Keçilerde Progesteron Destekli Co-synch Senkronizasyon Metodu ve Tohumlama Dozunun Gebelik Oranı Üzerine Etkisi

Yıl 2010, Cilt: 29 Sayı: 1, 27 - 32, 01.06.2010

Burcu Üstüner Melih Ertürk Selim Alçay Bilginer Tuna Hakan Üstüner Zekariya Nur

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Keçilerde Progesteron Destekli Co-synch Senkronizasyon Metodu ve Tohumlama Dozunun Gebelik Oranı Üzerine Etkisi

Öz

Bu çalışma, medroksiprogesteron asetat (MAP) emdirilmiş sünger ile destekli co-synch protokolünün keçilerde sabit zamanlı suni tohumlama amacıyla kullanılabilirliğini belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. Çalışmada, 45kg’ın üzerinde 25 baş sağmal Saanen ırkı keçi kullanıldı. Östrusun başlangıcı ve süresi arama tekeleri (n=3) ile belirlendi. Keçilerden 5 tanesi 60x106 donmuş motil spermatozoa içeren payetler ile tohumlanırken 20 tanesi ise 11,5x106 donmuş motil spermatozoa içeren payetler ile ikinci GnRH enjeksiyonu sırasında sabit zamanlı (intra-servikal ya da trans-servikal) tohumlandı. Sünger çıkarıldıktan sonraki 78 saat içinde keçilerin %100’ünde östrus belirlendi. Sünger çıkarıldıktan sonra östrusun başlangıcı, sonlanması ve süresi sırasıyla; 37.2 saat, 69.1 saat ve 31.9 saattir. Her iki tohumlama dozu arasında (60x106 motil spermatozoa/payet ve 11,5x106 motil spermatozoa/payet) sırasıyla geri dönmeme (NRR30)ve gebelik oranı (%60 ve %25) ve (%40 ve %10) bakımından istatistiksel fark bulunmamıştır (P>0.05). Sonuç olarak aşım sezonu içinde progesteron emdirilmiş intra vaginal sünger ile desteklenen co-synch protokolünün keçilerde östrusları senkronize etmek amacıyla kullanılabileceği, progesteron kaynağının östrusları öne aldığı, östrusları daha kısa bir zaman diliminde toplulaştırdığı, sabit zamanlı tohumlamalarda yüksek oranda motil spermatozoa kullanımının daha uygun olduğu kanısına varılmıştır. Yüksek dozda (250x106-500x106 motil spermatozoa/payet) motil spermatozoa içeren tohumlama dozları kullanılarak, folliküler gelişmenin ve ovulasyonun ultrason ve hormon bulguları ile izlenerek en uygun sabit zamanlı tohumlama zamanının belirlenmesi ile fertilite sonuçları artırılabilir. Bu fikirlerin daha geniş saha çalışmaları ile doğrulanması gerekir

