Sezaryen Servisinde Yatan Annelerin Doğum Şekillerine Göre Doğum Sonu Hospitalizasyon Süreçlerindeki Komplikasyonların Karşılaştırılması: Olgu- Kontrol Tanımlayıcı Çalışma

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 258 - 273, 22.08.2022

Neriman Güdücü Reyhan Aydın Doğan Ayşe Tezel Atabey

Öz

Amaç: Bu çalışmada normal spontan doğum (NSD) ve sezaryen ile doğum yapan annelerin doğum sonu hastanede yatış süreçlerinde yaşadıkları komplikasyon durumları ve bu durumların doğum şekline göre karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte tasarlanan çalışmada olgu ve kontrol gruplarının özellikleri analiz edilmiştir. Çalışma Şubat 2011-Nisan 2011 tarihleri arasında bir kamu üniversite hastanesinde gerçekleştirilmiştir. Veriler tanımlayıcı soru formu ile doğum sonu değerlendirme kontrol çizelgesi kullanılarak doğum sonu 0. ve 1. günlerde toplanmıştır. Bulgular: NSD yapan kadınların yaş ortalaması 28,92±5,72, sezaryen ile doğum yapan kadınların yaş ortalaması 31,07±5,06’dir. Gruplarda doğum sonu kanama yönünden anlamlı ilişki görülmemiştir. Buna karşın yaşam bulguları, emzirme, bağırsak distansiyonu, ağrı, anne bebek etkileşimi, doğum sonu duygusal durum ve doğum sonu konfor değişkenlerinde anlamlı fark saptanmıştır (p<0,05). Gruplar arasındaki anlamlı farkın sezaryen ile doğum yapan kadınlardan kaynaklandığı ve kadınların NSD ile doğum yapan kadınlara oranla daha fazla sorun yaşadığı belirlenmiştir. Sonuç: Sezaryen doğum yapan kadınların komplikasyon düzeyleri yüksek bulunmuştur. Ülkemizdeki sezaryen oranları göz önünde bulundurulduğunda sezaryen ile doğum yapan annelerin doğum sonu süreçte daha fazla desteklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Doğum, Postpartum bakım, Hospitalizasyon, Komplikasyon

Comparison of Complications in Postpartum Hospitalization Processes According to Delivery Types of Mothers in Cesarean Section: Case-Control Descriptive Study

Öz

Objective: In this study, it was aimed to compare the complications experienced by mothers who gave birth by normal spontaneous delivery (NSD) and cesarean section during postpartum hospitalization and these situations according to delivery type. Materials and Methods: In the study, which was designed as a descriptive type, the characteristics of the case and control groups were analyzed. The study was carried out in a public university hospital between February 2011 and April 2011. The data were collected using a descriptive questionnaire and postpartum evaluation control chart on the 0th and 1st days after the birth. Results: The mean age of women with NSD was 28.92±5.72 years, and the mean age of women who gave birth by cesarean section was 31.07±5.06 years. There was no significant relationship between the groups in terms of postpartum hemorrhage. On the other hand, a significant difference was found in the variables of vital signs, breastfeeding, bowel distension, pain, mother-infant interaction, postpartum emotional state and postpartum comfort (p<0.05). The significant difference was caused by women who gave birth by cesarean section and it was seen that women experienced more problems than women who gave birth with NSD. Conclusion: Complication levels of women who had cesarean section were found to be high. Considering the cesarean section rates in our country, it is recommended that mothers who gave birth by cesarean section be supported more postpartum.

