Kuzularda Doğum Ağırlığının Kalite Göstergesi Olarak Kullanılması ve Bunu Etkileyen Faktörlerin Taguchi Yaklaşımı İle İncelenmesi

Yıl 2005, Cilt: 24 Sayı: 1-2-3-4, 53 - 58, 01.06.2005

İsmet Doğan Nurhan Doğan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Kuzularda Doğum Ağırlığının Kalite Göstergesi Olarak Kullanılması ve Bunu Etkileyen Faktörlerin Taguchi Yaklaşımı İle İncelenmesi

Öz

Üretim, insan gereksinmelerinin doğa tarafından tam olarak karşılanamaması sonucu ortaya çıkan bir faaliyet, kalite ise bir ürün veya hizmetin özelliklerinin insan topluluklarının istek potansiyelini karşılayabilme derecesi olarak tanımlanmaktadır. Kalite mutlak anlamda en iyi demek değildir. Amaca göre kalite kavramından anlaşılması gereken şey değişebilir. Büyümeyi karakterize eden özellikler doğum ağırlığı ve çeşitli dönemlerdeki canlı ağırlıklardır. Gerek kuzuların doğum sonrası dönemdeki büyüme hızına etkisi yönünden gerekse ananın üretim gücünü ifade etmesinden dolayı, büyüme ile ilgili olarak bir canlının doğum ağırlığı ile çeşitli dönemlerindeki canlı ağırlıkları kalite göstergesi olarak kullanılabilir. Çalışmanın amacı, doğum ağırlığının kalite göstergesi olarak dikkate alındığı Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) kuzularda genotip, cinsiyet, ana yaşı (2 ve 6 yaş) ve doğum tipi (tek, ikiz) faktörlerine ait etkilerin Taguchi yaklaşımı ile incelenmesidir. Çalışmada, Türkiye’de Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) ırklarında büyüme ile ilgili olarak bilimsel dergilerde yayımlanan ve Taguchi deneme düzenine uygun çalışmalardan elde edilen bilgiler kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, çalışmada dikkate alınan Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) kuzulara ait doğum ağırlığının şekillenmesi ile ilgili olarak öncelik sırasına göre doğum tipi, genotip, cinsiyet ve ana yaşının etkin rol oynadığı belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet, Doğum Ağırlığı, Doğum Tipi, Kalite, Ramlıç, Sakız X Kıvırcık (F1), Taguchi Yaklaşımı

Kaynakça

• AKÇAPINAR H. Koyun Yetiştiriciliği. İsmat Matbaacılık, Ankara, 2000.
• AKÇAPINAR H, ÖZBEYAZ C. Hayvan Yetiştiri- ciliği Temel Bilgileri. Kariyer Matbaacılık, Anka- ra, 1999.
• AKIN B. ISO 9000 Uygulamasında İşletmelerde İstatistik Proses Kontrol Teknikleri. Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, 1996.
• ALTINEL A, EVRİM M, DELİGÖZOĞLU F, ÖZCAN M, GÜNEŞ H. Kıvırcık, Sakız ve Alman Siyah Başlı Koyun Irkları Arasında Yapılacak Me- lezleme Yoluyla Döl ve Et Verim Özelliklerinin Geliştirilmesi: 1. Kıvırcık Koyunlarda Döl Verimi, Sakız X Kıvırcık (F1) Kuzularda Yaşama Gücü ve Büyüme Özellikleri, Hayvancılık Araştırma Dergi- si 1994; 4 (1): 29-33.
• BASKAN Ş. İstatistiksel Kalite Kontrolü. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları No: 159, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 1997.
• HACIİSLAMOĞLU B, EVRİM M. Ramlıç Ko- yunlarının Önemli Verim Özelliklerinin Fenotipik ve Genetik Parametreleri, I. Genel Verim Düzeyi. Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi 1994; 18: 269-280.
• KAYA N. Deney Düzeninde Taguchi Yaklaşımı (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 1996.
• MONTGOMERY D. C. Introduction to Statistical Quality Control. John Wiley & Sons. Inc, New York, 1997.
• PIGNATELLO J, RAMBERG J. S. Top Ten Triumphs and Tragedies of Genichi Taguchi. Quality Engineering 1992; 4 (2): 221-225.
• ROY R. K. A Primer On The Taguchi Method. Van Nostrand Reinhold Press, New York, 1990.
• ŞİRVANCI M. Kalite İçin Deney Tasarımı “Taguchi Yaklaşımı”. Literatür Yayıncılık, İstan- bul, 1997.