Öz
1970’li yıllarda sosyal bilimler alanında ortaya çıkan tarımda dönüşüm tartışmaları, kapitalizmin tarımdaki gelişim yönü ve kırsal bölgelerdeki sosyal ve ekonomik ilişkileri nasıl etkileyeceği üzerinde yoğunlaşmaktadır. Söz konusu dönemde Türkiye’de tarımda dönüşüm tartışmalarının alevlendiği ve bu doğrultuda yapılan çalışmaların arttığı görülmüştür. 1980’li yıllara gelindiğinde ise Türkiye tarımında neoliberal politikaların etkisinin oldukça hissedilmekte ve tarımda dönüşüm sürecinin başladığı görülmektedir. Ancak tarımda gerçekleşen bu dönüşüm üzerinde yapılan alan araştırmalarında azalma meydana gelmiştir. Oysaki yaşanmakta olan bu süreç, tarım sektöründeki istihdam ve üretim yapılarında ciddi değişiklikler meydana getirmektedir. Dolayısıyla Türkiye tarımında yaşanılan bu gelişmelerin anlaşılabilmesi ve takip edilebilmesi ancak alan çalışmalarının nitelikli biçimde arttırılması ile mümkündür. Mevsimlik tarım işçiliği söz konusu dönüşüm ile birlikte tarımsal istihdamda ön plana çıkan çalışma biçimlerinden biridir.
Tarım sektörünün emek yoğun çalışma biçimi olan mevsimlik tarım işçiliği gerek çalışma koşulları gerek yaşam koşulları açısından oldukça zorlayıcı bir istihdam biçimidir. Hem uzun çalışma saatleriyle hem güvence yoksunluğuyla çalışan işçiler sosyal ve ekonomik yönden toplumun dezavantajlı grupları içerisindedir. Bu nedenle çalışma ve yaşam koşullarının tespiti ve iyileştirilmesi için yapılmakta olan alan çalışmaları oldukça önemlidir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen çalışmada Giresun ilinin Bulancak ilçesinde fındık hasadında çalışan mevsimlik işçilerin çalışma ve yaşam koşullarını incelenmesi amaçlamaktadır. 2017 yılında gerçekleştirilen çalışma ile Bulancak ilçesinde fındık hasadında çalışan işçilerin sosyal ve ekonomik durumlarını kapsayan genel bir görüntü çizilmeye çalışılmıştır. Böylelikle fındık hasadında çalışan mevsimlik işçilerin ihmal edilen emeğini görünür kılabilmek amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akbıyık, N. (2008). Türkiye’de Tarım Kesiminde İşgücü Piyasalarının Yapısı, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 220-237. 11 08, 2022 tarihinde https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/70026 adresinden alındı.
- Bulut, E. (2013). Mevsimlik Tarım İşçilerinin Yaşam ve Çalışma Koşullarına İlişkin Bir Saha Araştırması: Kocaali Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Centel, T. (2016). Temel İş ve Sosyal Sigorta Yasaları (3. Baskı). İstanbul: Beta.
- Demir, M. (2015). Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sosyal Güvenlik Haklarına İlişkin Değerlendirmeler ve Öneriler, Çalışma ve Toplum, 1(144), 177-194.
- Ordu’da İşçileri Taşıyan Minibüs Takla Attı. (2022, Ağustos). Habertürk. Erişim adresi https://www.haberturk.com/son-dakika-haberi-ordu-da-iscileri-tasiyan-minibus-takla-atti-3483546.
- Kablay, S. (2015). Mevsimlik ve Gezici- Geçici Çalışma: Çocuk İşçiler (1. b.). (G. Yücesan-Özdemir, Dü.) Ankara: Notabene Yayınları.
- Kablay, S. (2016). Fındık Bahçesinde İşçi Olmak: Ordu ve Giresun İllerinde Mevsimlik Tarım İşçilerinin Çalışma Koşulları. D. Yıldırım & E. Haspolat (Dü.) içinde, Değişen Karadeniz’i Anlamak (s.282-308). Ankara: Notabene Yayınları.
- Kablay, S. 2018). Mevsimlik Tarım İşçilerinin Yaşam Koşulları: Fındık İşçileri Örneği. Özlem Şendeniz & Emek Yıldırım (Dü.) içinde, Sırtında Sepeti Bafra’dan Hopa’ya Karadeniz’de Kadınlık Halleri (s.209-231). Ankara: Phoenix Yayınevi.
- Kalkınma Atölyesi. (2013). Fındık Hasadında Çalışan Çocuklar İçin Model Eylem Planı, Ankara: Altan.
- Kalkınma Atölyesi. (2014). Fındık Hasadının Oyuncuları, Ankara: Altan.
- Ulukan, U., Ciğerci Ulukan, N. (2011). Fındık Üretiminde Çalışma İlişkileri Mevsimlik İşçiler: Perşembe Örneği. 2000’li yıllarda Türkiye’de İktisat ve Siyaset Rüzgarları İçinde (s.159-175). Ankara: Efil.
- Uran, H. (1939). Adana Ziraat Amelesi. İstanbul: Vakit Kitapevi.
