ÇİN-ABD TİCARET SAVAŞININ HEGEMONİK İSTİKRAR TEOREMİ BAĞLAMINDA ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 57 - 75, 30.06.2021

İbrahim Gündüz

Öz

2016 yılında ABD’de yapılan seçimlerde D. Trump’ın seçim zaferi Dünya ticaretini doğrudan etkilemiştir. Nitekim başkanlığının ilk döneminde seçimden önce söylediği “Önce Amerika” söylemine yönelik faaliyetlere girişmiş ve ABD’nin ikili ilişkilerde dış ticaret açığı olan ülkelere karşı korumacı bir politika izlemiştir. ABD ve Çin 2019 yılı istatistiklerine göre en büyük Gayrisafi milli hasılaya sahip ülkeler sıralamasında ilk 2 sırada yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı öncelikle Çin’in dünya ticaret örgütüne girişi sonrası ticari gelişmelerini analiz etmek daha sonra Trump döneminde ABD-Çin ekonomik ilişkilerini analiz etmektir. Çalışmanın son bölümünde ise ticaret savaşları hegenomik stabilite teorisi bağlamında incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

ABD, Bilişim Savaşı, Çin Halk Cumhuriyeti, Ticaret Savaşı, Veri Savaşı, USA, Information Wars, People Republic of China, Trade Wars, Data Wars

CHINA-USA TRADE WAR ANALYSIS IN THE CONTEXT OF HEGEMONIC STABILITY THEORY

Öz

Trump victory in the 2016 Usa elections, has directly efffected the World trade. Thus he has started activity to speech that is “America the first” and after that period USA applied protectionist policy against foreign trade deficit. USA and China were the first two big Country about the GDP in the 2019 statistics. The first purpose of this essay that analiysing the trade development after China enterance in the WTO and then USA-China relations in the Trump period. The trade war will examine in the context of hegemonic stability theory in the last part of study.

