Sınıf Yönetimi Stratejileri, Öz-Yeterlik Algısı Ve Çocuk – Öğretmen Etkileşimleri Arasındaki İlişkiler

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 69 - 86, 06.08.2018

Tülin Demir Derya Şahin Ası

Öz

Araştırmada, okulöncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik
algılarının ve sınıf yönetimi stratejilerinin, çocuk-öğretmen ilişkileri
üzerindeki etkilerinin öğretmenlerin mesleki deneyimleri, sınıflarındaki çocuk
sayısı ve cinsiyeti değişkenleri açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma,
MEB’e bağlı bağımsız anaokullarında görev yapmakta olan İzmir’den 70, Çanakkale’den
de 28 olmak üzere toplamü 98 okulöncesi öğretmeniyle yürütülmüştür. Öğretmenlerin
çocuklarla kurdukları ilişkiyi algılama biçimlerini değerlendirmek için
Öğrenci-Öğretmen İlişki Ölçeği, öğretmenlerin öz-yeterlik algılarını
değerlendirmek için Öğretmen Öz-yeterlik Ölçeği,
öğretmenlerin istenmeyen davranışlar
karşısında kullandıkları sınıf yönetimi stratejilerini
belirlemek için ise, Öğretmen
Stratejileri Soru Formu kullanılmıştır. Bulgulara göre; öğretmenlerin
öz-yeterlik algıları ve sınıf yönetimi
stratejileri ile öğretmenlerin çocuklar ile kurdukları ilişkileri algılama biçimleri
arasında farklı alt boyutlarda ve düzeylerde ilişki olduğu saptanmıştır. Çocuk
cinsiyetinin öğretmenin çocuk ile kurduğu ilişkiyi algılama biçimi üzerinde
farklılaşma yaratırken, öğretmenin mesleki deneyiminin ve sınıflardaki çocuk
sayısının çocuk ile kurduğu ilişkiyi algılama biçimi üzerinde anlamlı düzeyde
etkili olmadığı bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Çocuk-Öğretmen İlişkisi, Okulöncesi, Öğretmen Öz-Yeterlik Algısı