- Resmi Gazete Web Arşivi “Mevsimlik Tarım İşçileri” adlı Başbakanlık Genelgesi 2017/6, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170419.htm Erişim Tarihi: 17 Ağustos 2022.
- Şeker, M.(1986). Türkiye’de Tarım İşçilerinin Toplumsal Bütünleşmesi, İstanbul Değişim Yayınları.
- Yaşar, M. “Bulancak’ta Ölümlü Trafik Kazası”www.bulancakhaber.net Erişim Tarihi: 20 Ekim 2019.
- Yeniay, G. (2011). Mevsimlik Tarım İşçiliği: Giresun Örneği. ( Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Yıldırak, N., Gün, S., Gülçubuk, B. (2003). Türkiye’de Gezici ve Geçici Kadın Tarım İşçilerinin Çalışma ve Yaşam Koşulları ve Sorunları. Ankara: Tarım İş Sendikası.
- Yıldırım, U.D. (2015). Türkiye Tarımında Yapısal Dönüşüm ve Mevsimlik Tarım İşçileri: Sakarya Örneği. İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
- Yılmaz, C. (2010). Giresun’un Bulancak İlçesi Kırsal Kesiminde Nüfus Hareketlerinin Nedenleri, Yönü ve Başlıca Özellikleri, Zeitschrift für die Welt der Türken, 2 (1), 147-160.
Öz
The discussion of transformation in agriculture, which emerged in the field of social sciences in the 1970s, focuses on the development direction of capitalism in agriculture and how it will affect social and economic relations in rural areas. In the said period, it was seen that the debates on transformation in agriculture in Turkey flared up and the studies carried out in this direction increased. When it comes to the 1980s, the impact of neoliberal policies in Turkey's agriculture is felt and it is seen that the transformation process in agriculture has begun. However, there has been a decrease in field studies on this transformation in agriculture. However, this ongoing process brings about serious changes in the employment and production structures in the agricultural sector. Therefore, it is possible to understand and follow these developments in Turkish agriculture only by increasing the field studies in a qualified way. Seasonal agricultural work is one of the working forms that come to the fore in agricultural employment with the said transformation.
Seasonal agricultural work, which is the labor-intensive form of work in the agricultural sector, is a very challenging form of employment in terms of both working conditions and living conditions. Workers who work with both long working hours and lack of security are among the disadvantaged groups of the society in terms of social and economic aspects. For this reason, field studies are very important for the determination and improvement of working and living conditions. In this study, it is aimed to examine the working and living conditions of seasonal workers working in the hazelnut harvest in Bulancak district of Giresun province. With the study carried out in 2017, it was tried to draw a general image covering the social and economic conditions of the workers working in the hazelnut harvest in Bulancak district. Thus, it is aimed to make visible the neglected labor of seasonal workers working in the hazelnut harvest.
Anahtar Kelimeler
Seasonal Agricultural Work Hazelnut Workers Migration Giresun
Kaynakça
- Akbıyık, N. (2008). Türkiye’de Tarım Kesiminde İşgücü Piyasalarının Yapısı, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 220-237. 11 08, 2022 tarihinde https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/70026 adresinden alındı.
- Bulut, E. (2013). Mevsimlik Tarım İşçilerinin Yaşam ve Çalışma Koşullarına İlişkin Bir Saha Araştırması: Kocaali Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Centel, T. (2016). Temel İş ve Sosyal Sigorta Yasaları (3. Baskı). İstanbul: Beta.
- Demir, M. (2015). Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sosyal Güvenlik Haklarına İlişkin Değerlendirmeler ve Öneriler, Çalışma ve Toplum, 1(144), 177-194.
- Ordu’da İşçileri Taşıyan Minibüs Takla Attı. (2022, Ağustos). Habertürk. Erişim adresi https://www.haberturk.com/son-dakika-haberi-ordu-da-iscileri-tasiyan-minibus-takla-atti-3483546.
- Kablay, S. (2015). Mevsimlik ve Gezici- Geçici Çalışma: Çocuk İşçiler (1. b.). (G. Yücesan-Özdemir, Dü.) Ankara: Notabene Yayınları.
- Kablay, S. (2016). Fındık Bahçesinde İşçi Olmak: Ordu ve Giresun İllerinde Mevsimlik Tarım İşçilerinin Çalışma Koşulları. D. Yıldırım & E. Haspolat (Dü.) içinde, Değişen Karadeniz’i Anlamak (s.282-308). Ankara: Notabene Yayınları.
- Kablay, S. 2018). Mevsimlik Tarım İşçilerinin Yaşam Koşulları: Fındık İşçileri Örneği. Özlem Şendeniz & Emek Yıldırım (Dü.) içinde, Sırtında Sepeti Bafra’dan Hopa’ya Karadeniz’de Kadınlık Halleri (s.209-231). Ankara: Phoenix Yayınevi.
- Kalkınma Atölyesi. (2013). Fındık Hasadında Çalışan Çocuklar İçin Model Eylem Planı, Ankara: Altan.
- Kalkınma Atölyesi. (2014). Fındık Hasadının Oyuncuları, Ankara: Altan.
