İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ANKSİYETESİ ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇE UYARLAMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Yıl 2022,
, 20 - 42, 31.07.2022
Fatih Cebeci
,
Merve Karaman
,
Abdurrahman Ferhat Öztürk
,
Kivanç Uzun
,
Ozan Altın
,
Aylin Arıcı
,
Taner Artan
Öz
Amaç: Bu araştırma İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasını amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini Türkiye’de yaşayan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 18 yaş üstü 698 kişi oluşturmaktadır. Araştırmaya ilişkin veriler “Kişisel Bilgi Formu” ve “İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği” kullanılarak sosyal medya platformları aracılığıyla çevrimiçi ortamda toplanmıştır. Ölçeğin uyarlama çalışması için yapı ve dil geçerliliği ile güvenirliliğine bakılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda ölçeğin iç tutarlılığının test edilmesi için cronbach’s alfa değeri incelenmiş ve yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi ile doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bulgular: Ölçeğin orijinal formu, 5’li Likert tipinde olup 13 maddeden ve 2 alt faktörden oluşmaktadır ancak bu çalışmada ölçeğin uygulandığı örneklemden edinilen bulguların analiz edilmesi sonucunda, ölçeğin tek faktörlü bir yapı sergilediği görülmüştür. Yapı geçerliliğini test etmek için uygulanan doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre (CFI=.969, NFI=.961, RSMEA=.075, GFI=.945) tek faktörlü yapının uyum iyiliğinin kabul edilebilir düzeyde ve oldukça iyi olduğu saptanmıştır. Bu tek faktörlü yapıda ölçek toplamı için Cronbach’s alfa değeri .947 olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada Türkçeye uyarlanan İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği'nin bireylerin iklim değişikliği anksiyete düzeylerini ölçmek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.
Kaynakça
- Akçakaya, A., Sümer, U. M., Demircan, M., Demir, Ö., Atay, H., Eskioğlu, O., . . . Çukurçayır, F. (2015). Yeni Senaryolar İle Türkiye İklim Projeksiyonları ve İklim Değişikliği. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü. Ankara: Meteoroloji Genel Müdürlüğü Matbaası.
- Albrecht, G. (2005). ‘Solastalgia’ A New Concept in Health and Identity. PAN : Philosophy Activism Nature, 3, 44-59.
Aras, B. B., & Demirci, K. (2020). İklim Değişikliğinin İnsan Sağlığı Üzerindeki Psikolojik Etkileri. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2), 77-94.
- Australian Medical Association. (2019, September 3). Climate Change İs A Health Emergency. 2022 May tarihinde Australian Medical Association: https://www.ama.com.au/media/climate-change-health-emergency adresinden alındı
- Bernstein, L., Bosch, P., Canziani, O., Chen, Z., Christ, R., Davidson, O., ... & Yobe, G. (2008). Climate change 2007 synthesis report. Intergovernmental Panel on Climate Change.
- Bhullar, N., Davis, M., Kumar, R., Nunn, P., & Rickwood, D. (2022). Climate Anxiety Does Not Need A Diagnosis Of A Mental Health Disorder. Correspondence, 6(5).
- Brooks, H. E. (2013). Severe Thunderstorms And Climate Change. Atmospheric Research, 123, 129-138. doi: 10.1016/j.atmosres.2012.04.002
- Budziszewska, M., & Jonsson, S. E. (2021). From Climate Anxiety to Climate Action: An Existential Perspective on Climate Change Concerns Within Psychotherapy. Journal of Humanistic Psychology, 1-20. doi:10.1177%2F0022167821993243
- Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel Desenler: Öntest-Sontest, Kontrol Grubu, Desen ve Veri Analizi. Ankara: Pegem
- Camelia, S. (2021). The Evolutıon Of The Desertıfıcatıon Phenomeon ın Romanıa Connection Wıth Clımate Change. 5th International Scientific Conference – EMAN 2021 (s. 421-426). Belgrade: Association of Economists and Managers of the Balkans.
