Su Tüketimi ve Tasarrufu Hakkında Öğrencilerin Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 3, 77 - 91, 29.11.2025

Ramazan Emin Arıtürk Ayşe Durgun Kaygısız

https://doi.org/10.71445/umbd.1782463

Öz

Isparta’daki Eğirdir Gölü, Türkiye’nin dördüncü büyük gölü ve ikinci büyük tatlı su kaynağı olup, son yıllarda su seviyesi kritik düzeyin altına düşerek kuruma riskiyle karşı karşıya kalmıştır. İlde kamu kurumlarınca su tüketimi ve tasarrufu konusunda çeşitli çalışmalar yapılmakla birlikte, üniversite öğrencilerinin bu konudaki bilinç düzeyini ölçmeye yönelik bir araştırma bildiğimiz kadarıyla bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencilerinin su tüketimi ve tasarrufu konusundaki bilinç, tutum ve davranışlarını inceleyerek, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin altıncı maddesi olan “Temiz Su ve Sanitasyon” kapsamında sürdürülebilir su kullanımına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencilerine anket uygulanmış ve veriler SPSS programıyla analiz edilmiştir. Bulgular, öğrencilerin doğrudan su kullanımında bilinçli davranırken, su ayak izi gibi dolaylı tüketimlerde bilgi eksikliği yaşamaktadır. Bu nedenle üniversite yönetimi ve öğrenci kulüplerinin konferanslar, seminerler ve sosyal medya aracılığıyla farkındalık çalışmaları yürütmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

su tüketimi , su tasarrufu , su kullanımında sürdürülebilirlik , öğrencilerin farkındalığı

Etik Beyan

ETIK KURUL İZİNİ ALINMIŞTIR

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

2209 TÜBİTAK ÖĞRENCİ PROJESİ

Teşekkür

TÜBİTAK 2209 PROJESİ

Determining Students' Knowledge, Attitudes and Behaviours Regarding Water Consumpion and Conservation

Öz

Eğirdir Lake, located in Isparta, is Turkey’s fourth-largest lake and the secondlargest freshwater resource. In recent years, the water level of the lake has fallen below the critical threshold, posing a serious risk of drying up. Although various studies have been conducted by public institutions in the province regarding water consumption and conservation, to the best of our knowledge, no research has yet been carried out to assess the awareness levels of university students on this issue. The aim of this study is to examine the awareness, attitudes, and behaviors of the students of Süleyman Demirel University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, regarding water consumption and conservation, and to contribute to sustainable water use within the scope of the sixth goal of the United Nations Sustainable Development Goals, “Clean Water and Sanitation.” Accordingly, a questionnaire was administered to the students, and the collected data were analyzed using the SPSS program. The findings indicate that students act consciously in direct water use but lack sufficient knowledge about indirect consumption such as the water footprint. Therefore, it is recommended that the university administration and student clubs take more active roles in raising awareness through conferences, seminars, and social media activities.

Anahtar Kelimeler

Water consumption , water conservation , sustainability in water use , student awareness

