üzerine Bir Çalışma Savunma Sanayinde Ar-Ge İhtiyacı”, https://www.tskgv.org.tr/turk-savunma sanayinde-ar-ge-yatirim-surecleri-uzerine-bir calisma/, Erişim tarihi: 18.04.2018.
  • Savunma ve Havacılık Sanayi Performans Raporu 2017, Erişim tarihi: 18.05.2018. http://www.sasad.org.tr/uploaded/Sasad-Performans-Raporu-2017.pdf.
  • Savunma Sanayi İmalatçılar Derneği, Vergi Destekleri,http://sasad.org.tr/uploaded/VergiDestekleri.pdf, Erişim tarihi: 16.04.2018.
  • Savunma Sanayi Müsteşarlığı 2017 Yıllık Faaliyet Raporu, https://www.ssm.gov.tr/Images/Uploads/MyContents/V_20180301150913377290.pdf Erişim tarihi:13.04.2018.
  • SIPRI Yearbook 2017 Military Expenditure Database, https://www.sipri.org/sites/default/files/4_Data%20for%20world%20regions%20from%201988%E2%80%932017.pdf, Erişim tarihi: 05.05.2018.SIPRI Fact Sheet, https://www.sipri.org/sites/default/files/201805/sipri_fs_1805_milex_2017.pdf, Erişim tarihi: 05.05.2018.
  • SIPRI, Importer/Exporter TIV Tables, http://armstrade.sipri.org/armstrade/page/values.php, Erişim tarihi:16.04.2018.
  • SIPRI, Military Expenditure Database 2017, https://www.sipri.org/databases/milex, Erişim tarihi: 06.05.2018.
  • Soyyiğit Kaya, S.,(2013), Türkiye’de Savunma Harcamalarının İktisadi Etkileri Üzerine Nedensellik Analizi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S:20, s.20.
  • Şenyüz, D., Gerçek, A. ve Yüce, M., (2017), Türk Vergi Sistemi, s.50, Bursa.
  • Şişman, D.,(2017), Küreselleşme, Kriz ve Savunma Sanayi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, S:1, s.233.
  • Taş, S., Örnek, İ. ve Aksoğan,G., (2013), Türkiye’de Savunma Harcamaları, Büyüme ve Gelir Eşitsizliği,1970-2008:Ekonometrik Bir İnceleme, Gaziantep Üniversitesi Journal of Social Sciences, S:12, s.663.
  • Temiz, D.(2012), Ekonominin Önemli Bir Parçası:Savunma Sanayi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S:33, s.8.
  • Topçu, M.K. (2010), Savunma Planlamasının Ekonomiye Etkileri ve Savunma Bütçeleri, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/180283, Erişim tarihi:24.04.2018.
  • Tüğen, K. (1988), Dünya ve Türkiyedeki Savunma Harcamaları ve Ekonomik Etkileri, acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/handle/12345/1347, Erişim tarihi: 20.04.2018.
  • Tülümce, Y.S., Yayla, N. (2017), Türkiye’de Kamu Harcamalarının Bileşenleri ve Ekonomik Büyüme İle İlişkisi: Wagner ya da Keynes?, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/352801, S:4, s.167, Erişim tarihi: 20.05.2018.
  • Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı, https://www.tskgv.org.tr/hakkimizda/,Erişim tarihi: 13.04.2018.Türkiye İstatistik Kurumu, Yıllık Hesaplar, tuik gsmhhttp://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1108, Erişim tarihi: 06.05.2018.Ulusoy, A. (2017), Maliye Politikası, s.97, Kocaeli.
  • Zengin, R. (2010), Savunma Sanayinin Gelişimi ve Türkiye’de Savunma Harcamalarının Ekonomik Etkileri, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), s.11, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Ziyalan, A. (2004), “Ulusal Teknoloji Yeteneği ve Savunma Sanayii”, http://www.inovasyon.org/pdf/az_sader.pdf, S:1, s.8, Erişim tarihi: 25.04.2018.

INVESTIGATION OF DEFENSE INDUSTRY IN TURKEY AND EVALUATION OF THE EFFECTS OF DEFENSE SPENDING ON THE ECONOMY

Yıl 2018, , 58 - 81, 20.12.2018
https://doi.org/10.29131/uiibd.429369

Öz

One of the main
tasks of the social states is the protection of the integrity of the nation and
the securing of the country security. States against threats form defense strategies
and in this direction they produce defense mechanisms. For full presentation of
the defense services in the nature of public goods dependence on foreign
pre-1980 period at stake in Turkey it has started to slowly move away from
dependence on foreign sources since 1980. In this study, Turkey will be examined in
the defense industry in a comprehensive manner, the changes occurring in this
direction in the industry, research and development activities, the defense
will be announced industrial spending figures and defense on the economy of
spending the positive and negative effects will be evaluated.