Anahtar Kelimeler

Birth, Postnatal care, Hospitalization, Complication

Kaynakça

• Agacayak, E., Basaranoglu, S., Tunc, S. Y., Icen, M. S., Findik, F. M., Sak, S., & Gul, T. (2017). A comparison of maternal outcomes in complicated vaginal and cesarean deliveries. Clinical and Experimental Obstetrics & Gynecology, 44(1), 20-26. doi: 10.12891/ceog3161.2017
• Ahmed, H. A., El-Shahawy, A. A., & Sammour, H. M. (2018). Effect of immediate versus early oral hydration on caesarean section postoperative outcomes: A randomized controlled trial. The Egyptian Journal of Hospital Medicine, 72(8), 5072-5078.doi: 10.21608/EJHM.2018.10472
• Aksoy, H., Özyurt, S., Aksoy, Ü., Açmaz, G., Karadağ, Ö. İ., & Babayiğit, M. A. (2014). Hastanemizdeki sezaryen hızı ve endikasyon dağılımları ışığında Türkiye’de sezaryen ile doğuma genel bakış. Kocaeli Tıp Dergisi, 3(3), 1-7. Erişim: https://dergipark.org.tr/en/pub/kotder/issue/38593/447824
• Aslam, M. F., Gilmour, K., & Fawdry, R. D. S. (2003). Who wants a caesarean section? A study of women’s personal experience of vaginal and caesarean delivery. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 23(4), 364-366. doi: 10.1080/0144361031000119493
• Bahadoran, P., Oreizi, H. R., & Safari, S. (2014). Meta-analysis of the role of delivery mode in postpartum depression (Iran 1997-2011). Journal of Education and Health Promotion, 3 (118), 1-8. doi: 10.4103/2277-9531.145924
• Begum, K. S., Khan, N. U., & Akter, F. (2014). Factors affecting the pregnancy outcome in patients with previous one caesarean section. Medicine today, 26(1), 1-3. doi: 10.3329/medtoday.v26i1.21300
• Betrán, A. P., Torloni, M. R., Zhang, J.-J., & Gülmezoglu, A. M. (2016). WHO statement on caesarean section rates. Bjog, 123(5), 667-670. doi: 10.1111/1471-0528.13526
• Çağlayan, E. K., Kara, M., & Gürel, Y. C. (2011). Kliniğimizdeki sezaryen operasyonlarında görülen komplikasyonlar ve olası risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Bakırköy Tıp Dergisi, 7(2), 64-67. doi: 10.5350/BTDMJB201107205
• Çapık, A., Özkan, H., & Ejder Apay, S. (2014). Loğusaların doğum sonu konfor düzeyleri ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(3), 186-192. Dabiri, F., Yabandeh, A. P., Shahi, A., Kamjoo, A., & Teshnizi, S. H. (2014). The effect of mode of delivery on postpartum sexual functioning in primiparous women. Oman Medical Journal, 29(4), 276-279. doi: 10.5001/omj.2014.72
• Duran, E. T., & Atan, Ş. Ü. (2011). Kadınların sezaryen/vajinal doğuma ilişkin bakış açılarının kalitatif analizi. Genel Tıp Dergisi, 21(3), 83-88. Erişim: https://app.trdizin.gov.tr/makale/TVRNeU1qUTJOZz09/kadinlarin-sezaryen-vajinal-doguma-iliskin- bakis-acilarinin-kalitatif-analizi
• Erenoğlu, R., & Başer, M. (2018). Annelerin Doğumdan Sonra Taburculuğa Hazır Oluşluk Düzeyleri. Sağlık Bilimleri Dergisi, 27(2), 100-105. Erişim: https://dergipark.org.tr/en/pub/eujhs/issue/44575/553249
• Goker, A., Yanikkerem, E., Demet, M. M., Dikayak, S., Yildirim, Y., & Koyuncu, F. M. (2012). Postpartum depression: Is mode of delivery a risk factor? International Scholarly Research Notices, 2012, 1-6. doi: 10.5402/2012/616759
• Gözüm, S., & Kiliç, D. (2005). Health problems related to early discharge of Turkish women. Midwifery, 21(4), 371-378. doi: 10.1016/j.midw.2005.02.005
• Grivell, R. M., & Dodd, J. M. (2011). Short-and long-term outcomes after cesarean section. Expert Review of Obstetrics & Gynecology, 6(2), 205-215. doi: 10.1586/eog.11.5