- Centers of Disease Control and Prevention. (t.y.). Climate Effects on Health. Mayıs 2022 tarihinde Centers of Disease Control and Prevention: https://www.cdc.gov/climateandhealth/effects/default.htm adresinden alındı
- Cianconi, P., Betrò, S., & Janiri, L. (2020). The Impact of Climate Change on Mental Health: A Systematic Descriptive Review. Front. Psychiatry(11), 1-15. doi:10.3389/fpsyt.2020.00074
- Clayton, S. (2020). Climate Anxiety: Psychologocial Responses To Climate Change. Journal of Anxiety Disorders, 74, 102263. doi: 10.1016/j.janxdis.2020.102263
- Clayton, S., & Karazsia, B. T. (2020). Development and validation of a measure of climate change anxiety. Journal of Environmental Psychology, 69, 101434. doi: 10.1016/j.jenvp.2020.101434
- Clayton, S., Manning, C., Krygsman, K., & Speiser, M. (2017). Mental Health And Our Changing Climate: Impacts, Implications, And Guidance. Washington: American Psychological Association, ecoAmerica.
- Cordial, P., Riding Malon, R., & Lips, H. (2012). The Effects of Mountaintop Removal Coal Mining on Mental Health, Well-Being, and Community Health in Central Appalachia. Ecopsychology, 4(3), 201-208. doi: 10.1089/eco.2012.0032
- Costello, A., Abbas, M., Allen, A., Ball, S., Bell, S., Bellamy, R., . . . Pag. (2009). Managing The Health Effects Of Climate Change. Lancet and University College London Institute for Global Health Commission(373), 1693-1733. doi:10.1016/S0140-6736(09)60935-1
- Coşkun, R., Altunışık, R., & Yıldırım, R. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
- Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16, 297–334. doi:10.1007/BF02310555
- Cunsolo, A., & Ellis, N. R. (2018). Ecological Grief As A Mental Health Response To Climate Change-Related Loss. Nature Climate Change, 8(4), 275-281. doi:10.1038/s41558-018-0092-2
- Çapık, C., Gözüm, S., & Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası Ölçek Uyarlama Aşamaları, Dil ve Kültür Uyarlaması: Güncellenmiş Rehber. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 26(3), 199-210. doi:10.26650/FNJN397481
- Deniz, K. Z. (2007). The adaptation of psychological scales. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 40(2), 1-16. doi:10.1501/Egifak_0000000180
- Doğan, S., & Tüzer, M. (2011). Küresel İklim Değişikliği ve Potansiyel Etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(1), 21-34.
- European Commission. (t.y.). Causes Of Climate Change. Mayıs 2022 tarihinde European Commission: https://unfccc.int/files/essential_background/background_publications_htmlpdf/application/pdf/conveng.pdf adresinden alındı
- Evci Kiraz, D. (2020, Mart 18). İklim Değişikliğinin İnsan Sağlığına Etkileri. Mayıs 2022 tarihinde İklim Haber: https://www.iklimhaber.org/iklim-degisikliginin-insan-sagligina-etkileri-iklimin/ adresinden alındı
- Evci Kiraz, E. D. (2019). İklim Değişikliğinin İnsan Sağlığına Etkileri. Ankara: İklimin. İklimin: https://www.iklimin.org/egitimmateryalleri/Sa%C4%9Fl%C4%B1k_DEK.pdf adresinden alındı
- Field, A. (2009) Discovering Statistics Using SPSS. 3rd Edition, Sage Publications Ltd., London
- Fritze, J. G., Blashki, G. A., Burke, S., & Wiseman, J. (2008). Hope, Despair And Transformation: Climate Change And The Promotion Of Mental Health And Wellbeing. International Journal of Mental Health Systems, 2(1). doi:10.1186/1752-4458-2-13
- Gezer, M., & İlhan, M. (2021). İklim Değişikliği Endişesi Ölçeği:Türkçeye Uyarlama Çalışması. Ege Coğrafya Dergisi, 30(1), 195-204. doi: 10.51800/ecd.932817
