Lise Öğrencilerinin Sosyal Medyayı Eğitsel Amaçlı Kullanımları ile Sınav Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 130 - 143, 30.12.2024

Rıdvan Dökmeci

https://doi.org/10.29065/usakead.1464795

Öz

Eğitim öğretim sürecinin sonunda hedeflenen kazanımların elde edilip edilmediğinin tespiti amacıyla uygulanan sınavlar bazı öğrencilerde sınav kaygısına neden olmaktadır. Sınav kaygısı da öğrencilerin akademik başarısını ve psikolojisini olumsuz etkilemektedir. Bu araştırmada lise öğrencilerinin sınav kaygıları ile sosyal medyayı eğitsel amaçlı kullanımları arasındaki ilişki çeşitli değişkenler açısından incelenmiş ve öğrencilerin sosyal medyayı eğitsel amaçlı kullanım sürelerinin sınav kaygıları üzerindeki yordama etkisini araştırılmıştır. Araştırma deseni ilişkisel tarama yöntemi olup, çalışma grubu 2023-2024 eğitim döneminde Uşak’ta bulunan bir Anadolu lisesinde öğrenim gören 196 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından oluşturulan “Demografik Bilgi Formu” ve ‘’Sosyal Medyayı Günlük Eğitsel Amaçlı Kullanım Süresi Anketi’’ ve Driscoll (2007) tarafından geliştirilen ‘‘Westside Sınav Kaygısı Ölçeği’’ kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin sınav kaygıları ile sosyal medyayı günlük eğitsel amaçlı kullanım süreleri arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Regresyon analizleri sonucunda sosyal medyayı eğitsel amaçlı kullanım süresinin sınav kaygısını negatif yönde anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir. Araştırma sonucunda öneri olarak okullarda öğrencilere yönelik bilinçli sosyal medya kullanımının faydaları konulu seminerler düzenlenip, öğretmenlerin ders işlerken sosyal medya uygulamalarını eğitsel amaçlı daha aktif kullanmaları konu ile ilgili farkındalığın artmasına yardımcı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sınav Kaygısı, Lise öğrencisi, Eğitsel Sosyal Medya Kullanımı

Examining The Relationship Between High School Students' Use of Social Media for Educational Purposes and Exam Anxiety

Öz

Exams administered to determine whether the targeted gains have been achieved at the end of the education process cause test anxiety in some students. Test anxiety also negatively affects students' academic success and psychology. In this study, the relationship between high school students' test anxiety and their use of social media for educational purposes was examined in terms of various variables, and the predictive effect of students' duration of using social media for educational purposes on their test anxiety was investigated. The research design is a relational scanning method, and the study group consists of 196 students studying at an Anatolian high school in Uşak in the 2023-2024 academic period. As a result of the research, a negative, low-level significant relationship was found between students' exam anxiety and their daily use of social media for educational purposes. As a result of regression analysis, it was determined that the duration of social media use for educational purposes negatively predicted test anxiety at a significant level. As a result of the research, it is suggested that seminars on the benefits of conscious social media use be organized for students in schools, and teachers' more active use of social media applications for educational purposes while teaching will help increase awareness on the subject.

