A Community Breaking The Rules Of Turkish; Second Newish

Yıl 2013, Cilt: 2013 Sayı: XV, - , 01.12.2012

Ömer Tuğrul Kara

https://doi.org/10.14225/Joh299

Öz

The renovation movement in Turkish Poem started with the Tanzimat Reform Era and in Turkish Poetry eluding from traditional patterns a great deal of difference was observed in terms of form and content. Poets start to write their works with the objectives such as rotating the social life, rearranging the social life and eradicating the available literary understandings. Second Newish poetry movement appearing 1945 onwards in Turkish poetry has been a part of alteration in language with its arguments and its mass protests. The most important feature of this community is the difference in their way of using Turkish. Going beyond the accepted rules, the second newish show their genetics. Poets go beyond the available rules to make different evocations in the imaginary world of the readers. In this study, it is investigated the Second Newishs’ standing against Turkish rules and after giving some theoretical information about Second Newish Poems, some variations in the poets of this community’s poems in terms of semantic, orthography and punctuation, grammar, phonology and morphology are exemplified. The reasons of these variations are brought into question. The attempt of Second newishs’ linguistics engineering goes from the smallest unit “sound” to forming of unusual words and to the fundamental changes in syntax.

Anahtar Kelimeler

Turkish, Second Newish, Language, Evocation, Variaton

TÜRKÇENİN KURALLARI DIŞINA ÇIKAN BİR TOPLULUK: İKİNCİ YENİCİLER

Öz

Türk şiirinde yenileşme hareketi Tanzimat Dönemiyle başlamış, geleneksel kalıplardan kurtulan Türk şiirinin, şekil ve içerik yapısında büyük değişiklikler görülmüştür. Şairler sosyal hayata yön verme, toplumun yaşamını yeniden düzenleme ve mevcut edebî anlayışları yıkma gibi hedeflerle eserlerini ortaya koymaya başlamışlardır. Türk şiirinde 1954’ten sonra görülmeye başlayan “İkinci Yeni” şiir hareketi, ortaya koyduğu iddialar ve toplu çıkışlarıyla dilde değişimin bir halkası olmuştur. Bu topluluğun göze çarpan en önemli özelliği Türkçeyi kullanış biçimlerindeki farklılıktır. İkinci Yenicilerin kabul görmüş kuralların dışına çıkması, topluluğun genetiğini ortaya koymuştur. Şairler okuyucunun hayal dünyasında farklı çağrışımlar meydana getirebilmek için Türkçenin kuralları dışına çıkmışlardır. Bu çalışmada İkinci Yenicilerin Türkçenin kuralları karşısındaki duruşları irdelenmiş, İkinci Yeni şiiri hakkında verilen teorik bilgilerden sonra, topluluk şairlerinin şiirlerinde görülen Türkçenin kuralları dışına çıkan ses, biçim, dil bilgisi, yazım ve noktalama, anlamla ilgili sapmalar örneklenmiştir. Bu sapmaların nedenleri tartışılmaya çalışılmıştır. İkinci yenicilerin dil mühendisliği girişimi en küçük birim olan sesten başlayıp olağandışı sözcüklerin oluşturulmasına, söz dizimindeki köklü değişiklere kadar uzanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe, İkinci Yeniciler, Dil, Çağrışım, Sapma