• Herrmann, V., Scarpa, K., Palma, P. C. R., & Riccetto, C. Z. (2009). Stress urinary incontinence 3 years after pregnancy: Correlation to mode of delivery and parity. International Urogynecology Journal, 20(3), 281- 288. doi: 10.1007/s00192-008-0767-8
• Huang, H., Wang, H., & He, M. (2016). Early oral feeding compared with delayed oral feeding after cesarean section: A meta-analysis. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, 29(3), 423-429. doi: 10.3109/14767058.2014.1002765
• Jenabi, E., Khazaei, S., Bashirian, S., Aghababaei, S., & Matinnia, N. (2020). Reasons for elective cesarean section on maternal request: A systematic review. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, 33(22), 3867-3872. doi: 10.1080/14767058.2019.1587407
• Korkut, M., Karabacak, K., Yıldırım, N., Sakar, T., & Çapık, A. (2016). Annelerin Doğum Şekline Göre Doğumdan Memnuniyet Durumlarının Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(2), 92-99. Erişim: https://app.trdizin.gov.tr/makale/TWpVNU16VTRPQT09/annelerin-dogum- sekline-gore-dogumdan-memnuniyet-durumlarinin-belirlenmesi-
• Leier, H. (2007). Does gum chewing help prevent impaired gastric motility in the postoperative period? Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, 19(3), 133-136. doi: 10.1111/j.1745- 7599.2006.00209.x
• Lydon-Rochelle, M., Holt, V. L., Martin, D. P., & Easterling, T. R. (2000). Association between method of delivery and maternal rehospitalization. JAMA, 283(18), 2411-2416. doi: 10.1001/jama.283.18.2411
• Malhotra, N., Khanna, S., Pasrija, S., Jain, M., & Agarwala, R. B. (2005). Early oral hydration and its impact on bowel activity after elective caesarean section—Our experience. European Journal of Obstetrics & Gynecology and reproductive biology, 120(1), 53-56. doi: 10.1016/j.ejogrb.2004.08.009
• Mascarello, K. C., Horta, B. L., & Silveira, M. F. (2017). Maternal complications and cesarean section without indication: Systematic review and meta-analysis. Revista De Saude Publica, 51(105), 1-12. doi: 10.11606/S1518-8787.2017051000389
• Miesnik, S. R., & Reale, B. J. (2007). A review of issues surrounding medically elective cesarean delivery. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 36(6), 605-615. doi: 10.1111/j.1552-6909.2007.00196.x
• Nagy, S. (2014). Changing trends and indications for cesarean section in the last few decades. Orvosi Hetilap, 155(29), 1140-1146. doi: 10.1556/oh.2014.29931
• Özcan, Ş., & Aslan, E. (2015). Determination of maternal satisfaction at normal and cesarean birth. Florence Nightingale Journal of Nursing, 23(1), 41-48. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/en/pub/fnjn/issue/30801/333144
• Phukan, D., Ranjan, M., & Dwivedi, L. K. (2018). Impact of timing of breastfeeding initiation on neonatal mortality in India. International Breastfeeding Journal, 13(1), 1-10. doi: 10.1186/s13006-018-0162-0 Pinar, G., Doğan, N., Algier, L., Necibe, K., & Çakmak, F. (2009). Annelerin doğum sonu konforunu etkileyen faktörler. Dicle Tıp Dergisi, 36(3), 184-190. Erişim: https://dergipark.org.tr/en/pub/dicletip/issue/4693/63986
• Polat, İ. M. (2018). Obstetrik ve perinatolojik girişimler ve ERAS. İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Tıp Dergisi, 10(4), 33-40. doi: 10.5222/iksst.2018.18894
• Prado, D. S., Mendes, R. B., Gurgel, R. Q., Barreto, I. D. de C., Cipolotti, R., & Gurgel, R. Q. (2018). The influence of mode of delivery on neonatal and maternal short and long-term outcomes. Revista De Saude Publica, 52(95), 1-11. doi: 10.11606/S1518-8787.2018052000742