- Haşıoğlu, S. B., Baran, T., & Aydın, O. (2015). Pazarlama araştırmalarındaki potansiyel problemlere yönelik bir araştırma: Kolayda örnekleme ve sıklık ifadeli ölçek maddeleri. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, (1), 19-28. doi:10.5505/pibyd.2015.47966
- Helm, S. V., Pollitt, A., Barnett, M. A., Curran, M. A., & Craig, Z. R. (2018). Differentiating Environmental Concern In The Context Of Psychological Adaption To Climate Change. Global Environmental Change, 48, 158-167. doi:10.1016/j.gloenvcha.2017.11.012
- Hickman, C., Marks, E., Pihkala, P., Clayton, S., Lewandowski, R. E., Mayall, E. E., . . . van Susteren, L. (2021). Climate anxiety in children and young people and their beliefs about government responses to climate change: a global survey. Lancet Planet Health, 863-873. doi:10.1016/S2542-5196(21)00278-3
- Higginbotham, N., Connor, L. H., & Baker, F. (2014). Subregional differences in Australian climate risk perceptions: coastal versus agricultural areas of the Hunter Valley, NSW. Regional Environmental Change, 14(2), 699-712. doi: 10.1007/s10113-013-0529-0
- Higginbotham, N., Connor, L., Albrecht, G., Freeman, S., & Agho, K. (2006). Validation of an Environmental Distress Scale. EcoHealth, 3, 245-254. doi: 10.1007/s10393-006-0069-x
- Hogg, T. L., Stanley, S. K., O'Brien, L. V., Wilson, M. S., & Watsford, C. R. (2021). The Hogg Eco-Anxiety Scale: Development and validation of a multidimensional scale. Global Environmental Change, 71, 102391. doi: 10.1016/j.gloenvcha.2021.102391
- Homburg, A., & Stolberg, A. (2006). Explaining pro-environmental behavior with a cognitive theory of stress. Journal of Environmental Psychology, 26(1), 1-14. doi: 10.1016/j.jenvp.2006.03.003
- Hrabok, M., Delorme, A., & Agyapong, V. I. (2020). Threats to Mental Health and Well-Being Associated with Climate Change. Journal of Anxiety Disorders, 76. doi:10.1016/j.janxdis.2020.102295
- Hu L, Bentler P M. Cutoff Criteria for Fit Indexes In Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Struct Equ Modeling. 1999; 6: 1-55. doi:10.1080/10705519909540118
- Innocenti, M., Santarelli, G., Faggi, V., Castellini, G., Manelli, I., Magrini, G., . . . Ricca, V. (2021). Psychometric properties of the Italian version of the Climate Change Anxiety Scale. The Journal of Climate Change and Health, 3. doi:10.1016/j.joclim.2021.100080
- Kadıoğlu, M. (2007). İklim Değişikliği ve Etkileri:Meteorolojik Afetler. TMMOB Afet Sempozyumu (s. 47-55). Ankara: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası.
- Karakoç, F. Y., Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, 13(40), 39-49.
Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel
- Larionow, P., Sołtys, M., Izdebski, P., Mudło-Głagolska, K., Golonka, J., Demski , M., & Rosinska , M. (2022). Climate Change Anxiety Assessment: The Psychometric Properties of the Polish Version of the Climate Anxiety Scale. Front. Psychol. doi:10.3389/fpsyg.2022.870392
- Luber, G., & Prudent, N. (2009). Climate Change and Human Health. Transactions of the American Clinical and Climatological Association(120), 113-117.
- Mouguiama Daouda, C., Blanchard, M. A., Coussement, C., & Heeren, A. (2022). On the Measurement of Climate Change Anxiety: French Validation of the Climate Anxiety Scale. Psychologica Belgica, 62(1), 123-135. doi:10.5334/pb.1137
- Myers, S. S., & Patz, J. A. (2009). Emerging Threats to Human Health From Global Environmental Change. The Annual Review of Environment and Resources(34), 223-252. Doi: 10.1146/annurev.environ.033108.102650
- Nunnally, J. C. (1978). Psychometric Theory. New York: McGraw-Hill Companies.
