Evaluation of Managers' Views on Corporate Sustainability in The Context of Sustainable Leadership: A Review of Family Businesses

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 53 - 69, 23.12.2024

Mustafa Atsan , Kamil Bayar

Öz

The importance of the concept of sustainability for businesses is increasing day by day. In order to gain competitive advantage and attract the attention of customers, they need to add sensitivity to society and the environment to their company philosophy. In order for managers to become sustainable leaders, they need to increase corporate sustainability activities in their businesses. From this point of view, the aim of this study is to evaluate whether family business managers are prone to sustainable leadership, to determine whether they have a high awareness of corporate sustainability, what corporate sustainability activities are and whether their practices are similar to the literature. There are many studies on corporate sustainability in the literature. However, there is no study in which the concept of corporate sustainability is examined in the context of family businesses and aimed at family business managers. Therefore, it is thought that the study will contribute to the field. Qualitative research method was used in the study. Semi-structured interview form was preferred to obtain the data of the study. Due to the distance of the participants, the interview form was prepared via Google form and sent to twenty family business managers operating in Istanbul. The data obtained from the participants were analyzed by content analysis method. According to the results of the research, it was found that family business managers are prone to sustainable leadership, they are conscious and aware of corporate sustainability, and corporate sustainability practices are similar to the practices in the literature. However, it has been determined that they implement social sustainability activities, which are one of the dimensions of corporate sustainability, only for employees, and their activities for society and the environment are few.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Sustainable Leadership, Corporate Sustainability, Family Business

Sürdürülebilir Liderlik Bağlamında Yöneticilerin Kurumsal Sürdürülebilirlik İle İlgili Görüşlerinin Değerlendirilmesi: Aile İşletmelerine Yönelik Bir İnceleme

Öz

Sürdürülebilirlik kavramının işletmeler için önemi gün geçtikçe artmaktadır. Rekabet avantajını elde etmek ve müşterilerin ilgisini çekebilmek adına topluma ve çevreye duyarlılığı şirket felsefelerine eklemeleri gerekmektedir. Yöneticilerin sürdürülebilir lider olması için işletmelerinde kurumsal sürdürülebilirlik faaliyetlerini artırmaları gerekmektedir. Bu noktadan hareketle bu çalışmanın amacı aile işletmeleri yöneticilerinin sürdürülebilir liderliğe yatkın olup olmadıklarını değerlendirmek, kurumsal sürdürülebilirlik konusunda farkındalıklarının yüksek olup olmadığını, kurumsal sürdürülebilirlik faaliyetlerinin neler olduğunu ve uygulamalarının literatürle benzerlik gösterip göstermediğini tespit etmek amaçlanmaktadır. Literatürde kurumsal sürdürülebilirlik ile ilgili birçok çalışma yer almaktadır. Fakat kurumsal sürdürülebilirlik kavramının aile işletmeleri bağlamında incelendiği ve aile işletmesi yöneticilerine yönelik yapılan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu yüzden çalışmanın alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın verilerini elde etmek için yarı yapılandırılmış görüşme formu tercih edilmiştir. Katılımcıların uzakta olmasından dolayı görüşme formu Google form üzerinden hazırlanmış olup İstanbul ilinde faaliyet gösteren yirmi aile işletmesi yöneticisine gönderilmiştir. Katılımcılardan elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre aile işletmeleri yöneticilerinin sürdürülebilir liderliğe yatkın oldukları, kurumsal sürdürülebilirlik konusunda bilinçli ve farkındalıklarının yüksek olduğu ve kurumsal sürdürülebilirlik uygulamalarının literatürde yer alan uygulamalara benzerlik gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte kurumsal sürdürülebilirlik boyutlarından olan sosyal sürdürülebilirlik faaliyetlerini sadece çalışanlara yönelik uyguladıkları, topluma ve çevreye yönelik faaliyetlerinin az olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Liderlik, Kurumsal Sürdürülebilirlik, Aile İşletmesi