Proje Numarası

2209 TÜBİTAK ÖĞRENCİ PROJESİ

Kaynakça

• Acaray, C., & Altun Yalçın, S. (2024). Öğretmen adaylarının su ayak izi farkındalıkları ve bilgi düzeyleri. Trakya Eğitim Dergisi, 14(3), 2194-2209. https://doi.org/10.24315/tred.1489673
• Aksoy, T., Sarı, S. & Çabuk, A. (2019). Sulak alanların yönetimi kapsamında su indeksinin uzaktan algılama ile tespiti, göller yöresi. GSI Journals Serie B: Advancements in Business and Economics, 1 (2), 35-48.
• Arslan, E., & Şenel Çoruhlu, T. (2024). Ortaokul 5. Sınıf öğrencilerinin su tasarrufu hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(4), 2142-2164. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2024..-1429963
• Avcı, Y., & Sülün, Y. (2024). Ortaokul öğrencilerinin su okuryazarlık düzeylerinin çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi (Çavdır-Gölhisar Örneği). Ege Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 7(1), 71-86. https://doi.org/10.58637/egebad.1542491
• Bulut, S., & Şahin, G. (2020). Pedagojik formasyon öğrencilerinin su tüketim davranışları ile su ayak izlerinin incelenmesi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 53-70
• Çabuk, B., & Karacaolu Ö., C. (2003). Üniversiteli öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 36(1), 189-198. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000079
• Çamur, D., Konyalıoğlu, F. S., Ketrez, G., Güneş, İ. S., vd. (2020). Bir Üniversitesinin bazı fakültelerinde okuyan öğrencilerin su tüketimi konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 77(EK-4), 165-178.
• Çelebi, İ., & Gün, İ. (2020). 112 Acil Sağlık hizmetleri çalışanlarının su tüketim davranışlarının değerlendirilmesi. Türk Hijyen Ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 77(EK-4), 201-210.
• Daysal, B., & Yılmazel, G. (2020). Meslek Yüksekokulu öğrencilerinde günlük su tüketimi. Türk Hijyen Ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 77(EK-4), 187-192.
• Doğrul G. & Alkan M. (2022). İklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisinin çok zamanlı uydu goruntuleri ile incelenmesi. Politeknik Dergisi, 25(3), 1349-1358.
• DSİ, (2023), DSİ 2023 Yılı Faaliyet Raporu, s37.https://cdniys.tarimorman.gov.tr/api/File/GetFile/425/Sayfa/759/1107/DosyaGaleri/dsi_2023_yili_faaliyet_raporu.pdf
• Gezer, A., & Erdem, A. (2018). Su stresi, su kıtlığı ve su tasarrufu hakkında halkın farkındalığının belirlenmesi: Akdeniz üniversitesi örnek çalışması. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, 4(2), 113-122. https://doi.org/10.21324/dacd.408379
• Gürgen Şimşek, H. (2023). Manisa’daki yetişkinlerin su tüketim davranışları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Afet ve Risk Dergisi, 6(4), 1283-1298.
• IPCC, (2022), Sixth Assessment Report. climate change impacts and Risks, s1.https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg2/downloads/outreach/IPCC_AR6_WGII_FactSheet_FoodAndWater.pdf
• Kalaycı, Ş. (2005). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Ştd. Ankara.
• Kesici, E. (2012). Eğirdir Gölünün koruma kullanımındaki insan etkinliklerinin sonuçları, Tüketim Toplumu ve Çevre Sempozyumu, 16-17 Kasım 2012, Karabük.
• Kesici, E. ve Kesici, C. (2006). Eğirdir Gölü (Isparta)’nün doğal yapısına yapılan müdahalelerin gölün ekolojik yapısına etkileri, E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 23, 99-103.
• Muluk, Ç.B., Kurt, B., Turak, A., Türker, A., Çalışkan M.A., Balkız, Ö., Gümrükçü, S., Sarıgül, G., Zeydanlı, U. (2013). Türkiye'de suyun durumu ve su yönetiminde yeni yaklaşımlar: Çevresel perspektif. iş dünyası ve sürdürülebilir kalkınma derneği - Doğa Koruma Merkezi. https://dkm.org.tr/sites/other/dkm/uploads/yayinlar/kitaplar/kitap-21.pdf
• OECD, (2012), Leflaive X., Witmer M., Hurtado R.B., Bakker M., Kram T., Bouwman L.,Visser H., Bouwman A., Hilderink H., Kim K., OECD Environmental Outlook to 2050, Chapter 5, Water, s208.https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/env_outlook-2012-8-en.pdf?expires=1730920451&id=id&accname=guest&checksum=C3D25E7DE6F52D39B30EA67520B5C683
• Özen, N., & Özen, M. (2017). Fırat üniversitesi veteriner fakültesi öğrencilerinin çevre konusundaki görüşleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi (Veteriner), 31(2), 111–116.
• Özyazgan Tokay, A. A., Deniz, S., & Pehlivan, E. (2020). Malatya ili Akçadağ ilçesinde yaşayan 15 yaş üstü bireylerin içme suyu tüketim davranışlarının incelenmesi. Türk Hijyen Ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 77(EK-4), 149-158.
• Pehlivan E, Burak M, Bektaş D, Bayat S, Kart A. Malatya ilinde yaşayan genç yetişkinlerin su tüketim davranışlarının değerlendirilmesi. Turk Hij Den Biyol Derg, 2017; 74 (EK-1): 135-42.
• Tulan Işıldar, H. ve Yalçıner Ercoşkun, Ö. (2021). Göller yöresinde sürdürülebilirlik ve dirençlilik. Journal of Management Theory and Practices Research, 2(2), 89-116.
• UN-WATER, (2024), The United Nations World Water Development Report 2024, Water for prosperityand peace, Published in 2024 by the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization,7, Place de Fontenoy, 75352 Paris 07 SP, France, s10.https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000388948/PDF/388948eng.pdf.multi
• Uyar, M., Kasapoğlu, E., & Demir, G. S. (2023). Konya’da aile sağlığı merkezlerine başvuran yetişkinlerin su tasarrufu ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Afet ve Risk Dergisi, 6(1), 294-304.
• Yüksel, İ. (2020). Fen bilgisi eğitimi anabilim Dalı’ndaki öğretmen adaylarının kaynakların tasarruflu kullanımı hakkındaki görüşleri. OPUS International Journal of Society Researches, 15(22), 1015-1030. https://doi.org/10.26466/opus.648555