Sağlık Harcamalarının Temel Makro Ekonomik Belirleyicileri: G7 Ülkeleri için Panel Veri Analizi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 3, 34 - 42, 29.11.2025

Tuğba Konuk

https://doi.org/10.71445/umbd.1639699

Öz

Ekonomik büyüme, işsizlik ve enflasyon gibi temel makroekonomik değişkenlerin sağlık harcamaları üzerindeki etkisi, ekonomik ve sosyal politikaların belirlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Artan gelir düzeyi, bireylerin sağlık hizmetlerine daha fazla kaynak ayırmasını sağlarken, hükümetlerin de sağlık sektörüne yönelik yatırımlarını artırmasına olanak tanımaktadır. İşsizlik oranı makroekonomik düzeyde ele alındığında, yüksek işsizlik oranları kamu bütçelerinde daralmaya yol açarak devletin sağlık harcamalarına ayırdığı kaynakları azaltmasına neden olabilmektedir. Enflasyon ise sağlık harcamalarını hem maliyet hem de erişilebilirlik açısından etkileyen önemli bir faktördür. Bu çalışmanın amacı, ekonomik büyüme, işsizlik ve enflasyonun sağlık harcamaları üzerindeki etkilerini G7 ülkeleri için 2000-2021 yılları verilerini kullanarak panel veri analizi yöntemiyle incelemektir. G7 ülkeleri, dünya çapında en yüksek kişi başına sağlık harcamasına sahip ülke gruplarından biri olmaları nedeniyle araştırma kapsamında tercih edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, ekonomik büyüme, işsizlik ve enflasyonun sağlık harcamaları üzerindeki etkileri istatistiksel olarak anlamlıdır. Elde edilen sonuçlar, ekonomik ve sosyal politikaların şekillendirilmesinde önemli ipuçları sunmakta ve sağlık harcamalarının sürdürülebilir bir şekilde artırılabilmesi için makroekonomik istikrarın önemini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme , Enflasyon , İşsizlik , Sağlık Harcamaları

Main Macroeconomic Determinants of Health Expenditures: Panel Data Analysis for G7 Countries

Öz

The effects of key macroeconomic variables—such as economic growth, unemployment, and inflation—on health expenditures play a crucial role in shaping economic and social policies. Rising income levels enable individuals to allocate more resources to healthcare services, while also allowing governments to increase their investments in the health sector. From a macroeconomic perspective, high unemployment rates can lead to budgetary constraints, thereby reducing the public resources allocated to health spending. Inflation, on the other hand, significantly influences healthcare expenditures in terms of both cost and accessibility. This study aims to examine the effects of economic growth, unemployment, and inflation on health expenditures in G7 countries by employing panel data analysis using annual data from 2000 to 2021. The G7 countries were selected for the analysis as they are among the nations with the highest per capita health expenditures globally. According to the findings of the study, economic growth, unemployment, and inflation have statistically significant impacts on health expenditures. These results provide important insights for the formulation of economic and social policies and highlight the critical importance of macroeconomic stability in ensuring the sustainable increase of health spending.

