20. Yüzyılın İlk Yarısında Filistin Topraklarındaki Anlaşmazlığa Yönelik Birleşik Krallık’ın Siyasi Etkilerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 15 - 31, 30.09.2020

Alparslan Uluhan

Öz

Bu çalışmada, 20. yüzyılın ilk yarısında İngilizlerin Siyonist hareketi desteklemesinin altında yatan temel sebeplerin neler olduğu üzerinde durulacaktır. Buradan hareketle, Filistin topraklarına yönelik Siyonist iddianın arka planına, tarihsel çıkış noktalarına ve bu topraklar üzerindeki anlaşmazlığın kökenine kısaca değinilecek ve daha sonrasında iki siyasi figür üzerinden ve Balfour Bildirisi sürecinden yararlanılarak, mesele aydınlatılmaya çalışılacaktır. Bu hususta, İsrail’in devletleşme süreci ve bu noktada bazı siyasi aktörlerin nasıl kilit rol oynadığıyla birlikte, bu sürecin analizi ve sonuçları da bu çalışma için önemlidir. Filistin topraklarına büyük Yahudi göçleri ile birlikte gelişen olaylarla beraber Birleşik Krallık’ın bu süreçte Filistin politikasını, yine İngilizlerin, Arap milliyetçiliği ile Siyonizm arasındaki konumunu irdeleyerek çalışmak, bu makaledeki temel amaç olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Birleşik Krallık, Filistin, Siyonizm, İsrail, Balfour Bildirisi

Kaynakça

• Abulof, Uriel (2016), “Zionism and Its Discontents: A Century of Radical Dissent in Israel/Palestine, Journal of Ethnic and Radical Studies, Cilt 39, Sayı: 13, ss. 2414-2416.
• Arda, Erhan (2003), Sosyal Bilimler El Sözlüğü, ALFA Basım Yayınları, 1. Baskı.
• Bileydi, Mâlike (2005), “İsrail Devleti’nin Kuruluşu ve Bölgesel Etkileri (1948- 2000)”, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Anabilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul.
• Cleveland, William L. (2004), Modern Ortadoğu Tarihi, Agora Kitaplığı.
• De Haas, Jacob (1934), History of Palestine: The Last Two Thousand Years, New York: The Macmillan Company.
• Fromkin, David (2004), Barışa Son Veren Barış: Modern Ortadoğu Nasıl Yaratıldı?, Epsilon Yayınevi.
• Herzl, Theodor (2007), Yahudi Devleti, İstanbul: Ataç Yayınları.
• Jensen, Borge (1987), The Palestine Plot, Omni Publications, Third Printing Edition.
• Johnson, Paul (2001), Yahudi Tarihi, İstanbul: Pozitif Yayınları.
• Johnson, Robert (2018), “The de Bunsen Committee and A Revision of the Conspiracy of Sykes-Picot”, Middle Eastern Studies, Cilt 54, Sayı: 4.
• Karaman, M. Lutfullah (2009), “Siyonizm”, TDV İslam Ansiklopedisi.
• Kasalak, Kadir (2016), “İngilizlerin Filistin Politikası ve Filistin Mandası”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2016/3, Sayı: 25, ss. 65-78.
• Kedourie, Elie (1970), “Sir Mark Sykes and Palestine 1915-16”, Middle Eastern Studies, 6:3, ss. 340-345.
• Keren, Shlomit & Keren, Michael (2007), “The Jewish Legions in the First World War as a Locus of Identity Formation”, Journal of Modern Jewish Studies, Cilt 6, Sayı: 1, Mart 2007, ss. 69-83.
• Kızıloğlu, Sedat (2012), “İsrail Devleti’nin Kuruluşuna Kadar Geçen Süreçte Yahudiler ve Siyonizm’in Gelişimi”, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı: 1, Ocak 2012.
• Killebrew, Ann E. (2005), Biblical Peoples and Ethnicity: An Archeological Study of Egyptians, Canaanites, Philistines, and Early Israel, 1300-1100 B.C.E., Atlanta: Society of Biblical Literature.
• Kitab -ı Mukaddes Eski ve Yeni Ahit (1976), İstanbul: Kitab-ı Mukaddes Şirketi. Alparslan ULUHAN UPA Strategic Affairs 31
• Klieman, Aaron S. (2014), “Britain’s War Aims in the Middle East in 1915”, Journal of Contemporary History, Cilt 3, No: 3, Temmuz 1968, ss. 237-251.
• Ojalvo, Denis (2014), “Yahudi Soykırımı’nda Bir Kilometre Taşı: The Macdonald White Paper of 1939”, Şalom Gazetesi, 26 Mart 2014.
• Oskar K. Rabinowicz (1969), “Sir Winston Churchill and Israel”, Jewish Historical Society of England, Cilt 22, ss. 67-75.
• Öke, Mim Kemal (1983), “İsrail ve Ermeni Terörü”, Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi.
• Schneer, Jonathan (2010), The Balfour Declaration: The Origins of the Arab-Israeli Conflict, New York: Random House Publishing Group.