Kaynakça

• 1. Ainsworth, M.D.S. (1969). Object relations, dependency and attachment: A theoretical review of the infant – mother relationship. Child Development, 40, 969 – 1025.2. Ainsworth, M.D.S. ve Bowlby, J. (1991). An ethological approach to personality development. American Psychologist, 46(4), 333 – 341.3. Anthony, L., Gutermuth, A., Bruno J., Glanville, D. N., Naiman, W., Daniel, C. ve Shaffer, S. (2005). The relationships between parenting stress, parenting behaviour and preschoolers’ social competence and behaviour problems in the classroom. Infant and Child Development, 14, 133–154.4. Babaoğlu, E. ve Korkut, K. (2010). The correlation between level of classroom teachers’ self-efficacy beliefs and classroom management ability perceptions. Inonu Unıversıty Journal Of The Faculty Of Educatıon, 11(1), 1-19.Baker, A. (1999). Teacher–student interaction in urban at-risk classrooms: Differential behavior, relationship quality, and student satisfaction with school. The Elementary School Journal, 100(1), 7−70.5. Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28, 117–148.6. Beyazkürk, D. (2005). “Biriktirilmiş olumlu deneyimler (Banking Time) müdahale programının okulöncesi öğrenci-öğretmen ilişkileri üzerindeki etkisi”. Yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.7. Birch, S. H., ve Ladd, G. W. (1997). The teacher–child relationship and children’s early school adjustment. Journal of school psychology, 35(1), 61– 79.8. Birch, S. H., ve Ladd, G. W. (1998). Children's interpersonal behaviors and the teacher- child relationship. Developmental psychology, 34 (5), 934-946.9. Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Separation, anxiety and anger. New York: Basic Books.10. Brekelmans, M., Wubbels, T., ve Tartwijk, J. v. (2005). Teacher–student relationships across the teaching career. International Journal of Educational Research, 43, 55-71.11. Buyse, E., Verschueren, K., Doumen, S., Van Damme, J., ve Maes, F. (2008) Classroom problem behavior and teacher-child relationships in kindergarten: The moderating role of classroom climate. Journal of School Sychology, 46, 367–391.12. Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi13. Coie, J., ve Koepl, G. (1990). Adapting intervention to the problems of aggressive and disruptive rejected children. In S. Asher, ve J. Coie (Eds.), Peer rejection in childhood (309– 337). NY: Cambridge University Press.14. Çetin, Ş. (2004). Değişen değerler ve eğitim. Milli Eğitim Dergisi, 161, 1-10.15. Dembo, M. ve Gibson, S. (1985). Teachers’ sense of efficacy: An important factor in school improvement. The Elementary School Journal, 86(2), 173-184.16. Doğan, Ö. Uzmen, S. (2003) “Okulöncesi Dönem Eğitimcilerinin Sınıfta Kullandıkları Stratejiler İle İlgili Görüşleri” Omep Dünya Toplantısı ve Konferansı Bildiri Kitabı-2, Kuşadası, ss. 221-228.17. Ford, D. H., ve Lerner, R. M. (1992). Developmental systems theory: An integrative approach. Newbury Park: Sage Publications.18. Gezgin, N. (2009). Okulöncesi eğitimi öğretmenlerinin kullandıkları sınıf yönetimi stratejileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.19. Gibson, S. ve Dembo, M.H. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 569-582.20. Gutkin, T., ve Ajchenbaum, M. (1984). Teachers’ perceptions of control and preferences for consultative services. Professional Psychology, Research and Practice, 15(4), 565–570.21. Howes, C., ve Smith, E. W. (1995). Children and their care caregivers: Profiles relationships. Social Development, 4, 44–61.22. Hughes, J., Grossman, P., ve Barker, D. (1990). Teachers’ expectancies, participation in consultation, and perceptions of consultant helpfulness. School Psychology Quarterly, 5(3), 167–179.23. Jong, R., Mainhard, T., Tartwij, J., Veldman, L., Verloop, N. ve Wubbels, T. (2013). How pre-service teachers’ personality traits, self-efficacy, and discipline strategies contribute to the teacher–student relationship. British Journal of Educational Psychology, 84(2), 264-310.24. Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Sim Matbaacılık.25. Kesner, J. E. (2000). Teacher characteristics and the quality of child–teacher relationships. Journal of School Psychology, 28 (2), 133 – 149.26. Klassen, R. M., Tze, V. M. C., Betts, S. M., ve Gordon, K. A. (2011). Teacher efficacy research 1998 – 2009: Signs of progress or unfulfilled promise? Educational Research Review, 23, 21–43. 27. La Paro, K. M., Pianta, R. C., ve Stuhlman, M. (2004). The classroom assessment scoring system: Findings from the prekindergarten year. The Elementary School Journal, 104(5), 409−426.28. Miller, A.L., McDonough, S.C., Rosenblum, K.L., ve Sameroff, A.J. (2002). Emotion regulation in context: Situational effects on infant and caregiver behavior. Infancy, 3(4), 403 – 433.29. Morawska, A. ve Sanders, M. (2011). Parental use of time out revisited: A useful or harmful parenting strategy? Journal of Child and Family Studies, 20, 1–8.30. Pajares, F. (1997). Current directions in self efficacy. Research In M. Maehr ve P.R. Pintrich (Eds.) Advances in Motivation and Achievement. S. 1– 49. Greenwich, CT: JAI Pres.31. Pianta, R. C. (1999). Enhancing relationships between children and teachers. Washington. DC: American Psychological Association Raudenbush, S.W.32. Pianta, R. C. (2001). Students, teachers, and relationships support: Professional manual. Psychological Assessment Resources, Inc.33. Pianta, R. C., La Paro, K. M., ve Hamre, B. K. (2006). Classroom assessment scoring system (CLASS). Manual: Preschool (Pre-K) version. Charlottesville: Center for Advanced Study of Teaching and Learning.34. Pianta, R. C., Hamre, B. K., ve Allen, J. P. (2012). Teacher–student relationships and engagement: Conceptualizing, measuring, and improving the capacity of classroom interactions. In S. L. Christenson (Ed.), Handbook of student engagement (pp. 365–386). New York, NY: Guildford.35. Podell, D., ve Soodak, L. (1993). Teacher efficacy and bias in special education referrals. Journal of Educational Research, 86, 247-253.36. Rucinski, C. L., Brown, J. L., & Downer, J. T. (2017). Teacher–Child Relationships, Classroom Climate, and Children’s Social-Emotional and Academic Development. Journal of Educational Psychology. Advance online publication. http://dx.doi.org/10.1037/edu000024037. Saft, E.W.,ve Pianta, R.C. (2001). Teachers’ perceptions of their relationships with students: Effects of child age, gender, and ethnicity of teachers and children. School Psychology Quarterly, 16, 125–141.Savran, A. ve Çakıroglu, J. (2003). Differences between elementary and secondary preservice science teachers’ perceived efficacy beliefs and their classrom management beliefs. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2 (4).38. Sroufe, L.A. (2000). Early relationships and the development of children. Infant Mental Health Journal, 21, 67 – 74.39. Stuhlman, M. W., ve Pianta, R. C. (2001). Teachers’ narratives about their relationships with children: Associations with behavior in classrooms. School Psychology Review, 31, 146– 163.40. Tschannen-Moran, M., ve Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783–805.41. Webster-Stratton, C. (2005). The Incredible years parents, teachers, and children training series: early ıntervention and prevention programs for young children. In P. S. Jensen ve E. D. Hibbs (Eds.), Psychosocial Treatments for Child and Adolescent Disorders (pp.435-474). Washington: APA.42. Wolk, S. (2003). Hearts and minds. Educationaln Leadership, 61(1), 14–18.43. Woolfolk Hoy, A. W., ve Spero, R. B. (2005). Changes in teacher efficacy during the early years of teaching: A comparison of four measures. Teaching and Teacher Education, 21, 343–356.