Kaynakça

• AKSAN, Doğan (1993). Şiir Dili ve Türk Şiiri. İstanbul: Be-Ta Yayımları. AKSAN, Doğan (2006). Şiir Dili ve Türk Şiiri. Ankara: Engin Yayınları. AYHAN, Ece (1965). Bakışsız Bir Kedi Kara, İstanbul: De Yayınevi. AYHAN, Ece (1993). Şiirin Bir Altın Çağı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. AYHAN, Ece (2001). Bütün Yort Savul’lar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.. BERK, İlhan (1982). Galile Denizi. İstanbul: Adam Yayınları. BERK, İlhan (1960), Çivi Yazısı, İstanbul: Ataç Kitabevi. BERK, İlhan (1961), Otağ, İstanbul: Gergedan Yayınları. BERK, İlhan (1977). Soruşturma: İkinci Yeni’den Ne Anlıyorsunuz. Türk Dili, 35 (309), 526. BERK, İlhan (1992). Şairin Toprağı. İstanbul: Simavi Yayınları. BERK, İlhan (2007). Tümceler Geliyorum. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları BEZİRCİ, Asım (1986). İkinci Yeni Olayı. İstanbul: Su Yayınevi. BEZİRCİ, Asım (2005). İkinci Yeni Olayı. İstanbul: Evrensel Basım Yayın. CANSEVER, Edip (1966). Çağrılmayan Yakup. İstanbul: De Yayınevi. CANSEVER, Edip (1992). Yerçekimli Karanfil- I. İstanbul: Adam Yayınları. CELÂL, Metin (2008). Cemal Süreya: “Kişilikli Bir Şair”. (Hazırlayan: Mehmet H. Doğan). İkinci Yeni Şiir (Antoloji-Dosya). İstanbul: İkaros Yayınları, 269-276. DİRLİKYAPAN, Murat Devrim (2003). İkinci Yeni Dışında Bir Şair Edip Cansever. Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. DOĞAN, Mehmet H. (2008). İkinci Yeni Şiir (Antoloji-Dosya). İstanbul: İkaros Yayınları. ERDOST, Muzaffer İ. (1997) İkinci Yeni Yazıları. Ankara: Onur Yayınları.
• ERGÜLEN, Haydar (2008). “Çok Kapalı Oda” ya da “Şiiri Düzde Kuşatmak” İkinci Yeni Şiiri Üzerine Bir Tekrar. (Hazırlayan: Mehmet H. Doğan). İkinci Yeni Şiir (Antoloji-Dosya). İstanbul: İkaros Yayınları, 233-238. ESER, Nazlı (2010). İkinci Yeni’de Düzyazı Şiir. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla. FUAT, Mehmet (2008). İkinci Yeni’de Buluşanlar. (Hazırlayan: Mehmet H. Doğan). İkinci Yeni Şiir (Antoloji-Dosya). İstanbul: İkaros Yayınları, 2032 GÖKALP, G. Gonca (1993) Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri ve Behçet Necatigil. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 10 (1), 347-362. GÜNDOĞDU, A. Eda (2010). Cemal Süreya’nın Şiirlerinde Sapmalar. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (2), 263-275. İLHAN, Attila (1996). İkinci Yeni Savaşı. İstanbul: Bilgi Yayınevi. KAPLAN, Ramazan (1989). Bir Dil Hareketi Olarak İkinci Yeni. Millî Eğitim, (88), 19. KARABULUT, Mustafa (2011). Edip Cansever’in “Medüza” Şiirine Varolouşçu Bir Bakış. Erdem, (61), 147-158. KARACA, Alâattin (2008). İkinci Yeni Şiiri. (Hazırlayan: Mehmet H. Doğan). İkinci Yeni Şiir (Antoloji-Dosya). İstanbul: İkaros Yayınları, 277-302. KARATAŞ, Turan (2008). İkinci Yeni. (Hazırlayan: Mehmet H. Doğan). İkinci Yeni Şiir (Antoloji-Dosya). İstanbul: İkaros Yayınları, 224-232. KOLCU, Ali İhsan (2009). Cumhuriyet Edebiyatı-I (Şiir). Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi. KORKMAZ, Ramazan (2009). Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları. NECATİGİL, Behçet (1983). Bütün Eserleri 6, Düz Yazıları 2. (Basıma Hazır.: Hilmi Yavuz-Ali Tanyeri), İstanbul: Cem Yayınevi. SÜREYA, Cemal (1965). Göçebe. İstanbul: De Yayınları. SÜREYA, Cemal (1966). Üvercinka. İstanbul: De Yayınları. SÜREYA, Cemal (1990). Sevda Sözleri. İstanbul: Can Yayınları. SÜREYA, Cemal (1998). Sevda Sözleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ŞEN ELMAS (2010). İkinci Yeni Şiiri Üzerinde Anlambilimsel Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. UYAR, Turgut (1959). Dünyanın En Güzel Arabistanı. Ankara: Açık Oturum Yayınları.
• UYAR, Turgut (1968). Her Pazartesi. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• UYAR, Turgut (1962). Tütünler Islak. Ankara: Dost Yayınları.
• UYAR, Turgut (1984). Büyük Saat. İstanbul: Can Yayınları.
• ÜNAL, Hayriye (2002). Ece Ayhan: Şiirimiz Her İşi Yapar Ağabeyler. Hece, (70), 87-97.