Covid-19 Salgınının Türk İş Hukukuna Etkileri Kapsamında Ücretsiz İzin

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 14, 02.07.2020

Süleyman Altunkaya

Öz

Covid-19 salgını tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çoğu alanda etkisini göstermektedir. Salgının etkilerini hissettirdiği alanların başında işçilerin ve işverenlerin oluşturmuş olduğu iş gücü piyasası gelmektedir. Emek Piyasasının ülkede yaşanan toplumsal ve ekonomiksel değişimlerden etkilenmesi kaçınılmazıdır. Nitekim ülkemizde etkilerini ciddi bir şekilde hissettiren Covid-19 salgını, iş gücü piyasasının asli unsurları olan işçiler ile işverenler arasındaki akdedilen iş sözleşmelerinde çeşitli problemler yaratmaya başlamıştır. İş sözleşmesinin temel unsurları işçinin borç ilişkisinde belirlenen edimi yerine getirme borcu ile işverenin bunun karşılığında işçiye ödemekle yükümlü olduğu ücret ödeme borcudur. Niteliği gereği süreklilik arz eden iş sözleşmelerinde işçiden iş görme borcunu yerine getirmede devamlılık aranmaktadır. Fakat insan sağlığı açısından ölümcül bir etkiye sahip olan Covid-19 salgını gerek işçilerin işyerlerine ulaşımı gerekse işyerlerinde sağlıklı ve güvenlikli bir şekilde çalışabilmelerini engellemektedir. Diğer taraftan temel yükümlülüğü ücret ödeme olan işveren çeşitli nedenlerden dolayı ücret ödeme noktasında zorluğa düşmektedir. Bu yaşananlar sonucunda iş sözleşmelerinde tarafların fesih hakkı söz konusu olmaktadır. Fesih yapmak istemeyen işveren ile işçi karşılıklı anlaşarak ücretsiz izin uygulamasını da kabul etmektedir. 7244 sayılı kanun ile ücretsiz izin uygulamalarında değişiklik meydana gelmiştir. Ancak ortaya çıkan değişikliklerin yeni düzenleme ile getirilen maddeler kapsamında iş sözleşmelerine etkisi incelenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Ücretsiz İzin

