About Ali Pasha Of Tepelena Biographies

Yıl 2013, Cilt: 2013 Sayı: XVI, - , 01.12.2012

Mehmet Uysal Ayşe Yasemin Uyar

https://doi.org/10.14225/Joh350

Öz

This paper aims to determine the common and different aspects in the works by comparing and contrasting the Ottoman statesman Ali Pasha of Tepelena portraits in "Yanya Sultan" by South African author William Plomer, in "The Lion of Janina and the last days of the Janissaries" by Slovakian author Maurus Jokai and in "Ali Pasha of Tepelena" by French author Alexandre Dumas with the monograph "Ali Pasha of Tepelena and his property" by Albanian historian and author Entela Muco. Moreover, we will analyze how different authors from four different countries deal with and refer to the same topic. Thus, findings and descriptions on Albania and the Balkans will be compared with each other. We will analyze the perspectives of English, Slovak, French and Albanian authors during on the Eastern world and its people and institutions in a comparative way. While the first three authors depict Ali Pasa from an outside point of wiew, the last author mentions his country and a historical figure from his own country from a historian perspective. We will have reviews on all of the works and on the presence of "Orientalist" elements. Through the four works examined, we will attempt to draw an "objective" Tepedelenli Ali Pasa portrait. In this respect, we will discuss the intersection points of the biography of Ali Pasha of Tepelena, a historical figure, with his real life.

Anahtar Kelimeler

Ali Pasha of Tepedelena, biography, orientalism, Turkish/Muslim image, Albania

TEPEDELENLİ ALİ PAŞA BİYOGRAFİLERİ ÜZERİNE

Öz

Bu makalede; İngiliz asıllı Güney Afrikalı yazar William Plomer’in “Yanya Sultanı”, Slovak yazar Maurus Jokai’nin “Yanya Sultanı ve Yeniçerilerin Son Günleri”, Fransız romancı Alexandre Dumas’nın “Tepedelenli Ali Paşa” adlı eserlerindeki Osmanlı devlet adamı Tepedelenli Ali Paşa portreleri ile Arnavut tarihçi ve yazar Entela Muço’nun “Tepedelenli Ali Paşa ve Emlakı” adlı monografisi karşılaştırılarak bu eserlerdeki ortak ve farklı yönler tespit edilecektir. Ayrıca dört farklı ülkenin yazarının aynı konuyu nasıl ele aldıkları ve işledikleri irdelenerek eserlerdeki Arnavutluk ve Balkan coğrafyasına ilişkin tespit ve tasvirler birbirleriyle mukayese edilecektir. İngiliz, Slovak, Fransız ve Arnavut yazarların, eserlerini kaleme alırken Doğu dünyası ve bu kültürüne ait kişi ve kurumları nasıl bir bakış açısıyla anlattıkları mukayeseli olarak incelenecektir. İlk üç yazar dışarıdan bir bakış açısıyla Ali Paşa ve ülkesini resmederken sonuncusu kendi ülkesini ve ülkesinden kabul edilen bir tarihi şahsiyeti daha çok bir tarihçi gözüyle ele almaktadır. Eserlerin türü üzerinde tartışma başlatılarak "Oryantalist" unsurların varlığı üzerine yorumlar getirilecektir. İncelenecek bu dört eser aracılığıyla, “tarafsız” bir Tepedelenli Ali Paşa portresi çizilmeye çalışılacaktır. Bu itibarla tarihi bir kişilik olan Tepedelenli Ali Paşa'nın biyografisinin gerçek yaşantısı ile kesişme noktalarına temas edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Tepedelenli Ali Paşa, biyografi, oryantalizm, Türk/Müslüman İmgesi, Arnavutluk

Kaynakça

• Ana Britannica Genel Kültür Ansiklopedisi, Ana Yayıncılık, İstanbul 2002, C.16, " Morris dansı" maddesi İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., C. 40, "Tepedelenli Ali Paşa" maddesi Meydan Larousse Büyük Lügat ve Ansiklopedi, C.2, Meydan Yayınevi, İstanbul 1990, "Biyografi" maddesi Uluslararası Seyahatnamelerde Türk ve Batı İmajı Sempozyumu Belgeleri, Anadolu Üniversitesi Yayınları, 28.X-1.XI.1985, Eskişehir 1985 Cuddon, J. A.: A Dictionary of Literary Terms, Penguin Books, New York 1984 Dumas (Pere), Alexandre: Tepedelenli Ali Paşa, (Çev. Ali İhsan Güzel) Parşömen Yayıncılık, İstanbul 2011 Jokai, Maurus: Yanya Aslanı ve Yeniçerilerin Son Günü, (Çev. Mert Akcanbaş) Destek Yayınları, İstanbul 2011 Jorga, Nicolae: Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, Yeditepe Yay., C. 5, İstanbul 2005. Kleinlogel, Cornelia: Exotik-Erotik. Zur Geschichte des Türkenbildes in der deutschen Literatur der frühen Neuzeit (1453-1800), Frankfurt/M, 1989 Karal, Enver Ziya: Osmanlı Tarihi,C.5 , TTK Yay., Ankara 1999 Koloğlu, Orhan: “Batıya Özeleştiri Aracı Olarak Osmanlı”, SDÜ Fen-Edebiyat Fak. Sosyal Bilimler Der. Sayı: 4, Isparta 1999, s. 11-14 Kopmann, Helmut, "Die Biographie", içinde: Weissenberger Klaus (Yayımlayan), Prosakunst ohne Erzählen. Die Gattungen de nicht-fiktionalen Kunstprosa, Niemeyer Verlag, Tübingen 1985 Kumrular, Özlem (Yayımlayan): Dünyada Türk İmgesi, 13-14 Mayısta Pera Palas’ta Yapılan Dünyada Türk İmgesi Konulu Bahçeşehir Üniversitesi 1. Tarih Sempozyumunda Sunulan Tebliğler, Kitap Yayınevi, İstanbul 2005 Mandel, Gabriele: Anneciğim Türkler Geliyor Hilalin Öteki Yüzü, (Çev. Nihat Aksoy), Zaman Kitap, İstanbul 2004 Muço, Entela: Yanya Valisi Tepedelenli Ali Paşa ve Emlakı, Eser Kitap, İstanbul 2010
• Plomer, William: Yanya Sultanı, (Çev. Murat Belge) İstanbul, Hürriyet Yayınları, İstanbul 1972 Said, Edward W., Şarkiyatçılık, Metis Yay., İstanbul 2001 Schiffer, Rheinhold: “Bilder türkischer Frauen und Männer in Reiseberichten des 19. Jahrhunderts”, I. Uluslararası Seyahatnamelerde Türk ve Batı İmajı Sempozyumu Belgeleri, Eskişehir 1987, s. 284-31 Schwob, Ute Monika: “Zum Bild der Türken in deutschsprachigen Schrift des 15. und 16. Jahrhunderts”, I. Uluslararası Seyahatnamelerde Türk ve Batı İmajı Sempozyumu Belgeleri, Eskişehir 1987, s. 174-193 Spohn, Margret, Her Şey Türk İşi. Almanların Türkler hakkında 500 yıllık (Ön) yargıları (Çev. Leyla Serdaroğlu), İstanbul 1996 Uysal, Mehmet: Avusturyalı Murad Efendi. Biyografisi ve Türkiye Seyahatnamesi, Fakülte Kitabevi, Isparta 2004 İnternet Kaynakları: http://www.xn--edebiyatgretmeni-twb.net/biyografi_ve_otobiyografi.htm (Erişim: 01.10.2013) http://www.wissen.de/fremdwort/barbar (Erişim: 10.10.2013)