Anahtar Kelimeler

USA, Information Wars, People Republic of China, Trade Wars, Data Wars

Kaynakça

• Akdağ, Z. (2018). "Avrupa Birliği’nin Geleceğİ: Hegemonya, İmparatorluk veya Dağılma. Birey ve Toplum", Cilt:8, Sayı:16, ss:217-255.
• Alantar, D. (2008). "Küresel Finansal Kriz: Nedenler ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme", Maliye ve Finans Yazıları, Cilt:1, Sayı:81, ss:1-10.
• Bedirhanoğlu, G. N. (2006). Uluslararası Ekonomik Örgütlerin Amerikan Hegemonyasındaki Rolleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Ankara Ünivesitesi Sosyal Bİlimler Enstitüsü, Ankara
• Bozdağlıoğlu, Y. (2013). "Hegemonic (in)Stability Theory and U.S. Foreign Policy: The Legacy of the Neocons in the Middle East", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:13, sayı:3, ss:1-12.
• Brown, K. (2017). "The Powers Of Xi Jinping", Asian Affairs, Cilt:48, Sayı:1, ss:17-26.
• China Statistic Press. (2010). "China Statistical YearBook". Stats: http://www.stats.gov.cn/tjsj/ndsj/2010/indexeh.htm (Erişim Tarihi:14.04.2020)
• China. (2012, 11 15). "Xi Jinping elected general secretary of CPC Central Committee". China.Org: http://www.china.org.cn/china/18th_cpc_congress/2012-11/15/content_27121146.htm (Erişim Tarihi:12.05.2020)
• Çalık, Ü. (2011). "Çin Ekonomisi (Mao ve Mao Sonrası Dönem)". Lİberal Düşünce Dergisi, Cilt:16, Sayı:64, 185-206.
• Demirci, E ve Palancı, O. (2019). "Ulusal Yazında Oyun Teorisi Üzerine Genişletilmiş Bir Literatür Taraması", Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , Cilt:11, Sayı:29, ss: 530-549
• Dünya. (2009). "Küresel kriz nasıl doğdu?", Erişim Adresi https://www.dunya.com/gundem/kuresel-kriz-nasil-dogdu-haberi-88213 (Erişim Tarihi:10.05.2020)
• Dünya. (2016). "Çinli bizden az kazanıyor 3 kat fazla biriktiriyor", Dünya: https://www.dunya.com/ekonomi/cinli-bizden-az-kazaniyor-3-kat-fazla-biriktiriyor-haberi-305999 (Erişim Tarihi:17.05.2020)
• Dünya. (2019, 10 4). ABD'de işsizlik 50 yılın dibini gördü. . Dünya: https://www.dunya.com/dunya/abdde-issizlik-50-yilin-dibini-gordu-haberi-454746 (Erişim Tarihi:18.05.2020)
• EROL, S. (2016). "İşgücü Piyasalarının Değişen Yapısı ve Sorunları", Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:2, ss:34-56.
• Fan, S. (1991). "Effects of Technological Change and Institutional Reform on Production Growth in Chinese Agriculture", American Agricultural Economics Association, Cilt:73, Sayı:2, ss: 266-275.
• Financial Times. (2019). What's a Stake U. S -China Trade War. Finacial Times: https://www.ft.com/products?location=https%3A%2F%2F%2Fus-china-tariffs%2F (Erişim Tarihi:19.05.2020)
• Freeman, R. (2004). "Trade Wars: The Exaggerated Impact of Trade in Economic Debate", The World Economy, Cilt:27, Sayı:1, ss: 1-23.
• Gilpin, R. (1981). "War and Change in World Politics", New York: Cambridge University.
• Gilpin, R. (1987). "The Political Economy of İnternational Relations", Princeton : Princeton University.
• Goetz, S., Partridge, M. ve Stephens, H. (2018). "The Economic Status of Rural America in the President Trump Era and Beyond", Agricultural&Applied Economcs Association, Cilt:40, Sayı:1, ss: 97-118.
• Jinping, X. (2014). "The Governace Of China", Beijing: Foreign Languages Press Co. Ltd.
• Karacasulu, N. (2009). "Hegemonik Düzen Tartışmaları ve Eleştirel Görüşler", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:11, Sayı:4, ss:53-71.
• Karamurtlu, B. (2020). "Kuşak Yol Projesi Bağlamında Çin Halk Cumhuriyeti’nin Küresel Hegemonya Girişimi", Doğu Asya Araştırmaları Dergisi, Cilt: 3, Sayı:6, ss:54-81
• Kaymak, M. (2016). "Hegemonya Tartışmaları Işığında İngiliz ve Amerikan Hegemonyaları: Yönlendirici Hegemonyadan Kural Koyucu Hegemonyaya", Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:34, Sayı:1, ss:63-92.
• Keohane, R. (1984). "After Hegemony: Cooperation and Discord in the World Political Economy", Princeton: Princeton University.
• Lamont, M., Park, B. Y. ve Hurtado, E. A. (2017). "Trump's electoral speeches and his appeal to the American white working class", The British Journaş of Sociology, Cilt:68, Sayı:1, ss:154-180.