Kaynakça

• Aktay, A., Arıcı, K. VeSenyen Kaplan, E. (2011). İş Hukuku (Yenilenmiş 4. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi Yayınları.
• Arıcı, K. (1999). İş Sağlığı ve Güvenliği. Ankara: Tes-İş.
• Atar, Y. (2017). Türk Anayasa Hukuku (Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Başterzi, S. (2005). Türkiye’de Feshe Karşı Koruma Hukuku Reformunun Sosyal Hukuk ve İstihdam Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 54(3), 53-94.
• Çelik, N. (2000). Ekonomik Krizde Toplu İşçi Çıkarmayı Önleyici Çözüm Arayışları. Kamu-İş. 5(3). 427-436.
• Çelik, N., Caniklioğlu, N. Ve Canbolat, T. (2016). İş Hukuku Dersleri (Yenilenmiş 29. Bası). İstanbul: Beta Basım.
• Demircioğlu, M. Ve Centel, T. (2015). İş Hukuku (Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 18. Bası). İstanbul: Beta Basım.
• Doğan Yenisey, K. (2009) .Bireysel İş İlişkisinin Kurulması ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtay’ın 2006 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi. Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi (9-99). Ankara: Tisk.
• Engin, M. (2003). Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik ve Yeni İş Kanunu Tasarısı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 61(1-2). 313-326.
• Engin, Murat (2003). İşletme Gerekleri İle Fesih. İstanbul: Beta Basım.
• Engin, Murat. İşletme Gerekleri İle Fesih Ve Ücretsiz İzin Yargıtay Karar Değerlendirmesi. Legal İş Hukuku Ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, (2), 2004.
• Eyrenci, Ö., Taşkent, S. Ve Ulucan, D. (2016). Bireysel İş Hukuku (7. Baskı). İstanbul: Beta Basım.
• Gözler, K. (2000). Türk Anayasa Hukuku (Birinci Baskı). Bursa: Ekin Kitabevi.
• http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=22hd-2015-35126.htm&kw=+i%C5%9F+s%C3%B6zle%C5%9Fmesi+ask%C4%B1+s%C3%BCresinin+sonunda+%C3%BCcretsiz+izin#fm (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, Y. 22. HD. T. 17. 09. 2018 E. 2015 / 35126 – K. 2018 / 18937).
• http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=22hd-2017-14541.htm&kw=%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fma+ko%C5%9Fullar%C4%B1nda+esasl%C4%B1+de%C4%9Fi%C5%9Fiklik+%C3%BCcretsiz+izin+yaz%C4%B1l%C4%B1#fm- (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, Y. 22. HD. T. 15.11.2018 E. 2017 / 14541 – K.2018 / 24497).
• http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=7hd-2013 15881.htm&kw=+i%C5%9F+s%C3%B6zle%C5%9Fmesi+ask%C4%B1+s%C3%BCresinin+sonunda+%C3%BCcretsiz+izin#fm (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, Y. 7. HD. T. 18. 03. 2014 E. 2013 / 15881 – K. 2014 / 6177).
• http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=7hd-2015- 28095.htm&kw=ask%C4%B1+%C3%BCcretsiz+izin+%C3%BCcret+%C3%B6deme+borcu#fm (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, Y. 7. HD. 15.09.2015 E. 28095 – K. 15036).
• http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=9hd-2009-30796.htm&kw=+i%C5%9F+s%C3%B6zle%C5%9Fmesi+ask%C4%B1+s%C3%BCresinin+sonunda#fm (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, Y. 9. HD. T. 18. 01. 2010 E. 2009 / 30796 – K. 2010 / 179).
• http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=9hd-2015-35308.htm&kw=%C3%BCcretsiz+izin+esasl%C4%B1+de%C4%9Fi%C5%9Fiklik+#fm (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, Y. 9. HD. T. 24. 10. 2016 E. 2015 / 35308 – K. 2016 / 18389).
• http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=9hd-2017 15110.htm&kw=%C3%BCcretsiz+izin+i%C5%9F+s%C3%B6zle%C5%9Fmesi#fm (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası Y. 9. HD. T. 17.02.2020 E. 2017 / 15110 – K. 2020 / 2319).
• https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf ( 4857 sayılı İş Kanunu).
• https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200417-2.htm ( 7244 sayılı Kanun).
• İstanbulluoğlu, Selin. (2007). İş Sözleşmelerinin Askıda Kalma Halleri. Legal İş Hukuku Ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, (15), 943-972.
• Kılkış, İ. (2016). İş Sağlığı ve Güvenliği (Güncellenmiş 2. Baskı). Bursa: Dora Yayınevi.
• Korkmaz, F. Ve Alp, N. (2019). Bireysel İş Hukuku (Güncellenmiş 4. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Mollamahmutoğlu, H., Astarlı, M. Ve Baysal, U. (2012). İş Hukuku (5. Bası). Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
• Mollamahmutoğlu, H., Astarlı, M. Ve Baysal, U. (2018). İş Hukuku Ders Kitabı (Güncellenmiş 2. Baskı). Ankara: Lykeion Yayınları.
• Narmanlıoğlu, Ü. (2014). İş Hukuku Ferdi İş İlişkileri (Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş 5. Baskı). İstanbul: Beta Basım.
• Özbudun, E. (1998). Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları.
• Sarper, S. (2016). İş Hukuku (Yenilenmiş 12. Baskı). İstanbul: Beta Basım.
• Senyen Kaplan, E. (2017). Bireysel İş Hukuku (Yenilenmiş 8. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sümer, H. (2019). İş Hukuku (Gözden Geçirilmiş Yirmi Dördüncü Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Süzek, S. (1989). İş Akdinin Askıya Alınmasının Genel Teorisi. Ankara.
• Süzek, S. (2007). İş Akdinin Askıya Alınması ve Ücretsiz İzinler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9, 115-133.
• Taşkent, S. (2006). İş Sözleşmesinin Askıya Alınması ve Ücretsiz İzin Uygulaması. Sicil İş Hukuku Dergisi, (3), 20-29.
• Tunçomağ, K. Ve Centel, T. (2008). İş Hukukunun Esasları (5. Bası). İstanbul: Beta Basım.
• Uşan, M. (2007). 4857 Sayılı İş Yasası'nın 22. maddesi Çerçevesinde Değişiklik Feshi, Çalışma Şartlarında Esaslı Değişiklik ve Uygulama Sorunları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9, 211-271.
• Yamakoğlu, E. Ve Karaçöp, E. (2014). İş Hukukunda Ücretsiz İzin Uygulamaları. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 20(1), 479-506.
• Yaman, R. (2016) İş Sözleşmesinin Askıya Alınması ve Hukukî Sonuçları. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 74, 765-787.