Yapay Zekâ ile Muhasebenin Dönüşümü: Kuramsal ve Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 2, 81 - 90, 02.12.2025

Mert Öncel

Öz

Yapay zekâ uygulamalarının günümüzde geldiği aşama takdir edilmeye değer olsa da taşıdığı potansiyelden dolayı gelecekte çok daha önemli bir yer edineceğini tahmin etmek zor değildir. Pek çok çeşitli alanda kullanılmaya başlanan yapay zekâ muhasebe alanına da nüfuz etmiştir. Bu çalışmada, yapay zekaya, muhasebe alanındaki yerine ve yol açabileceği etik sorunlara değinildikten sonra hem kamu hem de özel sektör muhasebe ve denetim işlemlerinde ön plana çıkan çeşitli yapay zekâ uygulamaları ortaya konulmuş, dünyadaki ve Türkiye’deki belirgin örnekler daha ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe , Dijital Muhasebe , Yapay Zekâ , Yapay Zekâ Uygulamaları

Transformation of Accounting with Artificial Intelligence: A Theoretical and Comparative Review

Öz

While the current progress of artificial intelligence applications is commendable, it's not hard to predict that their potential will make them even more significant in the future. Artificial intelligence, which has begun to be used in a wide variety of fields, has also penetrated the accounting field. This study, after addressing artificial intelligence, its role in accounting, and the ethical issues it may pose, presents various prominent AI applications in both public and private sector accounting and auditing processes, and explains prominent examples from around the world and in Turkey in more detail.

Anahtar Kelimeler

Accounting , Digital Accounting , Artificial Intelligence , Artificial Intelligence Applications

Kaynakça

• Angın, C. (2024). Afet yönetiminde yapay zekâ: Yaklaşımlar, yöntemler ve uygulamalar. Afet Yönetiminde Yapay Zekâ: Yaklaşımlar, Yöntemler ve Uygulamalar, 6(2), 610 - 627. doi:https://doi.org/10.46464/tdad.1532261
• Angın, C., & Övgün, B. (2025). A bibliometric analysis on artificial ıntelligence (aı) studies in public administration. D. Leblebici, H. Kavruk, & H. Tutar içinde, Digital Transformation in Public Administration: Issues and Perspectives. s. 261-279. New York: Nova Science Publishers.
• Atabay, İ. (2025). Yapay zekâ ve muhasebe mesleği: Fırsatlara ve zorluklara genel bir bakış. İzmir Dayanışma. 8(2), 213-229.
• Bellikli, U. (2024). Muhasebede yapay zekâ kullanım etiği. Muhasebe Enstitüsü Dergisi. (71), 1-11. https://doi.org/10.26650/MED.1490433
• Bignami, F. (2022). Artificial intelligence accountability of public administration. The American Journal of Comparative Law. 70(1), 312-346. https://doi.org/10.1093/ajcl/avac012
• Coşkun, F., & Gülleroğlu, H. (2021). Yapay zekanın tarih içindeki gelişimi ve eğitimde kullanılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(3), 947 - 966.
• Dilmaç , S. (2024). Yapay zekâ’nın yaratıcılığı üzerine bir tartışma. Art Vision, 30(53), 240 - 252.
• Gül, M. ve Alat, B. (2022). Muhasebede yapay zekâ uygulamaları. Muhasebe ve finans alanlarında seçme konular 2. (Ed: Saadet Tulum ve Tuncer Yılmaz). s. 89-102. Efe Akademi Yayınları.
• Hendler, J. (2008). Avoiding another AI Winter. IEEE Intelligent Systems. (33), 2-4.
• Kayaönü, E. (2000). Yapay zekanın teorik temelleri. İstanbul Teknik üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Krasnozhon A. & Yatsun O. (2024). Analysis of innovative approaches to technology-enabled public finance management. Health Leadership and Quality of Life. 3:412. https://doi.org/10.56294/hl2024.412
• Lee, C.S. ve Tajudeen, F.P. (2020). Usage and impact of artificial intelligence on accounting: Evidence from Malaysian organisations. Asian Journal of Business and Accounting. 13(1), pp. 213-239. https://doi.org/10.22452/ajba.vol13no1.8
• Mackenzie, S., Sainsbury, C., & Wake, D. (2024). Diabetes and artificial intelligence beyond the closed loop: A review of the landscape, promise and challenges. Diabetologia, 67, 223–235.
• Omar, S.S., Nayef, J.M., Qasim, N.H., Kawad, R.T. & Kalenychenko, R. (2024). The role of digitalization in improving accountability and efficiency in public services. Revista Investigacion Operacional, 45(2), 203-224.
• Özçetin, N. (2022). Muhasebe denetiminde yapay zekâ. Uşak Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi. 2(1), 29-41.
• Öztürk, K., & Şahin, M. (2018). Yapay sinir ağları ve yapay zekâ’ya genel bir bakış. Takvim-i Vekayi, 6(2), 25 - 36.
• Remolina, N. (2025). AI governance and algorithmic auditing in financial institutions: Lessons from Singapore. Journal of Risk Management in Financial Institutions, 18(3), 261-275. https://doi.org/10.69554/RVPW6910
• Schweitzer B. (2024). Artificial Intelligence (AI) Ethics in Accounting Journal of Accounting, Ethics & Public Policy. 25 (1), 67-103. https://doi.org/10.60154/jaepp.2024.v25n1p67
• Sun, L.H. & Pacquiao, J.R. (2023). Dijital business transformation: A case study of Singapore. Proceeding of International Conference on Business Management and Accounting (ICOBIMA). 2(1), November 2023, 282-287.
• Tan, F., Yüksel, A., Aydemir, E., & Ersoy, M. (2021). Haberleşme sistemlerinde derin öğrenme. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi(25), 159 - 171.
• Topal, Ç. (2017). Alan Turing’in toplumbilimsel düşünü: Toplumsal bir düş olarak yapay zekâ. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 57(2), 1340-1364.
• Tunçay, G., & Çobanoğlu, N. (2023). Güncel bir biyoetik sorun kümesi: Yapay zekâ. Premium e-Journal of Social Sciences, 7(35), 1349-1357.
• Varol, N. (2023). Dijital dönüşüm ve yapay zekâ: Muhasebenin ve denetimin geleceği. Denetim ve Güvence Hizmetleri Dergisi. 3(2), 162-182.
• Yıldız, M. (2023). Yapay zekâ ve yeni sayı sistemlerinin muhasebe ve finans alanında uygulaması, (Ed: Murat Karahan), İksad Publishing House.
• Yiğit, T. (2022). Enine boyuna yapay zekâ. Düşünce Dünyasında Türkiz, 8(43), 13-26.
• Zilyas, D., & Yılmaz, A. (2023). Makine öğrenmesi yöntemleri ile eğitim başarısının tahmini modeli. Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 14(3), 437 - 447.