Öğretmenlerin Örgütsel Politika Algıları ile Duygusal Emek Düzeyleri Arasındaki İlişki

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 3, 44 - 63, 30.12.2019

Ali Akbaş , Aynur B.bostancı

https://doi.org/10.29065/usakead.653487

Cited By: 5

Öz

öZET
Bu araştırmanın amacı, öğretmen görüşlerine göre öğretmenlerin örgütsel politika algıları ile öğretmenlerin duygusal emek düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir İlişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın evrenini Uşak ilinde çalışan 3660 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 370 ortaokul öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada kolay ulaşılabilir örnekleme yoluna gidilmiştir. Araştırmada veriler Örgütsel Politika Algısı Ölçeği ve Duygusal Emek Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmada ölçek boyutlarının örnekleme uygunluğunu test etmek için doğrulayıcı faktör analizi kullanılmış ve elde edilen verilerle ölçekler doğrulanmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, tek yönlü varyans analizi ve Pearson Momentler Çarpımı Katsayısı kullanılmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre; öğretmenlerin örgütsel politika algıları orta düzeydedir. Öğretmenlerin örgütsel politika algıları cinsiyetlerine ve okullarındaki öğretmen sayısına göre bazı boyutlarda farklılık göstermektedir. Erkek öğretmenler kadın öğretmenlere, kalabalık okulda görev yapan öğretmenler daha küçük okullardaki öğretmenlere göre daha yüksek politika algısına sahiptirler. Bununla birlikte öğretmenlerin örgütsel politika algısı kıdemlerine ve aynı okuldaki çalışma süresine göre farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin duygusal emek düzeyleri ise cinsiyetlerine, kıdemlerine ve aynı okulda çalışma sürelerine göre, duygusal emeğin derinden rol yapma boyutunda farklılaşmaktadır. Erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlere, aynı okulda çalışma süresi daha fazla olan öğretmenlerin diğerlerine, daha kıdemlilerin daha az kıdemli öğretmenlere göre derinden rol yapma düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmektedir. Okuldaki öğretmen sayısına göre öğretmenlerin duygusal emek düzeyleri ise farklılık göstermemektedir. Yine araştırma sonucuna göre öğretmenlerin örgütsel politika algıları ile duygusal emek düzeyleri arasında düşük bir ilişki olduğu görülmektedir. Yapılan regresyon analizine göre de öğretmenlerin örgütsel politika algılarının öğretmenlerin duygusal emek düzeylerini yordadığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel politika, duygusal emek

Destekleyen Kurum

Uşak Üniversitesi Bap Birimi

Proje Numarası

2015/TP008

Kaynakça

• Akçay, C. & Çoruk, A. (2012). Çalışma yaşamında duygular ve yönetimi: kavramsal bir inceleme. Eğitimde Politika Analizi Dergisi. 1(1), 3-25.
• Altıntaş F.Ç. (2007). Örgüt yapısının örgütsel politika ve işlem adaleti üzerine Etkisinin yapısal denklem modellemesi yardımıyla analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Anadolu Unıversıty Journal of Socıal Sciences, 7(2), 151-168.
• Aydın, M.A. (2015). Sınıf öğretmenlerinin örgütsel muhalefet, örgütsel politika ve politik davranış algıları arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Ayhan, Ö. (2013). Algılanan örgütsel politikanın örgütsel adalet ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
• Akyüz, B. (2012). Hizmetkâr liderlik davranışlarının örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık davranışları ve performans üzerine etkisi: eğitim sektörü üzerine bir araştırma.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Baş, M. (2012). Duygusal emek- müşteri memnuniyeti ilişkisi: engelli turizm pazarında bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Muğla.
• Bursalı Mohan, Y., Bağcı, Z. (2011). Çalışanların örgütsel politika algıları ile politik davranışları arasındaki karşılıklı ilişkiler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 23-41.
• Bursalı Mohan Y. (2008). Örgütsel politikanın işleyişi: Örgütsel politika algısı ve politik davranış arasındaki ilişkiler(Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çukur, C.Ş. (2009). Öğretmenlerde duygusal işcilik ölceği geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9 (2), 527-574.
• Erol, E. (2014). Eğitim fakültelerinde örgütsel iklim ile örgütsel politika algısı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi. Denizli Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı, Denizli.
• Erol, E. (2015). Perceptions of Organizational Politics Scale (POPS) Questionnaire into Turkish: A Validity and Reliability Study. International Journal of Assessment Tools in Education (IJATE), 2(1), 58-78.
• Ertekin, Y. ve Ertekin, G.Y., (2003). Örgütsel politika ve taktikler. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Ferris, G.R. & Kacmar, K.M. (1992). Perception of organizational politics. Journal of Management. 18(1), 93-116.
• Güney, S. (2012). Örgütsel davranış. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Güngör, M. (2009). Duygusal emek kavramı: süreci ve sonuçları. Kamu-İs. 11 (1), 168-184.
• Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2010). Educational administration-theory, research, and practice. (Çev. S. Turan), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kacmar, K.M. & Carlson, D.S. 1997. Further validation of the perception of politics scale (POPS): A Multiple Sample Investigation Journal of Management, 23 (5), 627-658.
• Keleş, Y. (2014). Örgütsel adaletin duygusal emek üzerindeki etkisi: antalya’daki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Köksel, L. (2009). İş yaşamında duygusal emek ve ampirik bir çalışma(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Manisa.
• Koçel, T. (2003). İşletme yöneticiliği.(9. basım). İstanbul: Beta Yayınları.
• Leslie, L.M ve Gelfand, M.J(2012) .The culturel psychology of social influence : İmplications for oganizational politics. Politics in organization. theory and research considerations (Edt.Greald R.Ferris and Darren Treadway).pp.411-447 https://books.google.com.tr. İndirilme tarihi:15.04.2016.
• Mithal & Chhabra, (2011). A Study of emotional labour and burnout symptoms in teachers. Global Management Review, 5 (4), 55-68.
• Özgün, A. (2015). Duygusal emek davranışının iş stresi üzerindeki etkisi.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2011). Örgütsel davranış. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
• Polat, S. (2009). Organizational citizenship behavior (ocb) display levels of the teachers at secondary schools according to the perceptions of the school administrators. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1 (1), 1591–1596.
• Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yakar, S. (2015). Turizm işletmelerinde duygusal emek ve tükenmişlik ilişkisi: otel işletmelerine yönelik bir araştırma.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Dokuz Eylül Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yalçın, R. C. (2012). Bazı öncülleri ve sonuçları ile duygusal emek: görgül bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Kara Harp Okulu, Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yaldıran, A. (2011). A study on the relationship between organizational politics and mobbing behaviors at the workplaces.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon (İng.) Bilim Dalı, İstanbul.