Anahtar Kelimeler

Economic Growth , Inflation , Unemployment , Health Expenditures

Kaynakça

• Anderson, B., & Martin, S. (2022). The impact of economic cycles on health care expenditure in the United States. Journal of Economic Perspectives, 36(4), 98-115. https://doi.org/10.1257/jep.36.4.98
• Aydın, B., & Yaşar, M. (2023). Kişi başına sağlık harcamalarının belirleyicileri: Panel veri analizi. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 11(2), 123–140. https://doi.org/10.5281/zenodo.1109910
• Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data (3rd ed.). John Wiley & Sons.
• Baltagi, B. H., & Moscone, F. (2014). Health care expenditure and income in the OECD reconsidered: Evidence from panel data. Economic Modelling, 36, 316-322. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2013.09.022
• Barro, R. J. (2013). Health and Economic Growth. Annals of Economics and Finance, 14(2), 305–342.
• Bloom, D. E., Canning, D., & Sevilla, J. (2004). The Effect of Health on Economic Growth: A Production Function Approach. World Development, 32(1), 1–13. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2003.07.002
• Clemente, J., Marcuello, C., & Montañés, A. (2016). Economic growth and health care expenditure in Spain: A long-run perspective. Applied Economics, 48(33), 3092-3107. https://doi.org/10.1080/00036846.2015.1136395
• Driscoll, J. C., & Kraay, A. C. (1998). Consistent covariance matrix estimation with spatially dependent panel data. Review of Economics and Statistics, 80(4), 549-560. https://doi.org/10.1162/003465398557825
• Ecevit, E., Çetin, M., & Yücel, A. G. (2018). Türkî Cumhuriyetlerde sağlık harcamalarının belirleyicileri: Panel veri analizi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(7), 39–58. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kilisiibfakademik/issue/40595/407522
• Farag, M., Nandakumar, A. K., Wallack, S., Hodgkin, D., Gaumer, G., & Erbil, C. (2012). The income elasticity of health care spending in developing and developed countries. International Journal of Health Care Finance and Economics, 12(2), 145-162. https://doi.org/10.1007/s10754-012-9108-z
• Gerdtham, U. G., & Jönsson, B. (2000). International comparisons of health expenditure: Theory, data and econometric analysis. Handbook of Health Economics, 1, 11-53. https://doi.org/10.1016/S1574-0064(00)80160-2
• Hitiris, T., & Posnett, J. (1992). The determinants and effects of health expenditure in developed countries. Journal of Health Economics, 11(2), 173-181. https://doi.org/10.1016/0167-6296(92)90033-W
• Jaba, E., Balan, C. B., & Robu, I. B. (2014). The relationship between life expectancy at birth and health expenditures estimated by a cross-country and time-series analysis. Procedia Economics and Finance, 15, 108-114. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(14)00454-7
• Konuk, T. (2024). Uluslararası göçün göç alan ülkeler açısından ekonomik belirleyicileri: G7 ülkeleri için panel veri analizi. Akademik Birikim Dergisi, 7(5), 926–935. https://doi.org/10.5281/zenodo.14583342
• Konuk, T. (2025). Arge Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Brıcs-T Ülkeleri İçin Panel Veri Analizi. Dicle Akademi Dergisi, 5(1), 109-118. https://doi.org/10.61964/dade.1635720
• Kutzin, J. (2013). Health financing for universal coverage and health system performance: Concepts and implications for policy. Bulletin of the World Health Organization, 91(8), 602–611. https://doi.org/10.2471/BLT.12.113985
• Lee, H., & Kim, S. (2023). Inflation and economic growth effects on health care spending in South Korea. Asian Economic Policy Review, 18(2), 210-225. https://doi.org/10.1111/aepr.12345
• Narayan, P. K., & Narayan, S. (2020). Economic growth and health care expenditure: Evidence from developing countries. Economic Analysis and Policy, 68, 207-224. https://doi.org/10.1016/j.eap.2020.08.004
• OECD. (2015). Fiscal Sustainability of Health Systems: Bridging Health and Finance Perspectives. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264233386-en
• Stuckler, D., Basu, S., Suhrcke, M., Coutts, A., & McKee, M. (2009). The public health effect of economic crises and alternative policy responses in Europe: an empirical analysis. The Lancet, 374(9686), 315–323. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(09)61124-7
• Şaşmaz, M. Ü., Odabaş, H., & Yayla, A. (2019). Sağlık harcamaları ile kalkınma arasındaki ilişki: Panel veri analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(1), 149–167. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yonveek/article/544425
• Tıraş, H. H., & Ağır, H. (2018). Sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel nedensellik analizi. Journal of Social Sciences, 6(29), 197–214. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jss/issue/39349/444411
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2020). Panel veri ekonometrisi. Beta Yayıncılık.
• Wang, Z. (2009). The impact of economic growth on health care expenditure: A cointegration analysis for China. Health Economics, 18(2), 261-275. https://doi.org/10.1002/hec.1368
• Xu, Y., Zhao, L., & Wang, H. (2021). The long-term relationship between health expenditure and economic growth in China. Health Economics Review, 11(1), 5-19. https://doi.org/10.1186/s13561-021-00300-5