Anahtar Kelimeler

High school student, Exam Anxiety, Using Educational Social Media

Kaynakça

• Acar, S. ve Yenmiş, A. (2014). Eğitimde sosyal ağların kullanımına ilişkin öğrenci görüşlerini belirlemeye yönelik bir araştırma: Facebook örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(3), 55-66.
• Ahmad, R., Javed, K. ve Majeed, S. (2024). Relationship between Teachers’ Behavior, Students’ Exam Anxiety and Academic Achievement in English at Secondary Level. Al-Mahdi Research Journal (MRJ), 5(3), 155-166.
• Akanbi, S. T. (2013). Comparisons of test anxiety level of senior secondary school students across gender, year of study, school type and parental educational background. IFE Psychologia: An International Journal, 21(1), 40-54.
• Akyürek, G., Kars, S. ve Bumin, G. (2020). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım amaçları: Ergoterapi. H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7 (2), 108-122.
• Ali, S., Qamar, A., Habes, M. ve Al Adwan, M. N. (2021). Gender discrepancies concerning social media usage and its influences on students academic performance. Utopía y Praxis Latinoamericana, 26(1), 321-333.
• Alnjadat, R., Hmaidi, M. M., Samha, T. E., Kilani, M. M. ve Hasswan, A. M. (2019). Gender variations in social media usage and academic performance among the students of University of Sharjah. Journal of Taibah University medical sciences, 14(4), 390-394.
• Al-Rahmi, W. ve Othman, M. (2013). The impact of social media use on academic performance among university students: A pilot study. Journal of information systems research and innovation, 4(12), 1-10.
• Alsaady, I., Gattan, H., Zawawi, A., Alghanmi, M. ve Zakai, H. (2020). Impact of COVID-19 crisis on exam anxiety levels among bachelor level university students. Mediterranean Journal of Social Sciences, 11(5), 33-33.
• Alyaprak, İ. (2006). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerde sınav kaygısını etkileyen faktörlerin incelenmesi (Master's thesis, Ege Üniversitesi).
• Amin, Z., Mansoor, A., Hussain, S. R. ve Hashmat, F. (2016). Impact of social media of student’s academic performance. International Journal of Business and Management Invention, 5(4), 22-29.
• Bacanlı, F., ve Sürücü, A. G. M. (2006). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin sınav kaygıları ve karar verme stilleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45(45), 7-35.
• Balgamış, M. ve Akgül, M. H. (2024). LGS’ye hazırlanan 8. Sınıf öğrencilerinin sınav kaygısı düzeyleri ile beden eğitimi dersi tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (70), 239-258.
• Baytemir, K. (2023). Do parents have exam anxiety, too? The predictive role of irrational beliefs and perfectionism with parental exam anxiety in explaining students’ exam anxiety. School Psychology International, 44(3), 257-278.
• Bilge Uzun, Ö., ve Topkaya, N. (2011). Akademik erteleme ve sınav kaygısı. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 12-19.
• Boyacioglu, N. E., ve Kucuk, L. (2011). How do irrational beliefs affect test anxiety during adolescence?/Ergenlikte mantik disi inanclar sinav kaygisini nasil etkiliyor?. Journal of Psychiatric Nursing, 2(1), 40-46.
• Çakmak, A., Şahin, H. ve Demirbaş, E. A. (2017). 7. ve 8. sınıf ortaokul öğrencilerinin sınav kaygısı ve benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. e-Kafkas Journal of Educational Research, 4(2), 1-9.
• Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Chang, S. L. ve Kabilan, M. K. (2024). Using social media as e-Portfolios to support learning in higher education: a literature analysis. Journal of computing in higher education, 36(1), 1-28.
• Chowdhury, E. K. (2024). Examining the benefits and drawbacks of social media usage on academic performance: a study among university students in Bangladesh. Journal of Research in Innovative Teaching & Learning, (ahead-of-print).
• Çilengiroğlu, Ö. V. (2019). Öğrencilerin sınav kaygısının bazı değişkenlere göre ölçülmesi ve değerlendirilmesi. International Journal of Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies, 3(1), 48-55.
• Dalkıran, E. (2015). Kendini değerlendirme ve sınav performansı arasındaki ilişki ile sınav kaygısının sınav performansını yordama etkisinin incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), 1132-1141.