Kaynakça

  • Ay, H. (2013), Kamu Maliyesi, s.75, İzmir.
  • Bakırcı, F.S, Bayrak, R. ve Önal, S. (2016), Toplam Faktör Verimliliği Savunma Sanayi Örneği, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/315510, S:4, s.752, Erişim tarihi: 10.04.2018.
  • Balcı, H. (2013). Savunma Sanayii İçin Teknoloji Transfer Yöntemi Seçim Kriterlerinin Belirlenmesi ve AHP Tekniği İle Uygun Yöntem Seçimi,(Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), s. 53, T.C. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, 2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarısı https://www.bumko.gov.tr/Eklenti/10269,2017-mybk-tasarisi.pdf?0, Erişim tarihi:13.04.2018.
  • Çıkınlar, S. (2006). Savunma Harcamaları ve Türkiye’nin Durumu, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • DefenseNews, Top 100 Defense Companies, https://www.defensenews.com/top-100/, Erişim tarihi, 16.04.2018.
  • Durgun, Ö. ,Timur,M.C.,(2017), Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/382892, Erişim tarihi: 18.04.2018.
  • Erdem, M. ,Şenyüz, D. ve Tatlıoğlu,İ.(2016), Kamu Maliyesi Güncellenmiş 13.Baskı, s.315. Bursa.
  • Eren, H. , Kılıç, A. (2013), Örgütlerde Yenilikçilik Ortamı ve Özel Bir Sektör Olarak Savunma Sanayinde Durum, S:3, s.222, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/30469, Erişim tarihi: 19.04.2018.
  • Ersnt&Young, Türkiye ve Dünyada, Savunma Sanayi Sektörü, http://www.vergidegundem.com/tr/c/document_library/get_file?uuid=03b1d7cc-107-41a1-a1ca-70239263dc4f, Erişim tarihi: 10.04.2018.
  • Giray, F. (2003), Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme”, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, S:1, s.184-185.
  • Gökbunar, R. ,Yanıkkaya, H. (2004), Savunma Harcamalarını Belirleyen Faktörler ve Ekonomik Büyümeye Etkileri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, S:1, s.162.Görkem, H. ,Işık, S. (2008), “Türkiye’de Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki 1968-2006”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, S:2, s.407-408.
  • Güneş, M.,(2011), “Etkin Bir Kamu Yönetimi İçin Artan Savunma Harcamalarının Denetimi ve Hesap Verebilirliğin Rolü”, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/287342, S:2, s.147., Erişim tarihi: 13.04.2018.
  • Köseoğlu, A.M. (2010). Milli Savunma Sanayiinde Yeniden Yapılanma ve Sosyal Politikalara Etkisi, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), s.75, Dokuz Eylül Üniversitesi Soyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Kutbay, H. (2017). Ar-Ge Faaliyetlerine Yönelik Uygulanan Vergi Teşviklerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye ve Seçilmiş Ülkelerde Ekonometrik Bir Analiz, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), s.80-82, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
  • North Atlantıc Treaty Organization, https://www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/pdf/pdf_2018_03/20180315_180315-pr2018-16-en.pdf, Erişim tarihi: 20.04.2018.
  • Özelçi Eceral, T.(2017), “Türk Savunma ve Havacılık Sanayisinin Küresel, Ulusal ve Yerel Dinamikleri: Ankara Örneği”, http://dergipark.gov.tr/gav/issue/34361/379581, S:21, s.90, Erişim tarihi: 21.04.2018).
  • Özgen, C. (2016), “Türkiye’nin Savunma Sanayi Politikasının Analizi;Türk Savunma Sanayi Politikası ve Stratejisi Esasları Dökümanı Örneği, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/269706, S:15, s.193, Erişim tarihi: 21.04.2018.
  • Özgür, N. (2015), “Türk Savunma Sanayinde Ar-Ge Yatırım Süreçleri Üzerine Bir Çalışma Savunma Sanayinde Ar-Ge İhtiyacı”, https://www.tskgv.org.tr/turk-savunma sanayinde-ar-ge-yatirim-surecleri-uzerine-bir calisma/, Erişim tarihi: 18.04.2018.
  • Savunma ve Havacılık Sanayi Performans Raporu 2017, Erişim tarihi: 18.05.2018. http://www.sasad.org.tr/uploaded/Sasad-Performans-Raporu-2017.pdf.
  • Savunma Sanayi İmalatçılar Derneği, Vergi Destekleri,http://sasad.org.tr/uploaded/VergiDestekleri.pdf, Erişim tarihi: 16.04.2018.
  • Savunma Sanayi Müsteşarlığı 2017 Yıllık Faaliyet Raporu, https://www.ssm.gov.tr/Images/Uploads/MyContents/V_20180301150913377290.pdf Erişim tarihi:13.04.2018.
  • SIPRI Yearbook 2017 Military Expenditure Database, https://www.sipri.org/sites/default/files/4_Data%20for%20world%20regions%20from%201988%E2%80%932017.pdf, Erişim tarihi: 05.05.2018.SIPRI Fact Sheet, https://www.sipri.org/sites/default/files/201805/sipri_fs_1805_milex_2017.pdf, Erişim tarihi: 05.05.2018.
  • SIPRI, Importer/Exporter TIV Tables, http://armstrade.sipri.org/armstrade/page/values.php, Erişim tarihi:16.04.2018.
  • SIPRI, Military Expenditure Database 2017, https://www.sipri.org/databases/milex, Erişim tarihi: 06.05.2018.
  • Soyyiğit Kaya, S.,(2013), Türkiye’de Savunma Harcamalarının İktisadi Etkileri Üzerine Nedensellik Analizi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S:20, s.20.
  • Şenyüz, D., Gerçek, A. ve Yüce, M., (2017), Türk Vergi Sistemi, s.50, Bursa.
  • Şişman, D.,(2017), Küreselleşme, Kriz ve Savunma Sanayi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, S:1, s.233.
  • Taş, S., Örnek, İ. ve Aksoğan,G., (2013), Türkiye’de Savunma Harcamaları, Büyüme ve Gelir Eşitsizliği,1970-2008:Ekonometrik Bir İnceleme, Gaziantep Üniversitesi Journal of Social Sciences, S:12, s.663.
  • Temiz, D.(2012), Ekonominin Önemli Bir Parçası:Savunma Sanayi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S:33, s.8.
  • Topçu, M.K. (2010), Savunma Planlamasının Ekonomiye Etkileri ve Savunma Bütçeleri, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/180283, Erişim tarihi:24.04.2018.
  • Tüğen, K. (1988), Dünya ve Türkiyedeki Savunma Harcamaları ve Ekonomik Etkileri, acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/handle/12345/1347, Erişim tarihi: 20.04.2018.
  • Tülümce, Y.S., Yayla, N. (2017), Türkiye’de Kamu Harcamalarının Bileşenleri ve Ekonomik Büyüme İle İlişkisi: Wagner ya da Keynes?, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/352801, S:4, s.167, Erişim tarihi: 20.05.2018.
  • Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı, https://www.tskgv.org.tr/hakkimizda/,Erişim tarihi: 13.04.2018.Türkiye İstatistik Kurumu, Yıllık Hesaplar, tuik gsmhhttp://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1108, Erişim tarihi: 06.05.2018.Ulusoy, A. (2017), Maliye Politikası, s.97, Kocaeli.
  • Zengin, R. (2010), Savunma Sanayinin Gelişimi ve Türkiye’de Savunma Harcamalarının Ekonomik Etkileri, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), s.11, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Ziyalan, A. (2004), “Ulusal Teknoloji Yeteneği ve Savunma Sanayii”, http://www.inovasyon.org/pdf/az_sader.pdf, S:1, s.8, Erişim tarihi: 25.04.2018.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Tülay Baran 0000-0002-1825-0097