Anahtar Kelimeler

Keçi, senkronizasyon, tohumlama dozu, co-synch, fertilite

Kaynakça

• Bretzlaff, K.N., Madrid, N., 1989. Clinical use of norgestomet ear implants or intravaginal pessaries for synchronization of estrus in anestrous dairy goats. Theriogenology, 31, 419- 423.
• Cameron, A.W.N., Batt, P.A.,1991. PMSG may directly stimulate ovulation in female goats. Anim.Reprod.Sci, 25, 233-239.
• Corteel, J.M., 1973. Artificial insemination in goats: physiological basis, present and future (Fransızca). Word Rev.Anim.Prod.9,73-99.
• Daşkın, A., Tekin N., 1996. The effect of egg- yolk on the quality of frozen Angora buck semen. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 20, 395-398.
• Dogan, I., Nur, Z., Gunay, U., Soylu, M.K., Sonmez, C., 2004. Comparision of fluorgestone and medroxyprogesterone intravaginal sponges for oestrus synchronization in Saanen does during the transition period. South African Journal of Animal Science, 34 (1), 18-22.
• Dogan, I., Nur, Z., Gunay, U., Sagırkaya, H., Soylu, M.K., Sonmez, C., 2005. Estrous synchronization during the natural breeding season in Anatolian black does.Vet.Med-Czech, 50 (1), 33-38.
• Dogan, I., Konyali, A., Gunay, U, Yurdabak, S., 2008. Comparison of the effect of cronolone sponges and PMSG or cloprostenol on estrous induction in Turkish Saaanen goats. Polish Journal of Veterinary Sciences, 11 (1), 29-34.
• Dorado, J., Rodriguez, I., Hidalgo, M., 2007. Cryopreservation of goat spermatozoa: comparison of two freezing extenders based on post-thaw sperm quality and fertility rates after artificial insemination. Theriogenology, 68, 168- 177.
• Evans, G., Maxwell, W.M.C., 1987. Salamon’s artificial insemination of sheep and goats. Butterworth, London.
• Gordon, I., 2004. Controlled Reproduction in Sheep&Goats. CABI Publishing, USA.
• Greary, T. W., Whittier, J. C. , Hallford, D. M., MacNeil, M. D., 2001. Calf removal improves conception rates to the Ovsynch and Co-Synch protocols. J. Anim. Sci., 79, 1–4.
• Hafez, E.S.E, Hafez, B., 2000. Reproduction in Farm Williams&Wilkins, Philadelphia, Penny. Ed., Lippincott
• Holtz, W., Sohnrey, B., Gerland, M., Driancourt, M.-A., 2008. Ovsynch synchronization and fixed- time insemination in goats. Theriogenology, 69, 785-792.
• Karatzas, G., Karagiannidis, A., Varsakeli, S., Brikas, P., 1997. Fertility of fresh and frozen- thawed goat semen during the nonbreeding season. Theriogenology, 48, 1049-1059.
• Kojima, F. N., B. E. Salfen, J. F. Bader, W. A. Ricke, M. C. Lucy, M. F. Smith, and D. J. Patterson, 2000. Development of an estrus synchronization protocol for beef cattle with short-term feeding of melengestrol acetate: 7–11 synch. J. Anim. Sci., 78, 2186–2191.
• Lebouf, B., Restall, B., Salamon, S., 2000. Production and storage of goat semen for artificial insemination. Anim. Reprod. Sci., 62, 113-141.
• Leboeuf, B., Forgerit, Y., Bernelas, D., Pougnard, J.L., Senty, E., Driancourt, M.A., 2003. Efficiacy of two types of vaginal sponges to control onset of oestrus , time of preovulatory LH peak and kidding rate in goats inseminated with variable numbers of spermatozoa. Therigenology, 60, 1371-1378.
• Lucidi, P., Barboni, B., Mattioli, M., 2001. Ram- induced insemination efficiency with frozen-thawed se- men in sheep. Theriogenology, 55, 1797-1805.
• Nak, Y., Nur, Z., Nak, D., Sagirkaya, H., Tuna, B., Simsek, G., Ustuner, B., 2009. Sıfat sezonun- daki sütçü keçilerde FGA içeren vaginal sün- ger+PGF2α+PMSG ve vaginal sünger ile birlikte ovsynch’in bir kombinasyonunun fertilite ve östrus senkronizasyonu üzerine etkilerinin karşı- laştırılması. V.Ulusal Reprodüksiyon ve Suni Tohumlama Kongresi, 92-95.
• Nur, Z., Nak, Y., Nak, D., Ustuner, B., Tuna, B., Simsek, G., Sagirkaya, H.,2009. Saanen keçile- rinde progesteron destekli co-synch ve ovsynch protokollerinin östrus senkronizasyonu ve sabit zamnalı suni tohumlama üzerine etkileri. V.Ulusal Reprodüksiyon ve Suni Tohumlama Kongresi, 94-95.
• Peterson, K., Kappen, M.A.P.M., Ursem, P.J.F., Nöthling, J.O., Colenbrander, B., Gadella, B.M., 2007. Microscopic and flow cytometric semen assessment of Dutch AI-bucks: Effect of semen processing procedures and their correlation to fertility. Theriogenology, 67, 863-871.
• Pursley, J.R., Mee, M.O., Wiltbank, M.C., 1995. Synchronization of ovulation in dairy cows using PGF2α and GnRH. Theriogenology, 44, 915-923.
• Ritar, A.J., Ball, P.D., O’May, J., 1990. Artificial insemination of Cashmere goats: effects on fertility and fecundity of intravaginal treatment, method and time of insemination, semen freezing process, number of motil spermatozoa and age of females. Reprod.Fertil.Dev., 2, 377-384.
• Thatcher, W.C.R., Staples, G., Danet-Desyoner, B., Oldick, B., Schmidt, E.P., 1994. Embryo health and mortality in sheep and cattle. J.Anim.Sci., 72, 16-30.
• Twagiramungu, H., Guilbault, L. A., Dufour, J. J., 1995. Synchronization of ovarian follicular waves with a gonadotropin-releasing hormone agonist to increase the precision of estrus in cattle: A review. J. Anim. Sci., 73, 3141–3151.
• Watson, P.F., 2000. The causes of reduced fertility with cryopreserved semen. Anim Reprod.Sci., 60-61, 481-492.
• Wildeus, S., 1999. Current concepts in synchronization of estrus: Sheep and goats. Proceedings of the American Society of Animal Science.