SON YILLARDA TÜRKİYE-İSPANYA İLİŞKİLERİ VE MEDENİYETLER İTTİFAKI GİRİŞİMİ

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 98 - 124, 01.09.2025

Ozan Ormeci

Öz

Türkiye ile İspanya ilişkileri, son yıllarda, bu konuda fazla yazılıp çizilmemesine karşın, oldukça uyumlu ve müttefiklik ruhuna yakışır şekilde ilerleyen araştırılması gereken bir husustur. Türkiye’deki İslamcı eğilimli hükümetin Avrupa’daki en yakın müttefik ve destekçilerinden olan İspanya, özellikle Filistin Sorunu konusundaki duruşu, İslamofobi’ye karşı mücadelesi ve Türkiye ile birlikte liderliğini yaptığı Medeniyetler İttifakı girişimiyle Türkiye’de takdir toplamaktadır. Bunun yanı sıra, iki ülke arasında son dönemde yoğunlaşan ekonomik ilişkiler ve askeri teknoloji alanındaki iş birliği, iki devleti birbirine yakınlaştıran faktörlerdendir. Bu çalışmada, Türkiye-İspanya ilişkileri farklı boyutlarıyla değerlendirilecek ve Medeniyetler İttifakı girişimi incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye-İspanya ilişkileri , Recep Tayyip Erdoğan , Pedro Sánchez , Medeniyetler İttifakı , José Luis Rodriguez Zapatero

TURKISH-SPANISH RELATIONS IN RECENT YEARS AND THE ALLIANCE OF CIVILIATIONS INITIATIVE

Öz

Although not much has been written about it in recent years, relations between Türkiye (Turkey) and Spain have been progressing in a harmonious and alliance-like manner, which deserves further investigation. Spain is one of the closest allies and supporters of Türkiye’s Islamist-leaning government in Europe and is especially admired in Türkiye for its stance on the Palestinian Question, its fight against Islamophobia, and the Alliance of Civilizations initiative, which it co-leads with Türkiye. In addition, the recently intensified economic relations between the two countries and cooperation in the field of military technology are among the factors that bring the two states closer to each other. In this study, Türkiye-Spain relations will be evaluated in different dimensions and the Alliance of Civilizations initiative will be examined.

Anahtar Kelimeler

Turkish-Spanish relations , Recep Tayyip Erdoğan , Pedro Sánchez , Alliance of Civilizations , José Luis Rodríguez Zapatero