- Ulukan, U., Ciğerci Ulukan, N. (2011). Fındık Üretiminde Çalışma İlişkileri Mevsimlik İşçiler: Perşembe Örneği. 2000’li yıllarda Türkiye’de İktisat ve Siyaset Rüzgarları İçinde (s.159-175). Ankara: Efil.
- Uran, H. (1939). Adana Ziraat Amelesi. İstanbul: Vakit Kitapevi.
- Resmi Gazete Web Arşivi “Mevsimlik Tarım İşçileri” adlı Başbakanlık Genelgesi 2017/6, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170419.htm Erişim Tarihi: 17 Ağustos 2022.
- Şeker, M.(1986). Türkiye’de Tarım İşçilerinin Toplumsal Bütünleşmesi, İstanbul Değişim Yayınları.
- Yaşar, M. “Bulancak’ta Ölümlü Trafik Kazası”www.bulancakhaber.net Erişim Tarihi: 20 Ekim 2019.
- Yeniay, G. (2011). Mevsimlik Tarım İşçiliği: Giresun Örneği. ( Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Yıldırak, N., Gün, S., Gülçubuk, B. (2003). Türkiye’de Gezici ve Geçici Kadın Tarım İşçilerinin Çalışma ve Yaşam Koşulları ve Sorunları. Ankara: Tarım İş Sendikası.
- Yıldırım, U.D. (2015). Türkiye Tarımında Yapısal Dönüşüm ve Mevsimlik Tarım İşçileri: Sakarya Örneği. İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
- Yılmaz, C. (2010). Giresun’un Bulancak İlçesi Kırsal Kesiminde Nüfus Hareketlerinin Nedenleri, Yönü ve Başlıca Özellikleri, Zeitschrift für die Welt der Türken, 2 (1), 147-160.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Cilt: 5 Sayı: 1 |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Ekim 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 13 Eylül 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 5 Sayı: 1 |
Publication Principles
1. Manuscripts submitted to The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences must not have been published anywhere before and should not have been submitted for publication.
2. Articles written in either Turkish or English languages are published in the journal. The scientific and linguistic responsibility of the studies published in the journal belongs to the author(s).
3. In our journal, not only studies coming from academicians but also studies coming from researchers will be evaluated.
4. Studies that had been presented at conferences before and have not been published in full text, only had been published abstracts, can be accepted into the publication evaluation process provided that it is stated in the study.
5. Articles should be submitted to our journal electronically. To submissions of articles online through the website and follow the stage of the article in the referee evaluation process, it is necessary to be a member and log in to the Journal. The personal information entered on the journal's website will only be used for the stated purposes of the journal and will not be accessible for any other purpose or to any party.
6. The authors are informed about the refereeing process of the articles submitted to The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences through the system and the evaluation reports can be easily followed by them via the system.
7. When applying, an article file without author information will be uploaded to the system.
8. The journal is based on the blind peer-review process. In the articles to be sent to the referee, the confidentiality of the information regarding the author's identity is ensured.
9. The articles submitted to the journal are sent to at least two referees after the preliminary examination in terms of form and content. Manuscripts that receive positive feedback from the referees are included in the publication process. If one positive and one negative report is received from the referees, the study is sent to a third referee by the Journal Editor.
10. It is aimed that the articles submitted to the journal will complete the referee process within two months. However, the authors of the articles for which corrections are requested must make the relevant corrections within one month and send them to the editorial board.
11. In line with the reports from the referees, it is decided to publish the article, to request revisions, additional information and abbreviations from the authors within the framework of the report, or not to publish it, and this decision is announced to the authors through the system. The authors are answerable for making all changes requested by the referees. Studies will not be published without constructing the desired changes.
12. The articles whose evaluation process is completed are queued by the journal editorial office and published in the relevant issue of the journal.
13. Manuscripts that do not comply with the journal's subject, spelling or grammar rules are returned to the authors after the preliminary review without being sent to the referees. All kinds of changes in form and content may be requested from the authors of the manuscripts received for preliminary evaluation.
14. All publication rights of the articles accepted and published in the journal in written and electronic media belong to The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences.
15. No royalties are paid to the authors for the works published in the journal and the author does not have any claim rights.
16. The opinions in the articles published in the journal are subject to the responsibility of the corresponding authors.
17. In line with the reports received from the referees, it is decided to publish the article, to request corrections, additional information and abbreviations from the authors within the framework of the report, or not to publish the article, and this decision is notified to the authors via the system. Authors are obliged to make all changes requested by the referees. The manuscripts are not published until the requested changes are made.
18. All publication rights of the articles accepted and published in the journal in written and electronic media belong to The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences.
19. No royalties are paid to the authors for the works published in the journal and the author does not have any claim rights.
20. The opinions in the articles published in the journal are subject to the responsibility of the relevant authors.
21. Articles accepted for publication cannot be reproduced and published in any way without the written permission of The Journal of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences. However, it can be quoted provided that the source is cited.
22. If a research study has been supported by any institution or produced from the thesis, this should be indicated as a footnote on the same page by placing (*) on the last word of the title of the work.