Ankara’da Sosyal Hizmet Eğitimi Alan Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Öz-Duyarlıklarının Sosyo-Demografik Durumlarına Göre İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 1, 117 - 145, 31.12.2016

Melike Tekindal

Öz

Bu araştırmanın amacı, Hacettepe, Ankara ve Başkent Üniversitelerinde sosyal hizmet eğitimi alan dördüncü sınıf öğrencilerinin öz-duyarlık becerilerinin sosyo-demografik özelliklerine göre incelenmesidir. Araştırma da nicel araştırma modeli kapsamında, kesitsel tarama modeli uygulanmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara’da sosyal hizmet bölümü dördüncü sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemini ise Ankara, Başkent ve Hacettepe Üniversitelerinde sosyal hizmet eğitimi alan dördüncü sınıf öğrencileri meydana getirmektedir.

Araştırma kapsamında öğrencilere Neff (2003) tarafından geliştirilen ve Akın, vd. (2007) tarafından Türkçeye adaptasyonu gerçekleştirilen Öz-duyarlık ölçeği ve çeşitli sosyo-demografik değişkenleri barındıran Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Değişkenler tanımlanırken ortalama±standart sapma, yüzde ve frekans değerleri kullanılmıştır. Birden fazla yanıtlı değişkenler, çoklu yanıt (Multiple Response) yöntemi ile değerlendirilmiştir.  Bağımsız iki ve üç grup karşılaştırması yapılmıştır. Testlerin anlamlılık düzeyi için p<0,05 değeri kabul edilmiştir.

Sonuç olarak, araştırmada sosyo-ekonomik değişkenlerden yaş, cinsiyet, okunulan üniversite, barınılan yer, insanlarla olan iletişim değerlendirmesi, kendi öz-duyarlık değerlendirmeleri, üniversitenin öz-duyarlığa etkisi ve katılımcıların öz-duyarlıklarının beceri derslerinin öz-duyarlıklarını etkileme durumları anlamlı bulunmuştur. En uzun süre yaşanılan yer, aylık gelir, kardeş sayısı ve ebeveynlerin medeni durumlarının ise öz-duyarlık üzerinde herhangi bir etkisi görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal hizmet eğitimi, üniversite öğrencisi, öz duyarlılık

Kaynakça

• Akın, A. (2009). Öz-duyarlık ve Boyun Eğici Davranış. Eğitim ve Bilim, 34(152), 138-147.
• Akın, Ü., Akın, A., &Abacı, R. (2007). Öz-Duyarlık Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33 (1),01-10.
• Akın, A. (2009). Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi Odaklı Grupla Psikolojik Danışmanın Psikolojik İyi Olma ve Öz-duyarlık Üzerindeki Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Akkaya, Ç. (2011). Ortaöğretim Öğrencilerinde Algılanan Sosyal Destek ve Öz-duyarlık Düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Alp, Z. (2012). Çalışanların ve Emeklilerin Sosyal İstenirlik ve Öz-duyarlık Açısından Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Arda, D. (2012). Beyaz Yakalı Çalışanlarda Öz-duyarlık ve İş Tatmini Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çolakoğlu, T. (2013). Kalp Krizi Geçirmiş Bireylerde Travma Sonrası Gelişim ile Öz- Duyarlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Bilim Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Eker, H. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Öz-duyarlık ve Duyarlı Sevgi Düzeylerinin Ebeveyn Tutumları Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Elkind, D. (1969). Developmental studies of figurative perception. In Advances in child development and behavior, 4, 1-28.
• Eraydın, Ş. (2010). Farklı Müfredat Programlarında Öğrenim Gören Hemşirelik Öğrencilerinin Öz-duyarlık, Öz Güven ve Boyun Eğici Davranışlarının İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Fredrickson, B. L. (2001). The role of positiveemotions in positivepsychology: The broaden-and-build theory of positive emotions. American psychologist, 56(3), 218.
• IBM Corp. Released, (2011). IBM SPSS Statisticsfor Windows, Version 20.0. Armonk, NY: IBM Corp
• IFSW. (2014). Global agenda for social work and social development. First report, 3-16.
• İkiz, E.,& Totan, T. (2012). Üniversite Öğrencilerinde Öz-Duyarlık ve Duygusal Zekanın İncelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1),51-71.
• Johnson, L. (1995), Social Work Practice. A Generalist Approach Allyn and Bacon A Paramount Communications Com. United States of America.
• Kirkpatrick, L. A. (2005). Attachment, evolution, and the psychology of religion. Guilford Press.
• Kuzu, S. (2011). Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Eğilimlerine Yönelik Tutumları ve Öz-duyarlık Düzeylerinin Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Nazik, E.,& Arslan, S. (2011). Hemşirelik Öğrencilerinin Empatik Becerileri ile Öz-Duyarlıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(4),69-75.
• Neely, M. E.,Schallert, D. L., Mohammed, S. S., Roberts, R. M., & Chen, Y. J. (2009). Self-kindness when facing stress: The role of self-compassion, goal regulation, and support in college students’ well-being. Motivation and Emotion, 33(1), 88-97.
• Neff, K.D. (2003a). Self-compassion: An alternative conceptualization of healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2(2), 85-102. Neff, K.D. (2003b). The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2(3), 223-250.
• Neff, K., Hsieh, Y. & Dejıtterat, K. (2005). Self-compassion, achievement goals, and coping with academic failure. Self and Identity, 4, 263 – 287.
• Neff, K. D., Rude, S. S. & Kirkpatrick, K. L. (2007). An examination of self-compassion in relation to positive psychological functioning and personality traits. Journal of Research in Personality, 41, 908 – 916.
• Neff K.D., Pisitsungkagarn K, & Hsieh Y.P. (2008). Self-compassion and self-construal in the United States, Thailand, and Taiwan. Journal of cross-cultural psychology, 39:267–85.
• Neff, K.D., & McGehee, P. (2009). Self-compassion and Psychological Resilience Among Adolescents and Young Adults. USA: University of Texas at Austin.
• Öveç, Ü. (2007). Özduyarlık ile Özbilinc, Depresyon, Anksiyete ve Stres Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeliyle İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Ryan, R. M.,&Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55 (1), 68-78.
• Soyer, U. (2010). Özel Eğitim Öğretmen Adaylarının Öz-duyarlık ve Sürekli Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tatlıoğlu, K. (2010). Farklı Öz-anlayış Düzeylerine Sahip Üniversite Öğrencilerinin Karar Vermede Özsaygı, Karar Verme Stilleri ve Kişilik Özelliklerinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Tedeschi, R. G. & Calhoun, L. G. (2004). Posttravmatic Growth: Conceptual foundations and emprical evidence. Psychological Inquiry, 15(1), 1-18.
• Tel, F.D. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumu ve Öz-Duyarlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Thompson, N. (2013). Sosyal Hizmeti Anlamak. Dipnot Yayınevi
• Yıldırım, A.,& Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.