ULİPOD, akademik yayıncılıkta şeffaflık, dürüstlük, hesap verebilirlik, gizlilik, adalet ve insan katkısına dayalı denetimi esas alır. Üretken yapay zekâ (ÜYZ) araçlarının bilimsel süreçlerdeki yeri, ancak bu etik değerlere uygunluk içinde, sınırlı ve sorumlu kullanımla mümkündür.
Bu politika; yazarlar, hakemler, editörler ve veri/görsel üreten tüm paydaşları kapsar.

1. Yazarlar İçin ÜYZ Kullanım Kuralları

Uygun Kullanım:
• Yalnızca dil, yazım, imla ve anlatım düzenlemeleri amacıyla ÜYZ kullanılması.
• Başlık ve özet için fikir geliştirme, taslak üretme gibi destekleyici aşamalarda yararlanılması.
• Basit veri görselleştirme ya da kod yazımı gibi işlemlerde destek alınması (çıktı yazar tarafından mutlaka denetlenmelidir).
• Literatür taramasını sınıflandırma ve özetleme gibi işlemlerde yardımcı araç olarak kullanılması.
• Kavramsal ve açıklayıcı diyagram, şema ve görsellerin oluşturulması (kullanılan araç, ilgili görselin altında açıkça belirtilmelidir).
Uygun Olmayan Kullanım:
• Makalenin temel bölümlerinin (öz, giriş, yöntem, bulgular, tartışma, sonuç) ÜYZ ile doğrudan yazdırılması.
• Bilimsel argümanların, sonuçların veya tartışmaların ÜYZ tarafından şekillendirilmesi.
• Var olmayan veya doğrulanamayan kaynakların ÜYZ ile üretilmesi.
• Yanıltıcı grafik, sahte tablo veya sentetik veri sunulması.
• ÜYZ çıktısının doğrudan, insan müdahalesi olmadan makaleye eklenmesi.

2. Beyan Zorunluluğu

• Yazarlar, ÜYZ araçlarının her türlü kullanımını makale sonunda yer alan “Katkı Oranları ve Çıkar Çatışması” bölümünde açıkça beyan etmelidir.
• Beyanda; kullanılan aracın adı ve sürüm bilgisi, kullanım amacı, çıktının yazar tarafından nasıl denetlendiği belirtilmelidir.
• Eksik, yanıltıcı ya da hiç yapılmamış beyanlar; makalenin reddi, yayından çekilmesi veya yazarın başvurularının gelecekte kabul edilmemesiyle sonuçlanabilir.

3. Editörler İçin ÜYZ Kullanım Kuralları

• Editörler, yazarlar veya hakemler tarafından gönderilen hiçbir içerik ya da veri dosyasını ÜYZ sistemlerine yükleyemez.
• ÜYZ yalnızca, içerik üretmeyecek şekilde; biçim kontrolü, format incelemesi gibi teknik işlemler için sınırlı biçimde ve dergi yönetiminin bilgisi dâhilinde kullanılabilir.
• Yazarların sunduğu ÜYZ kullanım beyanları dikkatle incelenmeli; gerekli görülürse açıklama istenmeli veya süreç askıya alınmalıdır.

4. Hakemler İçin ÜYZ Kullanım Kuralları

• Hakemler, gönderilen çalışmaları kendi akademik uzmanlıklarına ve değerlendirme yetkinliklerine dayanarak bizzat değerlendirmelidir.
• Hakemlik raporları hiçbir koşulda ÜYZ (ör. ChatGPT, Gemini, Claude, Copilot vb.) ile oluşturulmamalıdır.
• Hakemler, inceledikleri çalışmalarla ilgili hiçbir dosyayı ÜYZ sistemlerine yükleyemez; bu gizlilik ihlali olarak kabul edilir.
• Şüpheli bir ÜYZ kullanımı tespit edildiğinde, bu durum objektif biçimde editöre bildirilmelidir.
• Kurallara aykırı davranan hakemlerle olan iş birliği sonlandırılır.

5. Görsel, Grafik ve Tablo Oluşturulmasında ÜYZ Kullanımı

• Kavramsal açıklamaları desteklemek amacıyla görsel, grafik veya tablo hazırlanmasında ÜYZ kullanılabilir.
• Bu materyallerin, bilimsel temsiliyet taşıması ve içerdiği bilgilerin doğru olması yazar sorumluluğundadır.
• Her bir ÜYZ üretimi içeriğin altında, kullanılan aracın adı ve amacı açık şekilde belirtilmelidir.
• Gerçek veri yerine spekülatif veya yanıltıcı nitelik taşıyan görsellerin kullanımı kesinlikle yasaktır.

6. Etik Temel Değerler

ULİPOD, ÜYZ kullanımında aşağıdaki evrensel yayıncılık değerlerini esas alır:
• Şeffaflık: Kullanım açıkça beyan edilmelidir.
• Dürüstlük: Bilimsel içeriğin doğruluğundan yazarlar sorumludur.
• Bilimsel Titizlik: İnsan merkezli bilimsel üretimden ödün verilmemelidir.
• Adalet ve Saygı: Bilimsel emeğe ve kaynaklara tam saygı gösterilmelidir.
• Gizlilik ve Mahremiyet: Editöryal süreçteki hiçbir içerik dış sistemlere aktarılmamalıdır.
• Hesap Verebilirlik: Oluşabilecek etik ihlallerde kullanıcı doğrudan sorumludur.
• Etik Yayın Ortamına Katkı: Bilgi üretimi etik değerlerle sürdürülebilir olmalıdır.

7. Politika İhlalleri ve Uygulanacak Yaptırımlar

Yazarlar için:
• Beyan eksikliği veya kasıtlı yanıltma: Makale reddi, düzeltme zorunluluğu
• Yasaklı alanlarda ÜYZ kullanımı: Yayından çekme, ileriki başvuruların değerlendirilmemesi
Hakemler/Editörler için:
• Gizlilik ihlali, rapor üretiminde ÜYZ kullanımı: Görevden alınma, ilgili kurumlara bilgilendirme

7. Güncelleme ve İzleme

• Bu politika, ÜYZ teknolojilerindeki gelişmeler doğrultusunda yılda en az bir kez gözden geçirilir.