Etik Beyan

Çalışma için etik kurul onayı alınmıştır

Kaynakça

• Aggarwal, P. (2013). Impact of sustainability performance of company on its financial performance: A study of listed Indian companies. Global Journal of Management and Business Research (C: Finance) Volume, 13.
• Akins, R., Bright, B., Brunson, T., & Wortham, W. (2013). Effective Leadership for Sustainable Development. E Journal of Organizational Learning & Leadership, 11(1).
• Alp, İ., Öztel, A. ve Köse, M.S. 2015. Entropi Tabanlı Maut Yöntemi İle Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansı Ölçümü: Bir Vaka Çalışması, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,11(2), 65-81.
• Arovic, A. (2018). Sürdürülebilir liderlik uygulamaları ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Avcı, A. (2015). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri.
• Avery, G. C., & Bergsteiner, H. (2011). Sustainable leadership practices for enhancing business resilience and performance. Strategy & Leadership, 39(3), 5-15.
• Azapagic, A. (2003). Systems approach to corporate sustainability: a general management framework. Process Safety and Environmental Protection, 81(5), 303-316.
• Baird, K., Su, S., & Munir, R. (2023). The mediating role of levers of controls on the association between sustainable leadership and organisational resilience. Journal of Management Control, 34(2), 167-200.
• Bal, F., & Ufacık, O. E. (2024). Liderlik Kavramı Üzerine Bibliyometrik Bir Araştırma. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 11(1), 193-207.
• Basiago, A. D. (1998). Economic, social, and environmental sustainability in development theory and urban planning practice. Environmentalist, 19(2), 145-161.
• Başfırıncı, Ç. Ş. (2008). Bir pazarlama iletişim medyası olarak web ortamında içerik analizi yapmanın güçlükleri ve olası çözüm önerileri. Yönetim, 61, 52–71.
• Bulmer, E., Roca, M. R., & Blas, J. (2022). Sustainable leadership in project management: The need for a new kind of leadership. Highlights of Sustainability, 1(14), 224-232.
• Burns, H. L. (2016). Learning sustainability leadership: An action research study of a graduate leadership course. International Journal for the Scholarship of Teaching and Learning, 10(2), n2.
• Cook, J. W. (2014). Sustainable School Leadership: The Teachers' Perspective. International Journal of Educational Leadership Preparation, 9(1), n1.
• Çetin, M., & Şeyda, B. A. Ş. (2021). Kurum kültürünün devam ettirilmesinde sürdürülebilir liderlik. OPUS International Journal of Society Researches, 18(44), 8232-8260.
• Doğru, G. (2012). Kurumsal sürdürülebilirlikte stratejik insan kaynakları yönetiminin rolü (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Dyllick, T. ve Hockerts, K. (2002). Beyond the business case for corporate sustainability. Business Strategy and Enviroment, 130- 141.
• Engin, E., & Akgöz, B. (2013). Sürdürülebilir Kalkınma Ve Kurumsal Sürdürülebilirlik Çerçevesinde Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kavramının Değerlendirilmesi. Selçuk İletişim, 8(1), 85-94.
• Ferdig, M. A. (2007). Sustainability leadership: Co-creating a sustainable future. Journal of Change Management, 7(1), 25-35.
• Gerard, L., McMillan, J., & D’Annunzio-Green, N. (2017). Conceptualising sustainable leadership. Industrial and Commercial Training, 49(3), 116-126.
• Giorgi, A. (2009). The descriptive phenomenological method in psychology: A modified Husserlian approach. Duquesne university press.
• Günel, T. (2017). Kurumsal kuram perspektifinden kurumsal sürdürülebilirlik: İşletmelerin kurumsal sürdürülebilirlik raporlamaları üzerine bir uygulama (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Hargreaves, A., & Fink, D. (2003). Sustaining leadership. Phi delta kappan, 84(9), 693-700.
• Harris, A. (2007). Distributed leadership: Conceptual confusion and empirical reticence. International Journal of Leadership in Education, 10(3), 315-325.
• Iqbal, Q., Ahmad, N. H., Nasim, A., & Khan, S. A. R. (2020). A moderated-mediation analysis of psychological empowerment: Sustainable leadership and sustainable performance. Journal of Cleaner Production, 262, 121429.
• Jung, S., Nam, C., Yang, D. H., & Kim, S. (2018). Does corporate sustainability performance increase corporate financial performance? Focusing on the information and communication technology industry in Korea. Sustainable Development, 26(3), 243-254.
• Kavut, L. (2010). Kurumsal Yönetim, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ve Çevresel Raporlama: Imkb 100 Şirketlerinin Çevresel Açiklamalarinin Incelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 21(66), 9-43.
• Langton, N., & Robbins, S. P. & Judge, T.A. (2016). Organizational behaviour: Concepts, controversies, applications. Pearson Prentice Hall.
• Lunenburg, F. C., & Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi kavramlar ve uygulamaları. Baskı (Çev. Ed. G. Arastaman). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• McCann, J., & Sweet, M. (2014). The perceptions of ethical and sustainable leadership. Journal of Business Ethics, 121, 373-383.
