A CROWD FUNDING MODEL PROPOSAL TO DEVELOP SOCIAL ENTREPRENEURSHIP IN TURKEY

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 35 - 53, 31.12.2021

Özkan Şahin Engin Çavuş

Öz

In recent years, social entrepreneurship issue has gained importance both in academic field and
in real economy. There are some basic obstacles to the development of social entrepreneurship, which
holds an important place in coming up with solutions to such problems as social, economic or
environmental issues. ‘Lack of financial resources’ can be considered as the paramount obstacle. The
aim of this study is to develop a crowd funding model proposal with a view to contribution to reaching
alternative financial resources of social entrepreneurs and development of social entrepreneurship in
Turkey.

Within the framework of the aim of the study, by applying the document analysis technique
from qualitative research methods; studies in the relevant literature on entrepreneurship, social
entrepreneurship and crowd funding were investigated in this study. With the view of data gained thanks
to analysis, in this study, a crowd funding model called ‘X Crowd Funding Platform’, which is thought
to contribute to the development of crowd funding, was developed. The model proposed in this study
especially differs from already existing platforms in Turkey in that it functions as a social business, it is
a social enterprise, and it creates its own grant program through the profit obtained from finder’s fees.
Besides serving as an alternative source of fund for social entrepreneurs in Turkey, the model was
also found to contribute to a rise in the number of people and/or institutions and organizations willing
to invest in social enterprise or support social entrepreneurs financially as a sustainable model. This
model could facilitate social entrepreneurs’ chances of access to opportunities, and thus contribute to
the solution of social, environmental, and economic problems in Turkey, which could be considered

among the important findings of this study. 

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurship, Social Entrepreneurship, Crowd Funding, Model Proposal

TÜRKİYE’DE SOSYAL GİRİŞİMCİLİĞİN GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK BİR KİTLESEL FONLAMA MODEL ÖNERİSİ

Öz

Son yıllarda sosyal girişimcilik konusu, gerek akademik alanda gerekse reel ekonomide giderek
önem kazanmaya başlamıştır. Sosyal, ekonomik ve çevresel problemlere yönelik çözüm üretilmesinde
önemli bir yere sahip olan sosyal girişimciliğin gelişmesinin önünde bazı temel engeller mevcuttur. Bu
engellerin başında finansal kaynak yetersizliği gelmektedir. Bu araştırmanın amacı da Türkiye’de sosyal
girişimcilerin alternatif finansal kaynaklara erişimine ve sosyal girişimciliğin geliştirilmesine katkıda
bulunmak adına bir kitlesel fonlama model önerisi geliştirmektir.
Çalışmanın amacı çerçevesinde nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği
uygulanarak; literatürde girişimcilik, sosyal girişimcilik ve kitlesel fonlama alanlarında yapılmış
çalışmalar incelenmiştir. Gerçekleştirilen doküman incelemesi ile elde edilen veriler doğrultusunda
kitlesel fonlamanın gelişimine katkı sağlayacağı düşünülen ‘X Kitlesel Fonlama Platformu’ adında bir
kitlesel fonlama modeli geliştirilmiştir. Önerilen model, Türkiye’deki mevcut platformlardan özellikle,
sosyal işletme olarak faaliyet göstermesi, sosyal girişim olması, aracılık komisyonlarından elde ettiği
kâr ile kendi hibe programını oluşturması boyutlarında farklılık göstermektedir.
Model, Türkiye’de sosyal girişimciler için alternatif bir fon kaynağı olmanın yanında, sosyal
girişimlere yatırım yapmak ya da sosyal girişimcileri finansal olarak desteklemek isteyen kişi ve/veya
kurum ve kuruluşların sayısının artmasına katkı sağlayabilecek sürdürülebilir bir model durumundadır.
Geliştirilen modelin Türkiye’deki sosyal girişimcilerin fırsatlara erişiminin önünü açacağı ve böylece
Türkiye’de sosyal, çevresel ve ekonomik alanlarda yaşanan problemlerin çözümüne katkı sunulabileceği
de araştırmada elde edilen diğer önemli bulgular arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Sosyal Girişimcilik, Kitlesel Fonlama, Model Önerisi

