İlk Tohumlama Döneminde Hamdani Koyunlarının Döl Verimi Özellikleri ile Kuzularının Süt Emme Döneminde Yaşama Gücü ve Büyüme Performansları

Yıl 2006, Cilt: 25 Sayı: 1-2, 13 - 17, 01.06.2006

Orhan Yılmaz Yahya Öztürk Mürsel Küçük

Öz

Anahtar Kelimeler

-

İlk Tohumlama Döneminde Hamdani Koyunlarının Döl Verimi Özellikleri ile Kuzularının Süt Emme Döneminde Yaşama Gücü ve Büyüme Performansları

Öz

Damızlıkta ilk kez kullanılan Hamdani koyunlarının döl verimi parametrelerinin ve kuzularının süt emme dönemindeki yaşama gücü ile büyüme performanslarının araştırılması bu çalışmanın amacını oluşturmuştur. Araştırma, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Araştırma ve Uygulama çiftliğinde yürütülmüştür. Araştırmada, 20-21 aylık yaşta 66 baş Hamdani koyun ve 4 baş ergin koç kullanılmıştır. Koyunlar, normal sıfat döneminde (eylül-kasım) elde sıfat yöntemiyle tohumlanmışlardır. İlk kez damızlıkta kullanılan Hamdani koyunlarında östrus, gebelik, doğum, tek doğum, ikiz doğum, abort, kuzu verim oranları ve bir doğuma düşen ortalama kuzu sayısı sırasıyla % 89.4, % 77.3, % 74.2, % 91.8, % 8.2, % 3.9, % 80.3 ve 1.08 olarak saptanmıştır. Kuzuların, sütten kesimdeki (90. gün) yaşama gücü oranı % 100 ve beden ağırlığı 19.75 kg olarak belirlenmiştir. Hamdani kuzularının doğum ağırlığı, 30. ve 60. gün ağırlıkları üzerine cinsiyetin etkisi önemsiz, doğum tipinin etkisi önemli bulunmuştur (P

Anahtar Kelimeler

İlk sıfat, Döl verimi, Koyun, Büyüme performansı

Kaynakça

• AKCAN A, ÖZBEYAZ C, AYDOĞAN M, ÇETİN, O. Antalya-Boztepe de Yetiştirilen Sakız Sürüsünde Bazı Verim Özelliklerinin İncelenmesi. Doğa Türk Vet Hay Derg 1988; 2 (2): 99-114.
• AKÇAPINAR H. Koyun Yetiştiriciliği. Medisan Yayın Evi No: 8, Ankara, 1994.
• AKÇAPINAR H, KADAK R, ODABAŞIOĞLU F. Morkaraman ve Kangal- Akkaraman Koyunla- rının Döl Verimi ve Süt Verimi Üzerine Karşılaş- tırmalı Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Vet Fak Derg 1982; 29 (3-4): 379
• ARSLAN M, YILMAZ O, ATEŞ, C T. Morkara- man ve Corriedale x Morkaraman (F1) Kuzuların- da Büyüme. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Vet Fak Derg 2003; 14 (1): 46-49.
• AŞKIN Y. Akkaraman ve Anadolu Merinosu Koyunlarında Eksogen Hormon Kullanarak Kız- gınlığın Senkronizasyonu ve Döl Veriminin De- netlenmesi (Doçentlik Tezi). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ankara, 1982.
• BAŞPINAR H, OĞAN M, BATMAZ E S, PETEK M, KARAMUSTAFAOĞLU M. Karaca- bey Merinosu Koyunlarının Yarı-Entansif Koşul- larda Başlıca Verim Özellikleri, Üzerine Bir Araş- tırma I. Döl Verimi Özellikleri, Süt Verimi ve Sı- fat Öncesi Canlı Ağırlığı. Hayvancılık Araştırma Derg 1996; 6 (1-2): 40-44.
• BATMAZ E S, BAŞPINAR H. Karacabey Meri- nosu Koyunların Yarı-Entansif Koşullarda Kuzu- lama Aralığının kısaltılması Üzerine Bir Çalışma. Turk J Vet Anim Sci 1999; 23 (4): 665-672.
• DEMİR H. Dağlıç ve Ramlıç Koyunlarının Önemli Verim Özellikleri Yönünden Karşılaştı- rılmaları II. Döl Verimi, Süt Verimi ve Yapağı Özellikleri. İstanbul Üniversitesi Vet Fak Derg 1998; 15 (1): 39-52.
• DEMİR H, BAŞPINAR H. Kıvırcık Koyun Irkı- nın Yarı Entansif Koşullardaki Verim Performansı II. Koyunlarda Döl Verimi, Süt Verimi, Canlı A- ğırlık ve Yapağı Özellikleri. İstanbul Üniversitesi Vet Fak Derg 1992; 17 (2): 13-24.
• ELİÇİN A. Koyunculukta Ekonomik Etkenlik. Hayvancılıkta İleri Teknik Semineri. Tahirova, 1984.
• KAYMAKÇI M. Kimi Yerli Koyun Irklarında Temel Dölerme Özelliklerinin Değişimi Üzerinde Araştırmalar. Çayır Mer’a ve Zootekni Araştırma Enstitüsü Yayın No.92, Ankara, 1984.
• HARVEY, W R. User’s Quide for LSMLMWPC- 1 Version Mixed Model Least Squares and Maximum Likelihood Computer Program. Ohio State University, Columbus, Mimeo, 1987.
• ODABAŞIOĞLU F, ÖZTÜRK Y, ARSLAN M. Akkaraman, Hampshire Down x Akkaraman (F1), Corriedale x Akkaraman (F1) kuzularda yaşama gücü ve büyüme özelliklerinin karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg 1995; 2: 98-105.
• ÖRKİZ M, KAYA F, ÇATLA H. Kangal Tipi Akkaraman Koyunlarının Bazı Önemli Verim Ö- zellikleri. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Derg 1984; 24: 1-4.
• ÖZCAN L. Türkiye’de Kuzu Eti Artırma Yön- temleri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı 1976; Yıl 7, sayı 4: 274-292.
• ÖZTÜRK Y. Van ve Yöresinde Hamdani Koyun- larının Verimleri ve Morfolojik Özelliklerinin A- raştırılması (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniver- sitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van, 1998.
• TEKİN M E, AKÇAPINAR H. Türk Merinosu ve Lincoln x Türk Merinosu (F1) Melezi Kuzuların Büyüme, Besi ve Karkas Özelliklerinin Karşılaştı- rılması. I. Büyüme ve Yaşama Gücü. Turk J Vet Anim Sci 1994; 18: 181-187.
• ÜNAL N. Akkaraman ve Sakız x Akkaraman F1 Kuzularda Yaşama Gücü, Büyüme ve Bazı Vücut Ölçüleri. Turk J Vet Anim Sci 2002; 26: 109-116.
• YILMAZ O. Hamdani, Morkaraman ve Karagül Koyunlarında Kuzulatma Sıklığının Arttırılması Olanakları (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversi- tesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van, 2001.