AUCTORITAS AND POTESTAS IN THE LETTERS OF AMBROSIUS

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 38 - 48, 30.06.2024

Lütfü Taylan Şalap

Öz

The divine - secular dimension of the conflict of power in the Middle Ages is a topic that has been intensively addressed in the literature of political thought. In studies conducted in this direction, the concept of power is presented with intensive sets of concepts and with its wide dimensions. One of the useful concepts in the effort to make sense of power is the duality of auctoritas - potestas. In the Turkish academic literature, this concept offers solutions that are frequently used to explain how political power is exercised and theories of sovereignty. This study will explore these concepts in the footsteps of Ambrosius, a thinker on the edge of the medieval interruption. The Bishop of Milan is considered one of the four doctors of the church in early Christianity, along with Augustine, Gregory and Jerome, for the timelessness and spacelessness of the theological thought he developed and practiced. However, the theological thought that brought Ambrosius this title must be read in conjunction with the secular sphere that surrounds him, and this sphere is itself political. In Ambrosius' thought, the phenomena of divine and secular power are made sense of in a hierarchical construction. Potestas' tension with the Christian divine command, and thus with its representative, the Church, is embodied in the political power's first perception of Christianity as a political and social rival, and then its submission to it. The notion of legitimacy, based on the idea that the source of worldly power comes from God, does not appear for the first time in Ambrosius, but it is unique in its influence on the following period. The ideas of Augustine, the two swords theory attributed to Pope Gelasius, or the power struggles of the Middle Ages, and many other power relationships are built on the foundation laid by Ambrosius. This study will search for these concepts and phenomena in Ambrosius' letters, accompanied by a historical argument.

Anahtar Kelimeler

Ambrosius, Power, Auctoritas, Potestas

AMBROSIUS’UN MEKTUPLARINDA AUCTORITAS VE POTESTAS

Öz

Orta Çağ’a dair iktidar çatışmasını ruhani – dünyevi boyutu, siyasal düşünce literatürünün yoğunlukla ele aldığı bir konu olarak belirmektedir. Bu doğrultuda yapılan çalışmalarda iktidar kavramı, yoğun kavram setleri eşliğinde ve geniş boyutlarıyla sunulur. İktidarı anlamlandırma çabasının kullanışlı kavram ikiliklerinden biri de auctoritas – potestas’dır. Bu iki kavram Türkçe akademik literatüründe özellikle siyasal iktidarın nasıllığını ve egemenlik kuramlarını açıklamada sıklıkla başvurulan çözüm önerileri sunar. Bu çalışma da bu kavramları Orta Çağ kesintisinin sınırındaki bir düşünür olan Ambrosius’un izinde arayacaktır. Milano Piskoposu, kurguladığı ve uyguladığı teolojik düşüncenin zamansız ve mekânsız olması bakımından erken dönem Hıristiyanlıkta Augustinus, Gregory ve Jerome ile birlikte kilisenin dört doktorundan biri kabul edilir. Ne var ki, Ambrosius’a bu ünvanı getiren teolojik düşüncesini, onu kuşatan dünyevi alanla birlikte okumak gerekir ve bu alan da bizatihi siyasidir. Ambrosius düşüncesinde ruhani ve dünyevi iktidar olguları hiyerarşik bir kurgu ile anlamlandırılır. Potestas’ın Hıristiyan tanrısal buyruğuyla ve dolayısıyla onun temsilcisi Kilise’yle olan gerilimi, siyasal iktidarın Hıristiyanlığı ilk elde siyasal ve sosyal bir rakip olarak görmesine, ardından da ona boyun eğmesinde somutlaşır. Meşruiyet bağlamında dünyevi iktidarın kaynağının Tanrı’dan geldiği fikrine dayanan bu düşünce ilk kez Ambrosius’ta belirmez fakat kendisinden sonraki dönemi etkilemesi açısından eşsiz bir nitelik taşır. Augustinus’un fikirleri, Papa Gelasius’a atfedilen iki kılıç kuramı veya Orta Çağ iktidar mücadeleleri ve daha birçok ilke – uygulama ilişkisi, Ambrosius’un bina ettiği temelin üzerinde yükselir. Bu çalışma, bu kavramları ve olguları tarihsel bir argüman eşliğinde Ambrosius’un mektuplarında arayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ambrosius, İktidar, Auctoritas, Potestas

Kaynakça

• Akal, C. B. (2012). İktidarın Üç Yüzü. Ankara: Dost.
• Augustinus, A. (1999). İtiraflar. İstanbul: Kaknüs.
• Cameron, A. (1968). Gratian's Repudiation of the Pontifical Robe. The Journal of Roman Studies 58 (1-2): 96 – 102.
• Cotrell, A. (1993). Auctoritas and Potestas: A Reevaluation of the Correspondence of Gelasius I on Papal-Imperial Relations. Medieval Studies, 55(1), 95 – 109.
• Freeman, C. (2010). Mısır, Yunan ve Roma: Antik Akdeniz Uygarlıkları. Ankara: Dost.
• Gibbon, E. (1987). Roma İmparatorluğu'nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi Cilt 2. İstanbul: Bilim/Felsefe/Sanat Yayınları.
• Gibbon, E. (2019). Roma İmparatorluğu'nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi (1. Cilt). İstanbul: İndie.
• Hornblower S., & Spawforth A. (1999). The Oxford Classical Dictionary. New York: Oxford University.
• Liebeschuetz, J.H.W.G. (2010). Ambrose of Milan: Political Letters and Speeches. Liverpool: Liverpool University.
• McLynn, N.B. (1994). Ambrose of Milan: Church and Court in a Christian Capital. London: University of California.
• Öz Nalazen, N. (2024). Büyük Theodosius’a karşı Ambrosius: Callinicum Olayı ve Sonuçları. Tarihin Peşinde (31), 52-69.
• Rowe, G. (2013). Reconsidering the Auctoritas of Augustus. Journal of Roman Studies (103), 1-15.
• Russell, B. (2017). Batı Felsefesi Tarihi: 2.Cilt Katolik Felsefesi. İstanbul: Alfa.
• Schaff, P. (2004). Ambrose: Selected Works and Letters. Christian Classics Ethereal Library [Public Domain Version]. https://www.documentacatholicaomnia.eu/03d/1819-1893,_Schaff._Philip,_3_Vol_10_Ambrose,_EN.pdf.
• The Catholic Library Project. https://catholiclibrary.org/library/browse/
• Tunçay, M. (ed.). (2021). Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi: Seçilmiş Yazılar: Eski ve Orta Çağlar. İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Von Campenhausen, H. (1964). Men Who Shaped the Western Church. New York: Harper & Row.
• Yalçınkaya, A. (2011). İlahi Siyaset. Mehmet Ali Ağaoğulları (Ed.). Batı’da Siyasal Düşünceler: Sokrates’ten Jakobenlere içinde. (s. 197 – 228). İstanbul: İletişim.