- Padhy, S. K., Sarkar, S., Panigrahi, M., & Paul, S. (2015). Mental Health Effects Of Climate Change. Indian Journal Of Occupational And Environmental Medicine, 19(1), 3-7. doi: 10.4103/0019-5278.156997
- Pihkala, P. (2020). Anxiety and the Ecological Crisis: An Analysis of Eco-Anxiety and Climate Anxiety. Sustainability, 12. doi:10.3390/su12197836
- Reser, J. P., Bradley, G. P., Glendon, A. I., Ellul, M. C., & Callaghan, R. (2012). Public Risk Perceptions, Understandings, and Responses to Climate Change and Natural Disasters in Australia, 2010 and 2011. Griffith University and the National Climate Change Adaptation Research Facility.
- Reyes, M. E., Carmen, B. P., Luminarias, M. E., Mangulabnan, S. A., & Ogunbode, C. A. (2021). An investigation into the relationship between climate change anxiety and mental health among Gen Z Filipinos. Current Psychology. doi: 10.1007/s12144-021-02099-3
- Rocque, R. J., Beaudoin, C., Ndjaboue, R., Cameron, L., Poirier-Bergeron, L., Poulin Rheault, R. A., . . . Witteman, H. O. (2021). Health Effects Of Climate Change: An Overview Of Systematic Reviews. BMJ Open, 11. doi:10.1136/ bmjopen-2020-046333
- Schwartz, S. E., Benoit, L., Clayton, S., Parnes, M. F., Swenson, L., & Lowe, S. R. (2022). Climate Change Anxiety And Mental Health: Environmental Activism As Buffer. Current Psychology. doi:10.1007/s12144-022-02735-6
- Stanley, S. K., Hogg, T. L., Leviston, Z., & Walker, I. (2021). From Anger to Action: Differential İmpacts of Eco-anxiety, Eco-depression, and Eco-anger on Climate Action and Wellbeing. The Journal of Climate Change and Health, 1. doi:10.1016/j.joclim.2021.100003
- Stewart, A. E. 2021. Psychometric properties of the climate change worry scale. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2). doi:10.3390/ijerph18020494
- Şanlı, B., Bayrakdar, S., & İncekara, B. (2017). Küresel İklim Değişikliğinin Etkileri Ve Bu Etkileri Önlemeye Yönelik Uluslararası Girişimler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1), 201-212.
- Tabachnick, B.G., Fidell, L.S. (2001) Using Multivariate Statistics. 4th Edition, Allyn and Bacon, Boston.
- T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü. (2021). İklim Değişikliği Ve Tarım Değerlendirme Raporu. Ankara: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı.
- Türkeş, M. (2012). Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen İklim Değişikliği, Kuraklık ve Çölleşme. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 1-32.
- United Nations. (1992). Unıted Natıons Framework Conventıon On Clımate Change. https://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf adresinden alındı
- Uzun, K., Öztürk, A. F., Karaman, M., Cebeci, F., Altın, M.O., Arıcı, A., Artan, T. (2022). Adaptation of the Eco-Anxiety Scale to Turkısh: A Validity and Reliability Study. Archives of Health Science and Research,9(2), 110-115.
doi: 10.54614/ArcHealthSciRes.2022.21151
- Van Susteren, L., & Al-Delaimy, W. K. (2020). Psychological Impacts of Climate Change and Recommendations. W. K. Al-Delaimy, V. Ramanathan, & M. Sánchez Sorondo içinde, Health of People, Health of Planet and Our Responsibility :Climate Change, Air Pollution and Health (s. 177-192). Cham: Springer .