• Puig, M. M., & Dursteler, C. (2004). Gastrointestinal adverse effects of opioids: Current therapeutic strategies. European Society of Anesthesiologists, 21, 97-101.
• Rashidi, Z., Valiee, S., Roshani, D., & Shahoei, R. (2019). The effect of early oral feeding on post-caesarean pain: A randomized clinical trial. Crescent Journal of Medical and Biological Sciences, 6(4), 481-486.
• Rowe-Murray, H. J., & Fisher, J. R. (2002). Baby friendly hospital practices: Cesarean section is a persistent barrier to early initiation of breastfeeding. Birth, 29(2), 124-131. doi: 10.1046/j.1523-536X.2002.00172.x
• Sağlık Bakanlığı. (2018). Doğum Sonu Bakım Yönetim Rehberi. Türkiye Halk sağlığı kurumu, Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı, Sistem Ofset Basım: Baskı No: 925, Ankara. Erişim: https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/Eklenti/28086/0/dogumsonubakimyonetimrehberipdf.pdf
• Sharma, S., & Dhakal, I. (2018). Cesarean vs vaginal delivery: An institutional experience. JNMA J Nepal Med Assoc, 56(209), 535-539. Retrieved from: https://pdfs.semanticscholar.org/f686/f204bf7bfb7af3ae8ea8ba527ae456a2722e.pdf
• Sufang, G., Padmadas, S. S., Fengmin, Z., Brown, J. J., & Stones, R. W. (2007). Delivery settings and caesarean section rates in China. Bulletin of the World Health Organization, 85, 755-762. Retrieved from:https://www.scielosp.org/article/ssm/content/raw/?resource_ssm_path=/media/assets/bwho/v85n10/a11v8510.pdf
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (2019). 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Temel Bulgular. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara. Yayın No: NEE-HÜ.19.04 Erişim: http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11655/23356/2018_TNSA_Ozet_ Rapor.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Visco, A. G., Viswanathan, M., Lohr, K. N., Wechter, M. E., Gartlehner, G., Wu, J. M., Palmieri, R., Funk, M. J., Lux, L., & Swinson, T. (2006). Cesarean delivery on maternal request: Maternal and neonatal outcomes. Obstetrics & Gynecology, 108(6), 1517-1529. doi: 10.1097/01.AOG.0000241092.79282.87
• World Health Organization-WHO (2022). Breastfeeding. Retrieved from: https://www.who.int/health- topics/breastfeeding
• World Health Organization-WHO (2015). World health statistics 2015. Retrieved from: https://www.who.int/publications/i/item/9789240694439
• Wilson, L., & Kolcaba, K. (2004). Practical application of comfort theory in the perianesthesia setting. Journal of Perianesthesia Nursing, 19(3), 164-173. doi: 10.1016/j.jopan.2004.03.006
• Xu, H., Ding, Y., Ma, Y., Xin, X., & Zhang, D. (2017). Cesarean section and risk of postpartum depression: A meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 97, 118-126. doi: 10.1016/j.jpsychores.2017.04.016
• Yanıkkerem Uçum, E., Kitapçıoğlu, G., & Karadeniz, G. (2010). Kadınların doğum yöntemlerine bakış açısı, deneyim ve memnuniyetleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5(13), 107-123.
• Yıldız Eryılmaz, H. (2009). Doğum Sonu Değerlendirme: Bir Kontrol Çizelgesi Örneği. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 6(1), 20-26. Erişim: https://jer nursing.org/Content/files/sayilar/53/KUHEAD_6_1_20_26.pdf
• Yüksel, B., Seven, A., Yıldız, Y., Gözükara, İ., Kucur, S. K., Polat, M., & Keskin, N. (2015). Vajinal Doğum ve Sezaryen Öncesi ve Sonrasında Hastaların Ağrı Algılarına Etki Eden Faktörlerin Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Clinics and Laboratory, 6(4), 116-120. doi: 10.18663/tjcl.72657