IĞDIR MERKEZ AĞZININ SÖZ VARLIĞI ÜZERİNE BİR TASNİF ÇALIŞMASI

Yıl 2013, Cilt: 2013 Sayı: XV, - , 01.12.2012

M. Fatih Alkayış - Perihan Nuyan

https://doi.org/10.14225/Joh263

Öz

Bu çalışmada, Iğdır Merkez ağzının söz varlığı ortaya konulmuş ve bu söz varlığını oluşturan kelimeler türlerine göre tasnif edilmiştir. İçerisinde toplam 256 kelimenin yer aldığı Iğdır Merkez ağzının söz varlığı, öncelikle isimler ve fiiller olmak üzere iki ana başlıkta verilmekte; ardından her biri kendi aralarında alt başlıklara ayrılmaktadır. İsimler sırasıyla isim, sıfat, zarf, zamir, edat gibi kelime türlerinden oluşurken, fiiller de yapısına göre basit, türemiş ve birleşik olmak üzere üç alt başlıkta değerlendirilmektedir. Iğdır Merkez ağzının söz varlığının ele alındığı bu makale, konuyla ilgili çalışma yapacak araştırmacılar için bir başlangıç veya hareket noktası teşkil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Iğdır Ağzı, Söz Varlığı, Kelime Türleri

A Classification Study On The Vocabulary Of The Central Iğdır Dialect

Öz

In this article, the vocabulary of Central Iğdır dialect is given and the words composing this vocabulary is classificated according to their types. Central Iğdır dialect’s vocabulary consisting by 256 words is primarily given by two titles as the nouns and the verbs; and then each one is aparted subheads by themselves. The nouns are consisted by the nouns, adjectives, adverbs, pronouns and prepositions respectively; the verbs are handled by three subheads as the simple, additive and combined verbs. This article, the vocabulary of Central Iğdır dialect was dealed in it, is an origin and starting point for researchers who will study as relevant to the topic.

Anahtar Kelimeler

The Dialect of Iğdır, Vocabulary, The Word Types

Kaynakça

• Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni (9 Mayıs 1997), Türk Dil Kurumu AKSOY Ömer Asım, Bölge Ağızlarından Atasözleri ve Deyimler I-II, baskı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-1996. ---------------------------, Gaziantep Ağzı, Cilt 1, Türk Dil Kurumu Yayınları, İstanbul-1945. ALKAYIŞ M. Fatih, Adıyaman Ağzında Atasözleri ve Deyimler, Öncü Kitap, Ankara-2012. AYVERDİ İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözlük, 3 cilt, Kubbealtı Neşriyatı, İstanbul-2005. Derleme Sözlüğü, I-XII, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-1993. ERCİLASUN Ahmet Bican, Kars İli Ağızları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-2002. ERDEM Mehmet Dursun ve BÖLÜK Ramazan, Gazi Kitabevi, Ankara20
• Kaynak kişilerin belirlenmesinde, bunların belli bir yaşa sahip bayanlar olmalarına ve Iğdır Merkez ağzını konuşuyor olmalarına öncelik verilmiştir. Bu makaledeki söz varlığı, Iğdır’ın Söğütlü ve Kışla mahallelerinde kayıt altına alınan on bir adet derleme metinden hareketle elde edilmiştir. GEMALMAZ Efrasiyap, Erzurum İli Ağızları, Cilt 1, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-1995. GÜLENSOY Tuncer, ALKAYA, Ercan; Türkiye Türkçesi Ağızları Bibliyografyası, 2.baskı, Akçağ Yayınları, Ankara-2003. GÜLTEKİN Sunay, Iğdır Ağzı Üzerine Bir İnceleme, 1975. Iğdır Turizm Rehberi, Iğdır Valiliği (erişim: igdir.gov.tr). KALAY Emin, Edirne İli Ağzı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara19 KARAHAN Leylâ, Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-1996. KAVAKLIÇEŞME Hüsna, Kars ve Iğdır Azerileri Ağzı (Dil İncelemesiMetin-Dizin), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum-2010. KORKMAZ Zeynep, Nevşehir ve Yöresi Ağızları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-1994. -------------------------, Güney-Batı Anadolu Ağızları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-1994. -------------------------, Gramer Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu ÖZKAN Fatma, Osmaniye Tatar Ağzı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-1997. NUYAN Perihan, Iğdır Merkez Ağzı, Adıyaman Üniversitesi FenEdebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Yayımlanmamış Lisans Tezi, Adıyaman-2013. Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara-2005. YAVUZ Serdar, “Karakeçili Ağzı I (Kırıkkale) - Giriş”, JASSS The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 2 Issue 2, p.15-26, Winter 200