Küba’da Sağlık Sisteminin ve Sosyal Hizmetlerin Gelişimine Bir Bakış

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 1, 84 - 106, 31.12.2017

Özgür Altındağ , Çağrı Sevin

Öz

Küba küçük bir ada ülkesi olmasına karşın sosyal göstergeleri ile tüm dünyanın ilgisini çekmektedir. Küba'da sosyalist planlı ekonominin aktif olduğu, tek parti egemenliğine dayalı sosyalist bir devlet yapısı vardır. Çok ciddi bir ekonomik ambargo altında olmasına rağmen özellikle sağlık alanındaki başarısı ile gelişmiş çoğu ülkeye göre uluslararası göstergelerde üst sıralarda yer almakta, ürettiği aşıları dünyanın dört bir yanına ihraç etmektedir. Genel anlamda bakıldığında en büyük gelir kaynağı turizm olan ülkede devlet sisteminin dışa kapalı olduğu söylenebilir. Uluslararası kuruluşların yaptığı bağımsız çalışmalar ülkedeki kırılgan ekonomiye rağmen sosyal göstergelerin hala iyi düzeyde olduğunu göstermektedir. Çalışma kapsamında Küba’nın sağlık sistemi, demografik göstergeleri, ekonomik yapısı, sosyal hizmet sistemi hakkında bilgiler verilmiş bu bilgiler uluslararası göstergelerle kıyaslanarak yorumlanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın amacı Küba’nın kıt ekonomik kaynaklarla sağlık alanında ve sosyal hizmetlerde yarattığı başarı öyküsünü ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Küba, sağlık sistemi, sosyal hizmet, Latin Amerika, insan