• Dinç, Z. (2019). Ergenlerde Oz-duyarlık ve Bilinçli Farkındalığın Sınav Kaygısı Uzerindeki Yordayıcı Rolünün Incelenmesi (Doctoral dissertation, Bursa Uludag University (Turkey)).
• Doğan, U. (2020). Lise ve üniversite öğrencilerinde sınav kaygısının karşılaştırılması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 35-42.
• Driscoll, R. (2007). Westside Test Anxiety Scale validation. Online submission.
• Duman, M. ve Aksoğan, M. (2022). Sosyal medya ve akademik başari: İnönü Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir alan araştirmasi. SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL (SSSJournal), 4(18), 1624-1638.
• Dündar, S., Yapici, Ş. ve Topçu, B. (2008). Üniversite öğrencilerinin bazı kişilik özelliklerine göre sınav kaygısının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 171-186.
• Durmuş, A. ve Başarmak, U. (2014). Öğretmen adaylarının eğitsel internet kullanım özyeterlik inançları ve problemli internet kullanım durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 49-67
• Eker, O. (2016). Ortaokul öğrencilerinin yaşadığı sınav kaygısı nedenleri ve anne-baba tutumlarının sınav kaygısına etkisi: Merzifon örneği. Unpublished master’s thesis). Nişantaşı University, İstanbul.
• Ekici, M. (2012). Sosyal ağların eğitim bağlamında kullanımı. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 156-167.
• Ergene, T. (2011). Lise öğrencilerinin sınav kaygısı, çalışma alışkanlıkları, başarı güdüsü ve akademik performans düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(160).
• Erözkan, A. (2004). Üniversite öğrencilerinin sınav kaygısı ve başaçıkma davranışları. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 13-38.
• Eryılmaz, M. (2017). Sosyal Medyanın e-Öğrenmedeki Rolü.
• Gençdoğan, B. (2010). Lise öğrencilerinin sinav kaygisi ile boyuneğicilik düzeyleri ve sosyal destek algisi arasindaki ilişkiler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 153-164.
• Güler, D. ve Çakır, G. (2013). Examining predictors of test anxiety levels among 12th grade high school students. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(39), 82-94.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ((Gözden geçirilmiş ve güncellenmiş 4. Baskı) b.). Ankara: Seçkin yayıncılık.
• Gürel, H. (2021). Lise öğrencilerinin sınav kaygısı düzeyleri ile okul iklimi arasındaki ilişki.
• Handayuni, T. S., Ifdil, I. ve Putri, Y. E. (2020). The exam anxiety among vocational school students in professional placement based on gender differences. Konselor, 9(1), 36-41.
• Hanımoğlu, A. G. E. ve İnanç, B. Y. (2011). Seviye belirleme sınavına girecek olan ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinde sınav kaygısı mükemmeliyetçilik ve anne baba tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 351-366.
• Hua, X., Li, J., Zhou, Y. ve Zhou, Z. (2024). The Relationship between Chinese High School Students' Test Anxiety and Academic Performance during the National College Entrance Examination. In SHS Web of Conferences (Vol. 193, p. 02003). EDP Sciences.
• Karaoğlan Yılmaz, F. ve Yılmaz, R. (2019). Öğretmen adaylarının internete yönelik epistemolojik inançları ile eğitsel internet kullanım özyeterlik inançları arasındaki ilikinin incelenmesi. VIIth International Eurasian Educational Research Congress içinde (s. 1765-1771). Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Koçkar, İ. A., Kılıç, G. B. ve Şener, Ş. (2011). İlköğretim Öğrencilerinde Sınav Kaygısı ve Akademik Başarı. Çocuk Ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi , 9 (2), 45-67.
• Köklü, Büyüköztürk ve Çokluk (2023). Sosyal Bilimler İçin İstatistik. Ankara: Pegem Akademi.
• Kring, A. M. ve Johnson, S. L. (2015) Anormal Psikoloji, Muzaffer Şahin (Çev. Ed.), Ankara: Nobel.
• Lowe, P. A. (2021). The test anxiety measure for college students-short form: Development and examination of its psychometric properties. Journal of Psychoeducational Assessment, 39(2), 139-152.
• Mazman, S. ve Usluel, Y. (2011). Gender differences in using social networks. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 10(2), 133-139.
• Mohorjy, A., Al-Sharqi, L., Hashim, K, ve Kutbi, I. (2015). Gender differences on perceptions of social media as a learning tool. West East Journal of Social Sciences, 4(1/2), 10.