• Mckeown, T. (1983). "Hegemonic Stability Theory and 19th Century Tariff Levels in Europe", İnternational Organization, Cilt:37, Sayı:1, ss:73-91.
• Morrison, W. (2019). "China’s Economic Rise: History, Trends, Challenges, and Implications for the United States. New York: Congressional Research Service.
• Noland , M. (2018). US Trade Policy in the Trump Administration. Asian Economic and Policy Review", Cilt:13, Sayı:2, ss:262-278.
• NPR. (2018). "Trump Slaps Tariffs On Imported Solar Panels And Washing Machines", NPR: https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2018/01/22/579848409/trump-slaps-tariffs-on-imported-solar-panels-and-washing-machines (Erişim Tarihi:13.05.2020)
• NTV. (2016). "Çin'de "tek çocuk" yasağı resmen sona erdi", NTV: https://www.ntv.com.tr/dunya/cinde-tek-cocuk-yasagi-sona-erdi,u_A8NrMec0C3BOFnTqP6wg (Erişim Tarihi:12.05.2020)
• Office Of The United States Representative. (tarih yok). "The People's Republic of China", Office Of The United States Representative: https://ustr.gov/countries-regions/china-mongolia-taiwan/peoples-republic-china (Erişim Tarihi:19.04.2020)
• Okur, M. A. ve Ongur, H. Ö. (2014). "Uluslararası İlişkilerde Eleştirel Teori". Ramazan Gözen (der.), Uluslararası İlişkiler Teorileri, İstanbul: İletişim Yayınları, ss:327-359.
• Öz, S., ve Yıldırım, M. (2011). Çin Halk Cumhuriyeti Ödemeler Bilançosunun Analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt:3, Sayı:2, ss:203-212.
• Öztürk, Z. (2011). "Hegemonik İstikrar Teorisi Çerçevesinde Dünya Ekonomisinin Yeniden Şekillendirilmesi ve Türkiye’nin bu Süreçteki Yeri ve Katkısı" Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Peterson Institute for International Economics. (2019). "US-China Trade War: The Guns of August" Peterson Institute for International Economics: https://www.piie.com/blogs/trade-and-investment-policy-watch/us-china-trade-war-guns-august(Erişim tarihi:17.04.2020)
• Project Syndicate. (2016). "Trump, the Dragon, and the Minotaur", https://www.project-syndicate.org/commentary/trump-chinese-debt-global-imbalances-by-yanis-varoufakis-2016-11 (Erişim tarihi:19.04.2020)
• Swaine, M. (2015). "Xi Jinping On Chinese Foreign Relations: The Governance Of China And Chinese Commentary", China Monitor, Sayı:48, ss:1-14.
• Şimşek, M. (2005). "Çin Halk Cumhuriyeti'nin Dünya Ticaret Örgütü'ne (WTO) Üyeliğinin Ekonomik Etkileri ve Çin'in Geleceğine ilişkin Senaryolar", Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:11, Sayı:, ss:77-90.
• Şöhret, M. (2011). "Hegemonik İstikrar Teorisi Üzerinden Halk Hareketleri Sürecinde Ortadoğu ve Kuzey Afrika'yı Yeniden Okumak", Uluslararası Ortadoğu, ss:1-54.
• Tekir, O. ve Demir, N. (2019). "Çin’in Yeni İpek Yolu Girişimi ve Küresel Ekonomik Siyasal Sistemi Dengeleyebilme Olasılığı", Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 26, Sayı:1, ss:264-276.
• The Washingon Post . (2016). Trump Threatens "Consequences" for U.S. Firms That Relocate Off Shore", The Washington Post: https://www.washingtonpost.com/politics/trump-threatens-consequences-for-us-firms-that-relocate-offshore/2016/12/01/a2429330-b7e4-11e6-959c-172c82123976_story.html (Erişim tarihi:15.04.2020)
• Time. (2019). "Trump Defends 'America First' Policy in U.N. Speech, Says the Future Belongs to 'Patriots' Over 'Globalists", Time : https://time.com/5684890/trump-un-address-america-first/ (Erişim tarihi:13.04.2020)
• Trappey, C. V., Trappey, A., ve Wang, Y.-H. (2016). "Are patent trade wars impeding innovation and development?", World Patent Information, Cilt:64, Sayı:82, ss:64-82
• U.S.-China Economic and Security Review Commission. (2019). Executive Summary and Recommedation. Washington: U.S.-Chına Economıc And Securıty Revıew Commıssıon.
• Üngör, Ç. (2009). "Çin ve Üçüncü Dünya", İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Sayı:41, ss:27-38.
• Web, M., ve Stephan, K. (1989). "Hegemonic Stability Theory: An Empirical Assessment", Review of İnternational Studies, Cilt:15, Sayı:2, ss:183-198.