Öğretmenlerin Örgütsel Yaratıcılığa İlişkin Görüşleri

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 25 - 38, 19.04.2016

Didem Koşar Özden Ölmez Ceylan

https://doi.org/10.29065/usakead.232437

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı ilkokul öğretmenlerinin örgütsel yaratıcılığa ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırma nitel veri toplama teknikleri kullanılarak yürütülmüştür. Araştırma olgu bilim desenindedir ve araştırmada kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile belirlenen 15 ilkokul öğretmeni ile görüşme yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan ve açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın veri analizinde betimsel ve içerik analizlerine yer verilmiştir. Görüşme yapılan öğretmenlerin vermiş olduğu yanıtlar doğrultusunda oluşturulan temalar ve alt temalar belirlenerek öğretmenlerin yaratıcılığa ilişkin görüşleri doğrudan alıntılarla desteklenerek sunulmuştur. 15 ilkokul öğretmeni ile yapılan görüşmeler sonucunda örgütsel yaratıcılığın anlamına ilişkin görüşler temasında potansiyeli açığa çıkarma, üretme ve süreç alt temaları, yaratıcılığın ortaya çıkmasında etkili olan faktörlere ilişkin temada bireysel ve örgütsel faktörler alt temaları, örgütsel yaratıcılığın gereklerine ilişkin görüşler temasında bireysel ve örgütsel gerekler alt temaları, örgütsel yaratıcılığın ortaya çıkmasına engel olan görüşler temasında bireysel, örgütsel ve toplumsal engeller alt temaları, örgütsel yaratıcılığın artırılmasına ilişkin görüşler başlığında ise bireysel özgürlüğün artırılması, yaratıcı faaliyetlerin yönetimce desteklenmesi, değişime uyum ve çalışma ortamı alt temaları belirlenmiştir. Sonuçta, bireylerin görev yaptıkları kurumda özgürce çalışabilecekleri, kendilerini rahat ifade edebilecekleri, düşüncelerini, fikir ve önerilerini dile getirebilecekleri ortamların sağlanması, sahip oldukları yaratıcı potansiyelin desteklenmesi gerekliliği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

-, İlkokul öğretmeni, Bireysel yaratıcılık, Örgütsel yaratıcılık

Kaynakça

• Akın, M. (2010). Personeli güçlendirme, örgüt iklimi ve yaratıcı kişilik özelliklerinin örgüt düzeyinde yaratıcı çıktılar üzerindeki etkileri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(2), 211- 238.
• Amabile, T. M. (1997). Motivating creativity in organizations: On doing what you love and loving what you do. California Management Review, 40(1), 39-58.
• Aslan, N. ve Arslan-Cansever, B. (2009). Eğitimde yaratıcılığın kullanımına ilişkin öğretmen tutumları. Tübav Bilim Dergisi. 2(3), 333-340.
• Balay, R. (2010). Öğretim elemanlarının örgütsel yaratıcılık algıları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43(1), 41-78.
• Balay, R.; Kaya, A. ve Melik, G. (2014). Ortaokul öğretmenlerinin örgütsel yaratıcılık ile yönetsel etkililik algıları arasındaki ilişki. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2), 439-466.
• Birch, P. & Clegg, B. (1997). İş hayatında yaratıcılık (Çev. T. Savaşer). İstanbul: Rota.
• Büyüköztürk, Ş.; Kılıç-Çakmak, E.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri (10.baskı).Ankara: Pegem Akademi.
• Cengiz, E., Acuner, T. ve Baki, B. (2007). Örgütsel yaratıcılığı belirleyen faktörler arası yapısal ilişkiler. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 98-121.
• Ceylan, A. ve Savi, F. Z. (2003). Örgütsel yaratıcılığı etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 29, 151-175.
• Çavuş, M. F. (2006). İşletmelerde personel güçlendirme uygulamalarının örgütsel yaratıcılık ve yenilikçiliğe etkileri üzerine imalat sanayisinde bir uygulama (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Çavuşoğlu, D. (2007). Küresel rekabet ortamında örgütlerde yaratıcılık kültürü ve yaratıcılık yönetimine ilişkin tutumların değerlendirilmesi (Okullarda Araştırma) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Erdoğdu, Y. (2006). Yaratıcılık ile öğretmen davranışları ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(17), 95-106.
• Fraenkel, & Wallen, (2008). How to design and evaluate research in education. New York: Mcgraw-Hill Higher Education.
• Genç, N. (2007). Yönetim ve organizasyon: Çağdaş sistemler ve yaklaşımlar. Ankara: Seçkin.
• Gümüşsuyu, Ç. (2004). Örgütsel yaratıcılık kültürü, bir iktisadi devlet teşekkülündü örnek olay çalışması (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Gürlen, E. ve Üstündağ, T. (2014). Öğretmen adaylarının yaratıcılığa ilişkin görüşleri. Elementary Education Online,13(2),443-452.
• Gürol, M. A., (2000). Türkiye’de kadın girişimi ve küçük işletmesi: Fırsatlar, sorunlar, beklentiler ve öneriler, Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınları.
• Hofstede, G. (1980). Culture's consequences: International differences in work related values. London: Sage.
• İşleyen, T. ve Küçük, B. (2013). Öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), 199-208.
• Martins, E. C. & Terblanche, F. (2003). Building organisational culture that stimulates creativity and innovation. European Journal of Innovation Management, 6(1), 64-74.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. California, USA: Sage.
• Özel, A. ve Bayındır, N. (2015). Sınıf öğretmenlerinin öğrencilerde yaratıcılığı geliştirmeye yönelik öğretimsel davranışları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(5), 348-358.
• Özmusul, M. (2012). Öğretmen eğitiminde yaratıcılık ve inovasyon. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 731-746. Öztunç, M. (1999). Yaratıcı düşünce üzerinde ailenin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Pekdoğan, S. ve Kanak, M. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcılığa ilişkin algıları: Metafor analizi örneği. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 138-147.
• Rasulzada, F. (2007). Organizational creativity and psychological well-being (Unpublished Doctoral Dissertation), Lund University, Sweden.
• Sungur, N. (1997). Yaratıcı düşünce. İstanbul: Evrim.
• Taggar, S. (2002). Individual creativity and group ability to utilize individual creative resources: a multilevel model. Academy of Management Journal, 45(2), 315-330.
• Taş, H. (2002). Yaratıcı örgüt kültürünün oluşturulmasında yönetim süreçlerinin yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 8(4), 532-555.
• Töremen, F. (2003). Yaratıcı okul ve yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(1), 248-253.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitim bilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 6(4), 543-559.
• Ünver, G., Bümen, N. T. ve Başbay, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans derslerine öğretim elemanı bakışı: Ege Üniversitesi örneği. Eğitim ve Bilim Dergisi,155(35), 63-77.
• Yıldırım, B. (2006). Öğretmenlerin yaratıcılığa bakış açısı ve anasınıfı çocuklarının yaratıcılık düzeylerinin öğretmenin yaratıcılık düzeyine göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Yıldırım, E. (2007). Bilgi çağında yaratıcılığın ve yaratıcılığı yönetmenin önemi. Selçuk Üniversitesi Karaman İ.İ.B.F. Dergisi, 12(9), 109-120.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yılmaz, H. ve Karahan, A. (2010). Liderlik davranışı, örgütsel yaratıcılık ve işgören performansı arasındaki ilişkilerin incelenmesi :Uşak’ta bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 17(2), 145-158.
• Yurdakul, B. (2008). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının sosyal bilişsel bağlamda bilgiyi oluşturmaya katkısı. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(20), 39-67.