- World Health Organization. (2018a). COP24 Special Report: Health and Climate Change. https://apps.who.int/iris/handle/10665/276405 adresinden alındı
- World Health Organization. (2018b, October 30). Climate Change and Health. 2022 Mayıs tarihinde World Heath Organization: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health adresinden alındı
- World Health Organization. (2021, October 30). Climate Change and Health. May 2022 tarihinde World Health Organization: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health adresinden alındı
- Wullenkord, M. C., Tröger, J., Hamann, K. R., Loy, L. S., & Reese, G. (2021). Anxiety and climate change: a validation of the Climate Anxiety Scale in a German‐speaking quota sample and an investigation of psychological correlates. Climatic Change, 168(20). Doi:10.1007/s10584-021-03234-6
TURKISH ADAPTATION OF THE CLIMATE CHANGE ANXIETY SCALE: A VALIDITY AND RELIABILITY STUDY
Yıl 2022,
, 20 - 42, 31.07.2022
Fatih Cebeci
,
Merve Karaman
,
Abdurrahman Ferhat Öztürk
,
Kivanç Uzun
,
Ozan Altın
,
Aylin Arıcı
,
Taner Artan
Öz
Objective: This research aimed to adapt the Climate Change Anxiety Scale into Turkish and to conduct a validity and reliability study. Materials and Methods: The sample of the study consists of 698 individuals over the age of 18 who live in Turkey and voluntarily agreed to participate in the research. Data related to the research were collected online via social media platforms using the "Personal Information Form" and the "Climate Change Anxiety Scale". For the adaptation study of the scale, its structural and language validity and reliability were examined. In line with the data obtained, Cronbach's alpha value was examined to test the internal consistency of the scale, and exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis were performed for construct validity. Results: The original form of the scale is 5-point Likert type and consists of 13 items and 2 sub-factors. As a result of the analysis of the findings obtained from the sample in which the scale was applied in this study, it was seen that the scale exhibited a single factor structure. According to the results of the confirmatory factor analysis applied to test the construct validity (CFI=.969, NFI=.961, RSMEA=.075, GFI=.945), the goodness of fit of the single factor structure was found to be at an acceptable level and quite good. In this single factor structure, the Cronbach's alpha value for the total scale was found to be .947. Conclusion: In this study, it was determined that the Climate Change Anxiety Scale adapted to Turkish is a valid and reliable measurement tool to measure the climate change anxiety levels of individuals.
Kaynakça
- Akçakaya, A., Sümer, U. M., Demircan, M., Demir, Ö., Atay, H., Eskioğlu, O., . . . Çukurçayır, F. (2015). Yeni Senaryolar İle Türkiye İklim Projeksiyonları ve İklim Değişikliği. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü. Ankara: Meteoroloji Genel Müdürlüğü Matbaası.
- Albrecht, G. (2005). ‘Solastalgia’ A New Concept in Health and Identity. PAN : Philosophy Activism Nature, 3, 44-59.
Aras, B. B., & Demirci, K. (2020). İklim Değişikliğinin İnsan Sağlığı Üzerindeki Psikolojik Etkileri. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2), 77-94.
- Australian Medical Association. (2019, September 3). Climate Change İs A Health Emergency. 2022 May tarihinde Australian Medical Association: https://www.ama.com.au/media/climate-change-health-emergency adresinden alındı
- Bernstein, L., Bosch, P., Canziani, O., Chen, Z., Christ, R., Davidson, O., ... & Yobe, G. (2008). Climate change 2007 synthesis report. Intergovernmental Panel on Climate Change.
- Bhullar, N., Davis, M., Kumar, R., Nunn, P., & Rickwood, D. (2022). Climate Anxiety Does Not Need A Diagnosis Of A Mental Health Disorder. Correspondence, 6(5).
- Brooks, H. E. (2013). Severe Thunderstorms And Climate Change. Atmospheric Research, 123, 129-138. doi: 10.1016/j.atmosres.2012.04.002
- Budziszewska, M., & Jonsson, S. E. (2021). From Climate Anxiety to Climate Action: An Existential Perspective on Climate Change Concerns Within Psychotherapy. Journal of Humanistic Psychology, 1-20. doi:10.1177%2F0022167821993243
- Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel Desenler: Öntest-Sontest, Kontrol Grubu, Desen ve Veri Analizi. Ankara: Pegem
- Camelia, S. (2021). The Evolutıon Of The Desertıfıcatıon Phenomeon ın Romanıa Connection Wıth Clımate Change. 5th International Scientific Conference – EMAN 2021 (s. 421-426). Belgrade: Association of Economists and Managers of the Balkans.