Yayımlanma Tarihi 20 Aralık 2018
Gönderilme Tarihi 1 Haziran 2018
Kabul Tarihi 18 Aralık 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018

Kaynak Göster

APA Baran, T. (2018). TÜRKİYE’DE SAVUNMA SANAYİ SEKTÖRÜNÜN İNCELENMESİ VE SAVUNMA HARCAMALARININ EKONOMİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Uluslararası İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 58-81. https://doi.org/10.29131/uiibd.429369

Cited By







ULUSLARARASI SİLAH TİCARETİ VE SAVUNMA HARCAMALARI
Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.30711/utead.844542


ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİNE İLİŞKİN DERGİ POLİTİKAMIZ

Etik Kurul izni gerektiren çalışmalar (anket ya da ölçek uygulamayı gerektiren, görüşme ve gözlem içeren; doküman, resim, anket vb. diğerleri tarafından geliştirilen ve kullanım izni gerektiren çalışmalar) için etik kurullardan ya da komisyonlardan gerekli izinlerin araştırma yapılmadan önce alınmış olması, bunların makale içeriğinde belirtilmesi ya da ek olarak sunulması gerekmektedir. Bu izinlerin olmaması durumunda yayın ön inceleme safhasında yazara iade edilir.  

Diğer yandan, Araştırma Makalelerinde verisi 2020 yılından önce toplanmış makaleler için ETİK KURUL İZNİ istenmemektedir. Ancak yine bu makalelerde de yöntem kısmında verilerin toplanma tarihlerine ilişkin bilgilere yer verilmesi gerekmektedir.

Hakem değerlendirmelerinde olan araştırmalara ilişkin ham verilerin hakemler tarafından talep edildiğinde sunulması şarttır. Verilerin makalenin yayımı sonrasında da gerektiğinde sağlanması zorunludur. 

MAKALE BENZERLİK RAPORU VE BENZERLİK ORANI HAKKINDA DERGİ POLİTİKAMIZ


Aday makaleler akademik intihal engelleme programından (Örneğin: Turnitin, Ithenticate, intihal.net vb.) alınmış orijinallik raporu ile birlikte gönderilmelidir. Bu oran %20'ye kadar kabul edilmektedir. %20'nin üzerinde benzerlik oranı olan çalışmalar ön kontrol aşamasında iade edilecektir.

ISSN: 2149 - 5823