ERİŞKİN NÖROMUSKÜLER HASTALIKLARDA FONKSİYONEL DÜZEY İLE ANKSİYETE, DEPRESYON VE YAŞAM KALİTESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2008, Sayı: 1, 37 - 46, 01.05.2008

Sibel Aksu Yıldırım Öznur Tunca Yılmaz Suzan Özer

Öz

Nöromusküler hastalıklarda (NMH) çok yönlü birçok problemin bir arada bulunması nedeniyle hastaların tedavi ve bakım süreçleri konusunda zorluklar yaşanmaktadır. Kronik NMH süreci hastanın bir yandan günlük yaşamını, diğer yandan emosyonel sağlığını olumsuz etkileyerek yaşam kalitelerinde kötüleşmeye neden olur. Bu çalışmanın amacı NMH olan erişkin hastaların fonksiyonel düzeyleri ile depresyon, kaygı ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkiyi araştırmaktı. 52 erişkin NMH’lı hastanın (35, 44±16, 78) değerlendirildiği çalışmada hastaların özellikleri ve hastalık süreleri kaydedildi. Hastaların fonksiyonel bağımsızlık düzeyleri Fonksiyonel bağımsızlık ölçeği (FBÖ), depresyon düzeyi Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), kaygı düzeyi Durumluluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği (SKÖ-I ve SKÖ-II) ile ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesi (SİYK) algısı ise Nottingham Sağlık Profili (NSP) ile değerlendirildi. Çalışmanın sonucunda, FBÖ mobilite puanlarının yaşam kalitesinin sosyal izolasyon, fiziksel aktivite ve toplam NHP puanı ile ilişkili olduğu (sırasıyla; r: -, 352, r: -, 399, r: -, 322), FBÖ lokomosyon puanlarının yaşam kalitesinin uyku, sosyal izolasyon, fiziksel aktivite ve toplam NHP toplam ile ilişkili olduğu (sırasıyla; r: -, 295, r: -, 404, r: -, 546, r: -, 301) gözlendi. FBÖ toplam puanının ise yaşam kalitesinin uyku, sosyal izolasyon, fiziksel aktivite (sırasıyla; r: -, 320, r: -, 309, r: -, 412) ile ilişkili olduğu belirlendi (p<0, 05). Hastanın fonksiyonel düzeyi ile anksiyete, depresyon arasında ise ilişkiye rastlanmadı (p>0, 05). Çalışmada erişkin NMH ‘da hastaların fonksiyonel düzeyinin yaşam kalitesinin özellikle sosyal izolasyon ve fiziksel aktivite parametreleri üzerinde etkili olması hastaların toplumsal yaşama katılımının fonksiyonel düzeyden doğrudan etkilendiğini gösterdi. Ayrıca ambulatuar düzeydeki hastalarda emosyonel sağlıkla fonksiyonellik arasında bir ilişki bulunmamakla birlikte, toplumsal katılımdaki yetersizliğin, hastalığın ileri dönemlerinde emosyonel sağlığı olumsuz etkileyecek bir faktör olabileceğini düşündürdü

Anahtar Kelimeler

Fonksiyonel düzey, depresyon, anksiyete, yaşam kalitesi

THE RELATIONSHIP BETWEEN FUNCTIONAL LEVEL AND ANXIETY, DEPRESSION AND QUALITY OF LIFE IN ADULT NEUROMUSCULAR DISEASES

Öz

Due to multifaceted problems associated with Neuromuscular Diseases (NMD), it has been experienced difficulties in treatment and caring process. Chronic and progressive course of NMD affects negatively both daily living activities and emotional health and may cause worsening of the quality of the life. The aim of this study was carried out the relationship between functional level and anxiety, depression and quality of life levels in patients with NMD. 52 patients were evaluated and characteristics of patients and duration of illness were recorded at the beginning of the study. Functional level was evaluated by using Functional Independence Measurement (FIM), depression level was evaluated by using Beck Depression Inventory (BDI) and anxiety level was evaluated by State and Trait Anxiety Inventory (STAI-S, STAI-T). Nottingham Health Profile (NHP) was used to evaluate for health related quality of life of patients. As a result of study, mobility parameter of the FIM was correlated with social isolation, physical activity domains and total score of NHP (respectively r: -, 352, r: -, 399, r: -, 322). It was observed that the meaningful correlation between locomotion parameter of FIM and sleep, social isolation, physical activity domains and total score of NHP (respectively r: -, 295, r: -, 404, r: -, 546, r: -, 301). Also total scores of FIM was correlated with the sleep, social isolation and physical activity domains and total score of NHP (r: -, 320, r: -, 309, r: -, 412), (p<0, 05). Functional level of the patient and anxiety and depression level did not show correlation (p>0, 05). In this study, due to correlation between functional level and quality of life, participation of the patient to the community life, affected directly from functional level of the patient, in adult NMD patients. Moreover, in the ambulatory patients, although the lack of the correlation between emotional health and functionality, impairment of the participation to the community life may be a risk factor for emotional health in the late stage of the disease