- Centers of Disease Control and Prevention. (t.y.). Climate Effects on Health. Mayıs 2022 tarihinde Centers of Disease Control and Prevention: https://www.cdc.gov/climateandhealth/effects/default.htm adresinden alındı
- Cianconi, P., Betrò, S., & Janiri, L. (2020). The Impact of Climate Change on Mental Health: A Systematic Descriptive Review. Front. Psychiatry(11), 1-15. doi:10.3389/fpsyt.2020.00074
- Clayton, S. (2020). Climate Anxiety: Psychologocial Responses To Climate Change. Journal of Anxiety Disorders, 74, 102263. doi: 10.1016/j.janxdis.2020.102263
- Clayton, S., & Karazsia, B. T. (2020). Development and validation of a measure of climate change anxiety. Journal of Environmental Psychology, 69, 101434. doi: 10.1016/j.jenvp.2020.101434
- Clayton, S., Manning, C., Krygsman, K., & Speiser, M. (2017). Mental Health And Our Changing Climate: Impacts, Implications, And Guidance. Washington: American Psychological Association, ecoAmerica.
- Cordial, P., Riding Malon, R., & Lips, H. (2012). The Effects of Mountaintop Removal Coal Mining on Mental Health, Well-Being, and Community Health in Central Appalachia. Ecopsychology, 4(3), 201-208. doi: 10.1089/eco.2012.0032
- Costello, A., Abbas, M., Allen, A., Ball, S., Bell, S., Bellamy, R., . . . Pag. (2009). Managing The Health Effects Of Climate Change. Lancet and University College London Institute for Global Health Commission(373), 1693-1733. doi:10.1016/S0140-6736(09)60935-1
- Coşkun, R., Altunışık, R., & Yıldırım, R. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
- Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16, 297–334. doi:10.1007/BF02310555
- Cunsolo, A., & Ellis, N. R. (2018). Ecological Grief As A Mental Health Response To Climate Change-Related Loss. Nature Climate Change, 8(4), 275-281. doi:10.1038/s41558-018-0092-2
- Çapık, C., Gözüm, S., & Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası Ölçek Uyarlama Aşamaları, Dil ve Kültür Uyarlaması: Güncellenmiş Rehber. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 26(3), 199-210. doi:10.26650/FNJN397481
- Deniz, K. Z. (2007). The adaptation of psychological scales. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 40(2), 1-16. doi:10.1501/Egifak_0000000180
- Doğan, S., & Tüzer, M. (2011). Küresel İklim Değişikliği ve Potansiyel Etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(1), 21-34.
- European Commission. (t.y.). Causes Of Climate Change. Mayıs 2022 tarihinde European Commission: https://unfccc.int/files/essential_background/background_publications_htmlpdf/application/pdf/conveng.pdf adresinden alındı
- Evci Kiraz, D. (2020, Mart 18). İklim Değişikliğinin İnsan Sağlığına Etkileri. Mayıs 2022 tarihinde İklim Haber: https://www.iklimhaber.org/iklim-degisikliginin-insan-sagligina-etkileri-iklimin/ adresinden alındı
- Evci Kiraz, E. D. (2019). İklim Değişikliğinin İnsan Sağlığına Etkileri. Ankara: İklimin. İklimin: https://www.iklimin.org/egitimmateryalleri/Sa%C4%9Fl%C4%B1k_DEK.pdf adresinden alındı
- Field, A. (2009) Discovering Statistics Using SPSS. 3rd Edition, Sage Publications Ltd., London
- Fritze, J. G., Blashki, G. A., Burke, S., & Wiseman, J. (2008). Hope, Despair And Transformation: Climate Change And The Promotion Of Mental Health And Wellbeing. International Journal of Mental Health Systems, 2(1). doi:10.1186/1752-4458-2-13
- Gezer, M., & İlhan, M. (2021). İklim Değişikliği Endişesi Ölçeği:Türkçeye Uyarlama Çalışması. Ege Coğrafya Dergisi, 30(1), 195-204. doi: 10.51800/ecd.932817
