Algerian Toponyms in the Book of Ottoman Toponyms and Their Present Situation

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 51 - 57, 30.06.2024

İ. Ethem Özkan

Öz

In this study, we focused on toponymy in Algeria, where we were assigned to Algeria 2 University in the 2019-2020 academic years. The idea of doing a study on the toponymy of the country, which lived under the rule Ottoman State for more than three hundred and twenty eight years, arose. Our focus on toponymy has primarily led to the identification of toponymy used in Ottoman sources related to this geography. Based on this idea, the work called “Osmanlı Yer Adları”, which was created primarily by using Ottoman records, was used as the main source. The work was scanned from beginning to end, and the identified Algerian toponymy were listed alphabetically and turned into a table. Then, it was tried to reveal whether these toponymy have undergone changes in the period until today. The study was concluded by including the current uses of toponymy in the table. As a result, these toponyms, which were determined from the official records of the Ottoman Empire, are still used in the Algerian geography without much change today.

Anahtar Kelimeler

Algeria, Toponymy, Ottoman Toponyms, Onomastics, Turkish Hegemony

OSMANLI YER ADLARI ADLI ESERDEKİ CEZAYİR YER ADLARI VE BUGÜNKÜ DURUMLARI

Öz

Bu çalışmada, 2019-2020 eğitim öğretim yıllarında Cezayir 2 Üniversitesinde görevlendirildiğimizden dolayı bulunduğumuz Cezayir’deki yer adları üzerinde durulmuştur. Üç yüz yirmi sekiz yılı aşkın bir süre Osmanlı Devleti yönetiminde yaşayan ülkenin yer adları ile ilgili bir çalışma yapma düşüncesi oluştu. Yer adlarına yönelişimiz öncelikle Osmanlı kaynaklarında bu coğrafyayla ilgili kullanılan yer adlarını tespit etme durumunu ortaya çıkarmıştır. Bu düşünceden hareketle öncelikle Osmanlı kayıtlarından yararlanılarak oluşturulan “Osmanlı Yer Adları” adlı eser temel kaynak olarak kullanılmıştır. Eser baştan sona taranmış tespit edilen Cezayir yer adları alfabetik olarak sıralanarak tablo haline getirilmiştir. Daha sonra bu yer adlarının günümüze kadar geçen süreçte değişikliklere uğrayıp uğramadığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yer adlarının bugünkü kullanımlarına da tabloda yer verilerek çalışma sonlandırılmıştır. Sonuç olarak Osmanlı Devleti resmi kayıtlarından tespit edilmiş bu yer adları, günümüzde de Cezayir coğrafyasında çok fazla değişikliğe uğramadan kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Cezayir, Yer Adları, Osmanlı Yer Adları, Onomastik, Türk Egemenliği

Kaynakça

• Akalın, Ş. H. (2011). Türkçe sözlük. Türk Dil Kurumu.
• Aksan, P. D. (2009). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Türk Dil Kurumu.
• Budagov, B. E. (1996). Coğrafi toponimi. Türk Kültürü(398), 355-370.
• Çetin, A. (2002). Garp ocaklarında Türk varlığı. Türkler Ansiklopedisi (s. 926-935). Yeni Türkiye Yayınları.
• Eren, H. (1965). Yer adlarımızın dili. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten, 1965(13), 155-165.
• Gündüz Önal, A., & Şenel, M. (2016). Yer adları(toponimi) açısından Divanü Lûgati’t-Türk. Karadeniz, 2016(32), 64-74.
• İnalcık, H. (1956). V. Beynelmilel onomastik ilimler kongresi. Belleten, 1956(78), 223-236.
• Örnek, S. V. (1973). Budunbilim terimleri sözlüğü. Türk Dil Kurumu.
• Sezen, T. (2017). Osmanlı yer adları. T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.
• Şenel, M. (2013). Elazığ ili yer adları üzerine bir inceleme. Manas Yayınları.
• Şenel, M., & Yavuz, S. (2013). Yer adları (toponim) terimleri sözlüğü. Turkish Studies International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 2239-2254.
• Toprak, S. V. (2012). Osmanlı yönetiminde Kuzey Afrika: Garp Ocakları. Türkiyat Mecmuası, 22(1), 223-237.
• Tütüncü, M. (2013). Cezayir'de Osmanlı izleri (1516-1830). Çamlıca Basım Yayın.
• Ünal, U. (2017). Önsöz. Osmanlı Yer Adları. T. Sezen, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, s. V
• Vardar, B. (2007). Açıklamalı dilbilim terimleri sözlüğü. Multilingual Yayınları.