Anahtar Kelimeler

functional level, depression, anxiety, Quality of life

Kaynakça

• Walton j, Gardner Medvin D. “The Muscular Dystrophies”, Disorders of Voluntary Muscle, John Walton (Ed), 5. Edition, Chap 15, 519-568, Churchill Livingstone, New York, 1975.
• Carter G. Rehabilitation Management in Neuromuscular Disease. J. Neurol Rehabil 1997; 11: 69-80.
• Ahlström G, Lindvall B, Wenneberg S, Gunnarsson LG. A Comprehensive Rehabilitation Program Tailored to the Needs of Adults with Muscular Dystrophy. Clin Rehabil 2006; 20; 132-141.
• Johnston MV, Miklos CS. Activity-related quality of life in rehabilitation and traumatic brain injury. Arch Phys Med Rehabil 2002; 83 (Suppl 2): 26-38. 5. Carter GT, Han JJ, Abresch RT, Jensen MP. The importance of assessing quality of life in patients with neuromuscular Disorders. Am J Hosp Palliat Care 2006 Dec-2007 Jan; 23: 493-7. Review.
• Barr AE, Diamond BE, Wade CK, Harashima T, Pecorella WA, Potts CC. Reliability of testing measures in Duchenne or Becker muscular dystrophy. Arch Phys Med Rehabil 1991; 72: 315-319.
• Raggi A, Leonardi M. Assessing activity limitations in patients with neuromuscular diseases: is the ACTIVLIM questionnaire linked to ICF and ICF-CY? Int J Rehabil Res 2009; 32: 148-153.
• McDonald CM, Abresch RT, Carter GT, Fowler WM, Johnson HR, Kilmer DD, et al. Profiles of Neuromuscular Disease: Duchenne Muscular Dystrophy. Am J Phys Med Rehabil 1995; 74 (5 Suppl): 93-103. 9.
• Nätterlund B, Ahlström G. Activities of daily living and quality of life in persons with muscular dystrophy. J Rehab Med 2001; 33: 206-211.
• Oksüz C, Kılınç M, Yıldırım SA. Predictors of health related Quality of life in adults ambulatory independence neuromuscular disease patients. Neurosciences 2009; 14(4): 7-11.
• Küçükdeveci AA, Yavuzer G, Elhan AH, Sonel B, Tennant A. Adaptation of the Functional Independence Measure for use in Turkey. Clin Rehabil 2001; 15: 311-319.
• Hisli N. [A reliability and validity study of Beck Depression Inventory in a university student sample]. J Psychol 1989; (7): 3-13.
• Oner N. [The validity study of adapted Turkish version of an anxiety inventory. An abstract of a research]. J Psychol 1978; (1): 12-17.
• Kücükdeveci AA, McKenna SP, Kutlay S, Gürsel Y, Whalley D, Arasil T. The development and psychometric assessment of the Turkish version of the Nottingham Health Profile. Int J Rehabil Res 2000; 23: 31-38.
• Andresen EM, Meyers AR. Health-related quality of life outcomes measures. Arch Phys Med Rehabil 2000; 81 (Suppl 2): 30-45.
• Thorén-Jönsson AL, Grimby G. Ability and perceived difficulty in daily activities in people with poliomyelitis sequelae. J Rehab Med 2001; 33: 4-11.
• Abresch RT, Seyden NK, Wineinger MA. Quality of life. Issues for persons with neuromuscular diseases. Phys Med Rehabil Clin N Am 1998; 9: 233-248.