- Haşıoğlu, S. B., Baran, T., & Aydın, O. (2015). Pazarlama araştırmalarındaki potansiyel problemlere yönelik bir araştırma: Kolayda örnekleme ve sıklık ifadeli ölçek maddeleri. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, (1), 19-28. doi:10.5505/pibyd.2015.47966
- Helm, S. V., Pollitt, A., Barnett, M. A., Curran, M. A., & Craig, Z. R. (2018). Differentiating Environmental Concern In The Context Of Psychological Adaption To Climate Change. Global Environmental Change, 48, 158-167. doi:10.1016/j.gloenvcha.2017.11.012
- Hickman, C., Marks, E., Pihkala, P., Clayton, S., Lewandowski, R. E., Mayall, E. E., . . . van Susteren, L. (2021). Climate anxiety in children and young people and their beliefs about government responses to climate change: a global survey. Lancet Planet Health, 863-873. doi:10.1016/S2542-5196(21)00278-3
- Higginbotham, N., Connor, L. H., & Baker, F. (2014). Subregional differences in Australian climate risk perceptions: coastal versus agricultural areas of the Hunter Valley, NSW. Regional Environmental Change, 14(2), 699-712. doi: 10.1007/s10113-013-0529-0
- Higginbotham, N., Connor, L., Albrecht, G., Freeman, S., & Agho, K. (2006). Validation of an Environmental Distress Scale. EcoHealth, 3, 245-254. doi: 10.1007/s10393-006-0069-x
- Hogg, T. L., Stanley, S. K., O'Brien, L. V., Wilson, M. S., & Watsford, C. R. (2021). The Hogg Eco-Anxiety Scale: Development and validation of a multidimensional scale. Global Environmental Change, 71, 102391. doi: 10.1016/j.gloenvcha.2021.102391
- Homburg, A., & Stolberg, A. (2006). Explaining pro-environmental behavior with a cognitive theory of stress. Journal of Environmental Psychology, 26(1), 1-14. doi: 10.1016/j.jenvp.2006.03.003
- Hrabok, M., Delorme, A., & Agyapong, V. I. (2020). Threats to Mental Health and Well-Being Associated with Climate Change. Journal of Anxiety Disorders, 76. doi:10.1016/j.janxdis.2020.102295
- Hu L, Bentler P M. Cutoff Criteria for Fit Indexes In Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Struct Equ Modeling. 1999; 6: 1-55. doi:10.1080/10705519909540118
- Innocenti, M., Santarelli, G., Faggi, V., Castellini, G., Manelli, I., Magrini, G., . . . Ricca, V. (2021). Psychometric properties of the Italian version of the Climate Change Anxiety Scale. The Journal of Climate Change and Health, 3. doi:10.1016/j.joclim.2021.100080
- Kadıoğlu, M. (2007). İklim Değişikliği ve Etkileri:Meteorolojik Afetler. TMMOB Afet Sempozyumu (s. 47-55). Ankara: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası.
- Karakoç, F. Y., Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, 13(40), 39-49.
Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel
- Larionow, P., Sołtys, M., Izdebski, P., Mudło-Głagolska, K., Golonka, J., Demski , M., & Rosinska , M. (2022). Climate Change Anxiety Assessment: The Psychometric Properties of the Polish Version of the Climate Anxiety Scale. Front. Psychol. doi:10.3389/fpsyg.2022.870392
- Luber, G., & Prudent, N. (2009). Climate Change and Human Health. Transactions of the American Clinical and Climatological Association(120), 113-117.
- Mouguiama Daouda, C., Blanchard, M. A., Coussement, C., & Heeren, A. (2022). On the Measurement of Climate Change Anxiety: French Validation of the Climate Anxiety Scale. Psychologica Belgica, 62(1), 123-135. doi:10.5334/pb.1137
- Myers, S. S., & Patz, J. A. (2009). Emerging Threats to Human Health From Global Environmental Change. The Annual Review of Environment and Resources(34), 223-252. Doi: 10.1146/annurev.environ.033108.102650
- Nunnally, J. C. (1978). Psychometric Theory. New York: McGraw-Hill Companies.