• Ohara, M. R. (2023). The role of social media in educational communication management. Journal of Contemporary Administration and Management (ADMAN), 1(2), 70-76.
• Okereke, C. E. ve Oghenetega, L. U. (2014). The impact of social media on the academic performance of university students in Nigeria. Journal of Education and Practice, 5(33), 21-24.
• Özen, Ü., Çam, H., Can, D. ve Dönmez, Ö. (2018). Uzaktan Yükseköğretim Öğrencilerinin Sosyal Medyanın Eğitim Boyutu Konusundaki Algıları ve Eğitim Amaçlı Sosyal Medya Kullanımlarının Belirlenmesi. The Journal of International Scientific Researches, 3(1), 64-72.
• Özmen, F., Aküzüm, C., Sünkür, M. ve Baysal, N. (2012). Sosyal ağ sitelerinin eğitsel ortamlardaki işlevselliği. Education Sciences, 7(2), 496-506.
• Öztürk, M. ve Talas, M. (2015). Sosyal medya ve eğitim etkileşimi. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 7(1), 101-120
• Öztürk, M. ve Talas, M. (2015). Sosyal medya ve eğitim etkileşimi. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 7(1), 101-120.
• Pagaria, N. (2020). Exam anxiety in college students. International Journal of Indian Psychology, 8(3), 136-140.
• Patton, M. (2005). Qualitative Research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Purwanto, A., Fahmi, K., ve Cahyono, Y. (2023). The benefits of using social media in the learning process of students in the digital literacy era and the education 4.0 era. Journal of Information Systems and Management (JISMA), 2(2), 1-7.
• Richter, E., Carpenter, J. P., Meyer, A. ve Richter, D. (2022). Instagram as a platform for teacher collaboration and digital social support. Computers & Education, 190, 1–15. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2022.104624
• Sarsar, F., Başbay, M. ve Başbay, A. (2015). Öğrenme-öğretme sürecinde sosyal medya kullanımı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 418- 431.
• Sever, G. (2022). Akademik yılmazlık ile sınav kaygısı, problemli internet kullanımı, algılanan sosyal destek ve akademik öz-yeterlik arasındaki ilişki (Yayımlanmamış doktora lisans tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Gaziantep
• Tanrıverdi, H. ve Sağır, S. (2014). Lise Öğrencilerinin Sosyal Ağ Kullanim Amaçlarinin Ve Sosyal Ağlari Benimseme Düzeylerinin Öğrenci Başarisina Etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 775- 822.
• Totan, T. ve Yavuz, Y. (2009). Westside sınav kaygısı ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 95-109
• Türk Dil Kurumu (29.05.2024) Türk Dil Kurumu Sozluk.(https://sozluk.gov.tr/)
• Uzun Özer, B. ve Topkaya, N. (2011). Akademik erteleme ve sınav kaygısı. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 12-19.
• We are social. (2023). We are social. (Digital 2023).
• Yang, Y. ve Wang, S. (2023). The relationship between exam anxiety, academic performance and peer support among 9th grade students in Shenzhen, China. Curriculum & Innovation, 1(1), 5-11.
• Yaylak, E. ve İnan, S. (2018). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin eğitimde sosyal medyayı kullanma düzeyleri. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 62-87.
• Yıldız, H.Y. (2007). Sınav kaygısı-ana-baba tutumları ve mükemmeliyetçilik arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, F.G., Dilen, A. ve Yılmaz, H. (2018). Lise öğrencilerinin mobil öğrenme araçlarını kullanma öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. SDU International Journal of Educational Studies, 5(1), 1-12.
• Yılmazsoy, B. (2018). Eğitsel amaçlı sosyal medya kullanımı: Facebook örneği . (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyon
• Yılmazsoy, B. ve Kahraman, M. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ile sosyal medyayı eğitsel amaçlı kullanımları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Facebook örneği. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 6(1), 9-20.
• Yolcu, M. A. (2015). Aile sosyo-ekonomik durumu ve anne-baba tutumlarının sınav kaygısı düzeyleri üzerine etkilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Zhang, X., Abbas, J., Shahzad, M. F., Shankar, A., Ercisli, S. ve Dobhal, D. C. (2024). Association between social media use and students’ academic performance through family bonding and collective learning: the moderating role of mental well-being. Education and Information Technologies, 1-31.