AN ACCOMMODATION AND TRADING HOUSE IN THE CAPITAL KONYA: HOROZLU INN

Yıl 2017, Sayı: 6, 123 - 146, 26.09.2018

Yaşar Erdemir

Öz

Although only one closed part of Horozlu Inn, which is in the city centre of Konya, had been known before, as a result of archaeological excavation diggings and researches (after its yard being discovered) in 1970s it was proved that it had been a type of rest area which had included open and closed parts. The crown gate in the east of the closed part combined to the yard from west is extremely simple, the protruding side is decorated with the niches and mihrabiye.

The closed part is smaller than yarded part and there is a high middle-nave with a light lantern in the entrance line; this nave is cut vertically with arches carried by square legs and in this way the side places are constituted. In this part with the face stone lattice which could preserve its originality considerably, the stonecutting signs ornamented on the arches and walls are remarkable.

Although there is not a tablet illustrating the date, maker or causer on Horozlu Inn whose walls are supported with buttresses from outside, the historical records shows that it was built up by Emir (Camdar) Esed-üd-din Ruzbe, one of the Seljuk statesmen in the middle of 13th centuries.

Anahtar Kelimeler

Range, Inn, Capital

PAYİTAHT KONYA'DA BİR KONAKLAMA VE TİCARET YAPISI: HOROZLU HAN

Öz

Konya’da kent merkezinin içinde kalan Horozlu Han’ın eskiden sadece tek kapalı kısmı bilinirken, 1970’li yıllarda yapılan kazı ve araştırmalarla (avlulu kısmının ortaya çıkarılmasıyla) açık ve kapalı bölümden oluşan konaklama tesislerinden olduğu ortaya konmuştur.

Avluya batıdan bitişen kapalı bölümün doğudaki taç kapısı son derece sade tutulmuş, çıkıntılı cephesi niş ve mihrabiyelerle hareketlendirilmiştir.

Kapalı bölüm avlulu kısımdan daha küçük olup, giriş ekseninde aydınlık fenerli yüksek bir orta sahın yer almakta; bu sahın kare ayakların taşıdığı kemerlerle dikey kesilerek yan mekânlar oluşmaktadır. Özgünlüğünü büyük ölçüde koruyabilen kesme taş örgülü bu bölümde, kemer ve duvar yüzeylerine işlenen taşçı işaretleri dikkat çekicidir.

Duvarları dıştan payandalarla desteklenen Horozlu Han’ın üstünde tarihini, yapanı, yaptıranı gösteren kitabesi bulunmasa da; tarihi kayıtlar Selçuklu devlet adamlarından Emir (Camdar) Esed-üd-din Ruzbe tarafından yaptırıldığına ve 13.yy ortalarına ait olduğuna işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Menzil, Han, Payitaht

Kaynakça

• Baş, Ali,“ Anadolu Selçuklu Dönemi Kervansarayları“, Sanatsal Mozaik, Sayı 33, İstanbul, 1998, s.60-68.
• Bektaş, Cengiz, Selçuklu Kervansarayları, Korunmaları ve Kullanılmaları Üzerine Bir Öneri, A Proposal Regarding The Seljuk Caravanserais, Their protectionand Use, İstanbul, 1999.
• Erdemir, Yaşar; Tarihi Kültürü Sanatı Dokumaları ve Menzil Hanı ile Obruk, Konya, 2016.
• Erdmann, Kurd, Das Anatolısche Karavansaray des 13. Jahrhunderts, Berlin, 1961.
• Dursun, Şükrü, Anadolu Selçuklu Kervansaraylarında Süsleme, S.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayınlanmamış doktora tezi, Konya, 2016.
• Eravşar, Osman, “ Horozlu Han “ , Konya Ansiklopedisi, C 4, Konya, 2012, s. 240-241.
• İbn Bibi, Selçukname. çev. M.H. Yinanç; haz. R. Yinanç- Ö- Özkan, İstanbul, 2007.
• İbn Bibi, El Evamirü’ Ala’iye Fi’l Umuri’l-Ala’iye . Selçukname-II, çev. Mürsel Öztürk, Ankara, 1996.
• Karpuz, H, - Komisyon, Türk Kültür Varlıkları Envanteri 42, C I, Ankara, 2009, s.679-682.
• Konyalı, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeleri İle Konya Tarihi, Konya, 1964, s.1045-1050.
• Kunduracı, Osman. “Kubadabad- Alanya Arasındaki Selçuklu Kervan Yolu Üzerine Yeni Araştırmalar I”, I. Uluslararası Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Bildiriler, Cilt 2, Konya, 2001.s.53-59.
• Sare, Friedrich Küçük Asaya Seyahati 1895 Yazı. çev. Dârâ Çolakoğlu, İstanbul, 1998. s.100.
• Selçuki Devletleri Tarihi, çev. M. Nuri Gençosman, önsöz ve notlar yazan, F. Nafiz Uzluk, Ankara, 1943.
• Yavuz, Ayşil Tükel, “The Concepts That Shape Anatolian Seljug Caravanserais “,( Ed. E.J. Brill-Gülru Necipoğlu, In Mugarnas, XIV, Annual On The Visual Culture of the Islamıc World), Leiden, 1997, p.80-95.