• Metcalf, L., & Benn, S. (2013). Leadership for sustainability: An evolution of leadership ability. Journal of business ethics, 112, 369-384.
• Miiro, F., Othman, A., & Ibrahim, M. B. (2017). Analysing the relationship between sustainable leadership, talent management and organization health as predictors of university transformation.
• Mumcu, A. Y., & Bakoğlu, R. (2021). Otomotiv Sektöründe Kurumsal Sürdürülebilirlik Uygulamalarının Eşbenzeşmesi Üzerine Bir Araştırma: Bmw, Ford, Toyota Örneği. Global Journal Of Economics And Business Studies, 11(21), 48-59.
• Öcek, C., Ünlübulduk, S. N., & Karadeniz, E. (2021). Kurumsal sosyal sorumluluk ve finansal başarısızlık riski: Borsa İstanbul’da işlem gören konaklama işletmelerinde bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (92), 21-46.
• Önder, Ş. (2017). İşletme Karlılığına Kurumsal Sürdürülebilirliğin Etkisi: Bist’te Bir Uygulama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(4), 937-956.
• Önen, S. M., & Kanayran, H. G. (2015). Liderlik ve motivasyon: Kuramsal bir değerlendirme. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 43-64.
• Öztel, A., Köse, M. S., & Aytekin, İ. (2012). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü için çok kriterli bir çerçeve: Henkel örneği. Journal of History Culture and Art Research, 1(4), 32-44.
• Pelinescu, E., & Rădulescu, M. (2011). New Tımes, New Economy… A New Born Leader: The Eco-Leader. Hyperion International Journal of Econophysics & New Economy, 4(1).
• Rodriguez, M. A., Ricart, J. E., & Sanchez, P. (2002). Sustainable development and the sustainability of competitive advantage: A dynamic and sustainable view of the firm. Creativity and innovation management, 11(3), 135-146.
• Sak, A. F., & Dalgar, H. (2020). Kurumsal sürdürülebilirliğin firmaların finansal performansına etkisi: BIST kurumsal sürdürülebilirlik endeksindeki firmalar üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (85), 173-186.
• Sarıkaya, M., & Kara, F. Z. (2007). Sürdürülebilir kalkınmada işletmenin rolü: Kurumsal vatandaşlık. Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 221-233.
• Saunila, M., Nasiri, M., Ukko, J., & Rantala, T. (2019). Smart technologies and corporate sustainability: The mediation effect of corporate sustainability strategy. Computers in Industry, 108, 178-185.
• Shrivastava, P. (1995). The role of corporations in achieving ecological sustainability. Academy of management review, 20(4), 936-960.
• Signitzer, B., & Prexl, A. (2007). Corporate sustainability communications: Aspects of theory and professionalization. Journal of Public Relations Research, 20(1), 1-19.
• Šimanskienė, L., & Župerkienė, E. (2014). Sustainable leadership: The new challenge for organizations. In Forum scientiae oeconomia. (Vol. 2, No. 1, pp. 81-93). Wydawnictwo Naukowe WSB.
• Şeker, Y., & Şengür, E. (2022). Çevresel, Sosyal Ve Kurumsal Yönetim (Esg) Performansı: Uluslararası Bir Araştırma. Journal Of Accounting And Taxation Studies, 15(2), 349-387.
• Taşçı, G., & Titrek, O. (2019). Evaluation of lifelong learning centers in higher education: a sustainable leadership perspective. Sustainability, 12(1), 22.
• Tekindal, M., & Arsu, Ş. U. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 153-172.
• Türker, E. (2021). İnşaat firmalarında sürdürülebilirlik stratejilerinin; firma rekabet gücüne ve firma sürdürülebilirlik performansına etkisinin araştırılması (Master's thesis, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Uzden, K., & Bozkurt, Ö. (2023). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Bankaların Sürdürülebilirlik Faaliyetlerinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Stratejik Yönetim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 185-210.
• Wang, X., Van Wart, M., & Lebredo, N. (2014). Sustainability leadership in a local government context: The administrator's role in the process. Public Performance & Management Review, 37(3), 339-364.
• Wilson, A. (2015). A guide to phenomenological research. Nursing Standard (2014+), 29(34), 38. Wilson, M. (2003). Corporate sustainability: What is it and where does it come from. Ivey business journal, 67(6), 1-5.
• Wong, L., & Avery, G. C. (2009). Transforming organisations towards sustainable practices. International Journal of the Interdisciplinary Social Sciences, 4(1), 397-408.
• Yalçın, N., & Karakaş, E. (2019). Kurumsal sürdürülebilirlik performans analizinde CRITIC-EDAS yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 34(4), 147-162.
• Yangil, F. M. (2016). Bilgi toplumunda liderlik: Sürdürülebilir liderlik. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (48), 128-143.
• Yavuz, V. A. (2010). Sürdürülebilirlik kavramı ve işletmeler açısından sürdürülebilir üretim stratejileri/concept of sustainability and sustainable production strategies for business practices. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 63-86.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.