Öz
Bu derleme gıdalarda kirletici olarak bulunan dioksinlerin insanlarda oluşturduğu sağlık risklerini ortaya koymak üzere yapılmıştır. Toksik kimyasalların toprak, sediment, bitki ve suda varlığı çok iyi bilinmektedir. Dioksinler poliklorodibenzo-p-dioksin (PCDD/F) ve dibenzofuranların (PCB) türevleridir. Dioksinler, poliklorlu aromatik bileşiklerle benzer yapı, kimyasal ve fiziksel özeliklere sahip bir grup kimyasaldır. Bunlar yanardağ patlamaları ve orman yangınları gibi doğal olaylar sonucu veya kimyasallar, pestisitler, çelik ve boya üretimi, kağıt beyazlatılması, eksoz gazları ve atıkların yakılması gibi insan kaynaklı olaylar sonucu oluşmakta ve kimyasal işlemlerin yan ürünü olarak karşımıza çıkarlar. Örneğin klorlu atıkların yakılması ile dioksin açığa çıkmakta ve havaya karışmaktadır. PCDD/F ve PCB, klorlu organik maddelerin üretimi, endüstriyel emisyonlar, kentsel atıkların yakılması ve pirozilin meydana getiren tüm işlemlerde ortaya çıkmaktadır. Bu toksik kimyasallar çevreye dağılarak birikmektedir. Özellikle balık, deniz kabukluları ve süt ürünleri gibi besin zincirine dahil olmak suretiyle bu gıdalarla beslenen insanlara geçmektedir. Bunlardan dioksinler, insanlarda hiperpigmentasyon, bağışıklık sisteminin baskılanması, karaciğer hasarı, karsinojenik etkiler ve üreme bozuklukları meydana getirmesi ile erken bebek ölümlerine neden olduğu son yıllarda yapılan araştırmalarla belirtilmiştir. Gıda kontrol analizlerinin yanında besinlerdeki toksik kimyasalların düzenli olarak incelenmesi oldukça önem kazanmaktadır
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2009 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2009 Cilt: 28 Sayı: 2 |