- Padhy, S. K., Sarkar, S., Panigrahi, M., & Paul, S. (2015). Mental Health Effects Of Climate Change. Indian Journal Of Occupational And Environmental Medicine, 19(1), 3-7. doi: 10.4103/0019-5278.156997
- Pihkala, P. (2020). Anxiety and the Ecological Crisis: An Analysis of Eco-Anxiety and Climate Anxiety. Sustainability, 12. doi:10.3390/su12197836
- Reser, J. P., Bradley, G. P., Glendon, A. I., Ellul, M. C., & Callaghan, R. (2012). Public Risk Perceptions, Understandings, and Responses to Climate Change and Natural Disasters in Australia, 2010 and 2011. Griffith University and the National Climate Change Adaptation Research Facility.
- Reyes, M. E., Carmen, B. P., Luminarias, M. E., Mangulabnan, S. A., & Ogunbode, C. A. (2021). An investigation into the relationship between climate change anxiety and mental health among Gen Z Filipinos. Current Psychology. doi: 10.1007/s12144-021-02099-3
- Rocque, R. J., Beaudoin, C., Ndjaboue, R., Cameron, L., Poirier-Bergeron, L., Poulin Rheault, R. A., . . . Witteman, H. O. (2021). Health Effects Of Climate Change: An Overview Of Systematic Reviews. BMJ Open, 11. doi:10.1136/ bmjopen-2020-046333
- Schwartz, S. E., Benoit, L., Clayton, S., Parnes, M. F., Swenson, L., & Lowe, S. R. (2022). Climate Change Anxiety And Mental Health: Environmental Activism As Buffer. Current Psychology. doi:10.1007/s12144-022-02735-6
- Stanley, S. K., Hogg, T. L., Leviston, Z., & Walker, I. (2021). From Anger to Action: Differential İmpacts of Eco-anxiety, Eco-depression, and Eco-anger on Climate Action and Wellbeing. The Journal of Climate Change and Health, 1. doi:10.1016/j.joclim.2021.100003
- Stewart, A. E. 2021. Psychometric properties of the climate change worry scale. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2). doi:10.3390/ijerph18020494
- Şanlı, B., Bayrakdar, S., & İncekara, B. (2017). Küresel İklim Değişikliğinin Etkileri Ve Bu Etkileri Önlemeye Yönelik Uluslararası Girişimler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1), 201-212.
- Tabachnick, B.G., Fidell, L.S. (2001) Using Multivariate Statistics. 4th Edition, Allyn and Bacon, Boston.
- T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü. (2021). İklim Değişikliği Ve Tarım Değerlendirme Raporu. Ankara: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı.
- Türkeş, M. (2012). Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen İklim Değişikliği, Kuraklık ve Çölleşme. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 1-32.
- United Nations. (1992). Unıted Natıons Framework Conventıon On Clımate Change. https://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf adresinden alındı
- Uzun, K., Öztürk, A. F., Karaman, M., Cebeci, F., Altın, M.O., Arıcı, A., Artan, T. (2022). Adaptation of the Eco-Anxiety Scale to Turkısh: A Validity and Reliability Study. Archives of Health Science and Research,9(2), 110-115.
doi: 10.54614/ArcHealthSciRes.2022.21151
- Van Susteren, L., & Al-Delaimy, W. K. (2020). Psychological Impacts of Climate Change and Recommendations. W. K. Al-Delaimy, V. Ramanathan, & M. Sánchez Sorondo içinde, Health of People, Health of Planet and Our Responsibility :Climate Change, Air Pollution and Health (s. 177-192). Cham: Springer .
- World Health Organization. (2018a). COP24 Special Report: Health and Climate Change. https://apps.who.int/iris/handle/10665/276405 adresinden alındı
- World Health Organization. (2018b, October 30). Climate Change and Health. 2022 Mayıs tarihinde World Heath Organization: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health adresinden alındı
- World Health Organization. (2021, October 30). Climate Change and Health. May 2022 tarihinde World Health Organization: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health adresinden alındı
- Wullenkord, M. C., Tröger, J., Hamann, K. R., Loy, L. S., & Reese, G. (2021). Anxiety and climate change: a validation of the Climate Anxiety Scale in a German‐speaking quota sample and an investigation of psychological correlates. Climatic Change, 168(20). Doi:10.1007/s10584-021-03234-6