Kaynakça

• Ateş, Y. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Sosyal Girişimcilik Özelliklerinin ve Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
• Austin, J., Stevenson, H., ve Wei-Skillern, J. (2006). Social and Commercial Entrepreneurship: Same, Different, or Both? Entrepreneurship: Theory and Pratice Journal (30), 1-22.
• Aydın, C. İ. (2019). Kitleserl Fonlama Yatırım Kararlarının Davranışsal Finans Açısından İncelenmesi: Kitlesel Fonlama Platformlarında Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Bansal, S., Garg, I., ve Sharma, G. D. (2019). Social Entrepreneurship as a Path for Social Change and Driver of Sustainable Development: A Systematic Review and Research Agenda. Sustainability (11), 1-28.
• Besler, S. (2010). Sosyal Girişimcilik. (Editör: Senem Besler). Sosyal Girişimcilik. içinde İstanbul: Beta Yayınevi, 3-28.
• Biçerli, K. (2010). Sosyal Girişimcilik ve İstihdam. (Editör: Senem Besler). Sosyal Girişimcilik. içinde İstanbul: Beta Yayınevi, 55-89.
• Bouncken, R. B. (2015). Crowdfunding: The Current State Of Research. International Business & Economics Research Journal, 14 (3), 407-416.
• British Council, Türkiye (2019). Türkiye'de sosyal girişimcilerin durumu raporu, https://www.britishcouncil.org.tr/sites/default/files/20190702_se_research_report_the_ state_of_social_enterprise_in_turkey_tr_single_page.pdf
• Catherall, R., ve Richardson, M. (2017). Social Entrepreneurhip in Education. British Council,https://www.britishcouncil.org/sites/default/files/british_council_social_entre preneurship_in_education_web_final.pdf.
• Çakanel, Z. (2018). Duygusal Zekâ, Sosyal Zekâ ve Sosyal Girişimcilik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Çonkar, M. K., ve Canbaz, M. F. (2018). Kitle Fonlaması Finansman Yöntemi: Türkiye’de Sistemin Geliştirilmesine Yönelik Öneriler. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5 (2), 119-132.
• Dees, J. G. (1998). Enterprising Nonprofits. Harvard Business Review(76), 55-67. Denizalp, H. (2007). Toplumsal Dönüşüm İçin Sosyal Girişimcilik Rehberi. Ankara: Sivil Toplum Geliştirme Merkezi Yayını.
• Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2020). Engelli ve yaşlı istatistik bülteni, https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/51832/mayis-istatistik-bulteni.pdf
• Ercan, S. (2016). Türkiye'de Sosyal Girişimcilik ve Yarattığı Etkilerin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ersen, T. B., Kaya, D., ve Meydanoğlu, Z. (2010). Sosyal Girişimler ve Türkiye İhtiyaç Analizi Raporu. İstanbul: TÜSEV Yayınları.
• Estrin, S., Mickiewicz, T., ve Stephan, U. (2016). Human Capital in Social and Commercial Entrepreneurship. Journal of Business Venturing (31), 449-467.
• European Commission (Ed.). (2013). Social Economy and Social Entrepreneurship. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Göktepe, H. (2014). Sosyal İşletmeler ve Sosyal İşletmelerin Hukuki Yapısı. Internatıonal Conference on Eurasıan Economıes 2014 (s. 1020-1028). Skopje - Macedonia: 1-2 July 2014. Beykent University .
• Gusseinova, D. (2015). Sosyal Girişimcilik Olgusu ve Bir Örnek Olay İncelemesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• İşler, S. T. (2014). Modern Finansmanda Yeni Bir Dönem: Kitlesel Fonlama - Crowdfundıng. Gösterge Dergisi, Sonbahar, 50-65.
• İzmirli Ata, F. (2018). Yeni Nesil Finansman Yöntemi Olarak Kitle Fonlama: Türkiye Potansiyeli. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (2), 273-295.
• Kara, F. Z. (2010). Ekonomide Güven Etkisi ve Sosyal Girişimcilik. (Editör: Senem Besler). Sosyal Girişimcilik. içinde İstanbul: Beta Yayınevi, 119-136.