Kaynakça

• Amerikan Dünya Sağlığı Derneği (AAWH). (1997). Denial of Food and Medicine: the Impact of the U.S. Embargo on Health and Nutrition in Cuba: An Executive Summary. New York: AAWH.
• Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP). (2012). İnsani Gelişme Raporu 2012. Web: http://www.undp.org.tr/publicationsDocuments/HDR_2011_EN_Complete.pdf 04.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP). (2016). İnsani Gelişme Raporu 2016. Web: http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/human-development-report-20161.html 04.10.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Dünya Bankası, 2012. Küba ve Türkiye’ye ait Sağlık Verileri (1960-2012) Web: https://data.worldbank.org/indicator/SH.MED.BEDS.ZS?locations=CU-TR&view=map&year=2012&year_high_desc=true 05.10.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO). Ülke İşbirliği Stratejileri: Küba. (2009). Web: http://www.who.int/countryfocus/cooperation_strategy/ccsbrief_cub_en.pdf 04.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO). Ülke İşbirliği Stratejileri: Küba. (2013). Web: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/137158/1/ccsbrief_cub_en.pdf 04.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Ekonomi Bakanlığı. (2013). Genel Bilgiler. Web: http://www.ekonomi.gov.tr/portal/faces/oracle/webcenter/portalapp/pages/content/htmlViewerUlkeler.jspx;jsessionid=aBLCn_PSTjL7kc2-TFbiiVWW9KOgcfifeNI4dWcW0G81Qq_wpK3T!544502199?contentId=UCM%23dDocName%3AEK-160441&countryName=K%C3%BCba&contentTitle=Genel%20Bilgiler&_afrLoop=28801347561046&_afrWindowMode=0&_afrWindowId=null#!%40%40%3FcountryName%3DK%25C3%25BCba%26_afrWindowId%3Dnull%26_afrLoop%3D28801347561046%26contentId%3DUCM%2523dDocName%253AEK-160441%26contentTitle%3DGenel%2BBilgiler%26_afrWindowMode%3D0%26_adf.ctrl-state%3Dyxigjpoj4_4 02.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Erikson, D.; Lord, A. & Wolf, P. (2002). Küba’da Sosyal Hizmetler: Eğitim, Sağlık ve Hıfzıssıhhanın Yeniden Gözden geçirilmesi. Web: http://www-wds.worldbank.org/servlet/WDSContentServer/WDSP/IB/2004/03/01/000265513_20040301113757/additional/310436360_20050276101005.pdf
• Fernández, D. ve Hansing, K. (2008). The Future of Social Justice in Cuba. FIU Cuban Research Institute (Küba’da Sosyal Adalet: Şimdi ve Gelecekte). Konferans Raporu 26-29 Mayıs 2008. Bellagio. Web: http://casgroup.fiu.edu/pages/docs/1176/1314985282_Social_Justice_in_Cuba.pdf
• Küba Anayasası. (1976). Web: http://www.suvaridergi.org/content/view/1901/1/ 02.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Küba Belge Erişim Sistemi (Cuban Document Retrieval Service). (2012). Küba’daki Bakanlıklar. Web: http://cubacityhall.com/Ministries-of-Cuba.html 12.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Küba Konsolosluğu. (2016). Küba Hakkında. Web: http://www.kubakonsoloslugu.com/kuba-hakkinda 01.05.2017 tarihinde erişilmiştir. Küba Ulusal İstatistik Ofisi. (2003). Bütçe Dağılımına İlişkin Göstergeler. Web: http://www.cubagob.cu/ingles/otras_info/one/apportionment.htm 01.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Küba Ulusal İstatistik Ofisi. (2003). Demografik Göstergeler. Web: http://www.cubagob.cu/ingles/otras_info/one/demographic_indicators.htm 01.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Küba Ulusal İstatistik Ofisi. (2003). Eğitim Göstergeleri. Web: http://www.cubagob.cu/ingles/otras_info/one/education.htm 01.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Küba Ulusal İstatistik Ofisi. (2003). Ekonomik Göstergeler. Web: http://www.cubagob.cu/ingles/otras_info/one/economic_indicators.htm 01.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Küba Ulusal İstatistik Ofisi. (2003). Genel Göstergeler. Web: http://www.cubagob.cu/ingles/otras_info/one/general_indicators.htm 01.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Küba Ulusal İstatistik Ofisi. (2003). Halk Sağlığı. Web: http://www.cubagob.cu/ingles/otras_info/one/salud.htm 01.05.2012 tarihinde erişilmiştir.
• Küba Ulusal İstatistik Ofisi. (2003). Nüfus Göstergeleri. Web: http://www.cubagob.cu/ingles/otras_info/one/population.htm 01.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Küpeli, Y. (2009). Küba Devrimi 50. Yılını Doldururken Küba Tarihinden Notlar. Web: http://www.sinbad.nu/kubadevr.htm, http://www.sinbad.nu/kubadevr9.htm http://www.sinbad.nu/kubadevr10.htm, http://www.sinbad.nu/kubadevr11.htm, http://www.sinbad.nu/kubadevr 12.htm, http://www.sinbad.nu/kubadevr 17.htm, http://www.sinbad.nu/kubadevr 18.htm, http://www.sinbad.nu/kubadevr 19.htm.
• Levy, D., F. (2002). Introduction. Social Work Development and Practice in Cuba and in the U.S. Journal of the Cuban American Alliance. 2/2, 1-5. Web: http://www.redandgreen.org/Cuba/Social_Work/sw04-intro.htm
• Lister, J. (2008). Sağlık Politikası Reformu: Yanlış Yolda mı Gidiyoruz? Çev.: Melis İnan, Alaz Kılıçaslan, Nilay Erten, Deniz İlhan & Halil Can Kurban. İstanbul: İnsev.
• Mesa-Lago, C. (2008). Social Services in Cuba: Is The Current Economic System Capable of Financially Sustaining Them in The Long Run? Bellagio Conference Center Mayıs 27-29 2008. Web: http://focal.ca/pdf/cuba_Mesa-Lago_social%20services%20Cuba%20current%20system%20sustain%20long-term_May%2026-29%202008_Bellagio.pdf
• Montalvo, L., P. (2002). Social Work Experience in Cuba. Social Work Development and Practice in Cuba and in the U.S. Journal of the Cuban American Alliance. 2/2, 5-10. Web: http://www.redandgreen.org/Cuba/Social_Work/sw05-lourdes.htm
• National Association of Social Workers (NASW). (2011). Küba’da Sosyal Hizmetler. Web: http://www.naswdc.org/nasw/swan/cubaReport.pdf 02.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Nayeri, K. (1995). The Cuban Health Care System and Factors Currently Undermining It. Journal of Community Health, 20, 321-333.
• Pan Amerikan Sağlık Örgütü (PAHO). (2002). Sağlık Hizmetleri Sistemi Profili. Meksika. Washington: PAHO Pub.
• Sağlık Platformu. (2012). Küba’nın Sağlık Sistemi. Web: http://www.saglikplatformu.com/arastirmalar/showquestion.asp?faq=4&fldAuto=66&page=2 04.05.2012 tarihinde erişilmiştir.
• Sendika.org. (2007). Küba’nın Tarihine Kısa Bir Bakış. Web: www.sendika.org/arsiv/Kuba%27%27da%20egitim, %20devrim%20icinde%20devrim-2007-11-24.ppt 11.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Strug, D.& Teague, W. (2002). New Directions in Cuban Social Work Education: What Can We Learn? Social Work Today, Sep. 2, 1-6. Web: http://www.redandgreen.org/Cuba/New_Directions_in_Cuban_Social_Work_Education.pdf
• The Central Intelligence Agency. (2017). The World Factbook. Central America and Caribbean: Cuba. Web: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cu.html 01.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Theodora.com. (2017). Cuba – 2017. Web: https://theodora.com/wfbcurrent/cuba/ 02.08.2017 tarihinde erişilmiştir.
• TUİK, 2015. Sağlık kurumu sayısı, toplam yatak sayısı ve 1000 kişi başına düşen yatak sayısı, 1967-2015. Web: http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1613 05.10.2017 tarihinde erişilmiştir.
• TUİK, 2015. Hekim sayısı, hekim başına düşen kişi sayısı ve hekim başına hasta müracat sayısı, 2009-2015 Web: http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1612 05.11.2017 tarihinde erişilmiştir.