Kaynakça

• • Anadolu Ajansı (2022), “Büyükelçi Erpul, BM Medeniyetler İttifakına en büyük katkıyı Türkiye’nin sağladığını belirtti”, 09.10.2022, Erişim Tarihi: 20.06.2025, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/buyukelci-erpul-bm-medeniyetler-ittifakina-en-buyuk-katkiyi-turkiyenin-sagladigini-belirtti/2706546.
• • Anadolu Ajansı (2024), “İspanya Başbakanı Sanchez: Türkiye, İspanya için anahtar bir ekonomik ortak ve bölgesinde önemli bir oyuncu”, 13.06.2024, Erişim Tarihi: 14.06.2025, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/ispanya-basbakani-sanchez-turkiye-ispanya-icin-anahtar-bir-ekonomik-ortak-ve-bolgesinde-onemli-bir-oyuncu/3248713.
• • Anadolu Ajansı (2024), “Dışişleri Bakanı Fidan, BM Medeniyetler İttifakı 10’uncu Küresel Forumu’na katılacak”, 24.11.2024, Erişim Tarihi: 24.06.2025, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/gundem/disisleri-bakani-fidan-bm-medeniyetler-ittifaki-10uncu-kuresel-forumuna-katilacak/3402806.
• • Bolelli, Şenhan (2021), “Türk dizileri, İspanyol ve Türk toplumlarını birbirlerine daha da yakınlaştırdı”, AA, 26.11.2021, Erişim Tarihi: 14.04.2025, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/turk-dizileri-ispanyol-ve-turk-toplumlarini-birbirlerine-daha-da-yakinlastirdi/2431230.
• • Bolelli, Şenhan (2025), “TUSAŞ'tan HÜRJET için İspanya'da tarihi anlaşma”, Anadolu Ajansı, 14.05.2025, Erişim Tarihi: 30.06.2025, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/tusastan-hurjet-icin-ispanyada-tarihi-anlasma/3567543.
• • Daily Sabah (2024), “Türkiye, Spain tout ‘immense’ potential, ambition to further ties”, 13.06.2024, Erişim Tarihi: 14.06.2025, Erişim Adresi: https://www.dailysabah.com/business/economy/turkiye-spain-tout-immense-potential-ambition-to-further-ties.
• • Defence Turk.net (2024), “İspanya’ya HÜRJET tedarikinde ilk adım!”, 20.12.2024, Erişim Tarihi: 10.06.2025, Erişim Adresi: https://www.defenceturk.net/ispanyaya-hurjet-tedarikinde-ilk-adim.
• • DEİK, “TÜRKİYE - İSPANYA İŞ KONSEYİ”, Erişim Tarihi: 24.06.2025, Erişim Adresi: https://www.deik.org.tr/turkiye-avrupa-is-konseyleri-turkiye-ispanya-is-konseyi.
• • La Moncloa (2024), “Pedro Sánchez: "Turkey and Spain have a common past, a dynamic and ambitious present and a promising future"”, 13.06.2024, Erişim Tarihi: 14.06.2025, Erişim Adresi: https://www.lamoncloa.gob.es/lang/en/presidente/news/paginas/2024/20240613-spain-turkey-intergovernmental-summit.aspx.
• • La Moncloa (2024), “Pedro Sánchez announces agreements in five key areas to intensify economic and trade cooperation with Turkey”, 13.06.2024, Erişim Tarihi: 14.06.2025, Erişim Adresi: https://www.lamoncloa.gob.es/lang/en/presidente/news/paginas/2024/20240613-spain-turkey-business-meeting.aspx.
• • Oftex International (2023), “The international trade situation in Spain”, Erişim Tarihi: 15.06.2025, Erişim Adresi: https://www.oftex.es/en/the-international-trade-situation-in-spain/.
• • Onedio.com (2021), “Siestaya Dizi Arası! İspanya’da En Çok Hangi Türk Dizileri İzleniyor?”, Erişim Tarihi: 24.06.2025, Erişim Adresi: https://onedio.com/haber/siestaya-dizi-arasi-ispanya-da-en-cok-hangi-turk-dizileri-izleniyor-1013728.
• • Öğüt, Özcan (2017), Yakın Dönem Türkiye-İspanya İlişkileri ve İspanya Siyaseti, İstanbul: Cinius Yayınları.
• • Örmeci, Ozan (2025), “The Alliance of Civilizations and Dynamics of Türkiye-Spain Relations”, 14.05.2025, UCAM Katolik Üniversitesi’nde sunulan bildiri, Murcia, İspanya, Erişim Tarihi: 10.06.2025, Erişim Adresi: https://www.academia.edu/129286388/_%C3%96rmeci_Ozan_2025_The_Alliance_of_Civilizations_and_Dynamics_of_T%C3%BCrkiye_Spain_Relations_Presentation_made_at_the_public_lecture_organized_by_UCAM_Catholic_University_of_Murcia_14_05_2025_UCAM_Catholic_University_of_Murcia_Murcia_Spain.
• • Özçer, Akın (2021), “GÖRÜŞ - Türkiye’nin Batı Avrupa’daki gerçek müttefiki: İspanya”, Anadolu Ajansı, 17.11.2021, Erişim Tarihi: 12.06.2025, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/analiz/gorus-turkiyenin-bati-avrupadaki-gercek-muttefiki-ispanya/2423065.
• • Recep Tayyip Erdoğan (2024), X (Twitter hesabı), 13.06.2024, Erişim Tarihi: 15.06.2025, Erişim Adresi: https://x.com/RTErdogan/status/1801283402865287394.
• • Republic of Türkiye Ministry of Foreign Affairs, “Relations between Türkiye and Spain”, Erişim Tarihi: 15.06.2025, Erişim Adresi: https://www.mfa.gov.tr/relations-between-turkiye-and-spain.en.mfa.
• • Republic of Türkiye Ministry of Foreign Affairs, “Commercial and Economic Relations between Türkiye and Spain”, Erişim Tarihi: 15.06.2025, Erişim Adresi: https://www.mfa.gov.tr/commercial-and-economic-relations-between-turkiye-and-spain.en.mfa.
• • T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı (2017), “AB Bakanı ve Başmüzakereci Ömer Çelik’in Katalonya’nın Bağımsızlık Kararına İlişkin Değerlendirmeleri”, 11.12.2017, Erişim Tarihi: 17.06.2025, Erişim Adresi: https://www.ab.gov.tr/ab-bakani-omer-celikin-katalonyanin-bagimsizlik-kararina-iliskin-degerlendirmeleri_50970.html.
• • Toygür, İlke (2020), “Turkey and Spain: bilateral relations and the road ahead for Customs Union modernisation”, Real Instituto elcano Royal Institute, 29.09.2020, Erişim Tarihi: 15.06.2025, Erişim Adresi: https://www.realinstitutoelcano.org/en/analyses/turkey-and-spain-bilateral-relations-and-the-road-ahead-for-customs-union-modernisation/.
• • TÜİK Portal, Erişim Tarihi: 14.06.2025, Erişim Adresi: https://iz.tuik.gov.tr/.
• • Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, “İspanya’nın Ekonomisi”, Erişim Tarihi: 25.06.2025, Erişim Adresi: https://www.mfa.gov.tr/ispanya-ekonomisi.tr.mfa.
• • Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, “Medeniyetler İttifakı”, Erişim Tarihi: 25.06.2025, Erişim Adresi: https://www.mfa.gov.tr/medeniyetler_ittifaki.tr.mfa.
• • Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, “Türkiye-İspanya İlişkileri”, Erişim Tarihi: 15.06.2025, Erişim Adresi: https://www.mfa.gov.tr/turkiye-ispanya-siyasi-iliskileri.tr.mfa.
• • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı (2024), “Cumhurbaşkanı Erdoğan, İspanya Başbakanı Sanchez ile ortak basın toplantısında konuştu”, 13.06.2024, Erişim Tarihi: 07.06.2025, Erişim Adresi: https://www.iletisim.gov.tr/turkce/haberler/detay/cumhurbaskani-erdogan-ispanya-basbakani-sanchez-ile-ortak-basin-toplantisinda-konustu.
• • Türkiye Cumhuriyeti Madrid Büyükelçiliği (2017), “Türkiye- İspanya İkili İlişkileri, 7.06.2017”, Erişim Tarihi: 10.06.2025, Erişim Adresi: https://madrid-be.mfa.gov.tr/Mission/ShowInfoNote/121361.
• • UNAOC, Erişim Tarihi: 22.06.2025, Erişim Adresi: https://www.unaoc.org/.