• Kılıç Kırılmaz, S. (2014). Sosyal Girişimcilik Boyutlarına Kuramsal Bir Bakış. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 55-74.
• Kırel, S., ve Aktaş, S. (2016). Seyirci ve Film Üretim İlişkisinde Yeni Yaklaşımlar: Kitlesel Fonlama Uygulamaları ve Türkiye’deki Deneyimler. Sinecine, 7 (1), 103-137.
• Kırmızı, C. (2016). Sosyal Girişimcilik Odaklı Örgüt İklimi Oluşturma: Dumlupınar Üniversitesi'nde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Kümbül Güler, B. (2008). Sosyal Girişimciliği Etkileyen Faktörlerin Analizi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Massolution. (2015). 2015CF The Crowdfunding Industry Report. Los Angeles: Massolution.
• Mengü, E. (2016). Yoksullukla Mücadelede Sosyal Girişimcilik: Grameen Mikrokredi Modeli. Yüksek Lisans Tezi, Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova.
• Moleskis, M., Alegre, I., ve Canela, M. A. (2019). Crowdfunding Entrepreneurial or Humanitarian Needs? The Influence of Signals and Biases on Decisions. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly , 48 (3), 552-571.
• Onur, M. N., ve Değirmenci, Ö. (2015). Crowdfunding – Kitle Fonlaması. T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Çalışma Raporları, Ankara.
• Öncü, M. A., Şahin, Ö., ve Kutukız, D. (2016). Girişimciliğin Finansmanı. (Editör: Kahraman Çatı). Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi. içinde İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti., 245-272.
• Özdemir, B. K. (2010). Sosyal Girişimcilik ve Sürdürülebilir Kalkınma. (Editör: Senem Besler). Sosyal Girişimcilik. içinde İstanbul: Beta Yayınevi, 93-116.
• Ryu, S., ve Kim, Y. -G. (2018). Money is not Everything: A Typology of Crowdfunding Project Creators. Journal of Strategic Information Systems (27), 350-368.
• Sakarya, Ş., ve Bezirgan, E. (2018). Kitlesel Fonlama Platformları: Türkiye ve Yurtdışı Karşılaştırması. Düzce Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü Dergisi, 8 (2), 18-33.
• Şahinoğlu, E. (2019). Kitlesel Fonlamada Başarı Faktörleri: Türkiye'de Ödül Bazlı Kitlesel Fonlama Projelerinin Durumu. Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırklareli.
• Şanlıoğlu, D. (2019). Bir Kitlesel Fonlama Türü Olarak ICO (Inıtıal Coın Offerıng): Hukuksal Alt Yapı Açısından Bir Değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şeker, M. (2012). Sosyal Girişimciliğin Artan Önemi ve Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şekerler, H. (2006). Kadın Girişimciler, Karşılaştıkları Sorunlar ve Bu Sorunlara Yönelik Çözüm Önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• TÜİK (2020a). İşgücü istatistikleri, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=%C4%B0%C5%9Fg%C3%BCc%C3%BC- %C4%B0statistikleri-Ekim-2020-37485&dil=1
• TÜİK (2020b). Aile içi şiddet istatistikleri, http://rapory.tuik.gov.tr/12-08-2020-11:48:36- 196819918816298922551310600847.html?
• Ürper, Y., Tosunoğlu, B. T., ve Kağnıcıoğlu, C. H. (2012). (Editör: Yılmaz Ürper). Girişimcilik ve İş Kurma. içinde Eskişehir: AÖF Yayınları.
• Yıldız, S. (2007). Girişimcilik. Yüksek Lisans Projesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• https://www.crowdfon.com/hakkimizda, E.T.: 26.02.2020
• https://fongogo.com/Faq, E.T.: 26.02.2020
• https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc-istatistikler , E.T.:21.01.2021.
• https://www.gofundme.com/c/about-us, E.T.: 26.02.2020
• https://www.kickstarter.com/about?ref=global-footer, E.T.: 26.02.2020
• https://www.startupnedir.com/?s=kitlesel , E.T.: 16.08.2021